Bốn Phương: TIN TỔNG HỢP VIỆT NAM & QUỐC TẾ, NGÀY 28/10/2025

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Ba (28/10) đã gặp tân thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi tại Tokyo để thảo luận về thương mại và an ninh, đồng thời ca ngợi việc bà trở thành nữ lãnh đạo đầu tiên của Nhật Bản cùng với cam kết đẩy nhanh việc tăng cường năng lực quân sự của bà, theo Reuters.

https://ichef.bbci.co.uk/ace/ws/800/cpsprodpb/4ab2/live/28241a00-b3c1-11f0-9834-bd5e89cd5975.jpg.webp

Tổng thống Donald Trump và tân thủ tướng của Nhật Bản, bà Sanae Takaichi

Theo các nguồn tin am hiểu vấn đề nói với Reuters, bà Takaichi dự kiến sẽ đưa ra một gói đầu tư vào Hoa Kỳ trị giá 550 tỷ USD, bao gồm hợp tác đóng tàu và tăng mua đậu nành, khí tự nhiên và xe bán tải của Mỹ, trong khuôn khổ thỏa thuận đã được ký kết trong năm nay.

Bà Takaichi theo bước các nhà lãnh đạo thế giới khác khi đề xuất trao Giải Nobel Hòa bình cho ông Trump - người lâu nay luôn khẳng định rằng mình xứng đáng nhận giải.

Những động thái mang tính thiện chí này có thể khiến ông Trump giảm bớt yêu cầu đối với Tokyo trong việc chi tiêu nhiều hơn cho việc bảo vệ các hòn đảo trước sự lấn lướt của Trung Quốc.

Tuần trước, bà Takaichi đã cam kết sẽ đẩy nhanh kế hoạch tăng chi tiêu quốc phòng lên mức 2% GDP nhằm ứng phó với áp lực này.

"Cái bắt tay thật mạnh mẽ," ông Trump nói khi hai nhà lãnh đạo chụp ảnh chung tại Cung điện Akasaka ở trung tâm Tokyo, trước khi ông được hướng dẫn vào đại sảnh để duyệt đội danh dự.

Trước đó, người ta nghe thấy họ trò chuyện về cố Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe, đồng minh chính trị thân cận của bà Takaichi, người từng thiết lập mối quan hệ gắn bó với ông Trump trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông thông qua nhiều giờ chơi golf cùng nhau.

"Dựa trên tất cả những gì tôi biết từ ông Shinzo và những người khác, tôi tin bà sẽ là một trong những thủ tướng vĩ đại. Tôi cũng muốn chúc mừng bà đã trở thành nữ thủ tướng đầu tiên - đó là một điều vô cùng ý nghĩa", ông Trump nói với bà Takaichi khi hai bên bắt đầu cuộc thảo luận cùng các phái đoàn.

Theo hình ảnh được trợ lý của ông Trump, Margo Martin, đăng trên mạng xã hội X, bà Takaichi đã tặng ông Trump cây gậy golf từng thuộc về cố Thủ tướng Abe, một túi gậy golf có chữ ký của tay golf người Nhật Hideki Matsuyama và một quả bóng golf dát vàng.

Ông Trump cũng ca ngợi nỗ lực của Nhật Bản trong việc tăng cường năng lực quân sự và mua thêm thiết bị quốc phòng của Mỹ, trong khi bà Takaichi cho rằng vai trò của ông Trump trong việc đạt được các lệnh ngừng bắn giữa Campuchia và Thái Lan, cũng như giữa Israel và các tay súng Palestine, là những thành tựu "chưa từng có tiền lệ."

Ông Trump từng đến cung điện này lần cuối vào năm 2019 để tham dự cuộc hội đàm với cố Thủ tướng Shinzo Abe, người bị ám sát vào năm 2022.

XEM TIẾP >>>>>

=============

Mỹ - Nhật ký thỏa thuận khung về cung ứng đất hiếm

Thanh Phương - RFI

Đăng ngày: 28/10/2025 - 10:43 - Sửa đổi ngày: 28/10/2025 - 12:53

https://www.rfi.fr/vi/ch%C3%A2u-%C3%A1/20251028-trump-au

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi hôm nay, 28/10/2025, đã ký tại Tokyo một thỏa thuận khung nhằm bảo đảm nguồn cung ứng đất hiếm và các khoáng sản thiết yếu, trong bối cảnh Trung Quốc vừa thông báo hạn chế xuất khẩu các công nghệ liên quan đến những khoáng sản này.

HÌNH :

Tổng thống Mỹ Donald Trump (T) và thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi ký thỏa thuận thương mại Hoa Kỳ - Nhật Bản, tại Tokyo, Nhật Bản, ngày 28/10/2025. © Kiyoshi Ota / Reuters

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, Trung Quốc hiện chiếm đến hơn 60% lượng đất hiếm được khai thác và 92% lượng đất hiếm được tinh chế trên thế giới. Những biện pháp hạn chế xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc buộc các nước phương Tây phải cấp tốc tìm cách đa dạng hóa nguồn cung.

Từ Tokyo, thông tín viên Frédéric Charles tường trình:

“Sanae Takaichi và Donald Trump đã ký một thỏa thuận khung nhằm bảo đảm nguồn cung cấp các khoáng sản thiết yếu và đất hiếm. Thỏa thuận này bao gồm việc khai thác và chế biến các khoáng sản này. Hai nước sẽ xác định các dự án cùng quan tâm trong các lĩnh vực như nam châm và pin.

