BBC
Cập nhật: 13:55 GMT - thứ sáu, 14 tháng 6, 2013
Đánh giá các vụ bắt blogger tại Việt Nam, có ý
kiến rằng phái 'thân Mỹ' trong nội bộ ban lãnh đạo Việt Nam đã bị
qua mặt bởi phe phái muốn tìm kiếm ơn huệ từ Trung Quốc.
Bình về vụ bắt blogger mới nhất xảy ra tại Hà
Nội hôm 13/6/2013, nhà quan sát tình hình Việt Nam từ Úc, Giáo sư Carl Thayer nói các vụ ngăn
chặn ý kiến phê phán tham nhũng, kêu gọi dân chủ này cần được nhìn
nhận trong bối cảnh quan hệ Việt – Trung.
Blogger Phạm Viết Đào bị bắt hôm qua, theo điều 258
Bộ Luật Hình sự trong vụ việc xảy ra chưa đầy một tháng sau khi công
an Việt Nam bắt ông Trương Duy Nhất tại Đà Nẵng.
Nay, trả lời BBC, ông Carl Thayer giải thích bối
cảnh chính trị của các vụ này:
"Người ta chỉ có thể kết luận là trước chuyến thăm Trung
Quốc của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, Việt Nam muốn bày tỏ hình
ảnh rằng họ cứng rắn chống lại ‘âm mưu’ của các nhân vật vận động
cho Diễn biến Hòa bình và cố gắng làm cho quan hệ của họ với Trung
Quốc qua ý thức hệ xã hội chủ nghĩa chung của hai bên thêm mặn
nồng,"
"Điều đang xảy ra là trong Đảng sau đợt phê và tự phê, và
cuộc bỏ phiếu tín nhiệm trong Quốc hội vừa qua đưa tới chỗ các bộ
trưởng cảm thấy họ đang “lâm chiến”, theo Giáo sư Carl Thayer.
“Họ bị phê phán theo cách họ không làm sao kiểm soát được và tìm
cách đe dọa những người khác thông qua việc trấn áp các blogger nhưng
cách làm này không hiệu quả vì sự phê phán trên mạng đã lan quá
rộng.”
Cùng lúc, ông cũng cho rằng phái muốn hướng về
phía Hoa Kỳ nay “đã bị qua mặt” (overtaken) và thế chủ động nay thuộc
về phái muốn tìm kiếm ơn huệ từ Trung Quốc.
Theo ông Thayer, các vụ bắt blogger này cần được
nhìn nhận trong bối cảnh quan hệ Việt – Trung và Hoa Kỳ.
Riêng về Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, Giáo sư Thayer
bình luận:
“Tôi đã từng nói một cách mỉa mai rằng lời hứa duy nhất Thủ
tướng Dũng đã thực hiện được chính là chuyện trấn áp blogger.”
"Các đối thủ của ông Dũng cũng đồng ý với ông rằng để
nhiều blogger phê phán tham nhũng, phê phán sự bất lực trong quản trị
của chính phủ và kêu gọi hãy đứng lên đối mặt với Trung Quốc theo
cách các blogger muốn, sẽ chỉ khiến chính quyền rơi vào vị thế khó
khăn."
Bực giận lan rộng
Từ Hà Nội, hôm 14/6/2013, hãng tin AP của Hoa Kỳ
bình luận:
“Vụ bắt ông Phạm Viết Đào, 61 tuổi, cho thấy mức độ lo ngại trong
Đảng Cộng sản về mối đe dọa từ các cuộc vận động trên mạng
Internet. Cho tới vài năm trước, Đảng có toàn quyền kiểm soát thông
tin trong nước. Nay, nhiều blog, trang Facebook tự lập ra đã đăng tải tin
tức chua cay về sự kém cỏi, về đấu đá nội bộ, và các tin bài này
đã đến với hàng triệu người, khiến sự bực giận lan ra trước vị thế
nắm quyền lâu của Đảng.
