Nam Nguyên, phóng viên RFA
2012-04-27
Nếu
Huyện Tiên Lãng TP. Hải Phòng mở hành quân “thủy bộ”để cưỡng chế trái luật đầm
thủy sản Đoàn Văn Vươn hồi đầu năm, thì nay Huyện Văn Giang Tỉnh Hưng Yên cũng
huy động hàng ngàn công an và đạn hơi cay trái khói để cưỡng chế đất của 166 hộ
nông dân.
Hàng ngàn công an,
cảnh sát cơ động, bộ đội được huy động đến xã Xuân Quan, huyện Văn Giang, tỉnh
Hưng Yên hôm 24-04-2012 để cưỡng chế 70 hecta đất xây dựng khu đô thị Ecopark. Citizen photo
Điểm khác nhau giữa hai vụ cưỡng chế này là báo chí đã chùn tay, người dân Văn Giang thiếu chỗ dựa.
Vì
sao người dân chống đối?
LS Trần Vũ Hải ở Hà
Nội, một luật gia có nhiều kinh nghiệm về tranh chấp đất đai phát biểu với
chúng tôi:
“Theo tôi đây là một vụ việc điển hình, các đại biểu Quốc hội Việt Nam cần nghiên cứu đào sâu và thậm chí cần thiết lập một ủy ban điều tra lâm thời để giải quyết vụ này cùng một loạt những vụ khác để nghiên cứu xem tại sao người dân lại chống đối quyết liệt đến vậy đối dự án này và những dự án tương tự. Cần phải phân tích kỹ, nếu không sự chống đối càng ngày càng mãnh liệt, mặt khác khi chủ đầu tư thấy rằng việc đơn giản nhất đối với họ không phải là thỏa thuận với dân mà là nhờ cậy chính quyền để cưỡng chế, họ sẽ có khuynh hướng như vậy. Tôi xin nói thêm rằng trong vụ cưỡng chế này còn có thêm việc gọi là hỗ trợ thi công, không có luật nào qui định như thế! Nhưng họ nói là công an đến là để hỗ trợ cho chủ đầu tư thi công.Cái gọi là hỗ trợ thi công là không thể chấp nhận được và hoàn toàn sai luật.”
Vụ Văn Giang liên quan đến dự án mang tên mỹ miều là dự án khu đô thị sinh thái Ecopark lớn nhất miền Bắc, tổng vốn đầu tư ban đầu lên tới 6 tỷ USD có thông tin nói là đến hơn 8 tỷ USD. Theo VnExpress dự án có qui mô xấp xỉ 500 ha thuộc 3 xã Xuân Quan, Phụng Công và Cửu Cao thuộc huyện Văn Giang và 55 Ha để làm đường giao thông liên tỉnh Hà Nội-Hưng Yên. Vụ cưỡng chế ngày 24/4 ở xã Xuân Quan huyện Văn Giang chỉ liên quan tới 5,8 ha đất của 166 hộ dân, nằm trong 72 ha sẽ được huyện giao cho chủ đầu tư. Và mới chỉ một phần nhỏ đó thôi mà có đến 1.000 công an được huy động để lấy cho được đất đai của người dân. Đạn cay, đạn khói đã được sử dụng và 20 người dân mất đất đã bị tạm giam, công an đã khởi tố vụ án chống người thi hành công vụ.
“Theo tôi đây là một vụ việc điển hình, các đại biểu Quốc hội Việt Nam cần nghiên cứu đào sâu và thậm chí cần thiết lập một ủy ban điều tra lâm thời để giải quyết vụ này cùng một loạt những vụ khác để nghiên cứu xem tại sao người dân lại chống đối quyết liệt đến vậy đối dự án này và những dự án tương tự. Cần phải phân tích kỹ, nếu không sự chống đối càng ngày càng mãnh liệt, mặt khác khi chủ đầu tư thấy rằng việc đơn giản nhất đối với họ không phải là thỏa thuận với dân mà là nhờ cậy chính quyền để cưỡng chế, họ sẽ có khuynh hướng như vậy. Tôi xin nói thêm rằng trong vụ cưỡng chế này còn có thêm việc gọi là hỗ trợ thi công, không có luật nào qui định như thế! Nhưng họ nói là công an đến là để hỗ trợ cho chủ đầu tư thi công.Cái gọi là hỗ trợ thi công là không thể chấp nhận được và hoàn toàn sai luật.”
