TỔNG HỢP MỘT SỐ TIN NGÀY 17/10/2025
*****
Trump: Áp thuế 100% đối
với Trung Quốc là ‘không bền vững’
Người Việt
October 17, 2025 : 6:00 PM
https://www.nguoi-viet.com/hoa-ky/trump-ap-thue-100-doi-voi-trung-quoc-la-khong-ben-vung/
WASHINGTON, DC (NV) – Tổng Thống Donald Trump cho biết đề xuất áp thuế
100% đối với hàng hóa Trung Quốc là “không bền vững” trong khi ông đổ lỗi cho Bắc
Kinh về bế tắc mới nhất trong các cuộc đàm phán thương mại, bắt đầu với việc
chính quyền Trung Quốc thắt chặt kiểm soát xuất cảng đất hiếm, theo Reuters hôm
Thứ Sáu, 17 Tháng Mười.
Khi được hỏi liệu mức thuế cao như vậy có bền
vững hay không và điều đó có thể ảnh hưởng đến kinh tế Mỹ hay không, ông Trump
trả lời: “Nó không bền vững, nhưng con số là như vậy.”
https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/10/GettyImages-2240325067-1920x1379.jpg
Một tàu chở hàng của Trung Quốc cập cảng
Oakland, California, hôm 10 Tháng Mười. (Hình minh họa: Justin Sullivan/Getty
Images)
“Họ ép tôi phải làm điều đó,” ông Trump nói
trong một cuộc phỏng vấn với Fox Business Network được phát hình hôm 17 Tháng
Mười.
Hồi tuần trước, ông Trump công bố mức thuế
quan bổ sung 100% đối với hàng hóa Trung Quốc xuất sang Mỹ, cùng với các biện
pháp kiểm soát xuất cảng mới đối với “bất kỳ và tất cả các phần ‘software’ quan
trọng” bắt đầu từ ngày 1 Tháng Mười Một, tức chín ngày trước khi thời hạn hoãn
áp thuế mới kết thúc.
Các hành động này là phản ứng của ông Trump
trước việc Trung Quốc mở rộng đáng kể các biện pháp kiểm soát xuất cảng đất hiếm.
Trung Quốc thống trị thị trường đất hiếm toàn cầu, rất cần thiết trong ngành
công nghệ.
Ông Trump cũng xác nhận ông sẽ gặp người
tương nhiệm Trung Quốc, ông Tập Cận Bình, trong hai tuần tới tại Hội Nghị Thượng
Đỉnh APEC ở Nam Hàn – một cuộc gặp mà tổng thống Mỹ hồi tuần trước còn hoài
nghi – và bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với ông Tập.
“Tôi nghĩ chúng ta sẽ ổn với Trung Quốc,
nhưng chúng ta phải có một thỏa thuận công bằng. Nó phải công bằng,” ông Trump
nói trên chương trình “Mornings with Maria” của FBN được thu hình hôm Thứ Năm,
16 Tháng Mười.
Sau đó, khi ông chuẩn bị thảo luận với Tổng
Thống Volodymyr Zelensky của Ukraine tại Tòa Bạch Ốc để thảo luận về nỗ lực chấm
dứt chiến tranh với Nga, ông Trump nói: “Trung Quốc muốn nói chuyện, và chúng
tôi muốn nói chuyện với Trung Quốc.” (NNL) [đ.d.]
=============================
Một chuyến đi xe gắn
máy hồi hộp dọc theo “Con đường Hạnh Phúc” của Việt Nam
Derek M. Norman | Trà Mi
Posted on October 17, 2025
Vòng đèo Hà Giang dài khoảng 230 dặm, cách Hà Nội sáu giờ
đường về phía Bắc, với phong cảnh ngoạn mục, nét văn hoá đặc sắc, cùng vô vàn
khúc quanh hiểm trở làm say lòng du khách.
https://vp.nyt.com/video/2025/10/13/151535_1_vietnam-biking-99977_wg_1080p.mp4
Du khách muốn khám phá Vòng đèo Hà Giang ở miền
Bắc bằng xe gắn máy có thể tự lái hoặc chọn hình thức “easy rider” – ngồi sau
xe với một hướng dẫn viên cầm lái.
Hàng chục chiếc xe gắn máy bóp còi inh ỏi
tranh nhau từng khoảng trống khi chúng tôi ngoằn ngoèo leo đèo Quản Bạ. Tôi vừa
cài côn (bóp ‘embraya’) vừa lên ga, chuyển qua lại giữa những số thấp trên chiếc
Honda XR của mình, vừa dán mắt theo dõi con đường hẹp phía trước, vừa giữ một
con mắt khác để nhìn hướng dẫn viên đang lái xe của anh ta cách tôi chừng bốn
mét rưỡi.
Bất chợt, đất bên phải chúng tôi đổ xuống sâu
hun hút, mở ra khung cảnh hùng vĩ của những đồi nối đồi, ruộng bậc thang xen giữa
những dãy núi chập chùng ẩn hiện trong làn sương trưa. Tôi lập tức hiểu vì sao
người địa phương gọi đoạn đường này là “Cổng Trời.”
Tôi đang bắt đầu chuyến du hành bằng xe hai
bánh trên Vòng đèo Hà Giang — một mạng lưới đường đèo vòng tròn dài khoảng 230
dặm nằm giữa vùng cao nguyên phía Bắc Việt Nam, từng được The New York
Times chọn vào danh sách 52 nơi nên đến năm 2023. Vòng đường
này, được mệnh danh là “Con đường Hạnh Phúc” vì ý nghĩa mà nó mang lại cho vùng
này, đã thu hút dân ưa phiêu lưu hơn một chục năm nay, và tôi nóng lòng muốn hiểu
vì sao.
Xe gắn máy quanh đèo Thẩm Mã, một trong những
vòng đường đẹp nhất dọc theo đường vòng Hà Giang.
Từ “Cổng Trời,” chuyến đi bốn ngày cuối tháng
Ba đưa chúng tôi lượn qua những khúc cua gắt kẹp giữa những khối đá tai mèo,
bám theo triền núi cheo leo, rồi trôi xuống những thung lũng xanh mướt. Mỗi
ngày, chúng tôi đi chừng 60 dặm — thường xuyên ngừng nghỉ để duỗi chân tại những
quán cà phê lộ thiên, xưởng dệt thủ công hay tàn tích kiến trúc thời Pháp thuộc
— trước khi ngừng chân qua đêm tại những nhà trọ bản địa gọi là homestay,
nằm trong những làng của người H’Mông, Tày, và Dao.
Sức quyến rũ của vòng đèo
https://vp.nyt.com/video/2025/10/13/151537_1_vietnam-biking-53317_wg_720p.mp4
Một con đường dọc biên giới Việt–Trung dẫn tới
nơi du khách có thể ngắm nhìn xuống thung lũng và thấy hàng rào thép phân chia
hai nước.
======================
Mỹ :
Cựu cố vấn an ninh quốc gia John Bolton đối mặt với 18 cáo buộc
Minh
Phương
- RFI
Đăng ngày: 17/10/2025 - 12:15Sửa đổi
ngày: 17/10/2025 - 14:49
Tại Mỹ, sau khi Donald Trump quay lại Nhà Trắng vào đầu
năm 2025, nhiều nhân vật đã từng chỉ trích ông, giờ đây lần lượt bị tư pháp nhắm
tới. Sau James Comey, cựu giám đốc FBI và bà Letitia James, chưởng lý bang New
York, ông John Bolton là người thứ ba.
HÌNH :
Các nhân viên FBI mang theo những chiếc hộp
tài liệu khi họ rời khỏi văn phòng của cựu Cố vấn An ninh Quốc gia John Bolton
tại Washington, D.C., Hoa Kỳ, ngày 22 tháng 8 năm 2025. REUTERS - Jose
Luis Gonzalez
Ngày 16/10/2025, bồi thẩm đoàn Maryland, gần
Washington, đề nghị truy tố ông John Bolton, 76 tuổi, với 18 tội danh tiết lộ
hoặc tàng trữ tài liệu quốc phòng. John Bolton từng là cố vấn an ninh quốc gia
của tổng thống Trump nhiệm kỳ I.
AFP lưu ý, tháng 6/2020, bất chấp các nỗ lực
ngăn chặn từ Nhà Trắng, John Bolton đã phát hành tập sách về 17 tháng với tư
cách cố vấn an ninh quốc gia của Donald Trump, người mà ông mô tả là
« không phù hợp » để lãnh đạo đất nước
Thông tín viên Vincent Souriau tại Washington cho biết
thông tin :
« Theo bản cáo trạng, từ tháng 4/2018
đến 8/2025, hơn một ngàn tài liệu như bản sao lịch trình làm việc và những
chỉ dẫn về các hoạt động chính thức bao gồm cả những ghi chú xếp diện tối mật,
đã được John Bolton chia sẻ với hai thành viên trong gia đình, những người
không được phép biết đến các thông tin này.
Theo CNN, đó là vợ và con gái ông, những người
mà ông đã liên lạc qua mail từ một tài khoản cá nhân. Tình tiết nghiêm trọng là
tài khoản này sau đó đã bị tấn công tin tặc. John Bolton có trình báo chính phủ
vụ việc nhưng đã không nói rõ là ông đã sử dụng chúng để lưu trữ các thông tin
nhậy cảm.
Nhiều bản in lịch làm việc của ông đã được
tìm thấy tại nhà riêng gần Washington trong các cuộc khám xét của FBI cũng như
là nhiều tập hồ sơ có đóng dấu mật, không phổ biến hay thuộc loại mật. Về mặt
lý thuyết, loại văn bản này không được phép lưu giữ bên ngoài tòa nhà chính phủ.
Nếu bị kết án, John Bolton có nguy cơ lãnh án tù nặng. »
================
Hamas
thách thức Israel, phô trương lực lượng ở Gaza
Minh Anh - RFI
Đăng ngày: 17/10/2025 - 12:46 - Sửa
đổi ngày: 17/10/2025 - 14:45
Ngày 17/10/2025, phong trào vũ trang Hamas Palestine, cam
kết trao trả tất cả thi thể các con tin còn lại ở Gaza, sau khi Israel cáo buộc
phe này vi phạm lệnh ngừng bắn liên quan đến việc trao trả các con tin còn sống
hay đã chết..
HÌNH :
Cảnh sát thuộc phong trào Hamas đứng gác sau
khi ệnh ngừng bắn giữa Israel và Hamas có hiệu lực tại thành phố Gaza, ngày
11/10/2025. REUTERS - Stringer
Trong khuôn khổ thỏa thuận ngừng bắn, Hamas
đã thả 20 con tin còn sống bị cầm giữ ở dải Gaza, nhưng từ hôm thứ Hai 13/10,
chỉ trả lại có 9 thi thể thay vì là 28 mà họ còn giữ. Hamas viện dẫn lý do gặp
khó khăn trong việc tìm kiếm thi hài bị chôn vùi dưới đống đổ nát.
Hôm qua, Thổ Nhĩ Kỳ, vốn có mối quan hệ gần
gũi với các lãnh đạo Hamas, đã thông báo gởi các chuyên gia đến Gaza để tham
gia tìm kiếm các thi thể bị chôn lấp, bao gồm cả các con tin.
Cũng trong ngày hôm qua, tổng thống Mỹ Donald
Trump cảnh cáo, dọa « thủ tiêu » các thành viên của phe Hamas nếu
« không ngừng sát hại người dân » ở Gaza. Theo AFP, kể từ khi giao
tranh chấm dứt hôm 10/10, Hamas đã không ngừng mở rộng sự hiện diện tại vùng
lãnh thổ Palestine, và đã nhận trách nhiệm về việc hành quyết nhiều người được
cho là đã cộng tác với Israel đăng trong một video.
