Nguyễn Đạt Thịnh
Saturday, 13/01/2018 - 10:50:25
Sau kiến thức, tư cách, và lập trường, cái lưỡi là yếu
tố thứ tư, giúp một vị tổng thống thành công trong sự nghiệp chính trị. Nhiều
người đã sắp xếp nhiều bản danh sách đánh giá các nhà lãnh đạo Mỹ về tài hùng
biện của họ; đây là một thí dụ về việc truyền thông đánh giá tài hùng biện của
13 vị tổng thống
Danh sách quý vị tổng thống hùng biện (từ năm 1933)
1. JFK - John Fitzgerald Kennedy
2. FDR- Franklin D. Roosevelt
3. Obama
4. Reagan
5. Clinton
2. FDR- Franklin D. Roosevelt
3. Obama
4. Reagan
5. Clinton
Quý
vị đứng hạng nhì
6. Lyndon Johnson
7. Richard Nixon
8. Dwight Eisenhower
9. Harry Truman
10. George H.W. Bush
11. Gerald Ford
12. Jimmy Carter
13. George W. Bush
6. Lyndon Johnson
7. Richard Nixon
8. Dwight Eisenhower
9. Harry Truman
10. George H.W. Bush
11. Gerald Ford
12. Jimmy Carter
13. George W. Bush
Dĩ nhiên sự sắp xếp này chỉ là quan điểm của một ký
giả Mỹ, không phải ai cũng đồng ý.
Sau bốn năm cầm quyền Tổng Thống Donald Trump có thể
thay Tổng Thống Bush 43 cầm đèn đỏ.
Chuyện vừa xảy ra hôm thứ Tư, mùng 10 tháng Giêng,
2018, cho thấy là ông không hùng biện, mặc dù ông nói nhiều hơn mọi vị tổng thống
khác; ông sử dụng cái lưỡi nhiều hơn mọi vị tiền nhiệm.
Hôm đó Bạch Cung tổ chức họp báo để tổng thống giới thiệu với truyền thông thủ tướng Norway, bà Erna Solberg -vừa đến thăm Hoa Kỳ; nhóm phóng viên tham dự họp báo quan tâm đến chủ hơn là tìm hiểu về khách.
Một phóng viên hỏi tổng thống xem ông có đáp ứng lời mời phỏng vấn của công tố viên Robert Mueller hay không. Tổng thống trả lời, "Tôi sẽ bàn chuyện đó với luật sư."
Một phóng viên khác hỏi ông có chấp nhận yêu cầu của công tố viện để tuyên thệ -nói hết sự thật, và chỉ nói sự thật mà thôi- hay không. Ông trả lời, “We”ll see what happens” (để xem sự thể như thế nào).
Trên tờ The New York Times cô ký giả Julie Hirschfeld Davis nhận xét, nửa năm trước tổng thống không nói như vậy khi ông fire (sa thải) giám đốc FBI James Comey; fire là một trong những chữ ông thích dùng. Là chủ nhân, ông fire công nhân, là lãnh tụ chính trị, ông fire nhiều cộng tác viên, là tổng thống ông fire tổng, bộ trưởng, giám đốc FBI.
Cái ngặt cho tổng thống là sau khi bị sa thải, ông cò Comey điều trần là tổng thống sa thải ông vì ông từ chối không hứa “trung thành” với tổng thống; Comey giải thích là ông không hứa như vậy được, vì mọi viên chức cảnh sát -như ông- đều có bổn phận trung thành với pháp luật. Phần ẩn ý của lời giải thích này là nếu tổng thống phạm pháp, ông vẫn phải thi hành bổn phận của ông.
Cũng vào thời điểm tháng Sáu 2017 đó, tổng thống tuyên bố ông sẵn sàng 100% để trả lời những câu hỏi của Mueller -trong tình trạng hữu thệ- về việc ông sa thải Comey.
Giờ này ông ngần ngại và nói quanh, có thể vì có người đã kể lại với ông việc Tổng Thống Bill Clinton bị công tố viên Ken Starr truy tố về tội perjury -bội thệ- và ông sẽ bội thệ, sẽ không nói toàn bộ sự thật trước câu hỏi “tổng thống có yêu cầu ông Comey trung thành với tổng thống không?”
