Phan Thanh Tâm
10/03/2012 11:57:00 AM
Tập thơ Hoa Địa
Ngục được ai cất giữi kể từ
khi Nguyễn Chí Thiện xộc vào Tòa Đại Sứ Anh ở đường Lý Thường Kiệt Hà nội
ngày 16/7/79. Bà Lê Mạnh Hùng tức nhà báo Lê Phan cho biết tập thơ được gửi về Bộ Ngọai Giao London. Vì không hiểu nội dung, họ
chuyển cho Giáo sư Patrick G. Honey. để tham khảo. Ông là cố vấn, chuyên viên số một về Việt Nam của Bộ.
Bà Trưởng Ban Việt ngữ cũ đài BBC Judy Stowe cho Lê Phan hay là sau khi nhận được trả lời của Giáo sư Honey về tập đó là gì, "họ viết báo cáo và coi như mọi chuyện đã xong". Còn tập thơ, họ hỏi ông Honey có muốn giữ không? Nếu không họ đem hủy. Là một học giả, vị giáo sư này mới xin trao cho ông để làm tài liệu.
Lê Phan trong một điện thư viết rằng, "văn khố nào mà cất một tập bản thảo chưa được xuất bản không tên tuổi". Văn khố Anh Quốc mỗi ngày phải tiếp nhận biết bao nhiêu cuốn sách, thời giờ đâu mà tiếp nhận một bản thảo như vậy. Vả lại, Nguyễn Chí Thiện lúc bấy giờ là "một người vô danh tiểu tốt". Bộ Ngoại giao Anh chẳng muốn giữ thì đưa vào văn khố để làm gì?
Giáo sư Honey, về hưu không còn muốn dính tới vấn đề Việt Nam nữa, đã tặng nhà báo Như Phong Lê Văn Tiến tập Hoa Địa Ngục khi gặp lại ông bạn già, sau hơn hai chục năm xa cách vì thời cuộc, trong dịp ông Như Phong sang viếng Anh Quốc năm 1997. Thời gian ở Anh, Như Phong tá túc nhà hai vợ chồng Lê Mạnh Hùng. Trước khi về Mỹ, giấy tờ, tài liệu sách báo nhiều quá, ông gửi lại một số. Chẳng được bao lâu, ông lâm trọng bệnh; qua đời ngày18/12/2001, hưởng thọ 79 tuổi.
Ông có ba người anh đều bị Cọng sản giết năm 1945. Nhà báo Như Phong sau 1975 bị đi học tập cải tạo mãi đến năm 1994 mới định cư ở Mỹ. Năm 1993, Tổ Chức Human Rights Watch chọn ông để trao giải thưởng Tự Do Phát Biểu Tư tưởng. Ông từng làm cố vấn cho Cựu Thủ Tướng Phan Huy Quát và Chủ Tịch Uỷ Ban Hành Pháp Trung Ương Nguyễn Cao Kỳ. Từ năm 1962, ông được thế giới biết đến qua những loạt bài viết cho các tạp chí nghiên cứu ở Luân Đơn trên tờ The China Quarterly hay The Forum World Features.
Lê Phan cho biết nhân một buổi dọn dẹp, sắp xếp đồ đạc, soạn thấy tập thơ của Nguyễn Chí Thiện nên mới định bụng là sẽ trả cho tác giả vì Như Phong đã mất. Lê Phan viết "việc chỉ có vậy thôi. Tụi này hoàn toàn là kẻ đưa thư". Hôm sang Cali vì quá ít ngày, lại không biết ông Nguyễn Chí Thiện nên mới phải nhờ Đinh Quang Anh Thái chuyển lại cho ông này.
Tập Hoa Địa Ngục xuất hiện lần đầu tiên hồi tháng 9/80 do Thời Tập ở Virginia in ra, không tên tác giả, không đầu đề, nhưng đã gây xôn xao trong dư luận vì những vần thơ "có sức phá vạn lần hơn trái phá". Gần hai năm sau, người ta mới biết tác giả là Nguyễn Chí Thiện bị chế độ của Hồ Chí Minh, chủ tịch nước Việt Nam Dân Chủ Cọng Hoà đày đến tầng cuối địa ngục trần gian,
Phan Thanh Tâm
Saint Paul 28/12/08
No comments:
Post a Comment