Từ Jerusalem, thông tín viên Frédérique
Misselin tường thuật :
« Phe Hamas có vẻ chưa sẵn sàng buông
vũ khí, thậm chí họ còn phô trương sức mạnh từ một tuần nay. Phe này muốn cho
thấy là họ vẫn luôn kiểm soát dải Gaza, triển khai các chiến binh và hành quyết
công khai những người bị coi là kẻ phản bội.
Hôm qua, trên mạng xã hội, Donald Trump đã
đánh tiếng rằng một cuộc can thiệp quân sự là cần thiết nếu phe Hamas tiếp tục
sử dụng bạo lực. Theo Thời báo Israel và trang mạng Axios, các cố vấn của tổng
thống Mỹ đang xem xét các giả thuyết của họ về những kế hoạch khác nhau.
Theo đó, có khả năng thành lập các khu vực tị
nạn dành cho những người dân Palestine nào lo sợ bạo lực của Hamas. Ý tưởng này
dường như được Israel ủng hộ. Một đề xuất khác là duy chỉ có những vùng nào
không có Hamas là sẽ được tái thiết.
Các nhà ngoại giao châu Âu cũng đang thảo luận
về việc thành lập một lực lượng bình ổn quốc tế có thể do Liên Hiệp Quốc ủy nhiệm,
và do vậy, phải thông qua một nghị quyết. Vào tháng Chín năm nay, Indonesia cho
biết đồng ý gởi 20 ngàn quân tham gia ».
============================
RFI
Đăng ngày: 17/10/2025 - 16:07
https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20251017-tin-t%E1%BB%95ng-h%E1%BB%A3p
(Yonhap) – Quan chức Mỹ - Hàn thảo luận về hợp
tác trong lĩnh vực đóng tàu.
Bộ trưởng Công Nghiệp Hàn Quốc hôm qua,
16/10/2025, cho biết cố vấn chính sách của tổng thống Lee Jae Myung đã gặp gỡ
ông Russell Vought, giám đốc Văn phòng Quản lý và Ngân sách Nhà Trắng. Việc hợp
tác này là một phần trong cam kết đầu tư 350 tỷ đô la của Seoul vào Mỹ
theo thỏa thuận thương mại giữa hai bên hồi tháng Bảy, để tránh các mức thuế
quan mà tổng thống Trump đe dọa áp vào hàng hóa của Hàn Quốc.
(AFP) – Seoul thuê một chuyến bay để hồi
hương 60 công dân.
Trong
cuộc họp báo, cố vấn an ninh quốc gia Hàn Quốc, Wi Sung Lac cho biết vào khoảng
nửa đêm thứ Sáu này (17/10/2025), giờ tại Cam Bốt, một chuyến bay rời Phnom
Pênh đến Incheon đưa 60 công dân Hàn Quốc về nước. Những người này đã bị bắt
cóc và bị bóc lột lao động tại các trung tâm lừa đảo trên mạng ở Cam Bốt.
(AFP) – Nghị Viện Mông Cổ bãi chức thủ tướng.
Với 71 phiếu thuận, 40 chống trong tổng số
111 nghị sĩ hiện diện, Nghị Viện Mông Cổ hôm nay, 17/10/2025, đã thông quan kiến
nghị bãi nhiệm thủ tướng Gombojav Zandanshatar, chỉ sau 4 tháng nhậm chức. Một
thủ tướng mới sẽ được chỉ định trong 30 ngày. Đây là kết quả của những cuộc
tranh cãi trong nội bộ đảng Nhân dân Mông Cổ cũng như là xung đột về việc thay
đổi cách thức tính thuế về nguồn thu tài nguyên khoáng sản dồi dào của đất nước.
(AFP) – G7 có thể giảm phụ thuộc vào nguồn
cung đất hiếm của Trung Quốc.
Đây là phát biểu của bộ trưởng Tài Chính
Canada, François-Philippe Champagne sau cuộc họp của nhóm G7, nhóm bảy nước có
nền công nghiệp tiên tiến. Cuộc trao đổi dài hai tiếng đồng hồ này diễn ra bên
lề cuộc họp thường niên của Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế (IMF) và Ngân Hàng Thế Giới
(WB) tại Washington, hôm thứ Tư 15/10/2025. Ông Champagne tỏ ra lạc quan cho rằng
G7 có đầy đủ các giải pháp để đối phó với thách thức này, bao gồm cả nguồn
khoáng sản quan trọng của Canada.
(AFP) – Biểu tình lớn chống Trump trên khắp
nước Mỹ vào thứ Bảy 18/10.
Theo dự kiến, từ New York cho đến San
Francisco, tư Chicago đến Atlanta, hàng triệu người dân sẽ xuống đường vào ngày
mai, 18/10/2025, để phản đối chính sách của tổng thống Trump và « bảo vệ
dân chủ » theo lời kêu gọi của phong trào « No Kings » - Không
có Vua. Ban tổ chức khẳng định có khoảng 2.600 cuộc tụ tập ôn hòa diễn ra trên
cả nước. Đây sẽ là cuộc tuần hành lớn thứ hai chống Trump sau đợt biểu tình rầm
rộ hồi trung tuần tháng 6/2025.
(AFP) – Phó tổng thống Venezuela phủ nhận mọi
âm mưu lật đổ Maduro.
Theo báo Mỹ Miami Herald ngày 16/10/2025, bà
Delcy Rodriguez cùng người em trai Jorge đã có những cuộc đàm phán với
Washington nhằm lật đổ tổng thống Nicolas Maduro, để đổi lấy việc họ vẫn tiếp tục
nắm quyền. Trên mạng xã hội Telegram, phó tổng thống Venezuela mạnh mẽ bác bỏ,
gọi đấy là tin giả, xem tờ báo Mỹ này đã « tiếp tay cho chiến tranh tâm
lý chống lại nhân dân Venezuela », đồng thời lên án đó là những hành
vi vô đạo đức, vô luân lý, chỉ « tuyên truyền dối trá ».
(AP) – Tổng thống Mỹ muốn xây Khải
Hoàn Môn theo phong cách Pháp gần đài tưởng niệm Lincoln.
Kế hoạch được ông Trump đưa ra hôm thứ Tư,
15/10/2025, trong bữa tiệc tối tại Nhà Trắng cùng các doanh nhân. Hiện các
thông tin chi tiết về kế hoạch vẫn chưa được đưa ra. Nhiều tổng thống đã cố gắng
để lại dấu ấn tại Nhà Trắng trong nhiệm kỳ của mình, nhưng kế hoạch xây Khải
Hoàn Môn lần này của ông Trump còn vượt xa phạm vi đó, mang đến cho vị tỷ phú
cơ hội để lại một di tích trường tồn cho thủ đô Washington.
==============================
Banh
Mi Media : Cầu nối văn hóa Đông – Tây tại Pháp
Chi
Phương
- RFI
Đăng ngày: 17/10/2025 - 12:50
Bốn năm trước, vào năm 2021, Linda Nguon đã nhen nhóm ý
tưởng thành lập một kênh truyền thông, với những nội dung sáng tạo trên mạng xã
hội, hướng tới cộng đồng gốc Á tại Pháp, đặt tên là Banh Mi. Khởi đầu bằng những
bài blog nhỏ, hay những tập podcast đơn giản, Banh Mi dần dần trở thành nhà tổ
chức những sự kiện, hội thảo hay những liên hoan điện ảnh, âm nhạc và nghệ thuật,
kết nối những người mang trong mình hai dòng văn hóa tại Pháp.
HÌNH :
Lễ đón năm mới âm lịch tại bảo tàng Guimet ở
Pháp, do Banh Mi Media tổ chức. © Ảnh do tác giả cung cấp
Lớn lên tại Pháp, Linda
Nguon, cô gái gốc Việt - Cam Bốt cho biết
không được tiếp xúc nhiều nội dung dành riêng cho những người gốc Á. Cô đặt câu
hỏi, tại sao cộng đồng châu Á tại Pháp và châu Âu rất lớn, nhưng truyền thông
phương Tây ít khi trao tiếng nói cho cộng đồng này ? Đó chính là lý do
thôi thúc cô lập ra một kênh truyền thông, làm nổi bật những bản sắc Á Đông tại
Pháp.
Với hơn 60 000 người theo dõi trên các mạng
xã hội, Banh Mi dần hợp tác với những đối tác có ảnh hưởng trong cộng đồng Á
Đông tại Pháp.
Cái tên Banh Mi không phải là một lựa chọn ngẫu
nhiên, mà là sự giao thoa giữa Đông - Tây. Du nhập vào Việt Nam từ thời Pháp
thuộc, bánh mì (pain) dưới bàn tay người Việt, trở thành loại món ăn phổ biến
trên đường phố và dần dần hiện hữu khắp nơi trên thế giới, tại những nơi có cộng
đồng người Việt sinh sống.
Chia sẻ về lựa chọn này, nhà sáng lập Linda
Nguon nhận định rằng « bánh mì được coi phép ẩn dụ hoàn hảo cho sự
hòa quyện văn hóa Pháp Việt » với sự pha trộn nguyên liệu giữa
chiếc baguette Pháp cùng với những nguyên liệu Á Đông, như cà rốt, rau củ chua
ngọt và các hương liệu Việt. Chính sự hòa quyện này đã thôi thúc cô gây dựng Banh
Mi media, trở thành một không gian, một tập thể sáng tạo, quy tụ một cộng đồng
gốc Á tại Pháp, cho phép các cá nhân có thể tìm thấy tiếng nói của mình qua những
câu chuyện chung.
Cô cho biết, có lần, một độc giả đã viết cho
cô, chia sẻ về câu chuyện của mình khi đến Pháp vào những năm 1950-1960. Nay đã
60 tuổi, bà nói : « Khi đặt chân đến Pháp, chẳng ai coi tôi
là người Pháp cả, tôi đã chật vật để hòa nhập, để được là chính mình. Nhờ có
kênh Banh Mi Media, tôn vinh những bản sắc văn hóa Á Đông trên chính nước Pháp,
mà tôi học cách đón nhận lại văn hóa, bản sắc của mình, trong khi lúc mới đến
Pháp, tôi đã buộc phải xóa sạch tất cả ». Đó là một trong những
khoảnh khắc, khiến nhà sáng lập Banh Mi Media hiểu rằng những nội dung mà kênh
truyền tải, không chỉ là những câu chuyện, mà giúp họ kết nối với những phần ký
ức bị lãng quên, và cảm thấy tự hào về bản sắc của mình.
Sau 4 năm thành lập, Linda Nguon hiện không
còn đơn độc mà hoạt động cùng khoảng 40 thành viên tình nguyện khác của Banh
Mi, cùng xây dựng cây cầu giữa hai thế giới đông tây để làm nổi bật căn tính và
văn hóa Á Đông. Những hoạt động của Banh Mi không chỉ liên quan đến cộng đồng
người gốc Á tại Pháp, mà còn mở ra những cuộc đối thoại với những ai đang đi
tìm căn tính trong thế giới đa sắc tộc.
Các chương trình Podcast của Banh Mi thường
xuyên mời những nhân vật có sức ảnh hưởng, gốc châu Á tại Pháp, như Bun Hay
Mean, nghệ sĩ Hài gốc Trung Quốc (vừa qua đời cách đây không lâu) hay Frédéric
Chau, diễn viên người Pháp gốc Việt, được biết đến trong bộ phim nổi tiếng của
Pháp Qu'est-ce qu'on a fait au Bon Dieu ? hoặc đạo diễn người gốc Cam Bốt
Rithy Panh, từng đoạt nhiều giải điện ảnh, và được đề cử giải Oscar.
Không chỉ là một hiệp hội phi lợi nhuận, một
kênh truyền thông, đưa tin về cộng đồng người gốc Á tại Pháp, Banh Mi Media tạo
những không gian để mọi người gặp gỡ, chia sẻ, và truyền cảm hứng, tham gia vào
tổ chức các sự kiện liên quan đến châu Á.
