Monday 21 May 2012

VIỆT NAM CẦN ÁP DỤNG TAM QUYỀN PHÂN LẬP ĐỂ TRÁNH MỘT NHÀ NƯỚC TOÀN TRỊ (Lê Hiếu Đằng - Thụy My / RFI)




Thy My   -   RFI
Thứ hai 21 Tháng Năm 2012

Hi ngh Ban chp hành Trung ương Đng Cng sn Vit Nam ln th 5 va bế mc ngày 15/05/2012 đã khng đnh mt s vn đ rt được dư lun chú ý trong thi gian gn đây. Trước hết là tái công nhn đt đai là s hu toàn dân, do Nhà nước đi din ch s hu và thng nht qun lý. Kế đến là quyết đnh lp Ban ch đo trung ương v phòng chng tham nhũng trc thuc B Chính tr, do Tng bí thư đng đu, và b các ban ch đo cp tnh.

Nghe (15:07)  :  Luật gia Lê Hiếu Đằng  -  Việt Nam

RFI Vit ng đã trao đi vi Lut gia Lê Hiếu Đng, nguyên Phó ch tch Mt trn T quc Vit Nam ti Thành ph H Chí Minh v các vn đ trên.

RFI: Xin chào lut gia Lê Hiếu Đng. Thưa ông, va qua Hi ngh trung ương ln th 5 đã tái khng đnh « đt đai thuc s hu toàn dân ». Ông có nhn xét như thế nào v vn đ này ?

Lut gia Lê Hiếu Đng: Va qua sau Hi ngh Ban chp hành Trung ương Đng ln th 5 nhiu người rt là tht vng. Bi vì nhng ch trương đưa ra trong ngh quyết hoàn toàn đi ngược li vi thc tin Vit Nam hin nay, nht là vn đ đt đai. Mà tôi cho rng làm như vy là không thc hin dân ch. Bi vì l ra phi đ cho dân, cho nhân sĩ trí thc, ri các t chc, đoàn th bàn bc trao đi trong vic sa đi Hiến pháp, mà trong đó có điu khon v đt đai. Và sau khi đã bàn bc ri, trên cơ s đó Đng có quyết đnh và chu trách nhim trước dân, trước lch s v quyết đnh ca mình, bng cách ra ngh quyết. Ch làm như vy là mt quy trình ngược - bây gi còn trao đi gì na, nếu khng đnh đt đai là s hu toàn dân ?
Có nhiu ý kiến đ ngh phi xác đnh là đt đai là có ba quyn s hu : s hu nhà nước, s hu tp th và s hu cá nhân. Tht ra s hu cá nhân không nh hưởng gì vì khi có nhu cu quc phòng, nhu cu an ninh thì nhà nước có th trưng thu, trưng mua. Điu này thì nước nào cũng vy c.
Nhưng nếu nói đt đai là s hu toàn dân, do nhà nước qun lý, thì d đi đến s tùy tin ca các cp chính quyn. Mc dù có quy đnh là bao nhiêu năm mi hết hn, nhưng mà người dân vn không an tâm. Mà nht là tôi thy vô lý ch, trong cuc cách mng dân tc dân ch nhân dân va ri, thì khu hiu ca chúng ta là rung đt cho dân cày, nên tp hp được nông dân - chính đây là lc lượng ch yếu đ làm cách mng.
Nhưng khi cách mng v, thng li ri thì bng dưng mình li tuyên b là đt đai ca toàn dân, không tha nhn quyn s hu đt đai ca người dân, và nht là nông dân. Có th nói đây là mt s phn bi đi vi nông dân. Thành ra mi xy ra nhiu hoàn cnh đau lòng, như gia đình ông Đoàn Văn Vươn Tiên Lãng hay mi đây là Văn Giang (Hưng Yên), và Nam Đnh.
Chúng tôi nghĩ là Ngh quyết Ban chp hành Trung ương ln th 5, và phát biu khai mc cũng như bế mc ca ông Tng bí thư đi ngược li nguyn vng ca người dân. Bi vì trước đó, trong khi tho lun đ sa đi Hiến pháp, nhiu nhân sĩ trí thc và k c nhng người có chân trong chính quyn cp cao trước đây, cũng đ ngh là phi công nhn quyn s hu đt đai ca người dân.
Tôi nghe nói là « Ý Đng, lòng dân », thì rõ ràng là lòng dân đi mt đường mà ý Đng li đi mt no. Như vy s tiếp tc là mt nguy cơ làm mt n đnh chính tr. Ch không có k xu, không có đám phn đng nào hết, mà chính nhng ch trương chính sách bt hp lý, không phù hp lòng dân s là mt trong nhng nguyên nhân gây mt n đnh chính tr.
Vì vy mà chúng tôi thy rt là tht vng và rt bun, vì lãnh đo ca Đng Cng sn li không thy hết ni kh ca người dân trong nhng v b thu hi đt. Và như vy nó liên quan đến vn đ chng tham nhũng. Có nghĩa là tham nhũng hin nay ln nht là tham nhũng v đt đai, mà k h ca lut pháp chính là vic không công nhn quyn s hu rung đt ca người dân.

