TIN TỔNG HỢP VIỆT NAM & QUỐC TẾ NGÀY 03/06/2025
***
Chúng ta không còn là
một quốc gia nghiêm túc nữa
Trúc
Lam chuyển
ngữ
03/06/2025
https://baotiengdan.com/2025/06/03/chung-ta-khong-con-la-mot-quoc-gia-nghiem-tuc-nua/
Tác
giả: Paul
Krugman là giáo sư kinh tế người Mỹ và là giáo sư của các vị giáo sư kinh tế nổi
tiếng như Richard Baldwin, Gordon Hanson, Matthew Slaughter… Giáo sư
Krugman từng giảng dạy tại các trường đại học nổi tiếng ở Mỹ như Princeton
University, MIT, Yale University… Ông từng nhận được các giải thưởng cao quý
cho những đóng góp của mình vào nền kinh tế thế giới, trong đó có giải Nobel
Kinh tế hồi năm 2008.
Sau
đây là bài viết của GS Paul Krugman:
Và thế giới đang bắt đầu chú ý
Tên
chính thức của đạo luật là ‘Đạo luật một dự luật
lớn tuyệt đẹp’, vì đó là cách Trump gọi nó. Chúng ta có phải là một nước
cộng hòa trưởng thành với một nguyên thủ quốc gia bình thường, hay chúng ta
đang bị Kim Jong-un cai trị qua lớp trang điểm màu cam?
***
“Nếu
tiếp tục giải thích thì bạn đang thua cuộc”. Câu nói này thường được cho là của
Ronald Reagan. Bất kỳ ai nói ra câu đó chắc chắn đều có lý, và không chỉ về
chính trị. Nếu quý vị cố gắng giải thích với mọi người, dù là cử tri hay nhà đầu
tư trái phiếu, rằng quý vị không thật sự quá tệ hay không đáng tin cậy như vẻ bề
ngoài của mình, thì quý vị gặp rắc rối lớn rồi.
Vì
vậy, khi tôi thấy Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent tuyên bố hôm Chủ Nhật rằng
“Hoa Kỳ sẽ không bao giờ vỡ nợ, điều đó sẽ không bao giờ xảy ra”, phản ứng của
tôi là “Ồ, không ổn rồi”.
Và
không chỉ riêng tôi. Trong nhiều thế hệ, các nhà đầu tư đã coi nợ của chính phủ
Hoa Kỳ là tài sản an toàn tối thượng. Bất cứ khi nào thảm họa xảy ra — ngay cả
khi thảm họa chủ yếu do Mỹ gây ra, như cuộc khủng hoảng cho vay dưới chuẩn năm
2008 — những người mua trái phiếu đổ xô vào Kho bạc Nhà nước, vì Hoa Kỳ là một
quốc gia nghiêm túc và ý tưởng rằng chúng ta sẽ không trả nợ là điều không thể
tưởng tượng được.
Nhưng
liệu chúng ta vẫn còn là quốc gia như vậy không? Thị trường dường như đang nghi
ngờ.
Hôm
qua, báo Financial Times (FT) có một biểu đồ cho thấy, trước đây từng có mối
quan hệ rõ ràng giữa lãi suất của Mỹ và giá trị quốc tế của đồng đô la. Thật
ra, biểu đồ hơi quá gọn gàng: Khi tôi bắt đầu tái tạo biểu đồ, tôi thấy rằng FT
đã chọn một khoảng thời gian mà mối quan hệ này có vẻ đặc biệt rõ ràng. Tuy
nhiên, trước đây đúng là khi lãi suất của Mỹ tăng, thì đồng đô la cũng tăng, vì
lãi suất cao hơn, thu hút vốn nước ngoài. Nhưng kể từ khi Donald Trump trở lại
nắm quyền, mối quan hệ đó đã bị phá vỡ. Thay vào đó, chúng ta thấy sự kết hợp
giữa lãi suất tăng và đồng đô la giảm:
HÌNH
: https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2025/06/1-1.png
Như
nhiều người lưu ý, những gì chúng ta đã thấy trong những tháng gần đây, với lãi
suất và đồng đô la di chuyển theo hướng ngược nhau, không giống như những gì
chúng ta thường thấy ở Mỹ, hoặc nói chung là ở các nước tiên tiến. Ngược lại,
đó là loại điều mà người ta thấy ở các thị trường mới nổi, nơi những chuyển động
lớn của thị trường thường phản ánh các cuộc khủng hoảng niềm tin: Các nhà đầu
tư quốc tế mất niềm tin, rút tiền
ra và tình trạng tháo chạy vốn khiến cả đồng tiền giảm giá và lãi suất tăng.