Banh Mi Media cũng tổ chức các buổi Talk-Show
giới thiệu văn hóa Á Đông tại bảo tàng Quai
Branly, cộng tác với Bảo tàng Guimet, tổ chức các buổi chiếu phim Việt Nam, hoặc các hoạt động
đón năm mới Phật giáo, giới thiệu những tập tục văn hóa truyền thống tại các nước
như Lào, Thái Lan, Miến Điện Cam Bốt, Sri Lanka.
Hồi tháng Ba, thương hiệu thời trang Kaarem
(Mỹ - Việt), đến Paris ra mắt bộ sưu tập nhân sự kiện Paris Fashion Week 2025,
cũng đã mời Banh Mi Media cộng tác, để tôn vinh những phụ nữ gốc Việt tại Pháp.
Một số gian hàng của Banh Mi cũng có mặt tại
những sự kiện như Foire de Paris, tìm cách đưa những câu chuyện Á Đông vào các
không gian công cộng tại Pháp, nơi mà lâu nay vắng bóng hình ảnh châu Á.
Gần đây nhất là liên hoan Banh Mi
Women, diễn ra từ ngày 09-31/10/2025, nhằm tôn vinh những người phụ nữ, làm
nổi bật tấm gương của những người tạo ra tác động cho xã hội Pháp.
Ở Pháp, theo cô Linda Nguon, từng đoạt giải Women
leader for the world, có rất nhiều lễ hội tôn vinh những phụ nữ da màu, Bắc
Phi, phụ nữ Ả Rập hay La Tinh, nhưng chưa từng thấy các sự kiện dành riêng cho
phụ nữ gốc Á. Liên hoan Banh Mi Women cũng được lấy cảm hứng từ Ngày Phụ Nữ Việt
Nam 20/10, nhằm tôn vinh những người phụ nữ đã hi sinh cho gia đình, đất nước.
Hơn nữa, tại Pháp cũng như Việt Nam, đối với
phụ nữ nói chung và đặc biệt là những người mang trong mình dòng máu Á Đông,
theo cô Linda : « Chúng ta không nhìn thấy họ hoặc bởi vì người
ta không thể nhìn thấy, hoặc họ không muốn thể hiện bản thân. Những người phụ nữ,
thuộc những thế hệ trước, có lẽ là những người trầm lặng. Họ sống vì con cái
hơn là vì chính bản thân mình, và ít khi lên tiếng, dám chiếm lĩnh không gian
công cộng. Nhưng ngày nay, ngày càng có nhiều phụ nữ dám thể hiện bản lĩnh của
mình, và vì vậy cần phải đề cao họ hơn nữa ».
Ngoài các hoạt động triển lãm, văn hóa, giới
thiệu ẩm thực, ca nhạc, sự kiện Banh Mi Women còn tổ chức các buổi hội thảo quy
tụ các phụ nữ là các nhà lãnh đạo tại Pháp, ví dụ như Eva Nguyễn Bính, giám đốc
Viện Pháp ngữ (Institut Français) tại Paris, cựu đại sứ Pháp tại Cam Bốt, chia
sẻ về chặng đường làm ngoại giao khi là nữ giới nhân sự kiện này.
Không chỉ tại Pháp, Banh Mi media cũng hướng
tới việc xây dựng cầu nối đông tây, với những hội thảo tại Việt Nam và Cam Bốt,
hỗ trợ những người muốn trở về nguồn cội, tìm cơ hội tại quê hương xứ sở.
===========================
« Sáu
tấn vận động viên cần hỗ trợ » : Một giải đấu Sumo gây sốt tại Luân
Đôn
Minh Anh - RFI
Đăng ngày: 17/10/2025 - 11:43 - Sửa
đổi ngày: 17/10/2025 - 11:44
Từ ngày 15 đến 19/10/2025, một sự kiện thể thao tầm cỡ diễn
ra tại Royal Albert Hall – Nhà Hoàng gia Albert danh tiếng ở thủ đô Luân
Đôn : Giải đấu Sumo Lớn. Đây là lần thứ hai từ năm 1991, cuộc tranh tài
này được tổ chức ngoài lãnh thổ Nhật Bản. Nhân sự kiện này, 40 đô vật Sumo đến
từ Nhật Bản. Trọng lượng của tổng số đô vật trình độ cao này nặng khoảng sáu tấn,
đòi hỏi những biện pháp đặc biệt để chăm sóc, nuôi dưỡng, di chuyển và hỗ trợ.
HÌNH :
Một trận đấu sumo tại Nhà hát Hoàng gia
Albert, Luân Đôn, Vương quốc Anh, ngày 15/10/2025. AP - Frank Augstein
Giọng mệt mỏi, Matthew Todd, giám đốc chương
trình của Nhà hát Hoàng gia Albert, cho biết họ phải tìm các chỗ ngồi mới
« có thể chịu đến 200 kg », trong khi « ghế ngồi thông
thường của nhà hát chỉ chịu được có 100 kg ». Các nhà vệ sinh phải được
gia cố, nhưng phức tạp nhất là những bệ xí bắt vít vào tường.
Cũng theo vị giám đốc này, nhà hát còn phải
mua một loại bảo hiểm đặc biệt để trang trải « nhiều rủi ro đáng kể mà
những khán giả ngồi hàng đầu có nguy cơ hứng chịu ». Đó là chưa kể đến
hóa đơn gạo, đó là một khoản tiền khá lớn. Todd cho biết các nhà buôn đã hết mì
do nhà hát đã đặt mua rất nhiều.
Là nơi thường xuyên diễn ra các buổi trình diễn
âm nhạc, Royal Albert Hall đã được chuyển đổi thành một võ đài sumo : Ở giữa
sảnh là một vòng đất sét nện có đường kính 5 mét, trên cao là mái gỗ treo nặng
sáu tấn được thiết kế đặc biệt cho sự kiện. Nhà hát từng là nơi tổ chức các trận
đấu tennis, đấm bốc hay thể lực. Nhưng lần này, theo giải thích của Todd,
« đó là chuyện hoàn toàn khác, không giống với chương trình thường lệ »
của nhà hát.
Tuần báo Courrier
International dẫn nguồn The Guardian cho biết, đây là
lần thứ hai Nhà hát Hoàng gia Albert đón tiếp sự kiện. Năm 1991, giải đấu sumo
đầu tiên ngoài lãnh thổ được tổ chức trong khuôn khổ một lễ hội văn hóa lớn.
Năm 2021, nhà hát có kế hoạch đăng cai sự kiện nhân kỷ niệm 150 năm ngày nhà
hát ra đời, nhưng rủi thay đại dịch Covid-19 bùng phát đã khiến dự án bị đình lại.
Sự kiện này là kết quả một hành trình dài thực
hiện ước mơ của hai nhân vật : Người thứ nhất là Martin Campell-White, một
nhà tổ chức đã đem lòng say mê sumo trong thời gian ở Nhật Bản vào những năm
1980, người đã thúc đẩy sự kiện 1991. Và nhân vật thứ hai Hokutoumi Nobuyoshi,
nhà vô địch của giải đấu và hiện là chủ tịch Hiệp hội Sumo Nhật Bản.
Sự kiện này không phải là một công trình nhỏ.
Hiệp hội Sumo Nhật Bản không chỉ mang theo nhân viên của mình để tạo các bó rơm
tròn dài dùng để vạch ranh giới sàn đấu, rơm cho các bó rơm này mà còn mang
theo cả một kho chai bia rỗng – công cụ truyền thống dùng để tạo hình các bó
rơm.
Phần đông các đô vật sumo được mời dự sự kiện
chưa bao giờ đến Anh. Giữa các buổi tập luyện, thời gian nghỉ ngơi (ba giờ ngủ
trưa là một yếu tố thiết yếu trong chương trình thể thao), các trận đấu và các
buổi gặp gỡ truyền thông, họ đi thăm thành phố.
(Courrier International lược dịch từ The
Guardian)
============================
Du
lịch Airbnb : Nhà cho du khách thì nhiều, nhà cho dân ở lại thiếu
Tuấn Thảo - RFI
Đăng ngày: 17/10/2025 - 14:28
Sau New York, Lisbon hay Barcelona, đến phiên
thủ đô nước Áo « tuyên chiến » với các dịch vụ cho thuê nhà ngắn hạn.
Noi gương Amsterdam, thủ đô Vienna từ đầu năm nay muốn hạn chế tối đa việc cho
du khách thuê nhà. Sở dĩ các thành phố Âu Mỹ phải ban hành những biện pháp triệt
để, là vì người dân ngày càng bất bình về tình trạng thiếu nhà ở. Lỗi tại
Airbnb ? Theo báo Le Monde, thực tế không đơn giản như vậy vì ngoài Airbnb
còn có hiện tượng « gentrification ».
HÌNH :
(Ảnh minh họa) - Khách du lịch chụp ảnh trước
Nhà thờ Đức Bà Paris, Pháp, ngày 24/12/2024. AFP - JULIEN DE ROSA
Thuật ngữ chuyên ngành gọi hiện tượng nâng cấp
trung tâm thành phố là « gentrification ». Từ này bắt nguồn từ chữ
« gentry » trong tiếng Anh, chỉ tầng lớp xã hội có trình độ học vấn
và thu nhập cao. Quá trình nâng cấp một khu phố thường làm tăng giá sinh hoạt
cũng như giá nhà cho thuê. Cư dân sinh sống trước đây tại khu phố, buộc phải di
dời về các vùng ngoại ô. Chỉ có thành phần có tiền, trong đó có kiều dân Âu Mỹ
hay du khách nước ngoài mới có đủ điều kiện để thuê nhà. Dịch vụ cho thuê nhà
ngắn hạn Airbnb càng làm cho tình trạng « dân thiếu nhà ở » càng thêm
trầm trọng.
Hiện tượng nâng cấp đô thị
« gentrification » chẳng có gì là mới và hầu như đang diễn ra tại nhiều
thành phố lớn trên thế giới. Một cuộc triển lãm gần đây tại Viện bảo tàng
Carnavalet, chuyên về lịch sử Paris cho thấy khu phố Marais ở trung tâm thành
phố đã biến đổi rất nhanh chóng trong vòng chưa đầy hai thập niên. Phố Marais
đã thay đổi diện mạo, tiệm sách, tiệm giặt ủi hay cửa hàng bán lẻ đã dần dần
nhường chỗ lại cho hàng quán sang trọng, các cửa hiệu thời trang đắt tiền.
Trong khu vực Marais, đường phố nay đã sạch sẽ xinh xắn hơn, nhưng giá nhà đất
cũng thuộc vào hàng đắt đỏ nhất Paris (13.000 euro/mét vuông). Marais cũng trở
thành nơi tập trung nhiều nhà cho thuê ngắn hạn theo kiểu Airbnb. Giới chủ nhà
có lời hơn khi cho du khách thuê với giá cao trong vài ngày (hay vài tuần)
quanh năm suốt tháng, thay vì cho dân thuê nhà theo hợp đồng dài hạn.
Trường hợp của thủ đô Paris không khác gì mấy
so với Lisbon hay Barcelona. Riêng tại Hy Lap, nhiều cuộc biểu tình đã diễn
ra tại thủ đô Athens trong mùa hè vừa qua nhằm phản đối tình trạng giá
thuê nhà đã tăng 15% chỉ trong vòng một năm.
