TRUNG QUỐC : GIỚI TƯỚNG LĨNH BỊ THANH TRỪNG, QUYỀN LỰC TẬP CẬN BÌNH VÔ SONG (Phan Minh / RFI)

 

Trung Quốc : Giới tướng lĩnh bị thanh trừng, quyền lực Tập Cận Bình vô song

 Phan Minh  -  RFI

Đăng ngày: 16/10/2025 - 14:18  -  Sửa đổi ngày: 16/10/2025 - 15:45

https://www.rfi.fr/vi/%C4%91i%E1%BB%83m-b%C3%A1o/20251016-trung-qu%E1%BB%91c-gi%E1%BB%9Bi-t%C6%B0%E1%BB%9Bng-l%C4%A9nh-b%E1%BB%8B-thanh-tr%E1%BB%ABng-quy%E1%BB%81n-l%E1%BB%B1c-t%E1%BA%ADp-c%E1%BA%ADn-b%C3%ACnh-v%C3%B4-song

.

Hiện tượng các tướng lĩnh bị thanh trừng ở Trung Quốc, phương Tây tích cực hỗ trợ Ukraina trong cuộc chiến chống Nga, niềm vui đi kèm với sự bi quan của người dân Israel sau khi các con tin được trở về là ba trong số những chủ đề được báo chí Pháp khai thác nhiều hôm nay, 16/10/2025.

.

HÌNH :

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh, Trung Quốc, ngày 02/09/2025. © Sergei Bobylev / АР

 

Tại châu Á, tờ Libération có bài nói về việc quân đội Trung Quốc không chiến đấu trên chiến trường, mà đấu đá nội bộ để tranh giành quyền lực. Kể từ năm 2012, khi lên nắm quyền, chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tiến hành nhiều cuộc thanh trừng trong Quân đội Giải phóng Nhân dân (PLA). Ông đã sa thải khoảng 1/5 số tướng lĩnh do chính ông bổ nhiệm. Những vụ thanh trừng này gây lo ngại về khả năng sẵn sàng chiến đấu của quân đội Trung Quốc, sẽ kỷ niệm 100 năm thành lập vào năm 2027 cùng với tham vọng đánh chiếm Đài Loan.

 

Nhật báo thiên tả nhận định các vụ thanh trừng này không chỉ tác động đến quân đội, mà còn đến nhiều cơ quan và bộ ngành khác. Theo các chuyên gia, các cuộc thanh trừng này có thể làm suy yếu sự ổn định chính trị ở Trung Quốc. Các sĩ quan cấp cao như Vương Xuân Ninh và Miêu Hoa đã bị cách chức hoặc biến mất, thường không có lời giải thích, tạo ra bầu không khí sợ hãi trong PLA.

 

Vào năm 2023, một cuộc thanh trừng cũng đã tác động đến Binh chủng Tên lửa, một thành phần quan trọng của PLA. Lý do chính thức là chống tham nhũng, nhưng nguyên nhân thực sự có thể là việc quản lý các thông tin nhạy cảm bị rò rỉ.

 

Chế độ của Tập Cận Bình tiếp tục củng cố quyền lực. Giới quan sát cho rằng ông có thể tiếp tục giữ vị trí lãnh đạo Trung Quốc trong một thời gian dài nữa mà không có người kế nhiệm được chỉ định.

 

 

Pháp : Khủng hoảng chính trị không hồi kết

 

Về tình hình chính trị Pháp, trang nhất và bài xã luận của tờ Le Figaro nhấn mạnh rằng để tránh bị đảng Xã Hội (PS) bất tín nhiệm, thủ tướng Sébastien Lecornu đang mạo hiểm với chính sự nghiệp chính trị của ông, trong bối cảnh nợ công của Pháp đạt 3.450 tỷ euro, thâm hụt ngân sách đạt 170 tỷ euro và lỗ hổng trong hệ thống an sinh xã hội là 23 tỷ euro.

Đối mặt với thảm họa này, nhật báo thiên hữu cho rằng thay vì quản lý tài chính công một cách thận trọng, bảo vệ hệ thống xã hội cho tương lai và trấn an các chủ nợ, thủ tướng Lecornu lại đề xuất điều ngược lại với sự ủng hộ của cánh hữu sẵn sàng tìm mọi cách để giữ ghế dân biểu.

 

Đối mặt với tình huống này, việc từ bỏ cải cách hưu trí là một sai lầm nghiêm trọng. Như mọi quốc gia khác, Pháp đang gặp tình trạng dân số già hóa. Tuy nhiên, ưu tiên của phe Xã Hội, phe thân Macron cũng như cánh hữu dường như là bảo vệ cái ghế của họ hơn là cứu vớt các thế hệ trẻ. Và chưa dừng lại ở đó, cánh tả vẫn yêu cầu thiết lập thuế Zucman (đánh vào tài sản của người giàu).

 

Le Figaro kết luận, trong bối cảnh này, không ai có thể dự đoán được chuyện gì sẽ xảy ra sau đây : Quốc Hội có bị giải tán đi kèm với làn sóng phẫn nộ từ cử tri ?