Ví
dụ, đây là hình ảnh Mexico trong “cuộc khủng hoảng rượu tequila” năm 1994-1995,
khi lãi suất tăng vọt và đồng peso giảm mạnh:
HÌNH
: https://baotiengdan.com/wp-content/uploads/2025/06/1-12.jpg
Tại
sao thị trường bắt đầu xem nước Mỹ không đáng tin cậy? Không chỉ là số nợ.
Đúng, chúng ta mắc nhiều nợ, nhưng chúng ta là một đất nước vô cùng giàu có,
ngoài những thứ khác, có mức thuế trung bình thấp hơn hầu hết các nước ngang
hàng. Do vậy, chắc chắn chúng ta có nguồn lực để trả nợ.
Nhưng
chúng ta có ý chí chính trị không? Có lẽ quan trọng hơn, chúng ta có sự nghiêm
túc về mặt chính trị không?
Giống
như nhiều nhà kinh tế khác, tôi dành nhiều thời gian để phân tích bản chất thuế
quan của Trump — chúng có khả năng làm tăng giá và giảm khối lượng thương mại
bao nhiêu. Tôi cũng đã viết về tác động của sự không chắc chắn về chính sách, về
việc các doanh nghiệp khó khăn như thế nào để lập kế hoạch khi họ không biết mức
thuế sẽ là bao nhiêu ngay cả sau vài tháng nữa, chứ đừng nói đến trong vài năm
tới.
Nhưng
tôi tự hỏi, liệu chúng ta đã dành đủ thời gian để xem xét quy trình chính sách
hay chưa — cách các quyết định được đưa ra ở nước Mỹ của Trump. Hãy cân nhắc:
Vào ngày 2 tháng 4 là “Ngày giải phóng”, Trump công bố mức thuế rất cao đối với
nhiều nước, mức tăng thuế lớn nhất trong lịch sử Hoa Kỳ. Mức thuế — khác nhau rất
nhiều giữa các nước — được xác định theo một công thức mà mọi người đều cho là
ngu ngốc và lố bịch. Và thông báo về mức thuế này được đưa ra mà không có nhiều
kế hoạch và cân nhắc trước, đến mức nó bao gồm cả thuế đối với hàng nhập khẩu từ
các đảo xa xôi, nơi chỉ có chim cánh cụt sinh sống.
Rồi
một tuần sau, các mức thuế này đã được thay thế bằng một mức thuế hoàn toàn
khác. Điều đó đã xảy ra như thế nào? Hai thành viên nội các của Trump có thể đã
đối mặt với ông tại Phòng Bầu dục trong khi Peter Navarro, người chịu trách nhiệm
về mức thuế ban đầu, đang họp ở một nơi khác.
Nghe
có giống như việc hoạch định chính sách ở một quốc gia nghiêm túc không?
Sau
đó là dự luật ngân sách đang được Quốc hội thông qua. Thật là một điều tồi tệ,
áp đặt các khoản cắt giảm tàn khốc đối với các chương trình xã hội (và tàn phá
nền khoa học của Mỹ) trong khi lại cắt giảm thuế rất lớn như vậy cho những người
giàu có đến mức sẽ làm bùng nổ thâm hụt [ngân sách]. Nhưng ngoài nội dung, hãy
lưu ý rằng đạo luật hết sức quan trọng này đang được thông qua mà về cơ bản
không có phiên điều trần hoặc phân tích nào.
Và
khi những người ngoài cuộc, gồm Văn phòng Ngân sách Quốc hội và nhiều nhóm
nghiên cứu — bảo thủ và trung dung, cũng như cấp tiến — đưa ra các phân tích mà
những người bảo trợ dự luật sẽ không đưa ra, chỉ ra những tác động có thể xảy
ra đối với nợ công, bảo hiểm y tế, v.v… thì phản ứng của đảng Cộng hòa về cơ bản
là cáo buộc tất cả các nhà phân tích độc lập là một phần của âm mưu toàn cầu
hóa.