Giáo viên Dimitris
Petas, trưởng ban tổ chức biểu tình cho biết nguyên nhân :
"Có nhiều lý do giải thích vì sao giá nhà cho thuê tăng mạnh
như vậy. Trước hết, nhà nước Hy Lạp không có một chính sách công xây nhà ở cho
dân, không có quy định mức trần nhằm hạn chế giá thuê nhà, tăng nhanh trong một
thời gian ngắn. Giá nhà cho thuê lên xuống tùy theo mức cung cầu trên thị trường
địa ốc. Dịch vụ cho thuê nhà ngắn hạn Airbnb chỉ làm cho vấn đề thiếu nhà ở cho
dân, thêm trầm trọng. Các dãy phố ở trung tâm thủ đô giờ đây chỉ dành cho giới
giàu có hay du khách nước ngoài có sức mua cao. Chưa kể đến tác động của chương
trình thị thực vàng « Golden Visa », cấp thẻ lưu trú dài hạn cho những
nhà đầu tư nào có khả năng chi vốn từ 250 ngàn euro trở lên. Tất cả những
yếu tố ấy khiến thành phần dân cư truyền thống không còn đủ sức trả tiền nhà tại
thủ đô Hy Lạp".
Cũng như người dân Hy Lạp, nhiều
dân thủ đô Mexico thường tập hợp biểu tình kể từ trung tuần tháng 07/2025, để
phản đối về tình trạng thiếu nhà ở triền miên. Theo đài France 24, việc nâng cấp
trung tâm thành phố và cho thuê nhà ngắn hạn với giá cao, dẫn đến tình trạng
khan hiếm nhà cho thuê dành cho cư dân sinh sống và làm việc tại Mexico. Thành
phần có mức lương trung bình ngày càng khó tìm được nhà cho thuê với
giá cả hợp lý. Vào mùa hè năm nay, làn sóng phẫn nộ lại dâng cao tại Mexico khi
giá nhà cho thuê vẫn tăng đều đặn, khoảng 8% mỗi năm.
Trong khu vực châu Mỹ Latinh, Mexico là một
trong những điểm đến hàng đầu với hơn 42 triệu lượt khách du lịch quốc tế trong
năm qua. Nước này còn thu hút một cộng đồng kiều dân Bắc Mỹ đông đảo (Hoa Kỳ và
Canada). Trong thời gian gần đây, thủ đô Mexico tập hợp nhiều thành phần gọi
là « dân du mục kỹ thuật số » (digital nomad), chủ yếu là người Mỹ có
khả năng làm việc từ xa, nên chọn Mexico làm nơi lưu trú.
Tuy nhiên, sự hiện diện của thành phần có tiền
này đang khiến giá sinh hoạt thường ngày, giá hàng tiêu dùng cũng như giá nhà
cho thuê, nhanh chóng tăng vọt. Với mức lương trung bình, các hộ gia đình người
Mexico sống ở thủ đô không thể nào theo kịp. Trong số này có cô
Alicia, sinh viên năm thứ ba ngành kiến trúc ở Mexico cho biết :
"Gia đình tôi sống ở phía đông thành phố
Mexico. Mỗi ngày để đi từ nhà đến trường đại học, tôi phải mất hơn hai tiếng đồng
hồ. Nơi tôi ở, cho dù không phải là nơi sang trọng, nhưng giá cả vẫn trên đà
gia tăng, một phần vì các khu phố xung quanh đều đang được cải thiện, nâng cấp.
Ở những khu chợ mà tôi thường đi mua sắm, bây giờ có nhiều nhân viên bán hàng
nói tiếng Anh, trong khi trước đây đó là những phiên chợ nhỏ, tại những khu vục
mà hầu như không có du khách nào lui tới".
Tại khu vực trung tâm thành phố, giá nhà cho
thuê mỗi tháng đã tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Theo
lời anh Juan là một cư dân ở Alameda, gần phố Tàu Barrio
Chino tại Mexico, một số khu vực đã biến đổi với tốc độ chóng mặt nhằm thu hút
thành phần có tiền hơn là dành ưu tiên cho người dân sinh sống và làm việc tại
chỗ :
"Với mức lương hàng tháng hiện nay, tôi
sẽ không bao giờ có đủ tiền để mua được một căn hộ cho gia đình tôi. Mức lương
trung bình toàn quốc Mexico là khoảng 480 đô la một tháng, trong khi một căn hộ
60 mét vuông được bán với giá 3 triệu rưỡi peso (180.000 đô la Mỹ). Dù có trả
góp, tôi sẽ không bao giờ mua được nhà cho các con tôi. Ở nơi tôi ở, các dãy phố
đang thay đổi diện mạo, ngày càng có nhiều du khách đến đây lưu trú nhưng không
biết tiếng Tây Ban Nha. Trong số cư dân mới, cũng có nhiều kiều dân nước ngoài.
Thành phần cư dân cũ có cảm giác họ bị gạt ra bên lề".
Nỗi bất bình của cư dân Mexico lại càng gây
thêm nhiều tiếng vang khi một số khẩu hiệu biểu tình như « Gringos
out » hay « Mexico is for Mexicans » giống như một lời đáp trả
chính sách của ông Donald Trump trục xuất di dân, gây ra nhiều căng thẳng giữa
hai chính quyền Hoa Kỳ và Mexico. Theo anh Tony, một cư dân người Mexico đã chuyển nhà từ thủ đô về sống ở một tiểu bang lân cận,
cộng đồng kiều dân Mỹ sống ở Mexico dù không muốn, cũng bị chỉ trích là đã làm
cho vấn đề thiếu nhà ở cho dân thêm trầm trọng :
"Cộng đồng kiều dân nước ngoài thường có
những công việc được trả lương khá hơn, bằng đô la hoặc euro. Họ chọn định cư ở
Mexico vì đời sống cũng như giá sinh hoạt ở đây rẻ hơn nhiều so với nguyên quán
của họ. Nhờ có hợp đồng làm việc cho các công ty ngoại quốc, họ có đủ khả
năng thuê những căn nhà rộng, dư dã trong chuyện mua sắm và có được một lối sống
mà họ không thể nào chi trả nổi, khi còn ở quê nhà. Nhiều người nước ngoài chọn
lưu trú ở Mexico chủ yếu để hưởng lợi từ việc có thêm sức mua sắm cao, có lẽ
cũng vì thế họ không hẳn nghĩ tới chuyện tiếp thu văn hóa hay hội nhập vào đời
sống ở đây".
Hiện tại, thành phố Mexico vẫn chưa ra một
quy định rõ ràng nào hầu điều chỉnh thị trường nhà cho thuê. Chừng nào chưa có
luật về nhà ở dành cho dân được thông qua, các chủ nhà cũng như các nền tảng
cho thuê nhà ngắn hạn vẫn trục lợi từ cuộc khủng hoảng nhà ở. Theo đài France
24, tình trạng thiếu nhà cho thuê có thể tăng thêm một nấc vào mùa hè năm 2026,
khi Mecico đồng tổ chức với Hoa Kỳ và Canada Cúp Bóng đá Thế giới. Hẳn chắc là
giá nhà cho thuê lúc ấy sẽ đạt một mức cao ngất ngưỡng, nếu không nói là giá
trên trời.
========================
Chính
phủ Anh bị tố cáo bao che gián điệp của Bắc Kinh để bảo vệ quan hệ thương mại với
Trung Quốc
Minh
Phương - RFI
Đăng ngày: 17/10/2025 - 12:39
Trước làn sóng chỉ trích về việc hủy bỏ xét xử hai người
bị tình nghi làm gián điệp cho Bắc Kinh, chính phủ của thủ tướng Anh Keir
Starmer hôm thứ Tư, 15/10/2025, đã công bố lời khai của cố vấn an ninh quốc gia
nhằm xoa dịu dư luận. Tuy nhiên, động thái này vẫn không đủ để xua tan những
nghi ngờ và các câu hỏi còn bỏ ngỏ.
HÌNH :
Christopher Berry (P), 32 tuổi, bị nghi ngờ
làm gián điệp cho Trung Quốc, đến Tòa án Westminster Magistrates, London, Anh,
ngày 26/04/2024. REUTERS - Hollie Adams
Từ Luân Đôn, thông tín viên Emeline Vin cho biết cụ thể
:
"Chính phủ và ngành tư pháp Anh vẫn còn
phải giải đáp nhiều câu hỏi. Trước hết là về phía chính phủ. Thủ tướng cho biết
ông không có sự lựa chọn nào khác, vì các hoạt động bị nghi ngờ là gián điệp đã
diễn ra dưới thời chính phủ Bảo thủ tiền nhiệm. Chính phủ này vốn coi Trung Quốc
là một "thách thức" chứ không phải một "mối đe dọa". Trong
khi các tài liệu được công bố trong tuần này cho thấy Công Đảng mong muốn xây dựng
một "mối quan hệ tích cực" với Bắc Kinh. Vậy thì tại sao chính phủ hiện
tại lại khẳng định rằng họ bị ràng buộc bởi lập trường của chính phủ tiền nhiệm,
trong khi thực ra họ đang theo đuổi cùng một đường lối?
Tiếp theo là về phía tổng chưởng lý. Lời
khai của phó cố vấn an ninh quốc gia nêu rõ các nghi ngờ về hoạt động
tấn công có nguồn gốc từ Trung Quốc cũng như những hoạt động tình báo cụ
thể được tiến hành trên lãnh thổ Anh.
Thế nhưng, Tổng chưởng lý lại cho rằng như vậy
vẫn không đủ bằng chứng để truy tố hai người bị buộc tội gián điệp. Vậy rốt cuộc
còn cần thêm bằng chứng gì nữa thì mới đủ để mở phiên tòa xét xử?
Trước những nghi vấn đó, các nghị sĩ trong Ủy
ban Chiến lược An ninh Quốc gia đã mở một cuộc điều tra của Quốc Hội để
trả lời cho các câu hỏi trên và tìm hiểu lý do vì sao các cáo buộc đã bị hủy bỏ."
Trước đó, phe đối lập cáo buộc các quan chức
chính phủ đương nhiệm đã bí mật vận động để hủy bỏ truy tố trong vụ này vì lo
ngại việc xét xử có thể khiến Trung Quốc rút đầu tư khỏi Anh. Chính phủ của thủ
tướng Starmer mong muốn thu hút đầu tư từ Trung Quốc để thúc đẩy nền kinh tế
đang gặp khó khăn, đồng thời đang xem xét việc cho phép Bắc Kinh xây dựng một đại
sứ quán mới quy mô lớn tại Luân Đôn. Năm ngoái, ông Starmer đã trở thành thủ tướng
Anh đầu tiên đến gặp chủ tịch Tập Cận Bình sau 6 năm.
======================
Quốc
phòng : Ủy Ban Châu Âu công bố dự án « bức tường chống drone »
Trọng
Thành - RFI
Đăng ngày: 16/10/2025 - 12:19 - Sửa
đổi ngày: 16/10/2025 - 14:42
Liên Liệp Châu Âu và NATO tăng tốc thực thi dự án « bức
tường chống drone », sau khi hàng chục drone Nga và drone
không rõ nguồn gốc xâm nhập không phận của một số nước thành viên hồi tháng trước.
Hôm nay, 16/10/2025, Ủy Ban Châu Âu sẽ công bố lộ trình của dự án mang tên
« Sáng kiến châu Âu chống drone » (EDDI), theo dự kiến sẽ đi vào hoạt
động từ đây đến 2027.
HÌNH :
Ảnh minh họa: Một lính Ukraina điều khiển
drone tại vùng Khmelnytsky, Ukraina, ngày 05/10/2025. AFP - YURIY DYACHYSHYN
Theo AFP, hôm qua, 15/10, trong cuộc họp bộ
trưởng Quốc Phòng khối NATO tại Bruxelles, tổng thư ký Mark Rutte cho biết Liên
minh Bắc Đại Tây Dương sẽ triển khai « các biện pháp bổ
sung nhằm củng cố, mở rộng và tăng tốc phát triển năng lực chống
drone ». Lãnh đạo ngoại giao Liên Âu Kaja Kallas khẳng định Liên
Hiệp Châu Âu và NATO phối hợp chặt chẽ trong hồ sơ này.