Vụ Văn Giang liên quan đến dự án mang tên mỹ miều là dự án khu đô thị sinh thái Ecopark lớn nhất miền Bắc, tổng vốn đầu tư ban đầu lên tới 6 tỷ USD có thông tin nói là đến hơn 8 tỷ USD. Theo VnExpress dự án có qui mô xấp xỉ 500 ha thuộc 3 xã Xuân Quan, Phụng Công và Cửu Cao thuộc huyện Văn Giang và 55 Ha để làm đường giao thông liên tỉnh Hà Nội-Hưng Yên. Vụ cưỡng chế ngày 24/4 ở xã Xuân Quan huyện Văn Giang chỉ liên quan tới 5,8 ha đất của 166 hộ dân, nằm trong 72 ha sẽ được huyện giao cho chủ đầu tư. Và mới chỉ một phần nhỏ đó thôi mà có đến 1.000 công an được huy động để lấy cho được đất đai của người dân. Đạn cay, đạn khói đã được sử dụng và 20 người dân mất đất đã bị tạm giam, công an đã khởi tố vụ án chống người thi hành công vụ.
Chúng tôi xin trích
lại lời một người dân Văn Giang trả lời PV Quynh Chi Đài RFA:
“Trên đất thuộc xã Phụng Công họ bắn xối xả hơi cay mù mịt. Giống như đạn pháo cối to bằng bắp chân mà họ bắn thẳng vào những người đang ngồi để giữ đất, mọi người chạy dạt ra xuống các bụi cây Xong rồi họ dùng lực lượng để xua đuổi hết…chứ không phải chỉ dùng hai quả đạn cay như họ nói. Còn tại khu vực cánh đồng bị cưỡng chế thì khói bay mù mịt không thấy gì.”
“Trên đất thuộc xã Phụng Công họ bắn xối xả hơi cay mù mịt. Giống như đạn pháo cối to bằng bắp chân mà họ bắn thẳng vào những người đang ngồi để giữ đất, mọi người chạy dạt ra xuống các bụi cây Xong rồi họ dùng lực lượng để xua đuổi hết…chứ không phải chỉ dùng hai quả đạn cay như họ nói. Còn tại khu vực cánh đồng bị cưỡng chế thì khói bay mù mịt không thấy gì.”
Đền
bù quá thấp
Trong cuộc phỏng vấn của Nam Nguyên vào tối 26/4, LS trần Vũ Hải nói rằng, có nhiều vấn đề người dân không thể chấp nhận khi đất của họ chỉ được đền bù 135.000đ/m2 cộng thêm 35.000đ/m2 cộng chung 170.000đ/m2 . Theo lời ông đây không phải là đất canh tác đơn giản mà là đất trồng cây có nghĩa giá trị thương mại rất là cao, một năm một hộ trên diện tích 1 sào 360 mét vuông, sau khi trừ chi phí có thể thu về hàng chục triệu đồng. LS Trần Vũ Hải cho biết từng đi qua vùng này, đây là nơi trồng hoa cây cảnh giá trị cao để cung cấp cho Hà Nội, một sào có thể thu lợi 40-50 triệu đồng/năm, bây giờ người dân bị đền bù bằng đúng một năm giá trị sản xuấtt của họ thôi, thì không thể chấp nhận được.
Hiện nay người dân mất đất cũng không có phương cách nào khác để sinh nhai. LS Hải nói, người dân đã bị đền bù một cách rẻ mạt và mất nguồn lao động của mình cho nên việc họ chống trả là có thể hiểu được. Ông nói chưa có dịp tiếp cận hồ sơ vụ việc, nhưng có một điều chắc chắn là chính quyền không thể thay mặt chủ đầu tư trực tiếp đi lấy đất của người dân trong khi không đạt được thỏa thuận.
Theo LS Hải, đền bù đất thu hồi khoảng 135 tỷ đồng trong khi dự án được nêu ra trị giá 8,2 tỷ USD tương đương khoảng 170.000 tỷ đồng. Giá trị bồi thường cho người nông dân nếu có, chỉ bằng 1 phần ngàn giá trị của dự án đó thì không thể chấp nhận được. Trên thực tế đã có nhiều dự án phần đền bù ngang bằng 50% giá trị dự án hoặc hơn nữa, bình thường cũng phải là 10%-20% giá trị dự án.