Nhật Bản và Hoa Kỳ đặt mục tiêu thoát khỏi sự phụ thuộc vào Trung Quốc về các khoáng sản này, vốn rất cần thiết cho việc sản xuất nhiều sản phẩm, từ điện thoại thông minh đến chiến đấu cơ.

Để xây dựng và củng cố liên minh an ninh với Hoa Kỳ, Nhật Bản sẽ đầu tư 550 tỷ đô la vào nền kinh tế Mỹ từ đây đến năm 2029. Nhật Bản cũng sẽ tăng nhập khẩu đậu nành và khí đốt từ Hoa Kỳ. Với khoản đầu tư bị ép buộc này, được mô tả là một vụ tống tiền 550 tỷ đô la, thủ tướng Sanae Takaichi hy vọng tổng thống Donald Trump sẽ bớt kêu gọi Nhật Bản đầu tư nhiều hơn vào quốc phòng. Chi tiêu quân sự của Nhật Bản sẽ đạt 2% GDP vào tháng 3 tới, sớm hơn hai năm so với kế hoạch.”

Theo hãng tin AFP, trong bản tuyên bố chung được công bố sau cuộc hội đàm giữa tổng thống Trump và thủ tướng Takaichi, hai bên cam kết “thực hiện những bước tiến mới hướng đến một thời kỳ vàng son mới của liên minh Mỹ - Nhật ngày càng lớn hơn”. Theo Nhà Trắng, thủ tướng Takaichi cho biết bà sẽ đề cử tổng thống Trump làm ứng viên cho giải Nobel Hòa Bình.

Cùng với thủ tướng Nhật, tổng thống Mỹ đã lên thăm hàng không mẫu hạm USS George Washington, neo đậu ngoài khơi Tokyo. Trên chiếc tàu này, thủ tướng Takaichi đã tuyên bố Nhật Bản cam kết “tăng cường một cách cơ bản khả năng quân sự của mình”.

Sau Tokyo, thứ Tư 29/10, ông Donald Trump sẽ sang Seoul và bên lề thượng đỉnh diễn đàn APEC, tổng thống Mỹ sẽ gặp chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngày 30/10.

=====================

Cắt Food Stamps, ai bị thiệt thòi?

Hiếu Chân/Người Việt

October 28, 2025 : 6:48 PM

https://www.nguoi-viet.com/binh-luan/cat-food-stamps-ai-bi-thiet-thoi/

Gần đây nhiều người nhận được thông báo của Sở Xã Hội, nói rằng “Nếu Tổng Thống Trump và Quốc Hội không chấm dứt tình trạng đóng cửa chính phủ liên bang trước 23 Tháng Mười, trợ cấp CalFresh tháng Mười Một sẽ bị trì hoãn.”

https://www.nguoi-viet.com/wp-content/uploads/2025/10/Cat-Foodstamps-1920x1280.jpg

Khoảng 42 triệu người Mỹ đang thụ hưởng food stamps, trong đó 42% số gia đình thụ hưởng SNAP có chủ nhà là người da trắng. (Hình minh họa: Spencer Platt/Getty Images)

CalFresh là tên gọi Chương Trình Hỗ Trợ Dinh Dưỡng Bổ Sung SNAP (Supplemental Nutrition Assistance Program) ở California, vẫn quen được gọi là “tem thực phẩm” (food stamps).

Ngày 23 Tháng Mười đã qua và chính phủ liên bang vẫn tiếp tục đóng cửa do vậy tiền trợ cấp food stamps Tháng Mười Một và sau nữa đã trở thành “bóng chim tăm cá,” không biết đâu mà tìm.

Nếu quý vị nhận được thông báo trên của Sở Xã Hội thì xin chia buồn cùng quý vị nhưng điều an ủi là quý vị không đơn độc.

Tin mới nhất được The New York Times loan đi hôm Thứ Ba, 28 Tháng Mười, hơn hai mươi tiểu bang đã đệ đơn kiện chính quyền Trump, phản đối chính quyền “từ chối chi trả tiền hỗ trợ thực phẩm trong thời gian chính phủ đóng cửa khiến cho khoảng 42 triệu người có thu nhập thấp phải đối mặt với nguy cơ bị đói và khó khăn tài chính trong vài ngày tới.”

Đơn kiện cho rằng cắt trợ cấp food stamps là không cần thiết và bất hợp pháp, yêu cầu một thẩm phán liên bang buộc Washington phải duy trì các quyền lợi theo chương trình SNAP.

Theo thông tin trong bài báo, cứ tám người Mỹ thì có một người nhận food stamps, bình quân mỗi người nhận được $187 mỗi tháng và chính phủ liên bang phải chi mỗi tháng $8 tỷ cho chương trình này.

Hôm Thứ Sáu tuần trước, Bộ Nông Nghiệp (USDA) nói họ sẽ không dùng quỹ dự phòng của chương trình SNAP, hiện có khoảng $5 tỷ, để chi trả tiền food-stamps Tháng Mười Một dù trước đó, vào Tháng Chín, chính USDA đã cam kết sẽ xuất quỹ dự phòng để bảo đảm việc chi trả không bị gián đoạn.

Nên để ý, SNAP là một “entitlement program,” được coi là một khoản chi “bắt buộc” (mandatory spending) của chính phủ, giống như SSA, SSI, Medicare, Medicaid… nên khi cần thiết thì phải xuất quỹ dự phòng, không đợi đến khi xảy ra thiên tai địch họa như lập luận của USDA.

