Bắc Phong: Những suy nghĩ về ngày 30/4 (phỏng
vấn)
30-4-2012
Bài phỏng vấn dưới đây do nhà thơ Nguyễn Thị Thanh
Bình thực hiện. Một bản câu hỏi đã được gửi đến nhiều văn nghệ
sĩ trong và ngoài nước. Tiền Vệ sẽ lần lượt đăng tải loạt bài này.
Tiền Vệ
_______
BẮC PHONG: NHỮNG SUY NGHĨ VỀ NGÀY 30/4
Nguyễn Thị Thanh Bình: Tôi cố tình dành một khoảng
trống cho tên gọi ngày 30-4. Bạn là một cây viết cừ khôi, xin bạn thử tìm một
tên gọi khác cho ngày này, ngoài những chữ vẫn được gọi kêu thông thường như
ngày Quốc Hận, Tháng Tư Đen, ngày Giải Phóng hay ngày Đại Thắng Mùa Xuân...? Và
tại sao bạn lại muốn gọi như thế?
Bắc Phong: Tôi vẫn muốn gọi ngày 30 tháng 4 là ngày
Quốc Hận vì tôi là công dân của nước Việt Nam Cộng Hoà bị mất vào tay Cộng Sản
ngày đó năm 1975. Tôi buồn nhiều vì, giống số phận đau thương của nhân dân miền
Bắc, nhân dân miền Nam cũng phải sống khổ dưới sự thống trị của Đảng Cộng Sản
từ đó đến nay và chưa biết còn đến bao giờ nữa.
Nguyễn Thị Thanh Bình: Nhà thơ Nguyễn Duy ở Việt Nam,
với bài thơ “Nhìn từ xa... Tổ quốc” mà nhiều người vẫn tâm đắc, đã có lần viết
câu thơ sau đây trong bài “Đá ơi”: “Nghĩ cho cùng mọi cuộc chiến
tranh / Phe nào thắng thì nhân dân đều bại”. Không biết bạn đồng cảm như thế
nào với thi sĩ về hai câu này, cũng như liệu bạn có thể cảm tác thêm một vài
câu “lấy liền” cho dòng thơ tháng 4 không?
Bắc Phong: Tôi cảm nhận được ý thơ nhân bản của nhà
thơ Nguyễn Duy. Tôi nghĩ đại đa số nhân dân Việt Nam sống khổ vì chiến tranh đã
đành nhưng vẫn phải sống khổ trong thời bình dưới chế độ Cộng Sản vì thiếu tự
do dân chủ và quyền làm người không được tôn trọng. Xin chị miễn thứ cho chuyện
xuất khẩu thành thơ chẳng đặng của tôi.
Nguyễn Thị Thanh Bình: Cứ mỗi 365 ngày, vào thời điểm
này, chúng ta lại có dịp nghe thấy hoặc chứng kiến “người anh em” trong nước
tưng bừng giăng thêm khẩu hiệu, biểu ngữ, và cờ phướn tung bay ngập lối, cùng pháo
hoa kèn trống diễn binh... như một thứ men say chiến thắng, trong khi đó ở hải
ngoại thì những người lữ thứ kỷ niệm ngày 30/4 như một tưởng nhớ đau thương
quốc hận. Như thế liệu tâm hồn bạn lúc này đang bay bổng ở đâu, khi gõ lại từng
đường dây biến cố lịch sử mỏi mòn ấy? Bạn có nhớ tại sao lúc ấy bạn quyết định
ở lại hay ra đi không?
Bắc Phong: Ngày 30 tháng 4 là ngày nhắc tôi một biến
cố đau thương cho nhân dân miền Nam, nhất là những nạn nhân Cộng Sản. Ngày này
năm 1975, tôi còn trẻ đang học đại học, hoang mang trong khói lửa chiến tranh
và tìm mọi cách rời quê hương vì không muốn sống dưới chế độ Cộng Sản.
Nguyễn Thị Thanh Bình: Vào những lúc cuối đời, thường
thì trong lòng người ta vẫn dấy lên một chút lương tri đạo đức làm người gì đó,
và những câu nói sau đây của ông Võ Văn Kiệt được xem như là những điển hình
đáng ghi nhận: “Một sự kiện liên quan đến chiến tranh khi nhắc lại, có hàng
triệu người vui, mà cũng có hàng triệu người buồn. Đó là vết thương chung của
dân tộc, cần được giữ lành thay vì lại tiếp tục làm cho nó thêm rỉ máu”. Là
một người dân Việt, mà lại là một người cầm bút tử tế, bạn nghĩ chúng ta phải
làm thế nào để có thể băng bó vết thương chung của dân tộc, khi hiểm họa của
người phương Bắc càng ngày càng phủ chụp đất nước sau 37 năm Việt Nam vỗ ngực
xưng hoà bình thống nhất?