LS Trần Vũ Hải tiếp lời:
“Đảng Cộng sản Việt Nam được coi là đại diện cho những người lao động trong đó có nông dân lại chấp nhận cái dự án chưa nhìn thấy lợi ích của người lao động của nông dân ở đâu? Mà thậm chí đã thấy người nông dân đang bị mất quyền và lợi ích hợp pháp của họ. Còn những sự khoe khoang của dự án đó mà trị giá rất là lớn, chắc chắn chỉ có những người giàu, những người thu nhập cao mới có thể đến đấy sinh sống, thu nhập trung bình cũng chẳng thể vào đấy được.
Công
an tham gia cưỡng chế đất ở Văn Giang hôm 24/4/2012. Photo courtesy of
XuanDienBlog.
Bản
thân chính quyền Văn Giang và chính quyền tỉnh Hưng Yên đang không trung thực
với dư luận khi nói rằng họ chỉ dành riêng 30% trong 500 hec-ta cho xây dựng
kinh doanh thôi còn 70% là để cho vườn cây, giao thông….nhưng chúng tôi đã xem
lại quyết định về dự án và thấy rằng 33% dành riêng cho đất ở và 22% dành riêng
cho đất thương mại như vậy tới 55% dành cho mục đích kinh doanh còn 5% danh
riêng cho đất công cộng…nhưng cũng có thể dành cho trường học bệnh viện cũng
vẫn là những cơ sở dịch vụ dành cho người có thu nhập cao chứ không phải bệnh
viện bình thường. Tóm lại có thể nói rằng 60% đất trong dự án đó là dành cho
đất ở và dịch vụ tức là để kiếm tiền.”
Báo
chí đưa tin dè dặt
Từ Tiên Lãng đến Văn Giang, Báo chí Việt Nam thể hiện thái độ khác biệt 180 độ các nhà báo bỗng nhiên dè dặt kiệm lời, kể từ khi bị Ban Tuyên giáo Trung ương và Bộ Thông tin và Truyền thông phê bình là đưa tin quá liều lượng vụ Đoàn Văn Vương mất cân đối với những vấn đề quan trọng khác của đất nước. Điểm ghi nhận chung trên báo chí chính thống là ít tin tức về vụ Văn Giang Hưng Yên. Các báo chỉ đưa tin về cuộc họp báo của chính quyền huyện Văn Giang Hưng Yên một ngày trước vụ cưỡng chế. Khi vụ cưỡng chế diễn ra với thông tin hình ảnh đầy trên các trang mạng xã hội, thì ngày 25/4 duy nhất có báo điện tử Người Cao Tuổi là đặt vấn đề về tính hợp pháp của vụ cưỡng chế. Tờ báo nhận định rằng quyết định cưỡng chế của UBND huyện Văn Giang là trái pháp luật hiện hành vì chỉ có những dự án phục vụ quốc phòng an ninh…nhà nước mới thu hồi đất và với những dự án như Ecopark thì nhà nước không thu hồi đất, mà chỉ đứng ra làm trọng tài để nhà đầu tư thỏa thuận với người dân.
Theo LS Nguyễn Văn Hậu, Phó chủ tịch Hội Luật gia TP.HCM giải thích với chúng tôi, qui trình thu hồi đất rất chặt chẽ, những dự án kinh tế lớn thuộc nhóm A hay liên quan tới an ninh quốc phòng nhu cầu dân sinh thì cấp chính phủ có thẩm quyền ra quyết định thu hồi đất. Đối với mọi dự án mang tính cách thương mại hoặc ngay cả đổi đất lấy hạ tầng, nguyên tắc căn bản là sự đồng thuận giữa chủ đầu tư và người dân bị thu hồi đất.
LS Hậu
nói rằng, sau vụ Tiên Lãng Hải phòng các địa phương cần rút kinh nghiệm để
không vướng sai phạm pháp lý.
“Tôi cho rằng đã đến lúc phải sửa đổi luật đất đai theo hướng đền bù ngang bằng giá thị trường và người dân phải có được nơi ở ổn định. Chứ cách thu hồi hiện nay nó chưa có một cơ chế công bằng giữa hai bên.”
Vụ cưỡng chế mạnh tay ở Văn Giang Hưng Yên diễn ra chỉ vài ngày sau khi Thủ tướng Nguyễn tấn Dũng quyết định họp trực tuyến vào đầu tháng 5 sắp tới để giải quyết khiếu nại, tố cáo của người dân. Thanh tra chính phủ báo cáo Thủ tướng là tình hình khiếu nại tố cáo trong quí I-2012 có nhiều diễn biến phức tạp nhất là sau khi xảy ra vụ việc ở Tiên Lãng Hải Phòng. Sự mạnh tay của chính quyền Hưng Yên diễn ra ngay sau khi Thủ tướng vừa nhắc nhở TP. Hải Phòng giải quyết dứt điểm vụ Đoàn Văn Vươn, và thái độ dè dặt của báo chí quả là những dấu hiệu rất đáng chú ý.