Ai được hỗ trợ dinh dưỡng SNAP?

Việc kiện tụng chưa biết đến đâu nhưng trước mắt người thụ hưởng SNAP sẽ rất khó khăn trong việc mua thực phẩm, nhất là tại thời điểm vật giá leo thang mà công việc và lương bổng bấp bênh như hiện nay.

Theo dữ liệu của Center for Budget and Policy Priorities, khoảng 62% người thụ hưởng SNAP là gia đình có con nhỏ, 37% là gia đình có người cao tuổi hoặc người khuyết tật. Với thành phần dân số đó, chương trình SNAP là sự hỗ trợ bổ sung rất thiết yếu.

Như tên gọi, chương trình SNAP cung cấp sự hỗ trợ về dinh dưỡng để người nghèo không bị thiếu ăn, sinh bệnh tật và giảm thọ. Để được hỗ trợ, người thụ hưởng phải là người không có việc làm, già cả, tàn tật, hoặc có việc làm nhưng thu nhập thấp hơn 130% của mức nghèo bình quân liên bang (federal poverty level – FPL).

Cụ thể, người độc thân có thu nhập hàng tháng ít hơn $1,632, cặp vợ chồng thu nhập ít hơn $2,215 mỗi tháng… thì được xét trợ cấp SNAP.

Ở California, do vật giá đắt đỏ, mức thu nhập này được nâng lên 200% FPL, nghĩa là một người độc thân có thu nhập hằng tháng dưới $2,510 vẫn được xét thụ hưởng SNAP. Người không có giấy tờ nhập cư hợp pháp thì không được hưởng SNAP.

Có thể do “tiêu chuẩn” mức thu nhập cao hơn mà California là tiểu bang có nhiều người thụ hưởng chương trình SNAP nhất, khoảng 5.3 triệu người, chiếm 14% dân số, theo số liệu của Center for Budget and Policy Priorities (CBPP).

Tiểu bang có ít người thụ hưởng SNAP nhất là Wyoming với 29,000 người, bằng 5% dân số.

Tính theo tỷ lệ người thụ hưởng trên dân số thì New Mexico là tiểu bang phụ thuộc nhiều nhất vào chương trình SNAP, 21% dân số hoặc 421,000 người, được hỗ trợ dinh dưỡng trong năm 2024; tiếp theo là Louisiana và Oregon, mỗi tiểu bang có 18% dân số thụ hưởng chương trình này.

Chia theo chủng tộc/sắc tộc thì có 42% số gia đình thụ hưởng SNAP có chủ nhà là người da trắng, 25% là người da đen, 23% người Latino/Hispanic, 4% người Châu Á và 6% thuộc các sắc tộc khác. Xem ra, người da trắng vẫn là thành phần được hỗ trợ nhiều nhất.

Chương trình “tem thực phẩm” do đâu mà có?

Có một sự hiểu lầm rằng chương trình SNAP chỉ mang lại lợi ích cho người nghèo khó mà ít ai để ý chương trình này ra đời nhằm hỗ trợ nền kinh tế nói chung, cho nông gia và tiểu thương nói riêng.

Chương trình do cố Tổng Thống Franklin Delano Roosevelt khởi sự năm 1933 nhằm ngăn chặn đà sụp đổ của giá nông sản Mỹ sau cuộc đại suy thoái 1929. Ông Roosevelt lập ra công ty Trợ Giúp Thặng Dư Liên Bang (Federal Surplus Relief Corporation – FSRC) có nhiệm vụ chính là mua nông sản dư thừa của nông dân rồi phân phối cho các tổ chức từ thiện địa phương và bếp ăn của các trường học. Ví dụ mùa Xuân 1934, công ty này đã mua 234,600 con heo thay vì giết bỏ, giúp cho giá thịt heo không bị sụp đổ. Năm 1937, Quốc Hội đặt FSRC dưới sự điều hành của USDA.

Năm 1939, để đưa thức ăn đến tay người dân, chính quyền phát hành một loại tem màu da cam; người thụ hưởng dùng tem này đổi lấy thực phẩm ngoại trừ rượu, thuốc lá và mỗi lần trả bằng tem da cam họ được nhận một loại tem màu xanh da trời có giá trị bằng một nửa số tem da cam đã chi.

Tem xanh da trời được dùng để đổi những loại thực phẩm đang sản xuất thừa như bơ, bột mì, đậu, cam quýt… Các tiệm tạp hoa1 nhận tem rồi đổi ra tiền ở các nhà băng, Bộ Tài Chính sẽ trả tiền cho nhà băng để thu hồi số tem đã phát hành. Tên gọi “food stamps” (tem thực phẩm) có từ đó, không liên quan gì tới “tem phiếu” mà các chế độ cộng sản dùng để phân chia xã hội thành các tầng lớp có mức hưởng thụ cao thấp khác nhau.

Trải qua nhiều lần thay đổi, chương trình kết thúc vào năm 1943 khi kinh tế Mỹ ra khỏi khủng hoảng thừa và giá cả bình ổn trở lại. Trong bốn năm hoạt động, chương trình đã hỗ trợ 20 triệu người Mỹ, chính quyền chi ra $262 triệu và điều đó giúp ổn định thị trường nông sản Mỹ.