Hôm đó Bạch Cung tổ chức họp báo để tổng thống giới thiệu với truyền thông thủ tướng Norway, bà Erna Solberg -vừa đến thăm Hoa Kỳ; nhóm phóng viên tham dự họp báo quan tâm đến chủ hơn là tìm hiểu về khách.
Một phóng viên hỏi tổng thống xem ông có đáp ứng lời mời phỏng vấn của công tố viên Robert Mueller hay không. Tổng thống trả lời, "Tôi sẽ bàn chuyện đó với luật sư."
Một phóng viên khác hỏi ông có chấp nhận yêu cầu của công tố viện để tuyên thệ -nói hết sự thật, và chỉ nói sự thật mà thôi- hay không. Ông trả lời, “We”ll see what happens” (để xem sự thể như thế nào).
Trên tờ The New York Times cô ký giả Julie Hirschfeld Davis nhận xét, nửa năm trước tổng thống không nói như vậy khi ông fire (sa thải) giám đốc FBI James Comey; fire là một trong những chữ ông thích dùng. Là chủ nhân, ông fire công nhân, là lãnh tụ chính trị, ông fire nhiều cộng tác viên, là tổng thống ông fire tổng, bộ trưởng, giám đốc FBI.
Cái ngặt cho tổng thống là sau khi bị sa thải, ông cò Comey điều trần là tổng thống sa thải ông vì ông từ chối không hứa “trung thành” với tổng thống; Comey giải thích là ông không hứa như vậy được, vì mọi viên chức cảnh sát -như ông- đều có bổn phận trung thành với pháp luật. Phần ẩn ý của lời giải thích này là nếu tổng thống phạm pháp, ông vẫn phải thi hành bổn phận của ông.
Cũng vào thời điểm tháng Sáu 2017 đó, tổng thống tuyên bố ông sẵn sàng 100% để trả lời những câu hỏi của Mueller -trong tình trạng hữu thệ- về việc ông sa thải Comey.
Giờ này ông ngần ngại và nói quanh, có thể vì có người đã kể lại với ông việc Tổng Thống Bill Clinton bị công tố viên Ken Starr truy tố về tội perjury -bội thệ- và ông sẽ bội thệ, sẽ không nói toàn bộ sự thật trước câu hỏi “tổng thống có yêu cầu ông Comey trung thành với tổng thống không?”
Cái lưỡi quá nhậy đang khiến tổng thống rơi vào tình trạng “quân tử khôn,” vì ông đang nói đi, nói lại về việc phỏng vấn hữu thệ.
Cuộc điều tra của công tố viên Mueller không lợi gì cho tổng thống cả, mà chỉ có thể tạo nguy cơ truất phế ông, nên ông gọi nó là “witch hunt (săn phù thủy-phù thủy đuổi tà), gọi quyết định của quốc hội tổ chức cuộc điều tra ông thông đồng với Nga là “Democrat hoax” -trò chơi khăm của đảng Dân Chủ. Ông thích dùng tĩnh từ để mạt sát người khác, như gọi bà Nghị Sĩ Dianne Feinstein là “Sneaky Dianne Feinstein,” sneaky là lén lút, và mới ngày thứ Năm, 11 tháng 1, ông gọi các quốc gia Phi Châu, Haiti, El Salvador là “shithole countries” những quốc gia bẩn thỉu. Hôm sau -thứ Sáu, 12 tháng 1, ông đính chánh là ông không dùng những chữ “shithole countries.”
Nhiều tờ báo liệt kê vài chục chữ ông thích dùng, và chữ I (tôi) là chữ ông thích nhất, và chưa thấy một cơ quan ngôn luận nào liệt ông vào hạng Great Communicator -diễn giả lớn như tổng thống Ronald Reagan, và một vài vị tổng thống khác.
Ông Ken Khachigian -người viết diễn văn cho Tổng Thống Reagan- nhận định, "nguyên nhân khiến tổng thống được ca ngợi là Great Communicator là nỗ lực của ông tạo sống động giúp thính giả hiểu điều ông trình bày; ông không chỉ nói bằng ngôn ngữ, mà còn nói bằng bộ điệu, bằng mắt; ông thích dùng thí dụ để hiện thực hóa những điểm trừu tượng."
