Thanh
Phương – RFI
Đăng ngày 26-08-2019
Căng
thẳng giữa Việt Nam với Trung Quốc trên Biển Đông đang gia tăng với việc tàu khảo
sát Hải Dương Địa Chất 8, với sự hộ tống của các tàu vũ trang, tiếp tục hoạt động
ngay trong vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, thậm chí đang tiến gần hơn đến
bờ biển Việt Nam. Theo các dữ liệu của trang web Marine Traffic, chuyên theo
dõi sự di chuyển của các tàu, tàu Hải Dương 8 từ ngày 23/08 chỉ còn cách đảo
Phú Quý của Việt Nam 102 km và cách bờ biển Phan Thiết 185 km.
Thứ Năm tuần trước, 22/08/2019, phát ngôn viên bộ
Ngoại Giao Hoa Kỳ đã bày tỏ « quan ngại sâu sắc » về việc các
tàu Trung Quốc tiếp tục gây cản trở các hoạt động dầu khí của Việt Nam trong
vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam. Đối với bộ Ngoại Giao Mỹ, hành động của của
Bắc Kinh là một sự « leo thang » trong nỗ lực nhằm hù dọa những
nước khác cũng đang giành quyền phát triển các nguồn tài nguyên trên Biển Đông.
Vậy thì nhìn từ khía cạnh dầu khí, căng thẳng Biển
Đông hiện nay nên được hiểu như thế nào ? Oilprice ( oilprice.com ), trang mạng
chuyên thông tin về năng lượng, ngày 24/08 đã có một bài viết về khía cạnh này.
Oilprice nhắc lại rằng, theo ước lượng của Cục Khảo
sát Địa chất Mỹ, trữ lượng của Biển Đông là khoảng 28 tỉ thùng dầu. Từ đó đến
nay, cùng với những cải tiến công nghệ, ước lượng về trữ lượng dầu khí ở Biển
Đông lẻ ra phải tăng thêm. Cho dù giá dầu cao hay thấp, dĩ nhiên là nước nào
cũng muốn giành phần và Trung Quốc thì đòi phần lớn nhất.
Mỹ : Trung Quốc ngăn cản tiếp cận nguồn dầu khí
Theo cái nhìn của Mỹ, những hành động của Trung Quốc
trong vùng đã ngăn cản các nước láng giềng tiếp cận nguồn tài nguyên dầu khí được
ước lượng trị giá 2,5 ngàn tỉ đôla. Tuyên bố của bộ Ngoại Giao của Hoa Kỳ hàm ý
rằng những hành động đó của Bắc Kinh cũng đã ngăn cản các công ty Mỹ tham gia
vào việc khai thác trữ lượng dầu khí Biển Đông.
Oilprice nhắc lại rằng tàu khảo sát Hải Dương Địa Chất
8 hoạt động gần Bãi Tư Chính, ngay tại nơi mà cách đây 2 năm, Trung Quốc đã đe
dọa Việt Nam về dự án thăm dò dầu khí do đối tác Tây Ban Nha Repsol tiến hành.
Đe dọa đó đã có hiệu quả, vì Hà Nội lúc đó đã phải đình chỉ dự án này.
Nhưng bây giờ đối tác đang tham gia khoan thăm dò tại
lô 136-3 của Việt Nam chính là công ty Ấn Độ ONGC, liên doanh với hãng dầu khí
hàng đầu của Nga là Rosneft. Theo Oilprice, do ONGC là một công ty nhà nước,
cho nên hoạt động của tàu Hải Dương Địa Chất 8 cũng không báo trước điều gì tốt
cho quan hệ Ấn-Trung. Ấn Độ phụ thuộc vào dầu nhập khẩu thậm chí còn nhiều hơn
cả Trung Quốc, cho nên đối với New Dehli, nguồn dầu khí Biển Đông rất quan trọng.
Riêng về quan hệ Mỹ-Trung, theo Oilprice, tuyên bố của
bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ chỉ làm tăng thêm căng thẳng vào lúc mà chiến tranh thương
mại giữa hai nước chưa biết bao giờ mới kết thúc. Về khả năng có những thay đổi
thật sự trong hành vi của Trung Quốc ở Biển Đông, có thể khuyến khích các công
ty Mỹ tham gia thăm dò dầu khí trong khu vực, theo Oilprice, cơ may này rất là
ít, thậm chí không có.