RFI: Có v chính quyn vn chưa mun rút kinh nghim t v Tiên Lãng, hoc là lo ngi xy ra tác đng dây chuyn, ông nghĩ thế nào ?

Luật gia Lê Hiếu Đằng: Như trong bài viết « Ai biến cht chính tr và ai là người t din biến ? » trên mng Bauxite Vit Nam tôi cũng đã phân tích, chính vn đ là nhng v như Văn Giang hay Nam Đnh đã gây nên s công phn ca người dân. Ví d như đánh dân – dùng lc lượng công an đ đánh dân, mà chính quyn li chi, nhưng cui cùng li lòi ra là đánh không phi dân mà còn đánh hai nhà báo ca đài phát thanh Vit Nam. Vn đ không phi là đánh nhà báo - vì dân thì anh đánh được à ? Như vy hoàn toàn không phù hp vi cái mà chúng ta thường nói là bn cht ca chế đ xã hi ch nghĩa.
Chuyn xy ra Văn Giang rt đáng bun ch l ra t v Tiên Lãng chúng ta rút kinh nghim. Mà Văn Giang đâu có xa Hà Ni bao nhiêu, nhưng chính ph trung ương không có mt phn ng gì đ gii quyết v Văn Giang, đi đến tình hình là xua mt ngàn cnh sát công an đi dp dân.
Chính quyn phi thy rng nhng v đó s là manh nha nhiu v vic khác na. Bi vì không phi ch Tiên Lãng, Văn Giang hay V Bn, mà ngay Thành ph H Chí Minh, các tnh min Nam đu có nhng bc xúc v đt đai c. Vì vy đây là vn đ rt ln trong tình hình hin nay.
Mà nếu gii quyết không khéo, không đng v phía quyn li ca người dân, mà đng v phía li ích ca các tp đoàn, thì Nhà nước không phi là Nhà nước ca dân do dân vì dân. Không phi là Nhà nước đ bo v người nghèo, nhng người cô thế na, mà là Nhà nước đ bo v nhng người có tin, người giàu, gii ch, hay như chúng ta thường nói là nhng tư sn đ.

RFI: Có l là chp nhn cho người dân có được quyn s hu đt đai mi là l, vì hin nay không d gì thay đi nhanh như vy phi không thưa ông ?

Lut gia Lê Hiếu Đng: Tôi cho rng mt Đng cm quyn phi da trên ý nguyn ca người dân đ mà ra chính sách, ch không phi da trên li ích nhóm, li ích ca các nhà đu tư. Mà nếu da trên li ích ca người dân và nht là nông dân, thì vic sa đi Hiến pháp, trong đó có Lut đt đai tôi cho là đương nhiên thôi.
Nhưng vn đ đây, nếu nói sa đi « l » là ch hin nay tình hình thc tế là các nhóm li ích đã chi phi chính quyn quá nhiu ri - hay là các nhà đu tư thông qua đng tin đã chi phi các cp chính quyn quá nhiu ! Thành ra có nhiu người tin rng vic sa đi Hiến pháp, trong đó có Lut đt đai là s không thay đi.
Mà qu tht qua ngh quyết ca Ban chp hành Trung ương ln th 5, thì rõ ràng suy nghĩ đó là đúng s tht. Và có th nói đã gây ra mt cú sc rt ln đi vi s nhân sĩ trí thc và các tng lp nhân dân mà t trước đến gi đã tho lun và đã có ý kiến nên công nhn quyn s hu v đt đai ca người dân, trong đó có nông dân.