Bắc Phong: Tôi nghĩ sau chiến tranh, vết thương dân
tộc vẫn còn rỉ máu vì chính sách cai trị độc tài của Đảng Cộng Sản. Chỉ dưới
chính thể dân chủ đa nguyên thì vết thương đó mới có đủ điều kiện được chữa
lành. Tôi cũng nghĩ chỉ có một nước Việt Nam dân chủ đa nguyên mới có thể đương
đầu với tham vọng bành trướng lãnh thổ của Trung Quốc.
Nguyễn Thị Thanh Bình: Nếu bảo “thất bại trong hoà
bình” mới là điều đáng lên tiếng luận bàn cho một lộ trình tương lai đất nước
khả quan hơn, thì thử hỏi bạn có dám nói, dám viết, dám kiến nghị để lương tâm
và chức năng của một người cầm bút không bị kiến cắn, kiến bò không? Và cho dẫu
bạn không hề là một trong 75 vạn người mẹ đớn đau của những người con được
phong tước anh hùng liệt sĩ gì đó, hoặc bị xem là “có nợ máu với nhân dân”, thì
liệu bạn có phải bịt tai, bịt mắt để khỏi phải nghe hay thấy những bài ca rỗng
tuếch nhai đi nhai lại ngợi ca xương máu chiến thắng?
Bắc Phong: Tôi nghĩ chẳng riêng gì người cầm bút mà
ai trong chúng ta cũng cần có ý thức và trách nhiệm với quê hương đất nước và
sống thật với mình. Tôi khinh thường những kẻ ca ngợi chiến thắng trên xương
máu đồng bào.
Nguyễn Thị Thanh Bình: Ông Lê Duẩn đã từng biện bạch
rằng “Đây là thắng lợi của cả dân tộc, không phải là của riêng ai”. Vậy
thử hỏi nỗi đau của “triệu người buồn” kia, cũng hệt như nỗi đau của nước sắp
mất, và (ngôi) nhà Việt Nam sắp tan, không lẽ không phải là niềm đau chung của
dân tộc? Đất nước chắc chắn nào phải của riêng ai, vậy tại sao lại chỉ có thứ
độc quyền yêu nước hay bán nước? Sự kiện tiếp tục bỏ tù những trí thức yêu nước
độc lập có phải là thái độ sợ hãi của một nhà cầm quyền chỉ muốn củng cố quyền
lực hay không? Liệu bạn có thấy phấn khởi khi giới trẻ cũng bắt đầu quan tâm và
muốn gánh vác phần nào câu chuyện lịch sử 30/4/1975 của cha ông mình?
Bắc Phong: Chế độ Cộng Sản đã và đang tiếp tục đàn áp
những người bất đồng chính kiến tranh đấu cho tự do dân chủ và nhân quyền tại
Việt Nam vì họ sợ diễn biến hoà bình. Tôi tin vào sinh mệnh dân tộc vì tôi tin
vào lòng yêu nước của những người trẻ ở Việt Nam và hải ngoại. Họ biết phải làm
gì khi mang khao khát có một nước Việt Nam dân chủ đa nguyên. Cảm ơn chị đã tạo
cơ hội cho cuộc đối thoại ngắn giữa chúng ta.
-------------
Đã đăng:
30.04.2012
Bắc Phong: Những
suy nghĩ về ngày 30/4 (phỏng vấn) - Bắc Phong
/ Nguyễn Thị Thanh
Bình
30.04.2012
Uyên Thao: Những
suy nghĩ về ngày 30/4 (phỏng vấn) - Uyên Thao
/ Nguyễn Thị Thanh
Bình
29.04.2012
Liêu Thái: Những
suy nghĩ về ngày 30/4 (phỏng vấn) - Liêu Thái
/ Nguyễn Thị Thanh
Bình
28.04.2012
Nguyễn Viện:
Những suy nghĩ về ngày 30/4 (phỏng vấn) - Nguyễn Viện
/ Nguyễn Thị Thanh
Bình
.
.
.
No comments:
Post a Comment