Chưa
hết, mọi thứ còn tồi tệ hơn nữa. Tên của đạo luật — không phải biệt danh, mà là
tên chính thức — là ‘Đạo luật một dự luật
lớn tuyệt đẹp’,
(One Big Beautiful
Bill Act)
vì đó là cách Trump gọi nó. Chúng ta có phải là một nước cộng hòa trưởng thành
với một nguyên thủ quốc gia bình thường, hay chúng ta đang bị Kim Jong-un cai
trị với lớp trang điểm màu cam?
Tại
sao, điều tiếp theo quý vị sẽ nói với tôi là các quyết định chính sách quan trọng,
dẫn đến việc sa thải hàng trăm ngàn nhân viên liên bang và nhiều cái chết xảy
ra trên khắp thế giới, đã được đưa ra bởi một người bạn thân của tổng thống, là
người có hành vi bất thường, có thể thấy người này sử dụng quá nhiều ketamine,
thuốc lắc và nấm ảo giác. Ồ, chưa đâu, từ từ đã…
Hãy
tưởng tượng quý vị là một người nước ngoài đang cân nhắc đầu tư tiền bạc vào nước
Mỹ. Quý vị có thể biết rằng ‘Đạo luật một dự luật lớn tuyệt đẹp’ có điều khoản
“trả thù”, cho phép chính phủ Mỹ áp thêm thuế đối với các nhà đầu tư nước
ngoài, những người đến từ đất nước có chính sách mà Mỹ không thích. Quý vị có
thể biết rằng, một trong những cố vấn của Trump đã đề nghị chuyển đổi bắt buộc
nợ ngắn hạn thành trái phiếu thế kỷ. Ngày xửa ngày xưa,
mọi người coi những điều này là điều không thể xảy ra ở Mỹ. Bây giờ thì sao? Ai
mà biết được?
Theo
một cách nào đó, điều đáng kinh ngạc là chúng ta chưa thấy nhiều dòng vốn tháo
chạy hơn nữa. Có lẽ các nhà đầu tư vẫn không thể tin rằng Hoa Kỳ đã thay đổi
quá nhiều so với một đất nước có trách nhiệm và đáng tin cậy mà họ từng có cách
đây vài tháng.
Nhưng
tôi nghĩ họ đang hướng đến một sự thức tỉnh đột ngột.
Sự ngạo mạn của người
Mỹ xấu xí
Phan Ba
02/06/2025
https://baotiengdan.com/2025/06/02/su-ngao-man-cua-nguoi-my-xau-xi/
Muốn đất nước “vươn
mình” thì người dân phải khỏe mạnh
Thái Hạo
03/06/2025
https://baotiengdan.com/2025/06/03/muon-dat-nuoc-vuon-minh-thi-nguoi-dan-phai-khoe-manh/
Gần đến hạn thuế ông
Trump, Vietnam Airlines sắp chốt đơn 50 chiếc Boeing
BBC News Tiếng Việt
3
tháng 6 năm 2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/ced2e8zxwpxo
C.P. Việt Nam xử lý
heo bệnh bằng cách 'nấu cho cá ăn': đúng hay sai, có nguy hại gì?
BBC News Tiếng Việt
3
tháng 6 năm 2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c5y8xv30l8ro
Bầu
tổng thống Hàn Quốc : Chiến thắng áp đảo của ứng cử viên cánh trung tả
Thanh
Phương - RFI
Đăng
ngày: 03/06/2025 - 14:04 - Sửa đổi ngày: 03/06/2025 - 14:45
Theo
kết quả thăm dò sau khi bỏ phiếu được đăng tải trên các kênh truyền hình hôm
nay, 03/06/2025, trong cuộc bầu cử tổng thống trước thời hạn tại Hàn Quốc, lãnh
đạo đảng đối lập cánh trung tả Lee Jae Myung đã về đầu, bỏ xa đối thủ của đảng
bảo thủ.