RFI: Còn v vn đ lp Ban ch đo trung ương phòng chng tham nhũng trc thuc B Chính tr, và b các ban ch đo cp tnh, theo ông s có tác đng được nhiu hơn trong vic chng tham nhũng không ?

Lut gia Lê Hiếu Đng: Tôi cho là tình hình tham nhũng hin nay, như ngay báo chí công khai ca nhà nước, cũng như mt s cuc hp lãnh đo cũng tha nhn là mt căn bnh ung thư đã di căn ri. Có nghĩa là nó đã đc rung b máy nhà nước ca chúng ta rt nhiu ri.
Mà qua công tác t trước ti gi tôi vn biết, là cp chính quyn nh thì ăn hi l, tham nhũng theo cp nh, cp qun thì ăn theo cp qun, cp thành ph thì theo thành ph, cp tnh theo cp tnh, trung ương theo trung ươngNó ăn rung trong nhiu lãnh vc liên quan đến đi sng con người. Ví d như lãnh vc giáo dc, lãnh vc y tế, xây dng chng hn, ri lãnh vc đt đai. Có th nói là đã đng chm rt nhiu đến đi sng, quyn li ca người dân.
Vì vy tôi cho là bin pháp nào đ chng tham nhũng cũng phi xut phát t ch, có thc s mun chng tham nhũng hay không. Và có thoát khi nhng ràng buc, bao vây ca nhng thế lc mà không phi thế lc thù đch hay thế lc xu gì, nhưng là nhng thế lc tài phit, k c t các nhóm li ích cho đến nhng nhà đu tư không « ngay ngn ». Vn đ là ch đó. Còn phương pháp nào thì cũng s b vô hiu hóa nếu không thc s mun chng tham nhũng, không thc s chng li cái xói mòn ca tin bc vào trong các cp chính quyn.
Bây gi ngoài ban chng tham nhũng ca chính ph ra, thì có ban ch đo.Tôi thì Thành ph H Chí Minh hi còn đương chc đã tham gia rt nhiu ban ch đo, nhưng ri cui cùng cái tác dng ca các ban ch đo cũng không có gì ghê gm c. Vì nói gì thì nói thì ban ch đo cũng ch là ban tng hp ca nhiu ngành tham gia.
Vn đ t chc cũng rt quan trng, nhưng tôi nghĩ là nếu bây gi Tng bí thư đng đu Ban ch đo thì tôi cũng trông ch xem hiu qu ca Ban ch đo trung ương v phòng chng tham nhũng như thế nào. Nhưng tôi thy trước mt nhng v như Tiên Lãng (Hi Phòng), Văn Giang, V Bn (Nam Đnh), đng v mt Đng thì nhng v gi chc v cao trong Đng không đng tĩnh gì hết. Như vy chưa chc gì khi có ban ch đo s có tác dng tích cc, mà vn đ cho chính quyn hoành hành trong vic gii ta đn bù, ri trong nhiu vic khác, hay là trong vn đ đu tư công.
Đu tư công là mt lãnh vc mà tham nhũng hết sc là to ln. Nhng v làm tht thoát hàng chc ngàn t hay hàng trăm ngàn t s gii quyết thế nào. Dù sao thì chúng ta cũng ch xem th ban ch đo mi thành lp sau ngh quyết trung ương 5 s hành x như thế nào, t đó mi thy rng Đng và Nhà nước có quyết tâm thc s chng tham nhũng hay không. Hay là cũng như nhng ln trước đây đ ra rt nhiu bin pháp nhưng cui cùng là không hiu qu vì không thc s mun chng tham nhũng.

RFI: Được biết s thành lp li Ban Ni chính Trung ương đng thi là cơ quan thường trc ca Ban ch đo trung ương v phòng chng tham nhũng, như vy có gì khác không thưa ông ?