Để xác định các biện pháp hiệu quả, đô đốc
Pháp Pierre Vandier, tư lệnh phụ trách phát triển các lực lượng của NATO, thông
báo kể từ tuần tới (20/10), NATO sẽ tiến hành ba cuộc trắc nghiệm mới, tại các
quốc gia sườn đông châu Âu và tại Pháp, các công nghệ « ngăn chặn
drone hiệu quả ».
Theo một đề xuất của Ủy Ban Châu Âu, sáng kiến
này trước hết được áp dụng tại các nước gần biên giới với Nga nhất, ở sườn đông
Liên Âu, trước khi được mở rộng sang các nước khác. Bruxelles hy vọng ngay từ
năm tới sẽ thiết lập được một hệ thống phát hiện drone, với sự hỗ trợ cùa các bộ
cảm biến trên bộ hoặc vệ tinh, trước khi trang bị các thiết bị truy vết và đánh
chặn drone từ nay đến 2027.
Thêm 10 nước NATO tham gia chương trình hỗ trợ
vũ khí Ukraina
Theo Euronews, trong cuộc họp hôm qua tại
Bruxelles, thêm 10 quốc gia nữa đã tham gia vào chương trình mang tên Các Nhu cầu
Ưu tiên của Ukraina PURL (Prioritised Ukraine Requirements List), kế
hoạch các nước châu Âu mua vũ khí do Mỹ sản xuất để chuyển giao cho Ukraina.
Trước đó chỉ có 6 nước Hà Lan, Đan Mạch, Na Uy, Thụy Điển, Canada và Đức tham
gia. Theo tổng thư ký NATO, chương trình này giúp cho Ukraina có được nhiều loại
vũ khí mà chỉ Mỹ mới có thể cung cấp, như hệ thống phòng không Patriot.
Thông tín viên Pierre Bénazet từ
Bruxelles cho biết các nước còn muốn gia tăng áp lực lên Nga:
« Đối với 54 quốc gia thành viên nhóm
Ramstein, đây là thời điểm đặc biệt chín muồi để hỗ trợ quân sự cho
Ukraina kể từ khi Kiev nhận được hậu thuẫn của Mỹ. Trong khối
NATO, một nửa số quốc gia thành viên đã cam kết tham gia chương trình vì các
nhu cầu ưu tiên của Ukraina PURL, chỉ chờ đợi có thêm các quốc gia khác, theo bộ
trưởng bộ Quốc Phòng Mỹ Pete Hegseth. Nhưng trên hết, một số nước đang hy
vọng sẽ có thêm áp lực chính trị đối với Nga, và hình dung rằng tổng thống Mỹ
Donald Trump giờ đây có thể muốn áp đặt nền hòa bình tại Ukraina.
Tại Bruxelles hôm qua, bộ trưởng Quốc phòng
Ukraina đã không nhận được cam kết về cung cấp tên lửa tầm xa Tomahawk của
Mỹ. Theo tổng thư ký NATO Mark Rutte, đây là một vấn đề hoàn toàn riêng của
Ukraina. Nhưng cũng có thông tin cho rằng chuyến công du Mỹ của tổng thống
Ukraina Volodymyr Zelensky vào cuối tuần có vẻ đầy hứa hẹn.
Đối mặt với Nga, hiện tại các đồng minh không
có ý định thay đổi các quy tắc xác định liệu một máy bay xâm phạm không phận
NATO có nên bị bắn hạ hay không. Thay vào đó, các quốc gia muốn ‘‘linh hoạt’’ trong
khả năng phản ứng, phát hiện, theo dõi và vô hiệu hóa các mối đe dọa trên
không. »
=========================
Khôi
phục công nghiệp, bảo vệ cơ sở năng lượng, hai ưu tiên trong diễn đàn Kinh tế
Quốc tế Kiev
Minh
Phương
- RFI
Đăng ngày: 17/10/2025 - 13:57
Diễn đàn Kinh tế Quốc tế Kiev (KIEF), Ukraina, diễn ra
trong hai ngày 16-17/10/2025, quy tụ các đại diện của giới doanh nghiệp quốc tế
và Ukraina, chính phủ, cùng các tổ chức xã hội để thảo luận về những vấn đề
kinh tế trọng yếu của đất nước.
HÌNH :
Một nhà máy điện của Ukraina bị phá hủy hoàn
toàn sau cuộc tấn công bằng tên lửa, ngày 28/11/2024. AP - Evgeniy
Maloletka
Từ thủ đô Kiev, thông tín viên Emmanuelle Chaze cho biết
cụ thể về diễn đàn :
Trong hai buổi hội thảo, các đại biểu tham dự
Diễn đàn Kinh tế Quốc tế tại Kiev trao đổi ý tưởng nhằm phục hồi nền kinh
tế Ukraina. Trọng tâm của các cuộc thảo luận là tương lai của ngành công nghiệp
— lĩnh vực đã bị ảnh hưởng nặng nề sau nhiều năm chiến tranh.
Ông Dmytro Kysylevsky, dân biểu Ukraina thuộc
đảng cầm quyền Người Phục vụ Nhân dân, cho rằng những buổi trao đổi như này là
vô cùng cần thiết. Ông nói : "Hiện nay, lĩnh vực công nghiệp chỉ chiếm một
phần rất nhỏ trong cơ cấu kinh tế của Ukraina — khoảng một nửa so với mức cơ bản
mà Tổ chức An ninh và Hợp tác châu Âu OSCE đưa ra. Vì vậy, để tăng cường năng lực
công nghiệp và ổn định nền kinh tế, chúng ta phải có kế hoạch rõ ràng. Để làm
được vậy, điều tối quan trọng là Nhà nước và doanh nghiệp phải duy trì liên lạc
với nhau thường xuyên."
Một ưu tiên khác đối với Ukraina là bảo vệ cơ
sở hạ tầng năng lượng, vốn đã bị hư hại nghiêm trọng do các đợt tấn công của
Nga trong những tuần gần đây. Bà Natalia Boyko, giám đốc điều hành của tập đoàn
năng lượng Naftogaz, bày tỏ lo ngại : "Khi tôi đến đây để tham dự buổi thảo
luận này, một số cơ sở của chúng tôi vẫn đang cháy, và các chuyên gia vẫn chưa
thể tiếp cận được. Chúng tôi sẽ bắt đầu công tác khôi phục ngay khi có thể.
Chúng tôi đang xem xét các giải pháp khả thi, như làm thế nào để thay đổi hệ thống
hậu cần, điều chỉnh hoạt động của thiết bị, di dời hoặc kết hợp các thiết bị đó
..."
Tương lai của đất nước phụ thuộc vào những giải
pháp này. Nếu nền kinh tế trụ vững, Kiev sẽ có thể tiếp tục kháng cự trước cuộc
xâm lược của Nga.
Vẫn về tình hình tại Ukraina, các đợt cắt điện
trên toàn quốc đã kéo dài sang ngày thứ hai liên tiếp do các cuộc tấn công của
Nga nhắm vào các cơ sở hạ tầng năng lượng. Các cuộc oanh kích diễn ra vào lúc
mà người dân Ukraina đang cần khí đốt để sưởi ấm khi mùa đông cận kề.
=================
Pháp
: « Hưu chiến » ngắn ngủi của tân chính phủ trước cuộc chiến về dự thảo ngân
sách 2026
Chi
Phương
- RFI
Đăng ngày: 17/10/2025 - 16:06
Chính phủ Pháp vẫn sống sót sau hai cuộc bỏ phiếu bất tín
nhiệm; Hoa Kỳ cân nhắc viện trợ Tomahawk cho Ukraina; Thỏa thuận ngừng bắn mong
manh ở Gaza; Hoa Kỳ đạt được lợi ích gì khi can thiệp quân sự vào Gaza ?...
trên đây là những chủ đề chính trên các báo Pháp số ra hôm nay, 17/20/2025.
HÌNH :
French Prime Minister Sebastien Lecornu,
center, delivers his policy speech at the National Assembly, Tuesday, Oct. 14,
2025 in Paris AP - Thibault Camus
Le Figaro chạy tựa lớn trên trang nhất “Lecornu
đã thoát khỏi cảnh bị bất tín nhiệm, nhưng vẫn bị đảng Xã Hội đe dọa”. Hôm
thứ Năm vừa qua, Quốc Hội Pháp đã xem xét đơn kiến nghị bất tín nhiệm tân thủ
tướng từ phe đối lập. Qua giọng văn có phần châm biếm, Libération mô tả chính
phủ của ông Lecornu đã sống sót, sau hai cuộc bỏ phiếu (chỉ thiếu 18 phiếu bầu),
nhưng chiến thắng mong manh này chỉ là một cuộc “hưu chiến” tạm
thời, trước khi bước vào cuộc chiến ngân sách cam go, cần sự phê duyệt của một
Quốc Hội bị chia rẽ.
Trong hồ sơ về chủ đề này, nhật báo cánh hữu
Le Figaro nêu ra trường hợp của lãnh đạo đảng cực tả Mélenchon, một chính trị
gia dày dặn kinh nghiệm, âm thầm quan sát bầu không khí sát phạt, chứng kiến
các thủ tướng lần lượt ra đi, biến Hạ Viện thành một sân khấu trào phúng đầy
căng thẳng, và mặc kệ sự thờ ơ hay chán nản của công chúng. Trái lại, đảng Xã Hội
(PS) lại chọn chiến lược đấu tranh để đạt được những nhượng bộ đáng kể, như việc
chính phủ cam kết không vận dụng điều 49.3 của Hiến Pháp (cho phép thông qua dự
luật mà không cần thảo luận, bỏ phiếu tại Quốc Hội) và đình chỉ áp dụng cải
cách hưu trí, được xem là một cú đau lớn đối với phe Macron.
Các thành viên của đảng PS hiện đang hân hoan
với chiến thắng tạm thời này, cho rằng đã thoát khỏi cảnh nghỉ hưu ở 64 tuổi.
Xã luận Le Figaro cho rằng chưa rõ ai là bên thắng, bên thua. Đảng Xã Hội dường
như đang được đà lấn tới, muốn tối đa hoá lợi ích của mình và vẫn có thể đe doạ
sự tồn tại của chính phủ Lecornu, vẫn kiên quyết muốn đưa việc áp thuế Zucman -
đánh thuế giới siêu giàu vào trong dự thảo ngân sách. Le Figaro nêu ra khả năng
mục tiêu của đảng Xã Hội không phải là hợp tác với phe Macron để thông qua ngân
sách, mà để bắt Sébastien Lecornu phải từ bỏ tất cả theo yêu sách của phe này.
Theo xã luận nhật báo cánh hữu, nếu chính phủ
Lecornu đầu hàng trước các ảo tưởng tài chính của phe Xã Hội, thì đồng nghĩa với
việc nhường quyền cho Olivier Faure, và phe Macron có khả năng mất đi sự ủng hộ
từ những đảng viên cánh hữu Những Người Cộng Hoà.
Le Monde thì nêu ra cảnh đảng Xã Hội “một
mình một cõi” ở cánh tả bị chia rẽ trên chính trường Pháp. Phe cực tả
Nước Pháp Bất Khuất gọi cú bắt tay của đảng Xã Hội với phe Macron là một sự “phản
bội”, đảng Xã Hội đã bị dụ dỗ, và sẽ buộc phải chấp nhận các điều khoản
gây tranh cãi khác trong dự thảo ngân sách, ví dụ như giảm chi tiêu cho bảo hiểm
y tế.
Nguy cơ Israel tiếp tục tấn công vào Gaza
Về thời sự Trung Đông, các báo Pháp số ra hôm
nay tiếc tục theo dõi sát tình hình giữa Israel và Hamas, vừa đạt được lệnh ngừng
bắn tạm thời, theo bước đầu tiên của thoả thuận do tổng thống Mỹ đưa ra. Hamas
đã trao trả những con tin còn sống sót cho Israel nhưng chưa giao toàn bộ hài cốt
của những con tin đã bỏ mạng. Theo Le Monde, phong trào Hồi giáo Palestine cho
biết các hài cốt còn lại cần các thiết bị đặc biệt và đang huy động mọi sức lực
để tìm lại họ tải dải đất bị bom đạn của Israel tàn phán, nhằm khép lại hồ sơ
này.