THE
DIPLOMAT by Jianli Yang and Jeanette
Tong
Ba
Sàm lược
dịch
02/06/2025
Mỹ gửi 'tối hậu
thư' nêu hạn chót đưa ra đề xuất đàm phán thương mại
BBC News Tiếng Việt
3
tháng 6 năm 2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cx27e7784weo
Hun Sen nổi giận, nói
yêu cầu của Thái Lan là 'không thể được'
BBC News Tiếng Việt
3
tháng 6 năm 2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c23mzd4py07o
Thuyết khách thương mại
mới của Trung Hoa đã sẵn sàng đánh mạnh
Lingling Wei | DCVOnline
Posted
on June 3, 2025
Tổng
thống Pháp Macron công du Ý nhằm cải thiện quan hệ song phương
Thùy
Dương - RFI
Đăng
ngày: 03/06/2025 - 12:52
https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20250603-t%E1%BB%95ng-th%E1%BB%91ng-ph%C3%A1p-macron-c%C3%B4ng-du-%C3%BD-nh%E1%BA%B1m-c%E1%BA%A3i-thi%E1%BB%87n-quan-h%E1%BB%87-song-ph%C6%B0%C6%A1ng
Bầu
cử ở châu Âu: Cứ “phò Trump” là bảo đảm đắc cử?
Thanh
Phương - RFI
Đăng
ngày: 03/06/2025 - 15:33
Trên mạng
xã hội Truth Social của ông, tổng thống Mỹ Donald Trump hôm nay, 03/06/2025, đã
chúc mừng sử gia dân tộc chủ nghĩa Karol Nawrocki vừa đắc cử tổng thống Ba Lan
trong vòng hai bầu cử ngày 01/06. Kèm theo lời chúc mừng, chủ nhân Nhà Trắng
đăng lại hàng tựa của kênh truyền hình Newsmax « Một đồng minh của
Trump chiến thắng ở Ba Lan, gây chấn động toàn châu Âu ».
HÌNH
:
Ảnh
minh họa: Những người ủng hộ ông Karol Nawrocki, đắc cử tổng thống Ba Lan trong
cuộc bỏ phiếu bầu tổng thống ngày 01/06/2025, tuần hành vào ngày 25/05/2025 tại
Vacxava, thủ đô Ba Lan. REUTERS - Lukasz Glowala
Phản
ứng của tổng thống Hoa Kỳ là dễ hiểu, bởi lẽ vài tuần trước khi diễn ra vòng
hai bầu cử tổng thống Ba Lan, ông Nawrocki, ứng cử viên của đảng Luật pháp và
Công lý, một nhân vật ít ai biết đến, đã đến Washington để tìm kiếm sự ủng hộ của
Donald Trump.
Trong
Phòng Bầu Dục của Nhà Trắng, Nawrocki đã thể hiện ông là người rất « tâm đầu
ý hợp » với tổng thống Mỹ, hai người đều chủ trương chống di dân và đều chỉ
trích nặng nề Liên Hiệp Châu Âu. Được Trump tiếp tại Nhà Trắng chính là cách để
ứng cử viên bảo thủ tạo dựng vị thế quốc tế của một lãnh đạo tương lai.
Chiến
lược này rõ ràng đã mang lại kết quả, nhất là vì ông Nawrocki đã tranh thủ được
lá phiếu của những cử tri đã bầu cho ứng cử viên cực hữu về hạng ba trong vòng
đầu, đó là Slawomir Mentzen, một nhân vật vốn được mệnh danh là « Trump Ba
Lan ».
Không
chỉ Nawrocki mà trong thời gian gần đây, nhiều nhân vật cánh hữu dân tộc chủ
nghĩa ở châu Âu đã vận động tranh cử dựa trên các chính sách của tổng thống Mỹ,
như Nigel Farage ở Anh Quốc, George Simion ở Rumani, Sali Berisha ở Albani.
Tại
Rumani, ứng cử viên tổng thống George Simion là một trong những người chơi hết
mình với lá bài Trump, thậm chí có những lúc đội chiếc mũ « Trump »
màu đỏ. Mùa thu năm 2024, chính ông là người đã đưa phong trào MEGA (viết tắt của
« Make Europe Great Again » - Đưa Châu Âu vĩ đại trở lại) đến lục địa
này, nhái theo khẩu hiệu MAGA (Make America Great Again) của Trump.
