Thứ
sáu, ngày 31 tháng năm năm 2013
Mấy
ngày qua, một vài trang mạng xã hội như Facebook, vài blog ẩn danh đã lên tiếng
kêu gọi người dân Việt Nam ở Hà Nội và TP/HCM xuống đường biểu tình chống Trung
Quốc vào ngày Chủ Nhật này và được các trang mạng khác đăng lại.
Mục
đích của cuộc biểu tình được nêu ra là để “phản đối Trung Quốc gây hấn và xâm
phạm chủ quyền Việt Nam trên biển Đông”.
Kể
từ mùa hè 2011, dư luận đã quen với những hoạt động như vậy. Đặc biệt, chủ đề
“Biểu tình” trở nên rất nóng, thu hút nhiều sự chú ý của quốc tế khi những
người biểu tình bị chính quyền, công an nhìn nhận như những cuộc “gây rối” và
đã có những hành động bắt bớ, trấn áp mạnh mẽ. Những việc đó thực tế đã làm
quan hệ của nhân dân và nhà cầm quyền vốn đã có mâu thuẫn sâu sắc nay càng trở
nên tồi tệ hơn.
Chắc
chắn về phía nhà nước đã có nhiều cuộc họp bàn để đưa ra những giải pháp cho
vấn đề này. Tuy nhiên, như đã thấy, có vẻ những quyết định trên thượng tầng tỏ
ra thiếu sáng suốt hoặc bị chi phối bởi những “sức mạnh ý thức hệ” từ bên
ngoài. Theo dư luận là để làm vừa lòng ông bạn khổng lồ Trung hoa để đổi lại sự
“che chở”cho chế độ hoặc hứa hẹn hậu thuẫn những vị trí then chốt trong bộ máy
lãnh đạo đảng cộng sản.
Sự
chỉ đạo từ cấp trên theo đường hướng đó dẫn đến biện pháp khống chế các cuộc
biểu tình ôn hòa của chính quyền tại hai thành phố là khá thô bạo.
Thực
tế cho thấy các cuộc biểu tình nói trên được lực lượng công an “quan tâm đặc
biệt”. Chính quyền hai thành phố Hà nội và Sài gòn tích cực ngăn chặn từ khi
diễn tiến biểu tình chuẩn bị xảy ra và bao vây giải tán khi những người biểu
tình tập trung xuống đường tuần hành. Việc “dọn dẹp” này thường được nhà nước
giải thích là để “ngăn chặn các vụ gây rối trật tự công cộng”. Những người tích
cực tham gia bị công an bắt tại chỗ đưa đi giam giữ tại trại Lộc Hà, nơi từng
được biết đến là trại cải tạo dành cho những người dính đến các tệ nạn xã
hội-một hàm ý nhục mạ họ.
Để
giải thích cho những hành động bất khoan dung và trái hiến pháp của cơ quan
công quyền, truyền thông nhà nước đưa ra một số lý do biện hộ thiếu thuyết phục
theo kiểu cách nói trên. Điều đó làm tình hình chính trị phức tạp thêm,
mâu thuẫn giữa chính quyền và phía người biểu tình lớn hơn, sự bất bình trong
dư luận dân chúng lan rộng nhiều thêm.
Một
que diêm có thể thổi bùng lên thành các đám cháy lớn. Sự cảnh giác đối phó của
nhà nước là dễ hiểu. Phía lãnh đạo đảng cộng sản nhận thức rõ về các nguy cơ
bất ổn xã hội có thể dẫn đến sự chuyển biến xã hội, thúc đẩy, làm tan rã thể
chế một cách khó lường như tại các nước đông Âu, Bắc Phi, Ả rập trong thập niên
qua. Nhưng chính cách thức ứng xử thô bạo với các cuộc biểu tình tuần hành của
phía nhà cầm quyền luôn là nguyên nhân chính tạo ra cú hích quyết định đối với
sự bùng phát bất ổn, bạo loạn.