 

 

Israel : Niềm vui đi kèm với nỗi lo âu sau khi con tin trở về

 

Nhìn sang Trung Đông, nhật báo Le Monde chạy tựa trên trang nhất "Israel : Niềm vui đi kèm với nỗi lo âu". Tại Tel Aviv, kể từ thứ Hai, 13/10, người dân ăn mừng sự kiện những con tin bị giam giữ ở dải Gaza từ ngày 07/10/2023 được giải thoát. Tuy nhiên, họ cũng không giấu được sự phẫn nộ khi tổ chức Palestine Hamas chỉ mới trao trả 7 thi thể trong tổng số 28 người bị bắt cóc.

 

Tại khu phố Dizengoff của Tel Aviv, nhiều người đã cùng nhau hát và nhảy múa suốt đêm. Hai bài hát được phát đi phát lại liên tục là I’m Coming Home (bài hát nổi tiếng với các cựu chiến binh Mỹ) và Bashana Haba’a (bài hát truyền thống đầy hy vọng). Một cô gái trẻ đã hét lên : "Chiến tranh đã kết thúc !" Ngày 13/10 đã mang lại một cảm giác đoàn kết và hạnh phúc trong toàn xã hội Israel, một khoảnh khắc đặc biệt, tuy ngắn ngủi, nhưng rất ý nghĩa đối với cả quốc gia.

 

Tại một đất nước vẫn còn bị ám ảnh bởi thảm kịch ngày 07/10, những cảnh tượng gia đình đoàn tụ và niềm vui trong lòng người dân vẫn là chủ đề chính. Điển hình là Revital và Osher Kalfon đã ôm chặt cháu Segev, một thanh niên 27 tuổi đến từ Dimona, được giải thoát sau khi bị bắt trong lễ hội âm nhạc Nova. Họ cho biết dù Segev dường như vô sự, nhưng đôi mắt của anh vẫn phản ánh những ám ảnh khủng khiếp đã trải qua. Tuy nhiên, họ cảm thấy an tâm vì ít nhất giờ đây cả nhà có thể bắt đầu một chương mới, giống như toàn bộ đất nước.

 

Việc giải thoát những con tin này dường như là một sự giải tỏa tinh thần tập thể, như thể cả nước Israel đã nín thở trong suốt 2 năm qua kể từ khi 1.200 người thiệt mạng và 251 người bị Hamas bắt cóc vào ngày 07/10/2023. Revital và Osher Kalfon cho biết rằng "câu hỏi liên quan đến trách nhiệm của giới lãnh đạo không lường trước được vụ tấn công vẫn luôn tồn tại, nhưng đó là vấn đề thứ yếu". Họ nói : "Dù mọi người vẫn còn thắc mắc làm sao mọi chuyện lại ra nông nỗi này, nhưng niềm vui quá lớn khiến chúng tôi sẽ cần một thời gian dài để bình tĩnh lại." Cảm xúc này được nhiều gia đình chia sẻ.

 

Lãnh đạo các bệnh viện cũng cho biết về những khoảnh khắc xúc động trong các cuộc tái ngộ. Tại bệnh viện Sheba, các con tin được điều trị và các bác sĩ đã cố gắng tạo không khí như ở nhà để giúp họ nhanh chóng hồi phục.

 

Tuy nhiên, không phải ai cũng tỏ ra quá lạc quan. Điển hình là Nadav Regev, một giáo viên yoga 28 tuổi. Mặc dù tin rằng chiến tranh đã kết thúc và khu vực này sẽ thay đổi theo hướng có lợi cho Israel, anh nhận định "vẫn sẽ có những thế lực tìm cách phá vỡ hòa bình". Trong khi đó, Yael, một phụ nữ Mỹ 32 tuổi mới chuyển đến sống ở Israel từ đầu năm 2022, lại cảm thấy cuộc sống của cô sẽ không bao giờ giống trước : "Trái tim chúng tôi đã tan nát. Chỉ cách đây một tiếng lái xe, các con tin đã từng bị đối xử một cách tàn tệ trong những đường hầm. Tôi sẽ không để con ở một đất nước có tương lai mù mịt như thế này."

 

Còn Mina, 24 tuổi, cảm thấy thực sự hoài nghi về tương lai : "Vết thương trong mối quan hệ Israel-Palestine quá sâu sắc và tôi không thấy cách nào để chữa lành và tin vào một hòa bình lâu dài. Những gì xảy ra hôm qua chỉ là một miếng băng, chúng ta không nên tự huyễn hoặc mình, bằng không sẽ lại bị thất vọng."