Tổng Thống Reagan không đồng ý, ông cũng không hãnh diện với hào quang Great Communicator; ông còn đính chánh là nguyên nhân khiến người nghe thích những điều ông nói, không phải vì ông khéo trình bầy, mà vì chính tầm quan trọng của vấn đề.
Một diễn giả khác được ca tụng là Tổng Thống Franklin D. Roosevelt; câu ông nói “We have nothing to fear but fear itself” (điều đáng sợ nhất chính là sự sợ sệt). Câu đó được nhiều nhân vật Việt Nam đang chống VC sử dụng.
Thử vào mạng, tìm mục donald-trump-quotes chỉ thấy những câu tự khen, hoặc chỉ trích người khác như câu, “Số người tham dự lễ đăng quang của tôi đông đến mức kỷ lục, trong số đó có rất nhiều nghệ sĩ trình diễn. Những tiệm bán quần áo tại Hoa Thịnh Đốn bán chạy đến mức không còn bộ trang phục nào nữa. Ai cũng thích mặc áo đẹp để dự lễ đăng quang."
Hoặc câu, “Một nguồn tin vô cùng khả tín vừa gọi cho văn phòng tổng thống để mách tôi là giấy khai sinh của Obama là giả mạo.”
Cái lưỡi - ngôn ngữ sử dụng- không chỉ đánh giá con người, mà còn có thể gây phiền toái pháp lý, nếu thật tổng thống có đòi cò Comey hứa trung thành với ông. Qua hai câu quotes người đọc có thể nhận thấy là ông thường khuếch đại, những điều có hoặc không có thật.
-------------------------------
LIÊN QUAN :
Nguyễn Đạt Thịnh
Wednesday, 20/12/2017 - 09:12:05
Giáo sư Bella DePaulo, dạy tâm lý học tại UCSB
(University of California, Santa Barbara); ngoài việc dạy học, bà còn viết sách
và cộng tác với nhiều cơ quan truyền thông; mới đây bà viết bài nghiên cứu về tật
nói láo của con người, đăng trên tờ Washington Post.
Bài báo bắt đầu bằng nhận xét, “Tôi nghiên cứu về người nói láo, và chưa từng thấy một người nào nói
láo quá nhiều, quá độc, như Tổng Thống Trump. Ông nói láo nhiều hơn mọi người,
những điều ông nói láo cũng độc ác hơn."
Bà DePaulo không ý thức được là bà vô cùng may mắn
không sinh ra tại Việt Nam hay tại một quốc gia cộng sản nào khác; nếu thiếu
cái may mắn đó, bà đã biến mất ngay sau bài báo bà viết.
Giáo sư Bella DePaulo
Bà DePaulo nghiên cứu những sinh viên tình nguyện cộng
tác trong nhóm thí điểm của bà và thấy họ nói láo hai lần mỗi ngày; người bình
thường nói láo 165 lần trong thời điểm 100 ngày. Quan sát những điều tổng thống
nói công khai với quần chúng trong 298 ngày đầu tiên ông vào Bạch Cung, DePaulo
thấy ông nói láo 1,628 lần -trung bình 6 lần mỗi ngày.
Những con số bà DePaulo nêu ra không chính xác, vì bà chỉ căn cứ vào những câu tuyên bố chính thức của tổng thống, những điều khác, ông nói trong dinh tổng thống, nói với đệ nhất phu nhân, v.v., bà không ghi nhận được.
Một chi tiết ngộ nghĩnh là nhịp độ nói láo của tổng thống đang mỗi ngày một gia tăng; tính từ tháng 10, 2017 trở đi, mỗi ngày tổng thống nói láo tăng lên từ 6 lần đến 9 lần, nhiều hơn cả những tay đại ba hoa mà bà DePaulo đã gặp.
Chính khách nói láo nhiều hơn người thường.
Những con số bà DePaulo nêu ra không chính xác, vì bà chỉ căn cứ vào những câu tuyên bố chính thức của tổng thống, những điều khác, ông nói trong dinh tổng thống, nói với đệ nhất phu nhân, v.v., bà không ghi nhận được.