Việc
kiểm soát các cuộc biểu tình ở bất cứ quốc gia nào để duy trì, vãn hồi trật tự
là điều cần thiết. Ở Mỹ, Anh, Thụy điển…là những nước có truyền thống tự do dân
chủ, tôn trọng quyền tự do cá nhân nhưng cảnh sát vẫn có thể ra tay “dọn dẹp”
bằng vòi rồng, thậm chí hơi cay. Chuyện bắt giữ còng tay các công dân quá khích
vẫn xảy ra. Dĩ nhiên,những việc đó là cần thiết khi các phần tử cực đoan
lợi dụng việc biểu tình để đập phá các cửa hàng,đốt cháy ô tô, gây náo loạn
trật tự xã hội. Ở các nước đó, hành động của cảnh sát trong những vụ việc như
vậy thường được dư luận dân chúng và công luận nhìn nhận là cần thiết. Nhưng rõ
ràng, không thể so sánh bản chất và diễn tiến của các cuộc biểu tình chống
Trung quốc bành trướng ở các thành phố tại Việt nam với các cuộc biểu tình phản
đối chính phủ trong chính sách an sinh xã hội hoặc chính sách đối ngoại…của
những chính phủ như bên Anh quốc, Mỹ... Mặt khác, những người tham gia các cuộc
biểu tình ở Hà nội,Sài gòn biểu thị sự phản kháng trước các hành động xâm lược,
gây hấn hiển nhiên của nhà cầm quyền Bắc kinh là những trí thức có tên tuổi mà
sự cống hiến của họ cho đất nước,cho chính thể chế này là điều không thể phủ
nhận. Họ là những công dân thực sự tử tế,lương thiện. Chính phủ cũng thừa biết
chẳng có “thế lực thù địch” nào lôi kéo họ xuống đường chống nhà nước. Chính
phủ cũng biết rõ họ chẳng hề “gây rối trật tự công cộng”. Họ cũng chẳng hề có ý
định “lật đổ chính quyền” như sự giải thích, tuyên truyền của các cơ quan
truyền thông mà sự tồn tại là bởi ngân sách chính phủ. Dù rằng mong muốn thay
đổi một thể chế xã hội bất công, đầy rẫy những “con sâu” đục khoét đất nước,
làm băng hoại các giá trị đạo đức như hiện nay là có thật. Nhưng điều đó không
thể kết tội họ, không thể chụp lên đầu những người biểu tình cái mũ “phản động”
được. Chủ trương đàn áp cùng lối hành xử thô bạo, kém văn hóa của những người
thực thi pháp luật và truyền thông “bú sữa” quen vu vạ chỉ làm cho những người
biểu tình ôn hòa và dư luận xã hội nghiêng về quan điểm cho rằng một bộ phận
chủ chốt trong đảng cộng sản đã thi hành một chính sách “phản động” thờ phụng
ngoại bang đi ngược lại tiến trình dân chủ đất nước.
Sự
mâu thuẫn giữa nhân dân và nhà cầm quyền là rõ ràng. Sự chán ghét, bất mãn
trước thực trạng tham nhũng lan tràn ở các cấp cao trong đảng cộng sản là hiển
nhiên. Sự mất niềm tin trước cung cách điều hành chính sách vĩ mô của nhân dân
là điều có thật. Các nhà lãnh đạo đảng cũng đã thấy rõ và tỏ ra lúng túng trong
sự đối phó với vấn đề biểu tình. Mâu thuẫn nội bộ trong cách giải quyết vấn đề
biểu tình cũng đã phát sinh và còn phát triển. Những biểu hiện cứng rắn khi đối phó với các cuộc biểu
tình ôn hòa nói lên thái độ của chính quyền với “vấn đề Trung quốc” là nhịn
nhục đến cùng, đối với người biểu tình là cứng rắn đến cùng để đảm bảo “an toàn
chế độ”. Có lẽ đó là lối tư duy vị đảng bất vị dân tộc của những người
lãnh đạo tầm vĩ mô nhưng quá bảo thủ, vị kỷ.
Sự
bảo thủ, vị kỷ của đảng lại một lần nữa bộc lộ khi mới đây tại Quốc hội, những
tranh luận về việc có hay không, nên “sớm đưa vào nghị trình luật biểu tình”.
Ủy ban thường vụ Quốc hội tỏ ra quyết tâm trì hoãn bằng được việc đòi hỏi phải
sớm đưa ra dự thảo luật biểu tình.
Trả
lời phóng viên Tuần Việt nam Net: “Vừa qua khi thảo luận tổ về dự thảo Hiến pháp
sửa đổi, có một số đại biểu cho rằng nếu vẫn chưa soạn các dự án luật như Luật
Biểu tình, Luật trưng cầu dân ý thì Hiến pháp dù có thông qua vẫn chỉ là một
bản Hiến pháp treo?”
ĐBQH
TP Hồ Chí Minh, luật sư Trương Trọng Nghĩa, người vừa "đăng ký" nhận
soạn Luật Biểu tình cho Quốc hội chia sẻ: “ Theo tinh thần Hiến pháp hiện hành
thì Quốc hội còn đang nợ nhân dân những luật rất cấp thiết như Luật biểu tình,
Luật trưng cầu dân ý mà món nợ về Luật biểu tình là món nợ ít nhất là từ năm
1959 cho đến nay.