Lut gia Lê Hiếu Đng:  Tht ra trước đây đã có Ban An ninh Ni chính trung ương và cp tnh, thành ph ri, nhưng mà sau đó gii tán, bây gi lp li. Tôi nghĩ vn đ khó khăn ch đây ch là mt ban ca Đng thôi. Đng v mt lut pháp thì mt t chc chính quyn được lut pháp quy đnh thì mi có quyn. Còn ban Đng, ngay cái tên là ch « ch đo » thôi mà, ch đâu có quyn. Có nghĩa là anh ch đo cái này cái kia, nhưng mà bên chính quyn làm hay không làm thì cũng không sao c.
Cái này là cái mà t trước ti gi gp rt nhiu khó khăn- có nhiu ban ch đo nhưng không hiu qu. Mà điu này liên quan đến vic có giao quyn tht s cho ban ch đo này hay không, hay li cũng ch là hình thc như các ban ch đo khác.

RFI: Thưa ông, bên cnh đó còn có chuyn b trí người thường da vào quen biết, thế lc ch không phi tài năng. Có l khi nào chưa có cơ chế chn được người có năng lc vào nhng v trí quan trng thì vn còn tham nhũng?

Lut gia Lê Hiếu Đng:  Nhân đây tôi cũng mun nói mt ý mà trong hi ngh Ban chp hành Trung ương ln th 5 ông Tng bí thư cũng có nêu, đó là vn đ tam quyn phân lp. Tht ra mun chng tham nhũng, mun mt chính quyn hot đng có hiu qu, thì phi chp nhn tam quyn phân lp.
Mà đây không phi là sn phm ca giai cp tư sn, nhưng là thành qu t các kinh nghim - kinh nghim qun lý đt nước, con người mà ra. Bi vì tam quyn phân lp mi làm cho các b phn được đc lp. Ví d như tư pháp có đc lp thì mi dám x my ông tham nhũng ch ?
Ch bây gi tình hình Vit Nam là gì ? Là x theo bn án đã có sn, nht là nhng v nghiêm trng là cp y đng đôi lúc có xen vào. Hay là hành pháp cũng vy. Thành ra vn đ là phi đc lp thì mi có đ quyn lc đ mà hành x, đ x lý mt s v vic nghiêm trng xy ra.
Ví d như các nước, Tng thng tuy là « h cánh an toàn » ri nhưng mà sau h cũng lôi ra x. Ch không phi như Vit Nam chúng ta, h « h cánh an toàn » ri thì thôi, hoc là đương chc thì cũng không th nào x được.
Thành ra tôi cho rng vic tam quyn phân lp là mt trong nhng bin pháp đ chng li mt cái Nhà nước toàn tr. Nếu không tam quyn phân lp thì vai trò ca Đng như thế nào ? Đng tr thành mt siêu quyn lc ! Ai giám sát Đng ? Như vy s tr thành mt siêu quyn lc và d đi đến ch đng trên pháp lut, đng ngoài pháp lut và đi đến lng quyn. Đó là điu mà người dân đâu có y nhim thông qua lá phiếu ca mình ?
Vì vy tôi cho là vn đ chng tham nhũng, cũng như vn đ đt đai, thì nó liên quan đến mt Nhà nước pháp quyn, trong đó tôn trng nguyên tc tam quyn phân lp thì mi có hiu qu. Ch còn nếu không s dn đến ch « va đá bóng va thi còi » và s không đi đến đâu c.
Trong tho lun v sa đi Hiến pháp thì nhiu nhân sĩ trí thc cũng đt ra vn đ tam quyn phân lp. Ngay ông Nguyn Văn An tng là Ch tch Quc hi cũng nói, tuy không rõ, nhưng cũng nói hơi hơi cái ý đó.
Đó là mi tương quan gia vn đ đt đai, vn đ chng tham nhũng vi mt Nhà nước pháp quyn tht s. Trong đó phi tôn trng mt nguyên tc chung mà mt Nhà nước dân ch phi tuân th : tam quyn phân lp. Và trong tam quyn phân lp thì Đng cm quyn cũng phi được người dân giám sát, ch không th t tung t tác !

RFI Vit ng xin chân thành cm ơn Lut gia Lê Hiếu Đng, nguyên Phó ch tch Mt trn T quc Vit Nam ti Thành ph H Chí Minh, đã vui lòng dành thì gi tr li phng vn ca chúng tôi.



No comments:

Post a Comment

View My Stats