BBC
Cập nhật: 13:40 GMT - thứ tư, 7 tháng 8, 2013
Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama đã hủy cuộc gặp lên lịch
từ trước với Tổng thống Nga Vladimir Putin sau khi Nga cho người lộ tin tình
báo Edward Snowden tị nạn, theo tin từ Nhà Trắng.
Nhưng ông Obama sẽ vẫn tới St Petersburg để dự hội nghị của các nước G20
bàn về kinh tế từ 5-6 tháng Chín.
Một trợ lý Nhà Trắng nói việc ông Snowden được tị nạn ở
Nga đã làm sâu sắc thêm quan hệ vốn đã căng thẳng giữa hai nước.
Cựu nhân viên làm hợp đồng cho ngành tình báo của Hoa Kỳ
đã thừa nhận tiết lộ thông tin về các chương trình do thám của Hoa Kỳ cho
truyền thông đại chúng.
Quyết định hủy hội
đàm, được công bố trong chuyến đi của ông Obama tới Los Angeles, được đưa ra
sau khi ông Obama nói ông "thất vọng" với quyết định của Nga cho ông
Snowden tị nạn trong một năm.
Sau phát biểu của trợ lý Nhà Trắng Ben Rhodes, bản thân
Nhà Trắng cũng ra tuyên bố nói:
"Chúng tôi tin rằng hoãn cuộc họp thượng đỉnh cho
tới khi hai bên có thêm kết quả từ chương trình nghị sự chung là có tính xây
dựng hơn."
Lần cuối cùng hai ông Obama và Putin gặp nhau là bên lề
Hội nghị Thượng đỉnh G8 ở Bắc Ireland.
'Vẫn hợp tác'
Nhân vật được cho là khiến hội đàm song phương bị hoãn,
ông Snowden, từng làm việc cho Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA) của Hoa Kỳ trong
vai trò kỹ thuật viên và cũng từng là nhân viên của CIA.
Hồi tháng Sáu cựu nhân viên tình báo này để lộ các tài
liệu liên quan tới những chương trình thu thập dữ liệu qua điện thoại và thư
điện tử của NSA cho báo Guardian và Washington Post.
Sau đó ông Snowden đã trốn khỏi nhà ở Hawaii,nơi ông làm
việc tại một đơn vị nhỏ của NSA, và tới Hong Kong và sau đó là Nga.
Ông Snowden đã trú tạm tại khu quá cảnh ở sân bay của Nga
trong vòng một tháng trong khi Hoa Kỳ gây sức ép để các nước khác từ chối chấp
nhận ông này tới tị nạn.
Ông Snowden rời sân bay hôm 1/8 sau khi chính quyền Nga
nói họ cho ông tị nạn trong một năm.
Nói chuyện với người dẫn chương trình có tiếng của Hoa Kỳ
Jay Leno trong đêm thứ Ba, ông Obama khẳng định cam kết tham gia đàm phán với
Nga nhân tham dự G20.
Nhưng Phó cố vấn an ninh quốc gia Ben Rhodes nói hôm thứ
Tư rằng ông Obama sẽ không tham gia đàm phán tay đôi với ông ở Moscow hay bên
lề hội nghị thượng đỉnh G20.
Ông Rhodes nói: "Chúng tôi sẽ vẫn hợp tác với Nga
trong những vấn đề chúng tôi có thể tìm được những điểm chung, nhưng cả tổng
thống và ban an ninh quốc gia đều thấy cuộc gặp thượng đỉnh không hợp lý trong
môi trường hiện nay," ông Rhodes được hãng tin Hoa Kỳ Associated Press dẫn
lời nói.
Trong chương trình của Jay Leno, ông Obama cũng chỉ trích
luật mới của Nga vốn cấm điều mà họ coi là "tuyên truyền cho đồng
tính".
-------------------------------
By MATTHEW
LEE and DEB RIECHMANN
Associated Press
Associated Press
Aug 7, 7:53
PM EDT
--------------------------------------
BBC
Cập nhật: 02:24 GMT - thứ năm, 8 tháng 8, 2013
Điện Kremlin bày tỏ sự "thất vọng" về
việc Hoa Kỳ hủy gặp song phương sau khi Nga cấp quy chế tỵ nạn cho
Edward Snowden.