Khi đi vận động bầu cử ở West Virginia năm 1961, chứng kiến cảnh nghèo của người dân, Tổng Thống John F. Kennedy cho mở lại chương trình này. Đến năm 1977, Quốc Hội ban hành Food Stamp Act, bãi bỏ quy định người thụ hưởng phải mua “tem vàng,” đổi lấy “tem xanh”; năm 1990 USDA thay phương thức phát hành tem bằng thẻ EBT (Electronic Benefit Transfer), chuyển tiền trực tiếp vào thẻ cho người thụ hưởng và đến năm 2008, Quốc Hội đổi tên chương trình thành SNAP nói trên.

Lỗ hổng cho kinh tế địa phương

Không cần phải nói chương trình hỗ trợ dinh dưỡng SNAP đã có ý nghĩa to lớn đến mức nào trong việc bảo đảm ăn uống lành mạnh và cải thiện sức khỏe của người nghèo ở Mỹ.

Nghiên cứu của CBPP ghi nhận SNAP đã giúp giữ cho 6.6 triệu người không bị lâm vào cảnh thiếu ăn trong thời kỳ đại dịch COVID-19, trong đó có 3 triệu trẻ em. “SNAP có tác động chống nghèo đói mạnh nhất trong các chương trình hỗ trợ,” một phân tích của CBPP nhận định.

Dù SNAP đã trải qua nhiều thay đổi trong sáu thập niên qua, nhưng có một điều không thay đổi là vai trò quan trọng của nó đối với các nhà bán lẻ, xa hơn là với kinh tế các địa phương.

Hai nhà nghiên cứu Ed Bolen và Elizabeth Wolkomir của Trung Tâm CBPP ghi nhận trong năm 2020, có 8% số tiền mua thực phẩm của các gia đình Mỹ được trả bằng thẻ EBT, tức là từ chương trình SNAP, vào khoảng $56 tỷ. Số tiền này đã được thanh toán tại 248,000 tiệm tạp hoá và cửa hàng bán lẻ.

Tuy phần lớn (80%) số tiền hỗ trợ SNAP được chi ra ở các siêu thị lớn – riêng Wal-Mart thu được 25% tổng số tiền – phần còn lại được trả cho các tiệm bán lẻ thực phẩm và 80% các tiệm chấp nhận thẻ EBT là doanh nghiệp nhỏ, doanh nghiệp gia đình. Khoản tiền SNAP là một phần quan trọng trong doanh số của họ, nhất là ở các vùng nghèo không có nhiều hoạt động kinh tế lớn.

Việc cắt giảm, đình hoãn khoản trợ cấp dinh dưỡng SNAP không chỉ gây khốn khó cho người nghèo mà còn mở ra một lỗ hổng trong các nền kinh tế địa phương, khó bù đắp được.

Mới đây, chỉ riêng việc Trung Quốc ngưng mua đậu nành Mỹ, trị giá khoảng $13 tỷ mỗi năm, đã có hàng ngàn nông trại ở Illinois và Ohio lao đao, buộc chính quyền Trump phải cấp tốc đàm phán với Bắc Kinh để khắc phục; việc cắt SNAP khoảng $56 tỷ mỗi năm chắc chắn sẽ là đòn nặng hơn nữa vào ngành sản xuất và buôn bán thực phẩm của Mỹ, một tổn thất ít người để ý nhưng thật sự trầm trọng.

Dù không có tiền để tiếp tục hỗ trợ dinh dưỡng cho dân nghèo theo chương trình SNAP trong thời gian chính phủ đóng cửa, chính quyền Trump vẫn có $40 tỷ hỗ trợ cho Argentina, nơi đồng minh chính trị của ông Trump là Javier Milei đang cai trị. Thật khó hiểu. [kn]

==============

25 tiểu bang Dân Chủ kiện chính quyền Trump không chi tiền cho Food Stamps

Người Việt Online

October 28, 2025 : 7:00 PM

https://www.nguoi-viet.com/nvtv-tin-tuc/thoi-su-trong-ngay-tu-little-saigon/25-tieu-bang-dan-chu-kien-chinh-quyen-trump-khong-chi-tien-cho-food-stamps/#google_vignette

====================

Bình Nhưỡng làm thinh trước gợi ý của Trump, chờ đợi “hai người bảo hộ” Putin và Tập

Minh Phương - RFI

Đăng ngày: 28/10/2025 - 12:35 - Sửa đổi ngày: 28/10/2025 - 13:06

https://www.rfi.fr/vi/%C4%91i%E1%BB%83m-b%C3%A1o/20251028-b%C3%ACnh-nh%C6%B0%E1%BB%A1ng-l%C3%A0m-thinh-tr%C6%B0%E1%BB%9Bc-g%E1%BB%A3i-%C3%BD-c%E1%BB%A7a-trump-ch%E1%BB%9D-%C4%91%E1%BB%A3i-hai-ng%C6%B0%E1%BB%9Di-b%E1%BA%A3o-h%E1%BB%99-putin-v%C3%A0-t%E1%BA%ADp

===================

TT Trump khẳng định “rất muốn gặp” Kim Jong Un và sẵn sàng kéo dài chuyến công du

RFI

Đăng ngày: 27/10/2025 - 15:42 - Sửa đổi ngày: 27/10/2025 - 19:42

https://www.rfi.fr/vi/video/20251027-tt-trump-kh%E1%BA%B3ng-%C4%91%E1%BB%8Bnh-r%E1%BA%A5t-mu%E1%BB%91n-g%E1%BA%B7p-kim-jong-un-v%C3%A0-s%E1%BA%B5n-s%C3%A0ng-k%C3%A9o-d%C3%A0i-chuy%E1%BA%BFn-c%C3%B4ng-du-%C4%91%E1%BB%83-g%E1%BA%B7p-%C3%B4ng

Trong cuộc trao đổi với các phóng viên trên chiếc Air Force One trước khi lên đường tới Nhật Bản, tổng thống Mỹ Donald Trump hôm nay, 27/10/2025, đã lặp lại rằng ông “rất muốn gặp” lãnh đạo Bắc Triều Tiên trong chuyến công du châu Á và mong ông Kim nhận được thông điệp này.