Một chi tiết ngộ nghĩnh là nhịp độ nói láo của tổng thống đang mỗi ngày một gia tăng; tính từ tháng 10, 2017 trở đi, mỗi ngày tổng thống nói láo tăng lên từ 6 lần đến 9 lần, nhiều hơn cả những tay đại ba hoa mà bà DePaulo đã gặp.
Chính khách nói láo nhiều hơn người thường.
Một chính khách mắc bệnh nói láo,
Hai chính khách mắc bệnh nói láo,
Và ba chính khách mắc bệnh nói láo.
Người nói láo chủ trương thủ lợi; như cô bán hàng bảo
cô khách cái quần jeans cô vừa thử không chật tí nào, mà còn làm nổi bật cặp
chân vừa thon vừa dài của cô. Tổng thống cũng vậy, ông nói luật giảm thuế ông sắp
ban hành sẽ có lợi cho toàn dân Mỹ, vì ông dồn gần hết lợi tức quốc gia vào giới
doanh nhân để những người này đem đầu tư trở lại vào doanh vụ của họ, tăng gia
mức sản xuất, tăng gia việc làm cho công nhân.
Tuy nhiên ông không hề ban hành một đạo luật nào bắt doanh nhân phải đầu tư phần lợi tức thặng dư trở vào doanh nghiệp của họ; nếu họ thản nhiên cất số tiền ông tặng họ vào tủ sắt thì việc ông tái phối trí lợi tức sẽ không tạo ra một thay đổi nào cả. Việc ông biết mà giấu chi tiết đó cũng là một hình thức nói láo -hình thức thầm lặng lừa gạt.
Tổng thống còn không nói ra việc giới doanh nhân không muốn khuếch trương, mở rộng thêm doanh nghiệp của họ -như chủ các hãng nhiên liệu; họ đang toa rập với những hãng xăng khác trên khắp thế giới để giảm sản xuất, giữ giá. Đối với những vị tỉ phú đó, thì tỉ bạc tổng thống biếu họ, họ biết làm gì hơn là cất vào trương mục, vì đầu tư thêm nữa, bơm dầu thêm nữa là tự họ giết họ.
Mục đích của việc nói láo là thủ lợi, che giấu sai lầm của mình hoặc làm hại người khác; bà DePaulo định nghĩa việc nói láo là “cố tình làm người khác hiểu lầm”; bà nói là 60% sinh viên nói với bà là họ không cố tình gạt gẫm ai cả, nhiều khi họ nói láo chỉ vì họ không biết đúng một sự kiện nào đó. Họ nói láo ngay tình.
Tuy nhiên ông không hề ban hành một đạo luật nào bắt doanh nhân phải đầu tư phần lợi tức thặng dư trở vào doanh nghiệp của họ; nếu họ thản nhiên cất số tiền ông tặng họ vào tủ sắt thì việc ông tái phối trí lợi tức sẽ không tạo ra một thay đổi nào cả. Việc ông biết mà giấu chi tiết đó cũng là một hình thức nói láo -hình thức thầm lặng lừa gạt.
Tổng thống còn không nói ra việc giới doanh nhân không muốn khuếch trương, mở rộng thêm doanh nghiệp của họ -như chủ các hãng nhiên liệu; họ đang toa rập với những hãng xăng khác trên khắp thế giới để giảm sản xuất, giữ giá. Đối với những vị tỉ phú đó, thì tỉ bạc tổng thống biếu họ, họ biết làm gì hơn là cất vào trương mục, vì đầu tư thêm nữa, bơm dầu thêm nữa là tự họ giết họ.
Mục đích của việc nói láo là thủ lợi, che giấu sai lầm của mình hoặc làm hại người khác; bà DePaulo định nghĩa việc nói láo là “cố tình làm người khác hiểu lầm”; bà nói là 60% sinh viên nói với bà là họ không cố tình gạt gẫm ai cả, nhiều khi họ nói láo chỉ vì họ không biết đúng một sự kiện nào đó. Họ nói láo ngay tình.
DePaulo khẳng định tổng thống không nói dối ngay tình như vậy, bà xếp hạng những câu nói láo của tổng thống và liệt 65% những câu đó vào loại self-serving (làm lợi cho bản thân mình). Một thí dụ: tổng thống mô tả cảnh dân Việt Nam nghênh đón ông bằng câu, “hàng chục ngàn người đổ ra đứng chật hai bên đường,” câu nói không đi đôi với những đoạn video kèm theo.