Chủ
trương của Simion cũng là « đặt lợi ích của Rumani lên hàng đầu ».
Tuy cuối cùng đã không giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống ngày
18/05, Simion cũng đã khiến cho đảng Dân chủ toát mồ hôi hột, với hơn 40% số
phiếu trong vòng đầu.
Vào
tháng 2/2024, một số lãnh đạo của phe cực hữu châu Âu đã tập hợp tại Madrid
cũng với khẩu hiệu « Đưa châu Âu vĩ đại trở lại ». Trong số những
nhân vật của phe cực hữu châu Âu mạnh mẽ công khai mối liên hệ với Trump, có
chính khách người Anh Nigel Farage, một nhân vật tiêu biểu của Brexit và là một
trong những đồng minh lâu đời nhất của tổng thống Mỹ.
Nhờ
gần gũi với Trump mà trong cuộc tổng tuyển cử năm 2024, ứng cử theo chủ nghĩa
dân túy này đã trở lại chính trường Anh một cách ngoạn mục. Reform UK, đảng mà
ông đồng sáng lập và lãnh đạo, đã giành được năm ghế, « một bước đột
phá đáng kể đối với một đảng nhỏ trong hệ thống bầu cử của Anh », theo
chuyên gia về chính trị Anh Quốc Laëtitia Langlois. Nữ chuyên gia này khẳng định
theo chủ nghĩa Trump « sẽ thu hút được một bộ phận cử tri là những người
mong đợi các biện pháp cực đoan hơn nữa, đặc biệt là về nhập cư ».
Ở
Trung Âu, một nhân vật chính trị khác cũng chịu ảnh hưởng của Trump, đó chính
là Andrej Babis, cựu thủ tướng Cộng hòa Séc, doanh nhân tỷ phú và là lãnh đạo của
phong trào ANO. Giống như Trump, Babis đang dựa vào hình ảnh của mình là một
người đàn ông mạnh mẽ có khả năng « khôi phục trật tự », chỉ
trích Liên Hiệp Châu Âu, chống nhập cư…
Nhưng
không phải ở đâu chủ nghĩa Trump cũng bảo đảm thành công, chẳng hạn như tại
Albani, ứng cử viên cực hữu Sali Berisha đã không thể lật được chính phủ Xã Hội
của Edi Rama trong cuộc bầu cử lập pháp ngày 11/05. Người được coi là kẻ đào mồ
chôn chế độ Cộng sản và là tổng thống đầu tiên được bầu một cách dân chủ của
Albani đã nhờ đến chiến lược gia tranh cử của đảng Cộng hòa, Chris
LaCivita.
Nhà
khoa học chính trị Jean-Yves Camus, đồng giám đốc Đài quan sát các xu hướng
chính trị cực đoan (ORAP) không chắc Trump là một « nhãn hiệu »
hiệu quả bởi vì phải tính tới vai trò quyết định của thể thức bỏ phiếu đặc thù
và tiền bạc trong các chiến dịch tranh cử ở Hoa Kỳ, một hệ thống rất khó mà
« xuất khẩu » sang châu Âu, nơi mà nguồn tài trợ bầu cử được
quản lý chặt chẽ.
Chưa
kể là từ khi Donald Trump phát động cuộc chiến thuế quan với toàn cầu, hình ảnh
của ông đối với công luận Châu Âu đã xấu đi nhiều, nên những người theo Trump
khó mà thu hút cử tri như trước đây !