==================

Trung Quốc và ASEAN ký hiệp định thương mại tự do phiên bản mới

BBC News Tiếng Việt

28 tháng 10 năm 2025

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/c2emz8y4ze7o

Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và Trung Quốc hôm thứ Ba (28/10) đã ký kết một thỏa thuận nâng cấp hiệp định thương mại tự do, được kỳ vọng sẽ có các điều khoản liên quan đến kinh tế số, kinh tế xanh và một số ngành công nghiệp mới khác, theo Reuters.

https://ichef.bbci.co.uk/ace/ws/800/cpsprodpb/5172/live/c5355610-b3a8-11f0-b2a1-6f537f66f9aa.jpg.webp

Bộ trưởng Thương mại Malaysia kiêm Chủ tịch ASEAN, Tengku Zafrul Aziz và Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào ký kết hiệp định tự do phiên bản mới

ASEAN gồm 11 thành viên là đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc, với tổng kim ngạch song phương đạt 771 tỷ USD vào năm ngoái, theo số liệu của hiệp hội này.

Trung Quốc đang tìm cách tăng cường gắn kết với ASEAN, khu vực có tổng sản phẩm quốc nội (GDP) khoảng 3.800 tỷ USD, nhằm đối phó với các mức thuế nhập khẩu cao do chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt đối với nhiều quốc gia trên thế giới.

Bắc Kinh đang tìm cách định vị mình là một nền kinh tế cởi mở hơn, bất chấp chỉ trích từ các cường quốc khác về việc mở rộng các biện pháp hạn chế xuất khẩu đối với đất hiếm và các khoáng sản chiến lược khác.

Phiên bản 3.0 của hiệp định thương mại tự do với ASEAN đã được ký kết và có hiệu lực tại hội nghị cấp cao của các nhà lãnh đạo khối tổ chức ở Malaysia, với sự tham dự của Tổng thống Mỹ Donald Trump vào Chủ nhật (26/10), mở đầu cho chuyến công du châu Á của ông.

Các cuộc đàm phán về thỏa thuận nâng cấp giữa ASEAN và Trung Quốc bắt đầu vào tháng 11/2022 và kết thúc vào tháng 5 năm nay, ngay sau khi chiến dịch áp thuế của Trump bắt đầu được triển khai.

Hiệp định thương mại tự do đầu tiên giữa hai bên có hiệu lực từ năm 2010.

Trung Quốc trước đây cho biết thỏa thuận này sẽ mở đường cho việc cải thiện khả năng tiếp cận thị trường trong các lĩnh vực như nông nghiệp, kinh tế số và dược phẩm giữa Trung Quốc và ASEAN.

Cả Trung Quốc và ASEAN đều là thành viên của Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) - khối thương mại lớn nhất thế giới, bao phủ gần 1/3 dân số toàn cầu và khoảng 30% GDP toàn cầu.

Malaysia đã tổ chức hội nghị thượng đỉnh RCEP tại Kuala Lumpur vào thứ Hai (27/10), đánh dấu lần đầu tiên sau 5 năm sự kiện này được tổ chức.

Theo một số nhà phân tích, khối này được xem như một "lá chắn tiềm năng" trước các mức thuế mà Hoa Kỳ áp đặt, mặc dù các điều khoản của khối được đánh giá là yếu hơn so với một số hiệp định thương mại khu vực khác do tồn tại những lợi ích cạnh tranh giữa các quốc gia thành viên.

==================

ASEAN và Trung Quốc nâng cấp, mở rộng Hiệp định Thương mại Tự do

Trọng Thành - RFI

Đăng ngày: 28/10/2025 - 11:30 - Sửa đổi ngày: 28/10/2025 - 12:57

https://www.rfi.fr/vi/ch%C3%A2u-%C3%A1/20251028-asean-v%C3%A0-trung-qu%E1%BB%91c-n%C3%A2ng-c%E1%BA%A5p-m%E1%BB%9F-r%E1%BB%99ng-hi%E1%BB%87p-%C4%91%E1%BB%8Bnh-th%C6%B0%C6%A1ng-m%E1%BA%A1i-t%E1%BB%B1-do

Hôm nay, 28/10/2025, ngày cuối cùng của các hội nghị thượng đỉnh thường niên ASEAN và ASEAN+1 (ASEAN với các đối tác) tại Kuala Lumpur, Malaysia, Hiệp Hội các Quốc gia Đông Nam Á và Trung Quốc đã ký nghị định thư nâng cấp, mở rộng Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN - Trung Quốc (gọi tắt là ACFTA 3.0).