Tuy nhiên, liên minh chính phủ ở Israel đang
gây áp lực. Bộ trưởng Quốc Phòng chỉ trích sự chậm trễ của Hamas, không tuân thủ
thoả thuận và đe dọa có thể tấn công trở lại ở Gaza. Báo chí ở Israel cũng cảnh
báo rằng chính phủ đang thiết lập các giả thiết về cách tái chiếm lại Gaza.
Libération đề cập đến việc viện trợ nhân đạo
vào dải Gaza theo thỏa thuận của Trump. Tính đến thứ Năm, Israel vẫn chưa
mở hết các cửa khẩu, ví dụ như tại Rafah, gần biên giới với Ai Cập, nơi hàng
trăm tấn đồ cứu trợ vẫn đang chờ được đưa tới tay người dân Gaza. Trong khi đó,
tại những khu vực mà quân đội Israel đã rút quân ở Gaza, lực lượng Hamas đang
tìm cách chứng minh rằng họ đã lấy lại quyền kiểm soát, với những video bạo lực
được loan tải trên mạng xã hội, về cảnh hành quyết những người được cho là làm
gián điệp cho Israel.
Còn tại Israel, chính trường nước này khuấy động
trở lại với vụ tố tụng nhắm vào thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, vốn đã bắt
đầu từ năm 2020, và toà án thụ lý hồ sơ ở Tel Aviv tiếp tục mở ra các phiên điều
trần, liên quan đến cáo buộc thủ tướng tham nhũng, hai ngày sau khi các con tin
Israel còn sống cuối cùng được trả tự do. Ông Netanyahu bị cáo buộc tham nhũng
trong ba vụ khác nhau, trong đó có cáo buộc việc ông nhận quà tặng xa xỉ, với tổng
giá trị lên đến 180 000 euro, từ doanh nhân và nhà sản xuất phim Arnon Milchan,
một trong những ông trùm trong ngành truyền thông tại nước này. Vụ việc này
cũng đã khiến tổng thống Trump lên tiếng, cho rằng cần phải huỷ ngay vụ xét xử
hoặc cho ông Benjamin hưởng ân xá.
Hoa Kỳ và câu hỏi hóc búa về tên lửa Tomahawk
Đối với tổng thống Trump, hồ sơ Trung Đông tạm
thời khép lại, và chuyển hướng sự chú ý đến cuộc chiến ở sườn đông châu Âu. Trước
khi tiếp tổng thống Ukraina Zelensky vào thứ Sáu tại Nhà Trắng, tổng thống Mỹ
đã có cuộc điện đàm với lãnh đạo Nga.
Le Figaro nhắc lại hai chuyến thăm đến Nhà Trắng
gặp Donald Trump của ông Zelensky gần đây. Lần đầu tiên như bị dội gáo nước lạnh,
nhưng lần thứ hai ôn hòa, hữu nghị hơn. Lệnh ngừng bắn ở Ukraina mà Trump hy vọng
đạt được ngay từ thượng đỉnh Alaska, nhưng cuối cùng thất bại và tổng thống Nga
Putin không đưa ra thêm bất cứ tiến triển nào trong giấc mơ hòa bình của Trump.
Nhật báo Pháp nhận định rằng dường như ông
Trump đã hiểu việc xây dựng mối quan hệ thân thiết với Putin không thể giải quyết
được một cuộc xung đột đã bén rễ sâu từ lâu, vậy liệu tổng thống có áp dụng chiến
lược gây áp lực tối đa như đã sử dụng ở Trung Đông vào hồ sơ Ukraina hay không
? Bởi vì thứ ngôn ngữ duy nhất mà điện Kremlin hiểu là “vũ lực”. Hiện Nhà Trắng
đang cân nhắc lời kêu gọi của Kiev về việc cấp tên lửa Tomahawk.
Loại vũ khí này, tuỳ loại, có tầm bắn lên tới
2500km, có thể cho phép Ukraina nhắm bắn vào hàng ngàn mục tiêu quân sự trọng yếu
trên lãnh thổ Nga. Theo Libération, ông Zelensky đang đặt cược tất cả vào
Tomahawk trong chuyến công du lần thứ ba đến Nhà Trắng gặp ông Trump.
Giả sử Mỹ thực sự đáp ứng yêu cầu của Kiev, vấn
đề đặt ra là Nga sẽ phản ứng ra sao ? Tổng thống Nga Vladimir Putin đã khẳng
định sẽ tăng cường hệ thống phòng không, và việc Mỹ viện trợ vũ khí cho Ukraina
chỉ làm tình hình leo thang chứ không thay đổi cục diện trên chiến trường hiện
nay.
Châu Âu phải tự vệ
Le Figaro cũng đưa ra những biện pháp gây áp
lực để Nga buộc phải quay trở lại bàn đàm phán, nếu Mỹ muốn đối đầu trực diện.
Tuy nhiên, chính quyền Trump hiện đang muốn châu Âu là bên cung cấp vũ khí trực
tiếp cho Kiev. Về vấn đề này, La Croix nhắc lại yêu cầu của Washington, muốn
các nước châu Âu tự tài trợ cho an ninh của châu lục, cung cấp vũ khí cho
Ukraina.
Từ mùa hè vừa qua, các vũ khí của châu Âu được
cung cấp cho Kiev qua chương trình Danh sách yêu cầu ưu tiên cho Ukraina
(PURL), do 8 nước thuộc NATO mua từ Hoa Kỳ - quốc gia duy nhất có khả năng đáp ứng
các nhu cầu quân sự của Ukraina. Hiện châu Âu đang phải nhượng bộ trước các yêu
sách của Washington, trong lúc chờ đợi ngành công nghiệp quốc phòng của châu lục
phát triển.
Chiến lược tái vũ trang của châu Âu cũng là
chủ đề trên trang nhất của nhật báo Les Echos. Hôm thứ Năm, Uỷ Ban Châu Âu đã
đưa ra lộ trình quốc phòng của khối từ nay đến năm 2030, vài ngày sau khi tình
báo Đức nêu ra nguy cơ xảy ra xung đột trực tiếp giữa NATO và Nga. Trong các dự
án ưu tiên để nhanh chóng tăng cường năng lực quốc phòng, bức tường chống drone
được chú ý nhiều nhất, sau các vụ drone Nga xâm nhập không phận của một số nước
“đã gióng lên hồi chuông cảnh tỉnh” trong khối.
Uỷ Ban Châu Âu mô tả một bức tường chống
drone, được thiết kế 360 độ, có khả năng phát hiện, theo dõi, và vô hiệu hoá
các drone, và có thể đi vào hoạt động từ năm 2027. Tuy nhiên, việc củng cố khả
năng quốc phòng cần đến 800 tỷ euro trong 5 năm, và được xem là một thách thức
lớn của khối, khi nhiều nước đã đình trệ ngành công nghiệp quốc phòng từ nhiều
năm qua.
Ông Trump được gì khi gây bất ổn tại
Venezuela ?
Trong mục hồ sơ quốc tế về phần mình, La
Croix nêu lại mối đe dọa Hoa Kỳ tại Venezuela, với nhận định “cuộc chiến
nhằm gây mất ổn định do Trump thực hiện chống lại chế độ của Maduro ở Venezuela
vừa bước sang một trang mới”.
Thứ Tư vừa qua, Donald Trump đã cho phép CIA
thực hiện các hoạt động tấn công có mục tiêu tại Venezuela. Điều này dấy lên lo
ngại chính quyền Trump đang muốn lật đổ tổng thống Nicolas Maduro, bị Nhà Trắng
cáo buộc là có liên can đến các hoạt động buôn ma tuý vào Hoa Kỳ, và đã treo
thưởng hàng chục triệu đôla nếu cung cấp thông tin để bắt ông.
Căng thẳng đã kéo dài từ nhiều tháng qua, khi
tổng thống Mỹ lấy lý do chống băng đảng ma tuý, huy động lực lượng quân sự đến
vùng Caribe, gần Venezuela mà Caracas kịch liệt lên án.
Nhật báo Công Giáo đặt câu hỏi Trump được lợi
ích gì khi can thiệp vào Venezuela ? Một số chuyên gia cho rằng chính quyền
Trump đang tìm cách tái khẳng định sự ảnh hưởng của Mỹ tại khu vực châu Mỹ La
Tinh trước sự hiện diện của Trung Quốc, ngày càng gia tăng. Tuy nhiên, chiến lược
của Nhà Trắng có nhiều mâu thuẫn. Một mặt tạo ra cách tiếp cận hoà giải, cho
phép các công ty dầu khí Mỹ nối lại các hoạt động tại nước này, và trả tự do
cho tù nhân Mỹ ở Venezuela. Mặc khác, đường lối cứng rắn, đặc biệt là của ngoại
trưởng Marco Rubio, để làm hài lòng các cử tri cực hữu, “như một thoả thuận nội
bộ”, sử dụng cuộc chiến chống ma túy để làm cái cớ cho các hoạt động quân sự,
khiến căng thẳng leo thang.`
Kịch bản Hoa Kỳ xâm lược hoặc cuộc đảo chính
do CIA thực hiện tại Venezuela được cho là quá mạo hiểm. Các nhà phân tích, được
La Croix trích dẫn, cho rằng quân đội Venezuela vẫn trung thành với tổng thống
Maduro. Đội ngũ an ninh bảo vệ lãnh đạo Caracas gồm nhiều lính Cuba khó bị mua
chuộc. Do đó, cuộc can thiệp quân sự không chỉ tốn kém cho Hoa Kỳ, mà còn có
nguy cơ gây bất ổn lớn trong toàn khu vực. Venezuela không được xem là một mục
tiêu dễ dàng, không giống như những nước mà Hoa Kỳ từng can thiệp trong quá khứ
tại khu vực này.
========================
CIA
bí mật hoạt động tại Venezuela : Mỹ nối lại truyền thống can thiệp quân sự ở
châu Mỹ Latinh ?
Thanh
Hà - RFI
Đăng ngày: 17/10/2025 - 15:27
Viện cớ chính quyền Caracas « cầm đầu » một mạng
lưới tội phạm « khủng bố-ma túy » tổng thống Trump xác nhận tình báo
Mỹ CIA đã được lệnh « tiến hành một chiến dịch bí mật », kể cả khả năng «
hành động trên lãnh thổ Venezuela ». Đó chỉ là cái cớ « có thể chấp
nhận được » để Mỹ một lần nữa « can thiệp quân sự » tại châu Mỹ
Latinh, chận ảnh hưởng của Nga và Trung Quốc ngay sát cạnh biên giới với Hoa Kỳ
?
HÌNH :
Ảnh ghép minh họa cho cuộc đọ sức giữa tổng
thống Mỹ Donald Trump (T) và đồng cấp Venezuela Nicolas Maduro. © Brendan
SMIALOWSKI et Federico PARRA / AFP
8 tàu chiến, 1 tàu ngầm và 10.000 lính túc trực
sẵn
Vùng biển Caribe trở thành điểm nóng từ tháng
8/2025 từ khi quân đội Mỹ điều 8 tàu chiến và 1 tàu ngầm đến khu vực này, đánh
chìm 5 chiếc tàu của Venezuela làm ít nhất 27 người thiệt mạng. Hơn 10.000 ngàn
lính Mỹ đã hiện diện tại các quốc gia trong vùng biển Caribe, chủ yếu đóng tại
căn cứ ở Porto Rico.