 

Tương lai tại đây vẫn còn đầy chông gai, bởi những hình ảnh của các vụ hành quyết tàn bạo tại Gaza kể từ khi quân đội Israel rút đi một phần nhắc nhở mọi người rằng Hamas vẫn còn đó, với sức mạnh quân sự và quyết tâm duy trì ảnh hưởng của họ ở dải đất này, nơi đã có hơn 67.000 người thiệt mạng. Đặc biệt, thi thể của nhiều con tin Israel chưa được trao trả tiếp tục là nỗi ám ảnh đối với gia đình họ. Hôm 14/10, khi người thân của các con tin biết rằng Hamas đang tìm cách trì hoãn việc trao trả thi thể, cảm giác tức giận trong dân chúng đã bùng lên mạnh mẽ. Sự phẫn nộ này càng được thổi bùng khi thi thể của 45 người Palestine, bị giết trong cuộc chiến ở Gaza, đã được quân đội Israel trao trả đúng hẹn. Le Monde kết luận rằng chắc chắn sẽ phải mất một thời gian nữa tình hình mới thực sự lắng dịu.

 

 

Chiến tranh Ukraina : Phương Tây tiếp tục hỗ trợ Kiev

 

Về chiến tranh Ukraina, nhật báo kinh tế Les Echos dành trang nhất cho cuộc họp của bộ trưởng Quốc Phòng 32 quốc gia thành viên Liên Minh Bắc Đại Tây Dương (NATO) hôm qua, 15/10, tại Bruxelles, Bỉ, thảo luận về các khoản đầu tư vào quốc phòng, hỗ trợ cho Kiev và cuộc chiến chống drone Nga.

 

NATO đã thiết lập cơ chế PURL nhằm đẩy nhanh việc cung cấp vũ khí cho Ukraina và tổ chức hỗ trợ quân sự với nguồn tài trợ chủ yếu từ các quốc gia châu Âu và Canada. Tuy nhiên, chương trình này đã nhận được ít tiền hơn mức cần thiết.

 

Kiev thiếu một số trang thiết bị, như tên lửa PAC-3, cần thiết để vận hành các hệ thống tên lửa Patriot. Tuy nhiên, Ukraina đã phát triển vũ khí riêng để đối phó với các drone Nga.

Bộ trưởng Quốc Phòng Ukraina cho biết, vào năm 2026, Kiev sẽ vẫn cần từ 40 tỷ đô la đến 50 tỷ đô la để tiếp tục tự vệ. NATO đang thúc giục các đồng minh đóng góp vào PURL và tuân thủ cam kết tăng chi tiêu quốc phòng.

 

Bruxelles đề xuất sử dụng các quỹ tài sản bị phong tỏa của Nga để hỗ trợ Ukraina. Về phần mình, bộ trưởng Quốc Phòng Mỹ Pete Hegseth tái khẳng định sự hỗ trợ của Washington, đồng thời nhấn mạnh rằng châu Âu cần đảm nhận việc bảo vệ lục địa. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng nếu chiến tranh không kết thúc, Mỹ và các đồng minh sẽ ban hành các biện pháp trừng phạt mới nhắm vào Nga.

 

 

Đoàn kết quốc tế bị lung lay

 

Về xã hội, tờ La Croix dành bài xã luận lo ngại về sự đoàn kết quốc tế đang rơi vào khủng hoảng. Một cảnh báo được Chương trình Lương thực Thế giới (WFP) thuộc Liên Hiệp Quốc công bố vào hôm qua, 15/10, cho thấy gần 14 triệu người có thể đối mặt với nguy cơ bị đói trong những tháng tới. Nguyên nhân là các nước giàu đã cắt giảm viện trợ nhân đạo. Ngân sách của WFP dự kiến sẽ giảm 40% trong năm nay, tác động trực tiếp đến người dân đang gặp khó khăn ở sáu quốc gia : Afghanistan, Cộng hòa Dân chủ Congo, Haiti, Somalia, Nam Sudan và Sudan. Ngân sách của Liên Hiệp Quốc dự kiến cũng giảm 15%, và số lượng nhân viên của tổ chức này sẽ giảm 20% vào năm 2025.

 

Ngoài ra, nhật báo Công Giáo báo động rằng những khoản viện trợ phát triển cũng bị tác động. Hầu hết các quốc gia phương Tây, bao gồm Pháp, Vương Quốc Anh và Đức, đều giảm mạnh các khoản đóng góp. Tuy nhiên, cú sốc lớn nhất đến từ việc cắt giảm ngân sách của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID). Dưới chính quyền của Donald Trump, ngân sách của cơ quan này đã bị giảm mạnh, theo chính sách "America First". Điều này sẽ gây ra những hậu quả nghiêm trọng : ít kinh phí hơn cho công tác chống đói, tiêm chủng HIV, ngăn ngừa đại dịch và các chương trình xóa mù chữ.

 

Tờ báo kết luận rằng giữa những cuộc khủng hoảng ngân sách và sự gia tăng chủ nghĩa dân tộc, các quốc gia giàu có dường như quên rằng chúng ta đang phụ thuộc lẫn nhau trên hành tinh này.

 

-----------------------------

Các nội dung liên quan

 

TRUNG QUỐC - QUÂN ĐỘI

Trung Quốc : Thêm hai tướng “ngã ngựa” vì chiến dịch chống tham nhũng của Tập Cận Bình