------------------------------
Các
nội dung liên quan
RUMANI
- BẦU CỬ TỔNG THỐNG
Vòng
2 bầu cử tổng thống Rumani : Cử tri trước sự lựa chọn giữa cực hữu thân Trump
và ủng hộ EU
PHÂN
TÍCH
Chủ
nghĩa Trump có thể sang tới châu Âu nếu lục địa già không giải quyết được khủng
hoảng xã hội
BA
LAN - BẦU CỬ TỔNG THỐNG
Bầu
cử tổng thống Ba Lan: Sử gia dân túy Karol Nawrocki giành chiến thắng
Ba
Lan : Thủ tướng Donald Tusk sẽ đề nghị Quốc Hội bỏ phiếu tín nhiệm chính phủ
Thùy
Dương - RFI
Đăng
ngày: 03/06/2025 - 13:06
Ba
Lan : “Mới vào nghề”, tổng thống Karol Nawrocki khiến Châu Âu lo lắng
Chi
Phương - RFI
Đăng
ngày: 03/06/2025 - 16:20 - Sửa đổi ngày: 03/06/2025 - 16:24
Thương
mại : Nga đặt lại ưu tiên đối ngoại để đối phó với các trừng phạt của Phương
Tây
Đăng
ngày: 03/06/2025 - 16:17
Chi tiết 'Chiến
dịch Mạng nhện' của Ukraine nhằm vào máy bay ném bom của Nga
Laura Gozzi & BBC Verify
BBC
News
3
tháng 6 2025, 12:01 +07
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c5yx7e403zvo
Đây
là một cuộc tấn công thể hiện sự sáng tạo đáng kinh ngạc – chưa từng có tiền lệ,
với quy mô lớn và được chuẩn bị suốt 18 tháng.
Vào
ngày 1/6, hơn 100 thiết bị bay không người lái (drone) của Ukraine đã tấn công
các căn cứ không quân nằm sâu trong lãnh thổ Nga, nhắm vào các máy bay ném bom
tầm xa có khả năng mang vũ khí hạt nhân.
Quy
mô của chiến dịch, có mật danh là "Mạng Nhện", đã lộ rõ gần như ngay
khi bắt đầu, khi có thông tin về những vụ nổ xảy ra ở các khu vực trải dài
nhiều múi giờ của Nga – từ cực bắc Murmansk trên Vòng Bắc Cực, cho đến vùng
Amur ở phía đông, cách Ukraine hơn 8.000km.
Drone
của Ukraine được giấu trong xe tải nhắm vào các căn cứ không quân của Nga
Bộ
Quốc phòng Nga xác nhận các cuộc tấn công đã xảy ra tại năm khu vực – Murmansk,
Irkutsk, Ivanovo, Ryazan và Amur – nhưng tuyên bố chỉ có các máy bay ở Murmansk
và Irkutsk bị hư hại, và đã đẩy lùi thành công các đợt tấn công ở
những địa điểm khác.
Trong
các bức ảnh được công bố ngay sau vụ tấn công, ông Vasyl Maliuk – người đứng đầu
Cơ quan An ninh Ukraine (SBU) – đang xem bản đồ vệ tinh của các sân bay quân sự.
Có
thể thấy rõ những căn cứ ở những khu vực Nga nhắc tới nói trên.
Chiến
dịch
Ông
Maliuk cho biết các drone đã được tuồn vào Nga bên trong những cabin gỗ gắn
trên thùng xe tải và được che lại bằng phần mái tách rời và có thể điều
khiển từ xa.
Sau
đó, những xe tải này dường như đã di chuyển tới gần những căn cứ
không quân, trong khi tài xế có vẻ không biết gì về loại hàng hóa họ
đang chở.
Rồi
từ đó, các drone được phóng lên và lao vào các mục tiêu.
Các
đoạn video lan truyền trên mạng quay cảnh các drone bay ra từ nóc của một
trong các xe tải tham gia chiến dịch.
Một
tài xế xe tải trả lời phỏng vấn của hãng thông tấn nhà nước Nga Ria
Novosti cho biết anh ta và những tài xế khác đã cố gắng dùng đá để
ném rụng những drone bay ra từ một chiếc xe tải.
"Chúng
ở phía sau xe tải và chúng tôi đã ném đá để ngăn chúng bay lên, để [tìm cách]
giữ chúng lại," tài xế này nói.
Theo
các nguồn tin chưa được kiểm chứng từ kênh Telegram Nga tên là Baza – vốn nổi
tiếng vì có liên hệ với các cơ quan an ninh Nga – các tài xế lái xe tải này đều
kể những câu chuyện tương tự: được một số doanh nhân thuê chở cabin gỗ đến các
địa điểm khác nhau trên khắp nước Nga.