HÌNH :

Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường (T) và thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim tại lễ ký nghị định thư nâng cấp Hiệp định Thương mại Tự do ASEAN - Trung Quốc, ngày 28/10/2025, Kuala Lumpur, Malaysia. AP - Vincent Thian

Hiệp định ACFTA 3.0 được bộ trưởng Thương mại Trung Quốc Vương Văn Đào (Wang Wentao) và bộ trưởng Đầu tư, Thương mại và Công nghiệp Malaysia, Tengku Zafrul Abdul Aziz, ký kết, với sự chứng kiến của thủ tướng Trung Quốc Lý Cường (Li Qiang) và thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim, chủ tịch luân phiên của ASEAN năm nay.

Trang mạng Singapore Channel News Asia dẫn lời các quan chức ASEAN, cho biết ACFTA 3.0 « sẽ mở rộng hội nhập trên toàn khu vực, bao gồm các lĩnh vực mới như thương mại kỹ thuật số, kinh tế xanh, phát triển bền vững và hỗ trợ cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ, vốn chiếm phần lớn trong số các doanh nghiệp ASEAN ». ACFTA 3.0 hướng tới cải thiện khả năng tiếp cận thị trường đối với các doanh nghiệp nhỏ, đơn giản hóa các thủ tục phi thuế quan và giảm bớt các rào cản pháp lý.

Phát biểu sau lễ ký kết, thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đã lên án chủ nghĩa bảo hộ và chủ nghĩa đơn phương đang tác động xấu đến trật tự kinh tế và thương mại quốc tế.

Tại Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN-Trung Quốc, thủ tướng Malaysia nhấn mạnh việc ASEAN hợp tác với tất cả các bên thể hiện vai trò trung tâm của khối : « Hôm trước chúng tôi đã gặp tổng thống (Hoa Kỳ) Donald Trump, và hôm nay chúng tôi trở lại với Trung Quốc. »

Trung Quốc và ASEAN ký ACFTA vào năm 2002, và có hiệu lực từ năm 2010. Văn bản được sửa đổi mở rộng lần đầu tiên vào năm 2019 (ACFTA 2.0). Kể từ khi ACFTA được ký kết, thương mại song phương tăng từ hơn 235 tỷ đô la năm 2010 lên gần 1.000 tỷ đô la vào năm ngoái. Trong ba quý đầu năm 2025, tổng kim ngạch thương mại của Trung Quốc với ASEAN đạt hơn 783 tỷ USD, tăng 9,6% so với cùng kỳ năm trước. ASEAN và Trung Quốc hiện là hai đối tác thương mại quan trọng nhất của nhau.

=====================

Tổng thống Trump không loại trừ khả năng tái tranh cử nhiệm kỳ ba, nhưng nói sẽ không 'khôn lỏi'

Bernd Debusmann Jr

từ Nhà Trắng

BBC News Tiếng Việt

28 tháng 10 năm 2025

https://www.bbc.com/vietnamese/articles/cn7ed3nl2lpo

===================

TIN TỔNG HỢP NGÀY 28/10/2025

RFI

Đăng ngày: 28/10/2025 - 13:16

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20251028-tin-t%E1%BB%95ng-h%E1%BB%A3p

(AFP) - Miến Điện: Bắt đầu chiến dịch tranh cử Quốc Hội.

Các chính đảng được phép tham gia bầu cử Quốc Hội Miến Điện sẽ bắt đầu chiến dịch tranh cử hôm nay, 28/10/2025, hai tháng trước cuộc bỏ phiếu mà chính quyền quân sự sẽ tổ chức với hy vọng sẽ được quốc tế công nhận tính chính danh của chế độ này. Miến Điện đã lâm vào một cuộc nội chiến đẫm máu kể từ khi quân đội lật đổ chính phủ dân chủ của giải Nobel Hòa bình Aung San Suu Kyi vào năm 2021. Các lực lượng phiến quân đã tuyên bố sẽ tẩy chay cuộc bỏ phiếu tại các vùng lãnh thổ rộng lớn mà họ kiểm soát, trong khi các nhà hoạt động nhân quyền đã lên án những hạn chế đối với các quyền tự do tại các khu vực do chính quyền quân sự nắm giữ.

(AFP) - Luân Đôn và Ankara đã đạt một thỏa thuận về thương vụ 20 chiến đấu cơ Eurofighter trị giá tới 8 tỉ bảng Anh.

Công du Ankara, thủ tướng Anh Starmer hôm 27/10/2025 ca ngợi đây là "một biểu tượng mới" cho các quan hệ chiến lược giữa Ankara và Luân Đôn và rằng những chiến đấu cơ này sẽ giúp Thổ Nhĩ Kỳ bảo vệ "sườn phía đông của NATO", "tăng cường khả năng răn đe của Liên Minh Bắc Đại Tây Dương", và "đóng góp vào an ninh chung của tất cả". Ankara, ban đầu ưu tiên mua chiến đấu cơ F-35 của Mỹ, sau này đã chuyển hướng sang Eurofighters do bị Mỹ loại khỏi chương trình này vì đã mua hệ thống phòng không S-400 của Nga.

(AFP) - Nga chấm dứt thỏa thuận với Mỹ về tái xử lý plutonium.

Tổng thống Nga Vladimir Putin ký ban hành luật chấm dứt thỏa thuận Quản lý và Xử lý Plutonium vào hôm 27/10/2025. Đây vốn dĩ là thỏa thuận để hạn chế việc đôi bên tiếp tục chế tạo thêm bom nguyên tử. Theo thỏa thuận Quản lý và Xử lý Plutonium, được ký kết năm 2000 và được sửa đổi năm 2010, Nga và Hoa Kỳ cam kết sẽ tái chế kho dự trữ plutonium lớn từ thời Chiến tranh Lạnh thành nhiên liệu có thể sử dụng cho sản xuất điện hạt nhân. Mỗi bên cam kết tái chế 34 tấn plutonium. Các quan chức Hoa Kỳ ước tính thỏa thuận này sẽ loại bỏ số nguyên liệu tương đương số cần thiết để sản xuất 17.000 vũ khí hạt nhân.