Các nhà đầu tư sẽ ngán ngại ?
Tờ Bangkok Post ngày 24/08 cũng đã có bài phân tích
về tình hình Biển Đông nhìn từ khía cạnh dầu khí. Theo nhận định của tờ báo
này, địa điểm lô dầu khí mà tàu Hải Dương Địa Chất 8 và các tàu vũ trang của
Trung Quốc đang quấy phá là đặc biệt đáng lo ngại đối với các nước nhỏ hơn đang
muốn khai thác dầu khí tại những khu vực đang tranh chấp trên Biển Đông. Lý do
là vì địa điểm này nằm gần Việt Nam hơn gấp 3 lần so với Hoa lục. Từ lâu, Bắc
Kinh vẫn tìm cách gây cản trở hoạt động thăm dò dầu khí tại những khu vực mà họ
khẳng định chủ quyền, nhưng nay, với việc phát triển lực lượng hải quân và xây
dựng cơ sở quân sự trên cáo đảo tranh chấp, Trung Quốc có đủ sức mạnh áp đặt
quyền kiểm soát của họ tại những khu vực xa bờ hơn nữa.
Bangkok Post trích lời chuyên gia Collin Koh, Trường
Nghiên cứu Quốc tế S.Rajaratnam, Singapore, ghi nhận là những hành động nói
trên của Trung Quốc diễn ra với tần suất và với mức độ thật sự khác hẳn so với
trước đây. Theo ông Collin Koh, căng thẳng hiện nay, « có thể khiến các
nhà đầu tư phải đắn đo suy nghĩ về việc có nên tiếp tục dự án dầu khí hiện có
hay không, thậm chí có thể làm nản lòng những nhà đầu tư lo xa hoặc không muốn gặp
rắc rối sau này ».
Bangkok Post lưu ý rằng hành động của Trung Quốc diễn
ra vào lúc Bắc Kinh đang thương lượng với Philippines về việc cùng thăm dò dầu
khí tại một vùng tranh chấp giữa hai nước. Riêng Việt Nam thì vẫn kiên quyết
bác bỏ bản đồ « đường lưỡi bò » của Trung Quốc, không xem đó
là cơ sở để hợp tác khai thác dầu khí Biển Đông, cho nên căng thẳng giữa hai
bên mới gia tăng như vậy.
Việt Nam hiện sản xuất mỗi năm 33 triệu tấn dầu từ
các lô ngoài khơi và hiện kiểm soát một trữ lượng khoảng 4,4 tỉ tấn dầu thô và
khí đốt. Theo Bangkok Post, sự hiện diện của các tàu vũ trang của Trung Quốc
trong vùng biển Việt Nam có thể gây tác hại nặng nề cho một nền công nghiệp đã
đóng góp 20% GDP từ năm 1986 đến 2009.
Nguy cơ chiến tranh Việt-Trung
Do Việt Nam vẫn cưỡng lại các áp lực của Trung Quốc,
Bắc Kinh trong những tuần gần đây đã có nhiều hoạt động mạnh mẽ, như tiến hành
hai cuộc tập trận gần quần đảo Hoàng Sa, bãi bỏ lệnh cấm đánh cá, thử nghiệm
các chiến hạm mới và vũ khí mới ở vùng Vịnh Bắc Bộ, gây quan ngại nổ ra chiến
tranh Việt-Trung.
Theo đánh giá của ông Gregory Poling, giám đốc tổ chức
Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á ( AMTI ), quan hệ giữa hai nước trong 5 năm
qua chưa bao giờ căng thẳng như thế. Ông Poling cho rằng, mặc dù nhìn bề
ngoài "mọi việc tương đối yên ắng, có vẻ như không bên nào chấp nhận
để yên như thế ».
