"GIA TÀI CỦA MẸ, LÀ NƯỚC VIỆT BUỒN" (Nguyễn Lộc)

'Gia tài của mẹ, là nước Việt buồn'

Nguyễn Lộc

gửi cho BBC từ Sài Gòn

Cập nhật: 05:24 GMT - thứ hai, 5 tháng 5, 2014

http://www.bbc.co.uk/vietnamese/forum/2014/05/140505_nguyenloc_khanhly.shtml 

Vậy là ngày 30/4 năm thứ 39 đã trôi qua và cũng như vài năm trở lại đây, Sài Gòn vào những ngày này lại chứng kiến những đợt “di tản” rầm rộ ra khỏi thành phố!

Nhưng khác với thập niên 80, 90 thế kỷ trước, họ không đi xuống tàu vượt biển mà thay vào đó là những chuyến xe đò, phi cơ tấp nập. Người Sài Gòn giờ “di tản” cho những chuyến đi chơi xa cùng gia đình và bạn bè trong dịp lễ này.

30/4, đơn giản là dịp nghỉ lễ để “trốn chạy” khỏi thành phố xô bồ như tôi và thế hệ cùng lứa đang làm mà thôi.

Có lẽ TPP vẫn còn trong vòng thương thảo nên trên TV năm nay “trầm lắng” những biểu ngữ “Mỹ cút, Ngụy nhào” hay những đoạn phim tài liệu “giải phóng miền Nam” như mọi khi (hài hước là ở Trà Vinh, người ta còn dùng hình ảnh xe tăng.. Mỹ húc đổ dinh Độc Lập thay vì T30). Cũng phải thôi, phần thì thương thuyết chưa xong, phần thì cần phải tìm những yếu tố mới trong thời đại này.

Và người ta đã ồn ào về hai sự kiện: chuyến đi Trường Sa, thăm nghĩa trang quân lực Việt Nam Cộng hòa và sự trở về của ca sỹ Khánh Ly.

Xin không bàn về chuyến thăm Trường Sa, trong bài viết này, tôi – một người trẻ thế hệ 8x trong nước (1986) xin mạn phép đóng góp ý kiến về sự trở về của ca sĩ Khánh Ly (mà xin được phép gọi bằng Cô) – một tượng đài, một tiếng hát đã thôi thúc biết bao thế hệ…

Một cõi đi về

Nhớ một đêm tối cách đây hơn 10 năm, một thằng thanh niên 17 tuổi mở đĩa nhạc "Khánh Ly - Một cõi đi về" để tập tành nghe nhạc xưa, nhạc Vàng. Nói "tập tành" vì ở cái tuổi ấy làm sao mà chiêm nghiệm được "trên hai vai ta, đôi vầng nhật nguyệt. Rọi suốt trăm năm, một cõi đi về" được!

Ở trong cái độ tuổi đó, để chứng minh là người trưởng thành thì ngoài rượu bia, thuốc lá, bài bạc, bồ bịch trai gái thì chọn nghe nhạc Vàng, nhạc Trịnh - với tôi, cũng là một cách chứng tỏ. Rồi từ đó, đi vào "tâm" lúc nào không hay.

Giọng hát Khánh Ly đến với tôi như thế, dù không hiểu hết "nội hàm" của lời nhạc nhưng chất giọng khàn đặc biệt của cô đã thấm đượm và đưa tôi đi hết đĩa nhạc rất "ngọt".

Từ đó, với tôi nhạc Trịnh chỉ có Cô hát thôi chứ không ai khác được, nhất là những bài nhạc liên quan đến cuộc chiến (cảm giác rùng mình khi nhìn và nghe Khánh Ly "hát cho người nằm xuống" hay là "Gia tài của mẹ, để lại cho con. Gia tài của mẹ, là nước Việt buồn"). Sau này, khi nghe trên YouTube thì lại càng da diết với cô trong “Một chút quà cho quê hương”, “Kinh Khổ” hay “Sài Gòn ơi, vĩnh biệt”….

Chất giọng khàn ấy là niềm thôi thúc tôi tìm hiểu về âm nhạc và xã hội của giai đoạn "20 năm nội chiến từng ngày"

Giờ Cô về hát lại trên quê hương, không ở Sài Gòn - nơi nuôi dưỡng giọng ca Cô trưởng thành mà là ở Hà Nội! Cuộc trở về được quá nhiều sự mong đợi, nói như nhạc sỹ Tuấn Khanh là "giữa bãi hoang, ngó về đền đài" trong một bài viết rất hay của ông.

Nhưng nếu được nói, tôi vẫn giữ riêng cho mình một ý kiến là cô đừng về.

