Thanh Phương - RFI
Thứ ba 01 Tháng Tư 2014
Sau
nửa thế kỷ tự ra lệnh cấm xuất khẩu vũ khí, Nhật Bản vừa chính thức bãi bỏ lệnh
cấm này, trong bối cảnh căng thẳng khu vực gia tăng, đặc biệt là do tranh chấp
biển đảo với Trung Quốc ở biển Hoa Đông.
Theo thông báo của Tổng Thư ký chính phủ Nhật
Yoshihide Suga, ngày 01/04/2014, nội các cánh hữu của Thủ tướng Shinzo Abe đã
thông qua một học thuyết mới, thay thế cho lệnh cấm có từ năm 1967.
Như vậy là kể từ nay, Nhật Bản có thể xuất khẩu
thiết bị quân sự, hay nói cho bớt tính hiếu chiến hơn là « thiết bị quốc
phòng », sang những nước nằm dọc theo những con đường hàng hải vận chuyển
dầu khí nhập khẩu rất thiết yếu cho Nhật.
Đó có thể là những nước như Indonesia, Việt Nam hay
Philippines, những quốc gia trên vùng Biển Đông, mà cũng giống như Nhật, đang
ngày càng lo ngại trước những tham vọng chủ quyền biển đảo của Trung Quốc.
Tokyo cũng muốn bán cho những nước này các chiến hạm cũ.
Tuy nhiên, theo những quy định mới mà chính phủ
Tokyo vừa thông qua, Nhật Bản sẽ vẫn không được phép xuất khẩu những vũ khí «
có thể đe dọa đến hòa bình và an ninh thế giới ». Ngoài ra, trước khi bán vũ
khí cho một nước nào, chính phủ Nhật cũng sẽ phải bảo đảm không có nguy cơ tái
xuất các vũ khí này sang một nước thứ ba.
Tổng Thư ký chính phủ Yoshihide Suga hôm nay nhấn
mạnh rằng họ đã thi hành các biện pháp để bảo đảm cho việc chuyển giao các
thiết bị quốc phòng của Nhật diễn ra một cách minh bạch. Ông Suga nói thêm là
kể từ nay Nhật Bản cũng sẽ tham gia vào các chương trình phát triển và sản xuất
thiết bị quốc phòng.
Với những quy định mới, Nhật sẽ có thể hợp tác phát
triển và sản xuất vũ khí với Hoa Kỳ (như oanh tạc cơ tàng hình F-35) và với các
nước Châu Âu, đồng thời xuất khẩu các thiết bị quân sự vì mục đích hòa bình và
nhân đạo, trong khuôn khổ các chiến dịch duy trì hòa bình của Liên Hiệp Quốc.
Hiện giờ, Nhật Bản sản xuất chủ yếu là đạn dược,
súng trường tấn công, xe tăng, chiến hạm, máy bay tiêm kích-oanh tạc F2, thủy
phi cơ bốn động cơ US-2 (mà Nhật muốn bán cho những nước như Ấn Độ).
Vào năm 1967, ngay giữa thời kỳ chiến tranh lạnh,
Nhật Bản đã quyết định tự cấm xuất khẩu vũ khí sang các nước cộng sản, những
nước đang bị Liên Hiệp Quốc cấm vận vũ khí, và những nước có liên hệ hoặc có
thể sẽ có liên hệ với những xung đột quốc tế. Đến năm 1976, Nhật Bản tự cấm
hoàn toàn xuất khẩu vũ khí.
Khi ra quyết định năm 1967 tự cấm xuất khẩu vũ khí,
Nhật Bản đã theo đúng tinh thần bản Hiến pháp hòa bình năm 1947 do Hoa Kỳ áp
đặt, với nội dung chính là Nhật Bản từ bỏ « vĩnh viễn » chiến tranh.
Điều 9 của Hiến pháp hiện hành quy định là Lực lượng Phòng Vệ Nhật Bản (quân
đội) không được làm gì khác ngoài việc bảo vệ lãnh thổ quốc gia.
Là một chính khách theo xu hướng dân tộc chủ nghĩa,
Thủ tướng Shinzo Abe muốn cải tổ Hiến pháp hiện hành và nhất là sửa đổi điều 9
nói trên. Ông Abe chủ trương là, nhân danh nguyên tắc « tự phòng thủ tập thể
», Nhật sẽ có thể ứng cứu các đồng minh đang gặp khó khăn, mà đầu tiên là đồng
minh Hoa Kỳ.
Có điều, hiện giờ tính chất « hòa bình » của
bản Hiến pháp, cũng như xuất khẩu vũ khí vẫn còn là những vấn đề rất nhạy cảm ở
Nhật. Kết quả một cuộc thăm dò do hãng tin Kyodo thực hiện gần đây cho thấy là
gần 67% dân Nhật chống việc xuất khẩu vũ khí, chỉ có 26% tán đồng. Nói chung,
đa số dân Nhật vẫn muốn duy trì bản Hiến pháp hòa bình hiện nay.
No comments:
Post a Comment