-----------------------------------
Người Việt
August 26, 2019
WASHINGTON
D.C., Hoa Kỳ (NV) – “Trung Quốc đang can thiệp và cưỡng chế các
hoạt động dầu khí ở vùng biển do Việt Nam tuyên bố chủ quyền.” Đó là tuyên bố mới
nhất của Lầu Năm Góc đưa ra hôm Thứ Hai, 26 Tháng Tám, nhằm cáo buộc Bắc Kinh
đang sử dụng các chiến thuật bắt nạt các nước có chủ quyền ở Biển Đông.
Tàu Hải Cảnh của
Trung Quốc ở bãi Tư Chính. (Hình: Ryan Martinson)
Reuters trích một tuyên bố của Ngũ Giác Đài: “Gần
đây, Trung Quốc đã tái tục lại hoạt động can thiệp cưỡng chế vào Việt Nam, hoạt
động khai thác dầu khí lâu đời ở Biển Đông.”
Theo Reuters, dữ liệu của trang Marine Traffic cho
thấy tàu khảo sát Hải Dương 8 của Trung Quốc đã vào hẳn khu vực đặc quyền kinh
tế của Việt Nam, chỉ cách bờ biển Phan Thiết khoảng 115 hải lý tức 185 cây số.
Diễn tiến này xảy ra sau khi Hoa Kỳ và Úc bày tỏ lo
ngại về các hành động của Trung Quốc trong các vùng biển tranh chấp.
Lầu Năm Góc cho biết, các hoạt động của Bắc Kinh đã
mâu thuẫn với cam kết của Bộ Trưởng Quốc Phòng Trung Quốc Ngụy Phượng Hòa từng
tuyên bố trong một bài phát biểu tại Singapore hồi đầu năm nay.
Tàu Hải Dương 8 rất
gần bờ biển Việt Nam. (Hình: Ryan Martinson)
“Trung Quốc sẽ gắn bó với con đường phát triển hòa
bình.” Ông Ngụy Phượng Hòa đã nói.
Tuyên bố của Ngũ Giác Đài nói thêm: “Bằng cách duy
trì các chiến thuật bắt nạt, Trung Quốc sẽ không chiếm được lòng tin của các nước
láng giềng cũng như sự tôn trọng của cộng đồng quốc tế.”
Từ ngày 3 Tháng Bảy, Trung Quốc đã điều tàu Hải Dương
8 cùng các tàu hộ tống có vũ trang vào vùng thêm lục địa và khu vực đặc quyền
khai thác kinh tế của Việt Nam (EEZ.) Đến ngày 8 Tháng Tám, tàu Hải Dương 8 rút
đi nhưng sau đó quay lại vào ngày 13 Tháng Tám.
Theo ghi nhận của Reuters, Việt Nam, một quốc gia
đang có mối quan hệ ngày càng gần gũi với Washington cũng đang có mối lo ngại
chung về Trung Quốc, đã yêu cầu Bắc Kinh rút tàu Hải Dương 8 khỏi vùng EEZ.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Bắc Kinh, ông Vương Nghị,
vào tháng trước lên tiếng cho biết quốc tế không nên can thiệp vào các vấn đề
hàng hải liên quan đến Việt Nam-Trung Quốc.
Bộ Ngoại Giao Mỹ hôm Thứ Năm, 22 Tháng Tám, đại diện
là bà Morgan Ortagus, phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ đã đưa ra tuyên bố
cho biết họ quan tâm sâu sắc khi Trung Quốc tiếp tục can thiệp vào các hoạt động
khai thác dầu khí lâu năm của Việt Nam trong vùng EEZ.
Đây là lần thứ nhì cơ quan này lên tiếng chuyện
Trung Quốc xâm phạm chủ quyền Việt Nam kể từ khi Bắc Kinh đưa tàu Hải Dương 8
vào khảo sát trong vùng biển bãi Tư Chính, nằm trong vùng EEZ của Việt Nam, được
Công Ước Về Luật Biển 1982 thừa nhận, và được Trung Quốc phê chuẩn năm 1996.
Tuyên bố của Lầu Năm Góc được đưa ra khi Tổng Thống
Mỹ Donald Trump hôm Thứ Hai cho biết có thể có một thỏa thuận thương mại với
Trung Quốc, làm dịu đi căng thẳng đang leo thang giữa hai nền kinh tế lớn nhất
thế giới. (C.Lynh)
---------------------------------
August 22, 2019
No comments:
Post a Comment