(AFP) - Litva và Ủy Ban Châu Âu lên án cuộc "tấn công hỗn hợp" của Belarus.

Litva và Ủy Ban Châu Âu hôm qua, 27/10/2025, đã lên án một "tấn công hỗn hợp" của Belarus sau khi hàng chục khinh khí cầu chở thuốc lá nhập lậu xâm nhập vào Litva, khiến các sân bay Vilnius và Kaunas phải tạm thời đóng cửa. Đáp lại, Litva đã đóng cửa hai cửa khẩu biên giới cuối cùng với Belarus, một đồng minh của Nga, vào thứ Hai 27/10 và dự kiến ngày mai sẽ quyết định thời hạn áp dụng biện pháp này.

(RFI) - Báo cáo của Quốc Hội Anh : Việc cho đông đảo di dân, người xin tị nạn ở tạm tại các khách sạn gây lãng phí 15,3 tỉ bảng Anh cho ngân sách công.

Báo cáo của Quốc Hội Anh được công bố hôm 27/10/2025. Chính sách của của Luân Đôn cho người xin tị nạn ở khách sạn lâu nay là một đề tài gây chia rẽ trong xã hội và khiến chính phủ chịu nhiều áp lực. Theo báo cáo, 145 bảng Anh, tương đương 167 euro là số tiền Nhà nước phải trả mỗi đêm cho mỗi di dân ở khách sạn, trong khi giá thuê căn hộ rẻ bằng 1/10. Hiện nay, có 32.000 di dân đang sống trong 210 khách sạn trong thời gian xin tị nạn.

(AFP) - Nhật Bản : Quân đội được kêu gọi can thiệp để diệt gấu.

Người đứng đầu tỉnh Akita, ở miền bắc Nhật Bản, hôm nay 28/10/2025 kêu gọi quân đội hỗ trợ để bảo vệ người dân, đối phó với xu hướng gia tăng các vụ gấu tấn công gây chết người, không chỉ ở miền núi mà cả ở các vùng đô thị. Theo chính phủ Nhật Bản, trong năm nay đã có 10 người chết vì bị gấu tấn công.

(Le Figaro) - Amazon dự kiến cắt giảm tới 30.000 nhân viên văn phòng kể từ 28/10/2025.

Theo nhiều nguồn tin được Reuters trích dẫn, số người bị dự kiến cho thôi việc chiếm khoảng 10% tổng số nhân viên văn phòng của tập đoàn Mỹ về thương mại điện tử. Đây là một phần kế hoạch lớn để cắt giảm chi phí, sau khi Amazon tuyển dụng nhiều nhân sự hồi đại dịch Covid-19. Đây là đợt cho thôi việc lớn nhất của Amazon tính từ năm 2022, khi đó có 27.000 người mất việc.

(AFP) - Hãng Google đạt thỏa thuận với tập đoàn năng lượng Mỹ NextEra Energy để xây dựng nhà máy điện hạt nhân phục vụ phát triển AI.

Thông báo của Google được đưa ra hôm 27/10/2025, theo đó nhà máy điện hạt nhân Duane Arnold sẽ được xây dựng ở bang Iowa (miền trung Mỹ) và sẽ đi vào hoạt động từ đầu năm 2029 để phục vụ hoạt động phát triển cơ sở hạ tầng trí tuệ nhân tạo của tập đoàn. Sau hơn một thập kỷ không tăng, mức tiêu thụ điện đã tăng mạnh trong 3 năm qua, chủ yếu do sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI), vốn tiêu tốn rất nhiều năng lượng.

(AFP) - Với sức gió lên tới 280 km/giờ, bão Melissa sắp ập vào Jamaica.

Bão Melissa, có thể là cơn bão dữ dội nhất mà Jamaica hứng chịu cho tới nay, sẽ ập vào quốc gia vùng Caribê hôm nay, 28/10/2025, kéo theo những trận lũ lụt và lở đất thảm khốc. Với sức gió lên tới 280 km/giờ, đây là cơn bão cấp 5, cấp mạnh nhất. Trung tâm Bão Quốc gia (NHC) của Hoa Kỳ khuyến cáo mọi người không nên ra ngoài trong lúc này, đồng thời dự đoán những cơn gió giật, lũ lụt và sự tàn phá "có khả năng đe dọa tính mạng" với quy mô tương đương với bão Maria năm 2017 ở Puerto Rico và bão Katrina năm 2005 ở New Orleans.

(AFP) - Elon Musk tung ra Grokipedia để cạnh tranh với Wikipedia.

Nhà tỷ phú Mỹ và công ty xAI hôm qua, 27/10/2025, đã cho ra mắt Grokipedia, được quảng cáo là đối thủ cạnh tranh với bách khoa toàn thư trực tuyến Wikipedia. Phiên bản 0.1 đã được phát hành và tính đến tối qua đã chứa hơn 885.000 định nghĩa, so với hơn 7 triệu định nghĩa bằng tiếng Anh của Wikipedia. Trên mạng X, Elon Musk hứa hẹn sẽ sớm cho ra mắt phiên bản 1.0, "tốt hơn gấp mười lần" so với phiên bản 0.1. Giống như các quan chức Đảng Cộng Hòa, Elon Musk đã thường xuyên cáo buộc Wikipedia "bị các nhà hoạt động cực tả kiểm soát" và kêu gọi mọi người ngừng quyên góp cho nền tảng này.