“Tôi cho rằng đã đến lúc phải sửa đổi luật đất đai theo hướng đền bù ngang bằng giá thị trường và người dân phải có được nơi ở ổn định. Chứ cách thu hồi hiện nay nó chưa có một cơ chế công bằng giữa hai bên.”
Vụ cưỡng chế mạnh tay ở Văn Giang Hưng Yên diễn ra chỉ vài ngày sau khi Thủ tướng Nguyễn tấn Dũng quyết định họp trực tuyến vào đầu tháng 5 sắp tới để giải quyết khiếu nại, tố cáo của người dân. Thanh tra chính phủ báo cáo Thủ tướng là tình hình khiếu nại tố cáo trong quí I-2012 có nhiều diễn biến phức tạp nhất là sau khi xảy ra vụ việc ở Tiên Lãng Hải Phòng. Sự mạnh tay của chính quyền Hưng Yên diễn ra ngay sau khi Thủ tướng vừa nhắc nhở TP. Hải Phòng giải quyết dứt điểm vụ Đoàn Văn Vươn, và thái độ dè dặt của báo chí quả là những dấu hiệu rất đáng chú ý.
Theo
dòng thời sự:
Copyright
© 1998-2011 Radio Free Asia. All rights reserved.
.
.
.
Thanh Quang, phóng
viên RFA
2012-04-27
Một
lần nữa, người nông dân triền miên nghèo khó lại lâm cảnh bị cưỡng chế đất đai
bởi lực lượng với “áo mão nặng nề, khiên trắng lạnh lùng”, tạo cảnh “khói lửa
mịt mù, máu đổ” ở Văn Giang.
Như
vậy là “Tiên lãng chưa qua, Văn Giang đã đến”. Tổng hợp thông tin liên hệ,
Thanh Quang trình bày “biến cố Văn Giang” như sau:
Ai
đối đầu ai?
Thưa
quý vị, chứng kiến và phẫn nộ trước cảnh công an sắc phục, thường phục được
trang bị “tận răng” kiên quyết cưỡng chế cánh đồng 70 ha của xã Xuân Quan trong
huyện Văn Giang, bà Lê Hiền Đức, người được thế giới vinh danh về nỗ lực chống
tham nhũng tại Việt Nam, đã nhắn nhủ với công an:
“Hãy
cầm súng chĩa vào bọn tham nhũng, chứ đừng cầm súng quay vào phía nhân dân."
Nhưng
phía lực lượng cưỡng chế đã “cầm súng quay vào phía nhân dân”, như một
dân oan Văn Giang mô tả:
“Họ
dùng rất nhiều đạn hơi cay…bắn xối xả hơi cay mù mịt. Họ bắn thẳng vào những
người đang ngồi giữ đất. Xong họ dùng lực lượng tới xua đuổi hết. Khu vực cánh
đồng bị cưỡng chế khói bay mù mịt, không nhìn thấy gì.”
Qua
bài “Tôi tưởng là thế”, tác giả Phạm Duy Nghĩa nhận thấy chỉ một vài tờ báo lề
phải “rụt rè” đưa tin này, khi ở một miền quê ngoài Bắc có hàng ngàn công an
bao vây, cưỡng chế thu hồi đất của dân làng để giao cho một công ty kinh doanh
xây những ngôi nhà đẹp, bán cho người có tiền. Và có mùi lựu đạn cay, dùi cui
và những tiếng la hét, hơn 20 người bị bắt giữ.
Trước
cảnh tượng đó, nhà văn Nguyễn Quang Lập phải thốt lên rằng có những người suốt
đời chưa một lần cầm bút viết báo, nhưng họ đã cầm bút vì không thể chịu được
nữa biến cố Văn Giang. Trong số những người “cầm bút chẳng đặng đừng” ấy gởi
tới blog Quê Choa có một người con trai gởi thư cho bố là phóng viên, cho biết
“ con vừa được xem 2 đoạn video clip trên Youtube quay lại cảnh công an Việt
Nam đánh đập những người dân Văn Giang, Hưng Yên rất dã man và tàn nhẫn bố ạ”.