Một
số người nói rằng họ còn nhận được thêm chỉ dẫn qua điện thoại về vị trí đậu
xe; khi làm theo, họ vô cùng sửng sốt khi thấy drone bay ra từ xe tải.
Trong
một bài đăng mang tính ăn mừng trên mạng xã hội tối 1/6, Tổng thống Ukraine
Volodymyr Zelensky – người trực tiếp giám sát chiến dịch – cho biết 117 chiếc drone đã được sử
dụng trong cuộc tấn công táo bạo này, vốn mất "1 năm, 6 tháng và 9
ngày" để chuẩn bị.
Ngoài
ra, ông cũng cho biết SBU đã thiết lập trung tâm điều hành chiến dịch ngay cạnh
một văn phòng khu vực của Cơ quan Tình báo Liên bang Nga (FSB).
Nga
cho biết đã bắt giữ một số người có liên quan đến vụ tấn công, mặc dù ông
Zelensky tuyên bố những người hỗ trợ xúc tiến chiến dịch "đã được đưa
ra khỏi lãnh thổ Nga... hiện đang an toàn".
Trong
một bài đăng trên Telegram hiện đã bị xóa, chính quyền địa phương thành phố
Ust-Kut thuộc vùng Irkutsk cho biết họ đang truy tìm một người đàn ông 37 tuổi,
sinh ra ở Ukraine, bị tình nghi có liên quan đến vụ tấn công bằng drone vào sân
bay quân sự Belaya.
Drone
Những
hình ảnh do SBU công bố cho thấy hàng chục chiếc drone nhỏ màu đen được xếp gọn
gàng trong các cabin gỗ bên trong một nhà kho, mà các blogger quân sự Nga đã
xác định tọa độ nằm tại vùng Chelyabinsk.
Tiến
sĩ Steve Wright, một chuyên gia về drone tại Anh, nói với BBC rằng
những chiếc drone được dùng để tấn công máy bay Nga là loại quadcopter (bốn
cánh quạt) đơn giản nhưng mang theo khối lượng thuốc nổ tương đối lớn.
Ông
nói thêm rằng điều khiến cuộc tấn công này "thật sự phi thường"
chính là khả năng tuồn drone vào Nga và sau đó phóng và điều khiển chúng từ xa
– điều mà ông kết luận là đã được thực hiện thông qua kết nối vệ tinh hoặc
internet.
Tổng
thống Zelensky cho biết mỗi chiếc drone trong số 117 chiếc được phóng đi đều
có một phi công điều khiển riêng.
Theo
SBU, drone được cất giấu cẩn thận trong các cabin gỗ giấu bên trong xe tải
Tiến
sĩ Wright cũng cho rằng rất có thể các drone đã bay bằng tín hiệu GPS, nhưng
cũng có thể đã vượt qua được các biện pháp gây nhiễu cục bộ của Nga nhờ được điều
khiển thủ công từ xa.
Kyiv
không công bố chi tiết về nguồn gốc của các drone, nhưng kể từ khi chiến tranh
bắt đầu, Ukraine đã trở nên cực kỳ thành thạo trong việc sản xuất loại thiết bị
này – và có khả năng số drone dùng trong chiến dịch lần này được sản xuất nội
địa.
Mục
tiêu
"Nga
đã phải gánh chịu tổn thất rất rõ rệt và hoàn toàn xứng đáng," ông
Zelensky nói trong một thông điệp video hằng đêm.
Theo
thông tin từ phía Ukraine, 41 máy bay ném bom
chiến lược đã
bị đánh trúng và "ít nhất" 13 chiếc bị phá hủy. Moscow chưa
xác nhận bất kỳ tổn thất máy bay nào, ngoài việc thừa nhận một số
chiếc đã bị hư hại.
Các
video đã được BBC xác minh cho thấy nhiều máy bay bị hư hại tại
căn cứ không quân Olenegorsk ở Murmansk và căn cứ Belaya ở Irkutsk.
Các
máy bay ném bom chiến lược bị tấn công được cho là có Tu-95, Tu-22, Tu-160
và có thể là những dòng khác nữa.
Việc
sửa chữa những mẫu máy bay này là vô cùng khó khăn, và do chúng đã không còn
được sản xuất, việc thay thế gần như là không thể.