=====================

Pháp : Sôcôla Dubai giúp hồi sinh ngành trồng quả hồ trăn

Tuấn Thảo - RFI

Đăng ngày: 28/10/2025 - 13:20 - Sửa đổi ngày: 28/10/2025 - 13:37

https://www.rfi.fr/vi/x%C3%A3-h%E1%BB%99i/20251028-ph%C3%A1p-s%C3%B4c%C3%B4la-dubai-gi%C3%BAp-h%E1%BB%93i-sinh-ng%C3%A0nh-tr%E1%BB%93ng-qu%E1%BA%A3-h%E1%BB%93-tr%C4%83n

===================

Venezuela thông báo phá vỡ một âm mưu phá hoại của CIA Mỹ

Thùy Dương - RFI

Đăng ngày: 28/10/2025 - 10:57 - Sửa đổi ngày: 28/10/2025 - 16:34

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20251028-venezuela-th%C3%B4ng-b%C3%A1o-ph%C3%A1-v%E1%BB%A1-m%E1%BB%99t-%C3%A2m-m%C6%B0u-ph%C3%A1-ho%E1%BA%A1i-c%E1%BB%A7a-cia-m%E1%BB%B9

Chính quyền Venezuela hôm thứ Hai 27/10/2025 thông báo phá vỡ một âm mưu tội phạm liên quan đến tình báo CIA của Mỹ. Bộ trưởng Nội Vụ Venezuela cho biết đã bắt giữ ít nhất 4 người lên kế hoạch tấn công vào tàu chiến của Mỹ USS Gravely, đang neo đậu tại cảng Trinidad-Tobago, để rồi sau đó Mỹ lấy cớ « đổ tội » phá hoại cho Caracas.

VIDEO :

Tối hôm qua, 27/10, tổng thống Venezuela Nicolas Maduro đã đình chỉ các thỏa thuận hợp tác về khí đốt với Trinidad-Tobago vì nước này cho phép tàu chiến Mỹ cập cảng và thao dượt chung. Caracas coi động thái này là tiếp tay cho Mỹ chống lại Venezuela.

Từ Caracas, thông tín viên Alice Campaignole cho biết thêm chi tiết :

« Đáp lại việc các tàu chiến của Mỹ cập cảng Trinidad-Tobago hôm Chủ Nhật 26/10/2025, với lý do được công bố chính thức là thao dượt, Caracas đã đình chỉ thỏa thuận năng lượng với quốc gia nhỏ bé này ở vùng Caribê. Đây là thỏa thuận về khai thác chung, nhất là các mỏ khí và chất đốt.

Chính quyền Venezuela cáo buộc thủ tướng Trinidad muốn biến đất nước của bà thành « một tàu sân bay để Đế quốc Mỹ chống lại Venezuela nhằm chiếm đoạt tài nguyên của Venezuela » và rằng thủ tướng Trinidad có lập trường thù địch và hung hăng.

Đồng thời, chính quyền Venezuela cũng thông báo đã triệt phá được một nhóm tội phạm có liên hệ với tình báo Mỹ CIA, những lính đánh thuê được cho là có kế hoạch tấn công một tàu của Mỹ để rồi Mỹ lấy cớ buộc tội Caracas. Hiện giờ chưa có thông tin chi tiết nào được tiết lộ về danh tính của những người đã bị bắt giữ ».

==================

“Achentina vĩ đại trở lại” với thắng lợi của TT Milei tại bầu cử lập pháp giữa kỳ

Thu Hằng - RFI

Đăng ngày: 28/10/2025 - 10:33 - Sửa đổi ngày: 28/10/2025 - 13:02

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20251028-achentina-v%C4%A9-%C4%91%E1%BA%A1i-tr%E1%BB%9F-l%E1%BA%A1i-v%E1%BB%9Bi-th%E1%BA%AFng-l%E1%BB%A3i-c%E1%BB%A7a-tt-milei-t%E1%BA%A1i-b%E1%BA%A7u-c%E1%BB%AD-l%E1%BA%ADp-ph%C3%A1p-gi%E1%BB%AFa-k%E1%BB%B3

====================

Achentina bầu cử lập pháp giữa kỳ: Đảng của TT Milei thắng lớn, mở rộng đường cải tổ triệt để kinh tế

Thùy Dương - RFI

Đăng ngày: 27/10/2025 - 12:34

https://www.rfi.fr/vi/qu%E1%BB%91c-t%E1%BA%BF/20251027-achentina-b%E1%BA%A7u-c%E1%BB%AD-l%E1%BA%ADp-ph%C3%A1p-gi%E1%BB%AFa-k%E1%BB%B3-%C4%91%E1%BA%A3ng-c%E1%BB%A7a-tt-milei-th%E1%BA%AFng-l%E1%BB%9Bn-m%E1%BB%9F-r%E1%BB%99ng-%C4%91%C6%B0%E1%BB%9Dng-c%E1%BA%A3i-t%E1%BB%95-tri%E1%BB%87t-%C4%91%E1%BB%83-kinh-t%E1%BA%BF

======================

Mỹ lại tấn công vào các tàu được cho là chở ma túy, giết chết 14 người