Tuy nhiên, câu ông nói láo về việc dân Việt Nam nô nức “yêu” ông cũng vô hại (tương đối) so với câu nói dối mà ông và Thượng Viện Cộng Hòa vừa nói sáng thứ Tư, 20 tháng 12, 2017.
Chủ tịch khối đa số Cộng Hòa tại Thượng Viện -Nghị Sĩ Mitch McConnell (Kentucky) - nói, "Quốc Hội đang đứng trước vận hội lịch sử: việc chúng tôi đang làm là đem tiền của Hoa Thịnh Đốn nhét vào túi giới trung lưu Hoa Kỳ."
Câu nói dễ thương đó cũng lại là một lời nói láo thâm độc, một lớp đường bọc vị ngọt bên ngoài viên độc dược Luật Giảm Thuế (LGT) để quần chúng nuốt cho trôi.
Tiền Hoa Thịnh Đốn là tiền của ai? Tiền thuế chính phủ thu của mọi người Mỹ, người giầu đóng thuế nhiều, người nghèo đóng ít; tiền thuế thu vào -ông McConnell gọi là tiền Hoa Thịnh Đốn- được sử dụng để thực hiện những nhu cầu chung cho 315 triệu công dân Mỹ -như quốc phòng, giáo dục, xã hội, giao thông, ...
Số tiền Hoa Thịnh Đốn mà tổng thống và quốc hội đang móc từ ngân sách quốc gia ra là $1,500 tỉ Mỹ kim, để phân phối cho 130 triệu người Mỹ; 99% tổng số dân Mỹ -giới trung lưu và giới nghèo- nhận được 1/10 số tiền Hoa Thịnh Đốn đó; trong lúc 1% người Mỹ cự phú nhận 99% tổng số.
Trong cuộc thi đua nói láo, Chủ Tịch Hạ Viện Paul D. Ryan (Cộng Hòa-Wisconsin) qua mặt Nghị Sĩ McConnell, với câu tuyên bố trơ trẽn, “LGT là đạo luật quan trọng nhất mà quốc hội viết ra được trong khoảng thời gian vài thập niên vừa rồi; quan trọng đối với những gia đình sống bằng lương tháng, tháng nào cũng túng, cũng thiếu. Ngày hôm nay là good day cho mọi công nhân, và là great day cho việc phát triển kỹ nghệ.”
Thượng Viện thông qua LGT vào lúc 1 giờ sáng hôm thứ Tư với tỉ lệ 51 phiếu thuận, 48 phiếu chống; không một nghị sĩ Cộng Hòa nào chống, không một nghị sĩ Dân Chủ nào thuận; hai nghị sĩ Cộng Hòa từng tuyên bố chống -ông Marco Rubio (Florida) và ông Bob Corker (Tennessee) từng tuyên bố “chống,” nhưng sau khi được vuốt ve, lại bỏ phiếu thuận.
Tại Hạ Viện, trong 12 dân biểu Cộng Hòa chống LGT, thì 11 vị đại diện cho cử tri New York, New Jersey và California -những tiểu bang phát triển nhất Hoa Kỳ.
Dân biểu Darrell Issa (Cộng Hòa-California) than thở, “Nhiều cử tri bầu tôi sắp phải đóng thuế nặng hơn; họ ủy thác cho tôi bênh vực họ, tôi phụ lòng tin của họ; LGT sẽ làm cho thuế khóa vốn đã nặng, lại càng nặng hơn.”
Nặng hơn, vì chưa kịp lãnh $50 tiền giảm thuế, họ sắp phải trả $5,000 tiền bảo hiểm y tế, tiền mua baby food cho những đứa con còn nhỏ, tiền học phí cho những đứa con đang theo đại học; Issa đã từng lao khổ trong quân ngũ với cấp bực đại úy; ông nói ngày đó ông không có gì buồn phiền, vì không ai bắt buộc ông phải đi ngược lại quyền lợi của binh sĩ dưới quyền ông chỉ huy.
No comments:
Post a Comment