Hình
ảnh vệ tinh radar do Capella Space, một công ty công nghệ vũ trụ ở Mỹ, cung
cấp cho thấy ít nhất bốn máy bay ném bom tầm xa của Nga bị hư hỏng nặng hoặc bị
phá hủy tại căn cứ Belaya – trùng khớp với hình ảnh do drone Ukraine ghi lại
cảnh tấn công một chiếc Tu-95.
"Chúng
tôi đã nhắm đến những mục tiêu hoàn toàn hợp pháp theo luật và thông lệ chiến
tranh – đó là các sân bay quân sự và máy bay đã ném bom vào những thành phố
yên bình của chúng tôi," người đứng đầu Cơ quan An ninh Ukraine (SBU)
Vasyl Maliuk khẳng định.
Hình
ảnh radar cho thấy máy bay ngabị hư hại tại căn cứ không quân
Các
máy bay ném bom Tu-95 được cho là đã thực hiện một cuộc tấn công quy mô lớn bằng
tên lửa hành trình Kh-101 nhắm vào Ukraine chỉ mới tuần trước. Mỗi chiếc Tu-95
có thể mang theo tám tên lửa hành trình dẫn đường, và mỗi tên lửa chứa đầu đạn
nặng 400kg.
Ngoài
ra, các máy bay trinh sát A-50 – vốn đóng vai trò then chốt trong khả năng phát
hiện và đánh chặn tên lửa Ukraine cũng như chỉ đạo các đợt tấn công của Nga –
cũng được cho là nằm trong danh sách mục tiêu của Ukraine.
Hiện
chưa rõ Nga còn bao nhiêu chiếc A-50, nhưng hồi tháng 2/2024, người đứng đầu
tình báo quân đội Ukraine, ông Kyrylo Budanov, ước tính con số này chỉ là tám.
Vì
vậy, bất kỳ thiệt hại nào đối với dòng máy bay này đều có thể là đòn giáng nặng
nề vào Moscow.
Trong
một bài đăng trên mạng xã hội, SBU cho biết "Chiến dịch Mạng Nhện"
đã khiến Nga thiệt hại khoảng 7 tỷ USD.
Truyền
thông nhà nước Nga gần như giữ im lặng tuyệt đối về vụ tấn công. Trong các
chương trình phát sóng giờ vàng tối Chủ nhật 1/6, các đài truyền hình chỉ đơn
thuần trích dẫn thông báo từ chính quyền địa phương.
Đến
sáng thứ Hai, tin tức liên quan đã không còn xuất hiện trên các bản tin
chính thức.
Trong
khi đó, trên mạng xã hội và khắp Ukraine, người dân hân hoan ăn mừng. Một người
mô tả chiến dịch này là "phi thường, mang tầm vóc khổng lồ".
"Tất
nhiên, chưa thể tiết lộ tất cả vào lúc này," Tổng thống Zelensky viết trên
Telegram, "nhưng đây là những hành động của Ukraine mà chắc chắn sẽ được
ghi vào sách lịch sử."
--------------------------
Kumar
Malhotra, Tom Spencer, Richard Irvine-Brown, Paul Brown và Benedict Garman
tường thuật bổ sung
Minh Anh - RFI
Đăng
ngày: 03/06/2025 - 14:58
Nga
và Ukraina thỏa thuận trao đổi toàn bộ tù binh trẻ và tù binh bị thương nặng
Thanh
Phương|Thu
Hằng - RFI
Đăng
ngày: 03/06/2025 - 11:31 - Sửa đổi ngày: 03/06/2025 - 14:09
Vài suy nghĩ nhân trận
đánh lịch sử của Ukraine vào Nga
Võ Xuân Sơn
03/06/2025
https://baotiengdan.com/2025/06/03/vai-suy-nghi-nhan-tran-danh-lich-su-cua-ukraine-vao-nga/
Cứ 7 phút có 1 ca tử
vong: Nơi tồi tệ nhất cho việc sinh đẻ
Makuochi Okafor
Phóng
viên sức khỏe, BBC châu Phi
3
tháng 6 năm 2025
https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cwywkqd0jpeo
No comments:
Post a Comment