Sau tiết lộ của báo New York Times, tổng thống
Hoa Kỳ Donald Trump hôm 15/10/2025 đưa ra hai lý do giải thích vì sao ông đã
cho phép CIA « bí mật » can thiệp vào Venezuela : Một là chính sách
nhập cư lỏng lẻo từ đời tổng thống tiền nhiệm đã cho phép « hàng ngàn tội
phạm, những đám người bệnh hoạn, tâm thần » mà chế độ Caracas thả ra tràn
vào Mỹ. Lý do thứ hai, tuy không có bằng chứng, tổng thống Hoa Kỳ vẫn khẳng định
chế độ Nicolas Maduro « đứng đầu » một tổ chức « khủng bố-ma
túy ».Do vậy, một khối lượng lớn ma túy từ Venezuela, « đổ bộ »
vào Mỹ, đe dọa « hủy hoại Hoa Kỳ ». Ma túy của từ Venezuela thâm nhập
vào Mỹ chủ yếu là bằng được biển » đồng thời Washington sẽ chận các hoạt động
này ở trên bộ.
Cách nay một tháng chính quyền Trump khẳng định
Hoa Kỳ trong thế « xung đột vũ trang » của những đường dây này và
Washington có cơ sở để huy động quân đội.
CIA đang chuẩn bị một cuộc đảo chính tại
Venezuela ?
Tại Caracas, bộ trưởng Tư Pháp Diosdado
Cabello mỉa mai : chân thành « cảm ơn Hoa Kỳ chính thức công nhận CIA
can thiệp và Venezuela và châu Mỹ Latinh » cho dù tại châu lục này
« không một dân tộc nào được nguyên vẹn sau một cuộc đảo chính do CIA
nhúng tay vào ».
Theo Venezuela, chiến dịch chống ma túy của
Donald Trump là « cái cớ » biện minh cho « cho sự can thiệp
từ bên ngoài ». Tổng thống Nicols Maduro đã điều động 17.000 binh sĩ
đến các vùng biên giới (biên giới với Colombia) và đến các hải cảng Venezuela,
tổ chức tập trận gần những địa điểm tàu chiến Mỹ đang hiện diện. Tất cả những động
thái nói trên nhằm đưa ra thông điệp là Caracas « sẵn sàng đáp trả ».
Trên đài truyền hình cũng hôm 16/10/2025, tổng
thống Maduro nhắc lại những thất bại của CIA khi can thiệp vào Afghanistan,
Iran hay Iran. Đang phát biểu bằng tiếng Tây Ban Nha, tổng thống Venezuela bất
ngờ chuyển sang tiếng Anh khi ông kêu gọi dân Mỹ hãy « nói không với
chiến tranh, yêu chuộng hòa bình ».
Ngoài những tuyên bố như trên, từ tháng
9/2025 Caracas đã thành lập « Hội Đồng Quốc Gia vì Chủ quyền đất nước và
Hòa Bình » để đối phó với « hiểm họa quân sự » xuất phát từ nước
Mỹ của ông Trump. Đồng thời Venezuela liên tục tổ chức các cuộc tập trận để đối
phó với mọi tình huống. Caracas tăng quân ở biên giới vơi Colombia. Tại
bang Amazonas, sát với Brazil, các giới chức liên quan được lệnh « bảo vệ
các doanh nghiệp chiến lược » và các công ty cung cáp các dịch vụ thiết yếu
của Venezuela.
Âm mưu lật đổ chế độ Maduro ?
Ai cũng biết mối quan hệ rất tệ hại giữa tổng
thống Hoa Kỳ và đồng cấp Venezuela. Nicolas Maduro, cầm quyền từ năm 2013 sau một
cuộc bầu cử gây nhiều tranh cãi gay gắt. Ông luôn là « cái gai »
trong mắt Donald Trump vốn đã công nhận đối thủ của Maduro, Juan Guaidó, là tổng
thống lâm thời sau cuộc khủng hoảng bầu cử năm 2019.
Khi được hỏi liệu rằng CIA có được lệnh trực
tiếp nhắm vào tổng thống cánh tả Nicolas Maduro hay không, chủ nhân Nhà Trắng tỏ
ra mơ hồ cho dù trước đây Washington từng treo thưởng 50 triệu đô la để có được
thông tin cho phép bắt được tổng thống Venezuela.
Về phần Nicolas Maduro, ông không ngần ngại
cho rằng, « CIA vẫn luôn ngấm ngầm hoạt động tại Venezuela từ 60 năm
nay » và « không ai ngây thơ để tin rằng trong suốt 26 năm qua
tình báo Mỹ chưa từng nhắm vào Hugo Chavez hay chính bản thân ông Nicolas
Maduro.
Tổng thống Maduro cũng nhắc lại vì « bàn
tay » của CIA, 30.000 người mất tích trong cuộc đảo chính tại Achentina
năm 1976. Ba năm trước đó, 5.000 thanh niên Chilê bị thủ tiêu trong cuộc đảo
chính đưa nhà độc tài Pinochet lên cầm quyền. Xa hơn nữa là hình bóng của Hoa Kỳ
trong các đảo chính ở Guatemala năm 1954 đến biến cố ở Cuba năm 1961. Tờ báo
tài chính The Wall Street Journal nhắc nhở « lịch sử của châu Mỹ Latinh gắn
liền với các chiến dịch bí mật CIA tiến hành, kể cả trong mục đích lật đổ chế độ ».
Điều từng xảy ra ở Guatemala, Chilê và Nicaragua
Yếu tố Nga và Trung Quốc
Riêng trong trường hợp của Venezuela hiện nay
tại sao chính quyền Trump lại đang nhắm vào Caracas ?
Theo giới phân tích, cuộc chiến chống ma túy
chỉ là cái cớ « chấp nhận được » để Hoa Kỳ can thiệp vào
Venezuela. Lý do thực sự khiến Venezuela thu hút sự quan tâm lớn đến vậy, chính
là vì nước này có một trữ lượng dầu mỏ đã được chứng minh lớn nhất thế giới. Thế
nhưng, các lệnh trừng phạt do Hoa Kỳ áp đặt đã ngăn cản các công ty Mỹ tiếp cận
nguồn tài nguyên này. Một khi quyền lực ở Caracas đổi chủ, có thể sẽ mở lại
cánh cửa thị trường cho các lợi ích của Washington.
Hơn nữa trong những năm gần đây, Trung Quốc
và Nga đã tăng cường quan hệ với Venezuela. Trong vòng 20 năm, Bắc Kinh đã cho
Caracas vay hơn 60 tỷ đô la, đổi lấy dầu mỏ. Trung Quốc hiện kiểm soát một phần
đáng kể ngành công nghiệp dầu khí Venezuela và còn đầu tư vào hạ tầng cơ sở.
Nga, thông qua tập đoàn dầu khí Rosneft, cũng đang khai thác dầu tại Venezuela
và hỗ trợ quân sự cho chính quyền Maduro. Nga không chỉ cung cấp vũ khí, mà lực
lượng lính đánh thuê Wagner từng bị phát hiện hoạt động tại Venezuela cách đây
hai năm.
Trong suốt 10 năm qua, Venezuela đã rơi vào một
cuộc khủng hoảng trầm trọng : kinh tế gần như phụ thuộc hoàn toàn vào dầu mỏ đã
sụp đổ hoàn toàn do giá dầu lao dốc và các lệnh trừng phạt. Tình trạng nghèo
đói đã khiến hơn 7 triệu người Venezuela phải rời bỏ đất nước, phần lớn trốn
sang Colombia.
Trong bối cảnh đó, Donald Trump muốn ngăn chặn
ảnh hưởng kép của Bắc Kinh và Matxcơva ngay trước cửa nước Mỹ. Về mặt lịch sử,
Mỹ luôn coi khu vực Mỹ Latinh là « sân sau » chiến lược.
Mỹ bị chia rẽ vì Venezuela
Theo báo chí Mỹ, mục tiêu sau cùng vẫn chưa
rõ ràng. Theo báo New York Times, « Trong các cuộc trao đổi
kín, một số quan chức Mỹ thừa nhận rõ ràng rằng mục tiêu cuối cùng là lật đổ
Maduro khỏi quyền lực ». Trái lại báo Washington Post khẳng định CIA
được huy động « để thu thập thông tin tình báo » về hoạt động buôn ma
túy, không phải để « tiến hành các chiến dịch vũ trang ». Về phần ngoại trưởng
Marco Rubio, có tin cho rằng ông thiên về giải pháp ủng hộ việc lật đổ Nicolas
Maduro nhưng tổng thống Trump « chưa đưa ra quyết định cuối
cùng ».
Có một điều chắc chắn, là bản thân Venezuela
trong thế bất an còn các quốc gia châu Mỹ Latinh cũng trong thế bị động. Với
châu Mỹ Latinh, điều tối kỵ là phải chọn phe. Hiện tại trước thềm bầu cử, cả
Bolivia lẫn Chilê cùng tránh tỏ thái độ đứng về phía Washington. Mêhicô trong
thế kẹt : tổng thống Claudia Sheinbaum lên án mọi hình thức « can thiệp
của nước ngoài » nhắm vào một quốc gia có chủ quyền đồng thời ý thức được
rằng, Mỹ là đối tác thương mại quan trọng nhất.
Colombia, quốc gia có đường biên giới chung với
Venezuela vốn không công nhận chính quyền của tổng thống Venezuela thì kêu gọi
các bên đối thoại để giải quyết xung khắc đồng thời Bogota không chấp nhận để một
quốc gia ngay sát cạnh bị xâm lược, kể cả trong trường hợp bên bị xâm chiếm là
Venezuela.
Trái lại Ecuador, Paraguay thì đã nghiêng hẳn
về phía Hoa Kỳ. Achentina của tổng thống Javier Milei, người được mệnh danh là
một ông Trump của châu Mỹ Latinh, thông báo đã đưa các tổ chức tội phạm ma túy
Venezuela vào danh sách « các tổ chức khủng bố ».
=======================
Dầu
hỏa Nga: Trọng tâm của cuộc đọ sức thương mại Mỹ-Ấn
Thanh
Phương - RFI
Đăng ngày: 17/10/2025 - 14:32
Trong cuộc chiến thương mại mà tổng thống Mỹ Donald Trump
phát động với toàn thế giới, có thể nói Ấn Độ là một trong những đối thủ “khó
nuốt” nhất và điều này đã được thể hiện rõ qua cuộc đọ sức giữa Washington và
New Delhi về dầu hỏa nhập từ Nga.
HÌNH :
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi (trái) hội kiến
nguyên thủ Mỹ Donald Trump tại Nhà Trắng. Ảnh ngày 27/08/2025. REUTERS -
Kevin Lamarque
Tin chắc rằng Ấn Độ đang tài trợ cho cuộc chiến
của Nga ở Ukraina qua việc tiếp tục nhập khẩu dầu hỏa từ Nga, tổng thống Trump
vào cuối tháng 8 đã tăng gấp đôi mức thuế quan lên 50% đối với hàng xuất khẩu của
Ấn Độ sang Hoa Kỳ. Nhưng cho tới New Delhi vẫn không lùi bước trước áp lực thuế
quan của Washington.
Hôm thứ Tư 15/10/2025, nói chuyện với giới
báo chí, tổng thống Trump khẳng định rằng trong một cuộc điện đàm với ông, thủ
tướng Narendra Modi đã hứa là Ấn Độ sẽ không nhập dầu hỏa của Nga nữa. Không phủ
nhận hay xác nhận tuyên bố nói trên của chủ nhân Nhà Trắng, bộ Ngoại Giao Ấn Độ
hôm qua nhắc lại ưu tiên trong chính sách năng lượng của họ là "bảo vệ
lợi ích của người tiêu dùng Ấn Độ". Phát ngôn viên của bộ này còn khẳng
định là không hề có cuộc điện đàm nào hôm thứ tư giữa hai lãnh đạo Hoa Kỳ và Ấn
Độ, gián tiếp cho rằng tổng thống Trump đã nói dối.