Chỉ trong năm
2013, theo AP, có 46 cây bút hoặc nhà hoạt động dân chủ bị bắt, xử
tù hoặc giam cầm, nhiều hơn cả số người bị bắt vì vi phạm luật an
ninh quốc gia trong cả năm 2012.
AP cũng nói dù các chính phủ nước ngoài, gồm cả
Hoa Kỳ đã phê phán những vụ trấn áp, kêu gọi thả các nhà vận động
nhưng cũng không có phương tiện để gây áp lực với chính quyền Việt
Nam.
Giáo sư Thayer cũng nói về làn sóng bắt bớ này:
"Chính quyền Việt Nam ngày càng trở nên tồi tệ trong việc
trấn áp các cây viết trên mạng. Chỉ trong năm qua đã có 46 người bị
bắt, bất chấp kêu gọi từ Hoa Kỳ và EU là Hà Nội cần cải thiện
tình hình."
Cùng thời gian, cộng đồng mạng tại Việt Nam cũng
có một số bình luận đáng chú ý về vụ bắt các ông Phạm Viết Đào
và Trương Duy Nhất.
Bài ký tên Đàm Mai Đạo đăng trên trang blog Nguyễn
Tường Thuỵ hôm nay 14/6 nêu ra sự khác biệt, theo nhận định riêng của
tác giả về hai người:
"Trong khi ông Nhất bị dư luận nghi ngờ là liên quan trực tiếp với ai
đó, khi biết trước tin với xác suất đúng 100% so với tin chính thức về ông
Nguyễn Bá Thanh và ông Vương Đình Huệ thất cử trong kỳ bầu vào Bộ Chính Trị,
thì ông Phạm Viết Đào được coi là không hề dính líu trực tiếp về nhân vật cấp
cao nào..."
Bài viết cho rằng ông Phạm Viết Đào, cựu thanh tra
Bộ Văn Hóa, "cũng như không làm
việc cho bất cứ ai với những bài viết trên trang nhà qua phong cách nhàn nhã
như giọt café tí tách để bàn chuyện 'văn chương thế sự' như ông tự nhận khi tạo
trang blog cá nhân".
"Ông Phạm Viết Đào, người đã làm việc nhiều năm với nhiều vị trí khác
nhau trong guồng máy chính quyền nhưng vẫn thuộc về lãnh vực tinh thần - thứ mà
bản thân ông cũng như tất cả người cộng sản hiểu rõ - khó quản lý nhất và hầu
như chưa bao giờ "quản" được. Có lẽ ông Đào cũng không lạ lẫm gì với
'phong thái' 'bắt người định tội' của chính thể này.
Còn trên trang blog Tễu của tiến sỹ Nguyễn Xuân
Diện, người từng tham gia các cuộc vận động chống Trung Quốc tại
Việt Nam thì thông báo tối 13/6 giờ Việt Nam rằng trang blog http://phamvietdao4.blogspot.com/ không còn truy cập được nữa.
Vào ngày 9/7 tới, dự kiến tòa án ở Hà Nội sẽ
đưa luật sư bất đồng chính kiến Lê Quốc Quân sẽ ra tòa vì tội Trốn
thuế vào, sau hơn sáu tháng tạm giam.
Còn cây bút, Hồ
Hải thì viết trên Facebook hôm 14/6 về hai ông Trương Duy Nhất và
Phạm Viết Đào rằng "nếu viết để
chửi cụ thể bất kỳ một lãnh đạo nào ở nước Việt khi luật pháp còn mơ hồ, thì
chuyện bị bắt theo điều luật 258 là chuyện rất bình thường".
"Và thậm chí với 3 điều luật 79, 88 và 258 mơ hồ chính quyền có thể
bắt hết tất cả dân Việt bất kỳ lúc nào muốn bắt, mà không cần viết gì cả."
---------------------------------------
No comments:
Post a Comment