Cố vấn về đối ngoại của Tổng thống Nga Vladimir
Putin nói quyết định này cho thấy Mỹ không muốn phát triển quan hệ
với Nga dựa trên "cơ sở bình đẳng".
Một quan chức Nhà Trắng thì nhận xét rằng việc
ông Snowden tỵ nạn ở Nga đã làm sâu thêm căng thẳng giữa hai nước.
Tuy nhiên Tổng thống Obama vẫn có kế hoạch tham dự
các hội nghị về kinh tế khối G20 ở St Petersburg vào tháng Chín này.
Ông Snowden, cựu phân tích gia tình báo, đã rò rỉ
thông tin về chương trình do thám của Hoa Kỳ cho báo chí.
Cố vấn đối ngoại Yuri Ushakov hôm thứ Tư 7/8 nói
không thể chỉ trích Nga về vụ Snowden.
Ông nói với báo chí qua điện thoại: "Quyết
định này rõ ràng liên quan tới tình trạng của cựu nhân viên tình báo
Mỹ [Edward] Snowden, mà không phải do chúng tôi gây ra".
"Nhiều năm nay, Mỹ đã không chịu ký hiệp định
về dẫn độ với Nga," ông Ushakov nói, "Họ cũng nhiều lần từ
chối yêu cầu dẫn độ những người đã gây ra tội ác trên lãnh thổ Nga
cho chúng tôi vì chính lý do này".
Thế nhưng ông cho hay lời mời ông Obama tham dự hội
đàm song phương vẫn còn để ngỏ.
'Thất vọng'
Quyết định hủy gặp song phương, công bố trong một
chuyến thăm của ông Obama tới Los Angeles, được đưa ra sau khi ông tổng
thống nói ông "thất vọng" về việc Nga cho Snowden tỵ nạn một
năm.
Tòa Bạch Ốc nói trong một thông cáo: "Chúng
tôi đi đến kết luận rằng không có đủ tiến bộ trong nghị trình song
phương giữa hai bên để thực hiện cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Nga".
Ngoài quyết định gây thất vọng về việc cho Snowden
tỵ nạn, chính phủ Mỹ nói Nga cũng chưa đủ tiến bộ trong nhiều chủ
đề từ phòng thủ tên lửa tới nhân quyền.
Thông cáo viết: "Chúng tôi tin rằng tốt nhất
là hoãn cuộc gặp thượng đỉnh cho tới khi chúng ta có nhiều kết quả
tốt hơn từ nghị trình chung".
Một ngày trước đó, Tổng thống Obama xuất hiện
trên chương trình truyền hình The Tonight Show with Jay Leno, trong đó ông
lên án luật mới chống giới đồng tính luyến ái ở Nga.
Ông nói: "Tôi không thể kiên nhẫn với những
quốc gia đối xử với người đồng tính luyến ái hay thay đổi giới tính
một cách tàn nhẫn hay gây hại cho họ".
Tuy nhiên Nhà Trắng xác nhận ông Obama vẫn sẽ tham
gia hội đàm về kinh tế của G20 diễn ra trong hai ngày 5/9-6/9 tại St
Petersburg.
Lần cuối hai ông Obama và Putin gặp nhau là vào
tháng Sáu, bên lề cuộc họp G8 tại Bắc Ireland.
Snowden, 30 tuổi, đã chạy trốn khỏi nơi sinh sống
ở Hawaii, nơi ông làm việc cho một cơ sở nhỏ của Cơ quan An ninh Quốc
gia Hoa Kỳ (NSA), tới Hong Kong sau khi rò rỉ thông tin cho báo chí.
Sau đó ông tới Nga và hiện đang bị Mỹ buộc tội
làm gián điệp.
Ông đã phải ở khu quá cảnh của sân bay Sheremetyevo
cả một tháng cho tới ngày 1/8, khi Nga quyết định cho ông tỵ nạn thời
hạn một năm.
No comments:
Post a Comment