Hiện giờ Ấn Độ nhập khẩu đến 85% lượng dầu
tiêu thụ trong nước . Mặc dù thường nhập khẩu dầu từ các nhà sản xuất Trung
Đông, Ấn Độ gần đây đã chuyển sang mua dầu từ Nga, một trong những đồng minh lịch
sử của New Delhi trên trường quốc tế. Đến mức mà nay Ấn Độ là nước mua dầu của
Nga đứng hàng thứ hai chỉ sau Trung Quốc, với gần 36% lượng dầu nhập khẩu vào
năm 2024, so với 2% trước khi chiến tranh ở Ukraina nổ ra vào năm 2022, theo dữ
liệu từ Bộ Thương Mại Ấn Độ. Năm ngoái, Ấn Độ mua khoảng 1,8 triệu thùng dầu
thô của Nga mỗi ngày, chiếm một phần ba (37%) doanh số bán dầu của Nga.
Theo nền tảng thông tin thương mại Kpler, Ấn
Độ đã nhập khẩu khoảng 1,6 triệu thùng dầu thô của Nga mỗi ngày trong tháng 9,
thấp hơn 10% so với mức trung bình được ghi nhận trong tám tháng đầu năm. Tuy
nhiên, các nhà phân tích cho rằng sự sụt giảm này là do giá dầu chứ không phải
do sự thay đổi thực sự trong nguồn cung của Ấn Độ. Theo họ, hầu hết các hợp đồng
mua dầu được ký hơn một tháng trước khi giao hàng, cho nên phải đợi đến cuối
tháng 10 mới có thể đánh giá được tác động từ thuế quan của Hoa Kỳ đối với nhập
khẩu dầu hỏa của Ấn Độ.
Nhưng rõ ràng là khi tuyên bố “ưu tiên bảo
vệ lợi ích của người tiêu dùng Ấn Độ”, New Delhi có vẻ không muốn cắt đứt
nguồn cung dầu hỏa từ Nga. Do các lệnh trừng phạt của phương Tây, Nga đã buộc
phải giảm giá dầu hỏa xuất khẩu. Nhờ vậy mà Ấn Độ bớt chi tiêu cho năng lượng
và duy trì giá bán lẻ ổn định tại các trạm xăng. Như vậy là dầu mỏ Nga vẫn có lợi
cho Ấn Độ.
Vấn đề là, với mức thuế 50% kể từ tháng 8, Ấn
Độ nay là một trong những quốc gia bị Trump trừng phạt nặng nề nhất, đe dọa các
lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế nước này, chẳng hạn như dệt may và đá quý.
Theo nhật báo kinh tế Les Echos của Pháp, xuất khẩu của Ấn Độ sang Hoa Kỳ trong
tháng 9 đã giảm 11% so với cùng kỳ năm ngoái. Tăng trưởng của Ấn Độ có thể sụt
giảm xuống dưới 6% nếu thuế quan của Hoa Kỳ vẫn được áp dụng.
New Delhi đã hy vọng sẽ không bị Washington
áp thuế nặng bằng cách nhanh chóng ký kết một hiệp định thương mại với Mỹ. Tuy
nhiên, các cuộc đàm phán giữa hai bên đang bị đình trệ. Mỹ vẫn muốn Ấn Độ, một
quốc gia chủ trương bảo hộ mậu dịch, mở rộng thị trường nội địa, một yêu cầu New Delhi từ chối đáp ứng, đặc biệt
là vì muốn bảo vệ nông dân Ấn Độ. Cuộc chiến thuế quan do Trump phát động đang ảnh
hưởng nghiêm trọng đến quan hệ giữa Washington và New Delhi, đến mức Ấn Độ nay
muốn quay lưng lại với Hoa Kỳ và xích lại gần hơn với Nga và với cả Trung Quốc,
vốn là địch thủ lớn trong khu vực.
===========================
Chiến
tranh Ukraina: Trump thông báo gặp lại Putin ở Budapest “trong hai tuần tới”
Thanh
Phương
- RFI
Đăng ngày: 17/10/2025 - 11:21 - Sửa
đổi ngày: 17/10/2025 - 13:58
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm qua, 16/10/2025, bất
ngờ thông báo sẽ gặp lại tổng thống Nga Vladimir Putin “trong hai tuần tới” tại
thủ đô Budapest của Hungary. Thông báo được đưa ra trước cuộc gặp giữa nguyên
thủ quốc gia Mỹ với đồng nhiệm Ukraina Volodymyr Zelensky tại Nhà Trắng hôm
nay, chủ yếu bàn về khả năng Washington cung cấp cho Kiev tên lửa tầm xa
Tomahawk.
HÌNH :
Tổng thống Mỹ Donald Trump (P) tiếp nguyên thủ
Nga Vladimir Putin tại Alaska. Ảnh ngày 15/08/2025. © Andrew
Caballero-Reynolds / AFP
Theo hãng tin AFP, cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Nga
đã được quyết định trong một cuộc điện đàm giữa hai ông Trump và Putin, mà tổng
thống Hoa Kỳ mô tả là “rất hiệu quả” và Matxcơva cho là “rất thẳng thắn và đầy
tin tưởng”. Cuộc điện đàm hôm qua đánh dấu quan hệ nồng ấm trở lại giữa hai
lãnh đạo Mỹ, Nga, vốn đã phần nào nguội lạnh kể từ hội nghị thượng đỉnh ngày
15/08 tại Alaska, kết thúc mà không đạt được tiến triển cụ thể nào về cuộc chiến
Ukraina.
Từ Matxcơva, thông tín viên Anissa el Jabri tường
trình :
“Điện Kremlin một lần nữa sử dụng công thức
đã chứng tỏ hiệu quả với Donald Trump, đó là những lời khen ngợi, lần này, đặc
biệt là khen ngợi, xin trích, "việc bình thường hóa tình hình ở
Gaza." Nhưng kèm theo đó là một vài lời đe dọa: Tổng thống Nga nhắc lại việc
triển khai tên lửa Tomahawk ở Ukraina “sẽ gây tổn hại đến quan hệ Nga-Mỹ”. Và
cuối cùng là bày tỏ sự tin tưởng: Theo lời ông Putin, những tên lửa Tomahawk
khét tiếng này dù sao đi nữa cũng sẽ không thay đổi được cục diện chiến tranh.
Và trên hết, ông nhắc lại "quân đội Nga đang nắm thế chủ động trên toàn bộ
chiến tuyến."
Về việc chọn Budapest làm nơi tổ chức hội nghị
thượng đỉnh sắp tới, báo chí Nga sáng nay biện minh rằng đó là do thế trung lập
của Hungary, theo quan điểm của Matxcơva. Theo nhật báo RBC, có nghĩa là
"Hungary không gửi vũ khí cho Ukraina và thường ngăn chặn các lệnh trừng
phạt của châu Âu đối với Nga”.
Giới truyền thông chính thống nhất dĩ nhiên rất
vui mừng về về việc lựa chọn một quốc gia luôn xa lánh tất cả các đối tác châu
Âu. Tờ báo Komsomolskaya Pravda viết: "Budapest, một thành phố bị Liên Hiệp
Châu Âu căm ghét". Nhưng không tờ báo nào nên lên câu hỏi: Phi cơ của
Vladimir Putin có thể bay trên không phận nào của châu Âu?”
Mặt khác, phát ngôn viên của Điện Kremlin
Dmitri Peskov hôm nay cho biết vẫn còn "nhiều vấn đề" được
giải quyết trước cuộc gặp thượng đỉnh giữa Vladimir Putin và Donald Trump tại
Budapest. Theo lời ông Peskov, ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov và ngoại trưởng Mỹ
Marco Rubio sẽ bắt đầu giải quyết các vấn đề này.
Trước khi gặp lại tổng thống Nga trong vòng
hai tuần nữa, hôm nay, tổng thống Mỹ tiếp đồng nhiệm Ukraina Volodymyr
Zelensky. Đây là lần thứ ba lãnh đạo hai nước gặp nhau tại Nhà Trắng.
Ông Zelensky sẽ cố thuyết phục ông Trump cung
cấp cho Kiev những tên lửa tầm xa để có thể tấn công sâu hơn vào trong lãnh thổ
Nga, vào lúc mà Matxcơva nhân mùa đông sắp đến đang gia tăng oanh kích vào các
cơ sở hạ tầng năng lượng của Ukraina. Tên lửa BGM-109 Tomahawk có thể bay tới
1.600 km, với tốc độ 880 km/giờ và bay cách mặt đất vài chục mét.
Theo nhận định của ngoại trưởng Ukraina
Andriï Sybiga, chính các cuộc thảo luận về khả năng cung cấp tên lửa Tomahawk của
Mỹ cho Kiev đã buộc tổng thống Nga Vladimir Putin gọi điện cho đồng nhiệm Mỹ
Donald Trump.
Trên mạng X hôm nay, tổng thống Zelensky cho
biết ông đã gặp các đại diện của ngành công nghiệp quốc phòng Hoa Kỳ, trong đó
có các nhà sản xuất hệ thống phòng không Patriot và tên lửa Tomahawk. Vấn đề là
sau khi trao đổi qua điện thoại với tổng thống Nga Putin hôm qua, ông Donald
Trump lại tỏ vẻ rất thận trọng trên vấn đề này, tuyên bố Hoa Kỳ “không thể làm
cạn kiệt kho dự trữ tên lửa Tomahawk của mình”.
Theo nhận định của AFP, Kiev đang rất lo ngại
khi thấy quan hệ giữa hai tổng thống Trump và Putin nồng ấm trở lại và hai ông
sẽ sớm gặp lại nhau.
===============
Venezuela
triển khai quân gần biên giới Colombie, Mỹ tiếp tục tấn công các tàu Venezuela
tại Caribê
Minh
Phương
- RFI
Đăng ngày: 17/10/2025 - 14:26
Quan hệ giữa
Mỹ và Venezuela ngày càng căng thẳng sau khi chính quyền Caracas hôm nay,
17/10/2025, đã điều binh sĩ đến gần biên giới với Colombia, trong khi
Washington lại tấn công vào một tàu Venezuela ở vùng Caribê, trong khuôn
khổ chiến dịch được tổng thống Mỹ mô tả là nhằm chống các băng đảng buôn
bán ma túy.
HÌNH
:
Binh
lính Venezuela tham gia cuộc tập trận sau khi tổng thống Nicolas Maduro triển
khai quân đội trên toàn quốc trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Hoa Kỳ, tại
Yagua, Venezuela, ngày 20/09/2025. REUTERS - Juan Carlos Hernandez
Quân
đội Venezuela cho biết ít nhất 17.000 binh sĩ đã được điều động. Trước tình
hình đó, quân đội Mỹ trong cùng ngày, lại thực hiện một cuộc tấn công nhắm vào
một tàu của Venezuela ở vùng biển Caribê, với lý do nghi ngờ tàu này vận chuyển
ma túy.
Hãng
tin AFP nhắc lại, các cuộc tấn công của Mỹ nhắm vào các tàu ngoài khơi
Venezuela trước đó đã khiến ít nhất 27 người thiệt mạng. Những vụ việc này đã
gây lo ngại cho nhiều chuyên gia pháp lý cũng như các nghị sĩ đảng Dân Chủ.
Họ bày tỏ nghi ngờ về tính hợp pháp của các cuộc tấn công kiểu này.
Cuộc
khủng hoảng đang đe dọa đẩy hai quốc gia đến bờ vực xung đột vũ trang và
gây lo ngại trong khu vực. Tại Hoa Kỳ, vị đô đốc phụ trách chỉ huy các cuộc tấn
công tàu thuyền Venezuela trên vùng biển Caribê đã tuyên bố sẽ nghỉ hưu sớm, chỉ
sau một năm đảm nhiệm chức vụ.
No comments:
Post a Comment