Có
lẽ thảm cảnh đó khiến tác giả Vũ Xuân Tửu “Hỏi nhà văn” – hỏi nhiều lắm, như
viết về đảng, chính phủ ra sao? Viết về Tổ Quốc, về quần đảo quê hương hiện
nay, về hàng vạn cô gái Việt bán mình xứ người như thế nào? Và khi tác giả hỏi
nhà văn viết về những nông dân bị cướp đất ra sao? thì họ trả lời rằng “chúng
tôi khóc”.
Thế
là, nói theo lời tác giả Viết Lê Quân qua bài “Cưỡng chế đất đai ở Hưng Yên: Ai
đối đầu ai”, thì “ Tiên Lãng chưa qua, Xuân Quan đã đến. Một lực lượng hùng hậu
của cơ quan thi hành pháp luật lại đi bảo vệ một dự án tư nhân với nhiều khuất
tất chưa được làm rõ?... Nhiều tiếng nói đầy phẫn nộ và phẫn uất bật lên từ
những nông dân áo mộc ‘Các anh đi bảo vệ cho ai? Bảo vệ cho những kẻ cướp đất
của cha mẹ các anh à?’, đã khiến cho một số cảnh sát và nhân viên an ninh dường
như phải quay mặt đi”.
Kẻ thù
của nhân dân?
Nhà
văn Võ Thị Hảo báo động rằng trong khi “bom nổ ở Tiên Lãng, Hải Phòng chưa dứt
thì gạch đá, khói lửa, máu đổ ở Văn Giang, Hưng Yên đã dâng lên”. Theo nhà văn
Võ Thị Hảo, nếu so với biến cố Đoàn Văn Vươn ở Tiên Lãng, thì sự cưỡng chế lần
này ở Văn Giang có “quy mô lớn gấp cả chục lần” và “ không kém phần thù nghịch
chống dân” của giới cầm quyền qua chủ trương “ra tay lấy đất của dân có tuyên
bố trước, đầy dõng dạc”. Nhà văn Võ Thị Hảo xót xa rằng sự thù nghịch ấy đã tạo
nên “tiếng kêu khóc xé ruột, thấu trời của hàng trăm hộ nông dân tại 3 xã Xuân
Quan, Phụng Công và Cửu Cao thuộc huyện Văn Giang, Hưng Yên”.
Nhắc
tới chuyện cưỡng chế đất ở Văn Giang, tác giả Đông A nhìn những hình ảnh người
dân bị đưa vào thế phải cầm gầy gộc đối mặt với công an hung hãn dàn hàng ngang
mà tác giả không khỏi nêu lên nghi vấn rằng “tại sao chính quyền lại trở thành
kẻ thù của nhân dân đến thế?”
Blogger
Cu Làng Cát bày tỏ nỗi niềm trĩu nặng rằng chưa bao giờ ông lại thấy cảnh người
dân phải đứng tiếp trước mặt mình là những áo mão nặng nề từng lớp, chưa bao
giờ lại thấy những tấm khiên trắng lạnh lùng đè lên đất, hất đi những tấm lưng
bán mặt cho đất bán lưng cho trời, chưa bao giờ tác giả thấy thương những bà mẹ
già lưng khòm ra giữa trời tháng hạ để nói với những đứa cháu, đứa chắt trong
đoàn binh cưỡng chế những lời gan ruột.
Khi
cả ngàn người hùng hổ dữ dằn kéo đến cưỡng chế dân lành ở Văn Giang như vậy,
tác giả nhớ lại chính họ đã từng lớn lên nhờ ngọn lúa, củ khoai để có điều kiện
ra sống phố phường, để lại sau lưng làng quê muôn đời nghèo khó; nhưng rồi rạng
sáng 24 tháng Tư ấy, họ đã trở về giày xéo tan nát làng quê khiến tác giả nêu
lên câu hỏi “cái hiếu ở đâu hỡi những đứa con lớn lên từ đồng rơm cỏ rạ?”
Biến
cố Văn Giang khiến nhà thơ Vũ Quốc Uy, qua bài “Đêm Văn Giang”, đã nhắc tới
“đêm trắng Văn Giang, ngực tứa máu hồng”. Nhưng, sau cùng, nhà thơ quả quyết:
Đêm
Văn Giang
Ủi sạch làng thôn
Không ủi được nỗi hờn non nước.
Ủi sạch làng thôn
Không ủi được nỗi hờn non nước.
Copyright
© 1998-2011 Radio Free Asia. All rights reserved.
.
.
.
No comments:
Post a Comment