Vào tháng 9/1945 Hồ Chí Minh đã ký sắc
lệnh số 31 ngày 13/9 yêu cầu giữ quyền biểu tình của người dân, hồi đó
gọi là quyền tự do hội họp. Chỉ yêu cầu báo trước 24 tiếng đồng hồ.
Bây giờ cơ quan chức năng phải trả lời
là sắc lệnh này của Hồ Chí Minh có bị hủy bỏ chưa. Điều đáng nói là
trong bối cảnh chính quyền còn non trẻ, thù trong giặc ngoài, dân trí còn thấp
mà Hồ Chủ tịch không hủy bỏ quyền đó. Vậy không có lý do gì mà thời điểm ngày
nay lại không tiếp tục thể chế hóa quyền đó của người dân.Hơn nữa, chính Thủ
tướng cũng đã đề nghị ban hành luật này từ kỳ họp trước.”
Ấn
tượng nhất có lẽ là đề xuất đưa Luật Biểu tình vào chương trình năm sau của đại
biểu quốc hội thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung. Ông Chung hiện là Giám đốc
công an Hà Nội. Và Hà Nội là một trong hai thành phố từng có nhiều cuộc biểu
tình tự phát chống bành trướng Trung quốc. Tại sao phải trì hoãn đưa ra thảo
luận và xây dựng luật biểu tình?
Cũng
có dư luận đây đó từ cấp lãnh đạo đảng là “biểu tình chống Trung quốc chỉ là
cái cớ mà thực chất là chống chế độ” hoặc “biểu tình là theo lệnh của các thế
lực thù địch từ bên ngoài”
Chuyện
biểu tình là hoạt động xã hội bình thường ở tất cả các quốc gia trên thế giới
từ rất lâu và là một trong những quyền hợp pháp của công dân. Ở Việt nam, quyền
biểu tình được ghi trong Hiến pháp tại điều 69. Hiến pháp năm 1946 chỉ qui định
công dân Việt Nam có quyền tự do tổ chức và hội họp. Nhưng từ Hiến pháp 1959,
1980 và 1992 đều qui định công dân Việt Nam có quyền biểu tình.
Tất
nhiên bất cứ các cuộc tập hợp có nhiều người tham gia đều chứa đựng những yếu
tố có thể dẫn tới bạo lực. Bạo lực có thể nổ ra khi căng thẳng lên cao hoặc do
cảnh sát hay quân đội đàn áp. Nhưng một thể chế tốt sẽ chỉ tốt hơn lên sau các
cuộc biểu tình. Và một thể chế tồi nếu biết nhìn nhận về biểu tình bằng con mắt
khoa học và ít vong bản sẽ trở nên lành mạnh hơn.
Biểu
tình thực chất là biểu hiện của một cơ thể xã hội lành mạnh. Biểu tình giúp
chính phủ nhìn ra những khyếm khuyết tất yếu trong quá trình điều hành vĩ mô.
Giải quyết vấn đề biểu tình như thế nào luôn là thứ “nhiệt kế” đo sự hiểu biết
xã hội, trình độ quản lý nhà nước và khẳng định bản chất tiến bộ hoặc phản động
của những người cầm quyền.
MXD
-------------------------------------------
Thứ năm 30 Tháng Năm 2013
Trong những ngày qua, dư luận Việt Nam lại phẫn nộ trước
những hành động mới của Bắc Kinh trên Biển Đông : cấm đánh cá, điều động tàu
chiến hộ tống tàu cá Trung Quốc, đâm tàu cá Việt Nam, bắt giữ và áp giải tàu
thuyền Việt Nam đang đánh bắt cả ở Hoàng Sa ...
Trên mạng hiện đang lan truyền một lời kêu gọi biểu tình phản đối Trung
Quốc vào ngày Chủ nhật 02/06 tới, tại hai địa điểm Hồ Gươm ở Hà Nội và công
viên 30/04 ở Sài Gòn.
Là một người đã
nhiều lần xuống đường lên án Trung Quốc xâm phạm chủ quyền Việt Nam, anh Nguyễn
Lân Thắng trả lời phỏng vấn RFI từ Hà Nội về lời kêu gọi này.
Nghe
(07:23) : Anh Nguyễn Lân Thắng, Hà Nội 30/05/2013
------------------------------------------
Thứ
tư, ngày 29 tháng năm năm 2013
No comments:
Post a Comment