Vì Khánh Ly là một trong những tinh túy của một thời đã qua, Cô đại diện cho một xã hội mà qua tài liệu, lớp hậu bối như chúng tôi thường nói đến với một sự tiếc nuối và ao ước – “Sài Gòn ơi, vĩnh biệt”!

Cô chọn Hà Nội – nơi cô sinh ra, chắc là bùi ngùi và xúc động lắm. Và chắc hẳn trong hàng ghế hôm 9/5 tới sẽ có những quan chức ngồi nghe Cô hát và tôi cầu mong họ hãy xem lại trong 20 năm có một chế độ tạo ra một Khánh Ly lay động rất nhiều thế hệ thì sao 39 năm qua, thể chế thống nhất lại cứ phải ngóng trông giọng ca đã 70 tuổi trở về.

Chỉ mong là cuộc trở về của cô thành công tốt đẹp và ai đó đừng "lợi dụng" dịp này để nói về hòa giải với giọng điệu của kẻ bề trên.

Cuối cùng, tôi cũng nghĩ đó là ao ước của biết bao nhiêu người (và kể cả Cô nữa chăng?) là ở ngay trung tâm hội nghị Quốc Gia, Khánh Ly sẽ cất giọng:

“Một ngàn năm nô lệ giặc Tàu
Một trăm năm đô hộ giặc Tây
Hai mươi năm nội chiến từng ngày
Gia tài của mẹ để lại cho con
Gia tài của mẹ là nước Việt buồn”

Vâng, “Gia tài của mẹ là nước Việt buồn” vẫn còn đúng như thời điêu linh, Cô Khánh Ly ạ!

Bài viết phản ánh văn phong và quan điểm của tác giả, một thanh niên sống tại TP HCM.

-----------------------------------

Danh ca Khánh Ly đã về Việt Nam

BBC

Cập nhật: 08:06 GMT - thứ sáu, 2 tháng 5, 2014

http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2014/05/140502_khanhly_in_vietnam.shtml

Nữ ca sỹ Khánh Ly đã tới thăm mộ nhạc sỹ Trịnh Công Sơn ở Thủ Đức trước khi được nói sẽ bay ra Hà Nội để thực hiện buổi biểu diễn hôm 9/5.

http://wscdn.bbc.co.uk/worldservice/assets/images/2014/05/02/140502071139_khanh_ly_464x261_caotrunghieuvnexpress.jpg

Các báo Việt Nam đăng nhiều hình ảnh về chuyến thăm chiều thứ Năm 1/5, khi nữ danh ca mặc áo dài tím tới thăm mộ phần của "người tri kỷ" tại Nghĩa trang Gò Dưa, Thủ Đức, TP HCM.

Trên tay Khánh Ly là một bó hoa hồng vàng và một chai rượu mà tương truyền lúc sinh thời vị nhạc sỹ tài năng ưa thích.

Báo VnExpress dẫn lời nữ ca sỹ nói: "Tôi chọn hoa hồng màu vàng để tặng anh Sơn bởi giữa chúng tôi là một tình cảm đặc biệt, không thể là hoa hồng đỏ của tình yêu, hay bất cứ một màu hoa mang ý nghĩa nào khác".

Đây là lần đầu tiên bà tới thăm mộ nhạc sỹ Trịnh Công Sơn.

Lần cuối hai người gặp nhau là ở Việt Nam vào năm 2000 khi ông Trịnh Công Sơn còn sống. Kể từ đó Khánh Ly không quay trở lại Việt Nam cho dù nhiều lần có tin đồn bà sẽ biểu diễn ở trong nước.

Nghe : 'Em còn nhớ hay em đã quên

Một đêm duy nhất

Theo dự tính, danh ca Khánh Ly sẽ biểu diễn một đêm duy nhất ở Hà Nội ngày 9/5 tới, bên cạnh các ca sỹ nổi tiếng khác là Tuấn Ngọc, Thái Châu, Quang Thành và Hà Anh Tuấn.

Chương trình do Công ty TNHH Giải trí Đồng Dao và Công ty Viet Vision tổ chức vào lúc 19:30 tối tại Trung tâm Hội nghị Quốc gia Mỹ Đình, với giá vé được biết là từ 900.000 VND tới 3.500.000 VND.

Được biết đêm biểu diễn sẽ gồm nhiều ca khúc gắn liền với tên tuổi Khánh Ly, nhất là các sáng tác của cố nhạc sỹ Trịnh Công Sơn.

Từ sau khi ra định cư tại hải ngoại, ca sỹ nổi tiếng sinh năm 1945 chưa về biểu diễn ở Việt Nam lần nào.

Khánh Ly tên thật là Nguyễn Thị Lệ Mai. Bà bắt đầu hát trên sân khấu năm 1959 và trở thành ca sỹ chuyên nghiệp năm 1962.