THỎA THUẬN PHI CARBON VẬN CHUYỂN HÀNG HẢI BỊ HOÃN DƯỚI ÁP LỰC CỦA MỸ (Minh Anh / RFI)

 

Thỏa thuận phi các-bon vận chuyển hàng hải bị hoãn lại dưới áp lực của Mỹ

 Minh Anh  -  RFI

Đăng ngày: 18/10/2025 - 13:18

 https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20251018-th%E1%BB%8Fa-thu%E1%BA%ADn-phi-c%C3%A1c-bon-v%E1%BA%ADn-chuy%E1%BB%83n-h%C3%A0ng-h%E1%BA%A3i-b%E1%BB%8B-ho%C3%A3n-l%E1%BA%A1i-d%C6%B0%E1%BB%9Bi-%C3%A1p-l%E1%BB%B1c-c%E1%BB%A7a-m%E1%BB%B9

 

Ngày 17/10/2025, các nước thành viên thuộc Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) đã quyết định đẩy lùi một năm việc thông qua kế hoạch toàn cầu giảm phát thải khí ga gây hiệu ứng nhà kính các loại tầu chở hàng. Đây được cho là một thắng lợi của Mỹ, vốn dĩ phản đối mạnh mẽ dự án này.

 

HÌNH :

Ảnh minh họa : Thỏa thuận phi các-bon vận chuyển hàng hải bị hoãn lại một năm. © Sipa

 

Về mặt nguyên tắc, kế hoạch hành động này đã nhận được đa số các nước ủng hộ, từ Liên Hiệp Châu Âu, Trung Quốc, Ấn Độ, Brazil cho đến các quốc đảo Thái Bình Dương. Việc thông qua văn bản này sẽ cho phép lãnh vực được đánh giá « cực kỳ » gây ô nhiễm có một bước rẽ lịch sử về khí hậu, bằng cách buộc các tầu chở hàng giảm dần phát thải khí gây hiệu ứng nhà kính ngay từ 2028 để rồi đi đến phi các-bon hóa hoàn toàn vào năm 2050.

 

Để có thể thực hiện tham vọng này, văn bản dự trù áp thuế những tầu hàng nào vượt quá ngưỡng phát thải gây hiệu ứng nhà kính nhất định. Theo ước tính, số tiền thu được là khoảng 15 tỷ đô la và sẽ được tái phân bổ cho các tầu ít gây ô nhiễm nhất cũng như cho các quốc gia dễ bị tác động nhất của biến đổi khí hậu.

 

Tuy nhiên, theo AFP, đây chính là điểm bị nhiều nước sản xuất dầu hỏa và nhất là Hoa Kỳ chỉ trích, phản đối nhiều nhất. Tổng thống Donald Trump, vốn ủng hộ năng lượng hóa thạch, đã ví văn bản này là một « trò lừa đảo xanh toàn cầu » lớn nhất trong lịch sử ngành vận tải biển.

 

Hôm thứ Năm 16/10, trên mạng xã hội Truth Social, ông kêu gọi các nước bỏ phiếu chống. Ông còn đi xa hơn khi đe dọa « không dung thứ cho việc làm tăng giá cả hàng hóa đối với người tiêu thụ Mỹ cũng như việc thành lập một bộ máy quan liêu xanh » để tiêu tiền của người dân Mỹ cho những giấc mơ xanh. Cuối cùng, ông Trump đe dọa các phái đoàn nào ủng hộ dự án bằng cách hạn chế cấp thị thực cho các thủy thủ đoàn, áp đặt các hình phạt thương mại hay thu phí cảng bổ sung.

 

Ngay sau quyết định hoãn việc thông qua, tổng thư ký IMO, Arsenio Dominguez hôm qua đã yêu cầu các phái đoàn không vỗ tay cuối cuộc họp khi cho rằng « không có gì đáng mừng », đồng thời yêu cầu các bên có nỗ lực để đạt được thỏa thuận trong vòng một năm.