By npv • 05/04/2014
Rất Là Buồn
Thật lòng mà nói, tôi
theo dõi vụ này từ trước đến nay nhưng không thấy ông bộ trưởng Bộ giáo dục
Phạm Vũ Luận lên tiếng gì, như vậy nghĩa là làm sao? Có lẽ ông Luận và các cộng
sự đang bận lo triển khai cái đề án “Đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục”
với những mục tiêu rất hoành tráng và xôm tụ nên không thèm bận tâm đến “chuyện
lặt vặt” này? Hay là ông cũng có bận tâm nhưng lại không đủ dũng khí để nói lên
tiếng nói của lương tri với tư cách một nhà giáo, một nhà khoa học kiêm nhà
quản lý (để trước hết là lấy lại công bằng cho Nhã Thuyên trên phương diện pháp
lý). Điều mà giống như vừa qua ông được giới truyền thông tung hô (một cách rất
xu nịnh) qua một phát biểu được cho là thẳng thắn và “dũng cảm”: “Bằng cấp giả
chỉ lọt vào được cơ quan nhà nước”.
Cho nên ông Luận ít ra
trong cái nhìn của tôi đến thời điểm này hoàn toàn không phải là người dũng
cảm. Nhất là dũng cảm để nhìn vào một thực trạng thảm hại của nền giáo dục hiện
nay (để mà thay đổi toàn diện nó) đó là: nền giáo không cho con người một chút
tự do nào trong nghiên cứu khoa học, hoàn toàn không có tự do trong tư tưởng để
sáng tạo. Thế nên những mục tiêu giáo dục hoành tráng mà ông Luận trình bày
trong đề án đổi mới toàn diện lần này thật ra chỉ là nói cho vui, cho có mà
thôi. Lần đổi mới này rồi cũng lại tiếp tục cho ra những “cái máy”, cho ra loại
người chỉ biết “gọi dạ, bảo vâng” chứ chẳng có chính kiến cá nhân, chẳng có tư
duy độc lập hay sáng tạo gì cả.
Chao ôi, tôi đã có thêm
cơ sở để cũng cố thêm niềm tin của tôi lâu nay về khả năng thất bại của lần đổi
mới toàn diện này. Dù rất buồn và không muốn chút nào nhưng rất tiếc đây là sự
thật không thể không nói ra. Cái sự thật về nền giáo dục ở Việt Nam hiện nay
chẳng qua chỉ là “một cái vòng tròn nhỏ trong một cái vòng tròn lớn” như cách
nói của một học giả đáng kính. Muốn đổi mới giáo dục thành công thì phải đổi
mới cái “vòng tròn lớn” chứ cái “vòng tròn nhỏ”! Các vị có dám làm không? Nếu
không thì xin đừng có mị dân để rồi lấy tiền đóng thuế của dân tiêu xài vô độ
và hoang phí.
Đỗ Phong
Tôi hết sức đau lòng khi
thấy không khí học thuật trong trường đại học lại ngày càng tồi tệ hơn trước,
trong khi không khí chung của toàn xã hội là ngày một dân chủ hơn. Hồi tôi học
ở khoa Ngữ Văn, trường Đại học Tổng hợp Hà Nội (1977-1981 – cùng lớp với PGS-TS
Vũ Thanh), bầu không khí chung của xã hội còn rất nặng nề ( khoảng năm
1979-1980 còn có ý cho rằng một trào lưu Nhân văn – Giai phẩm mới đang manh nha
xuất hiện với một loạt tác phẩm ”có vấn đề” bị ”đánh” dữ dội thuộc đủ các lĩnh
vực như trong lý luận – phê bình có ”Bản đề dẫn…” của Nguyên Ngọc; bài ”Ai
điếu…” của Nguyễn Minh Châu; bài ”Về chủ nghĩa văn học phải đạo…” của Hoàng
Ngọc Hiến; trong sáng tác có kịch của Nguyễn Đình Thi, thơ của Thạch Quỳ, tiểu
thuyết ”Cha và con và…” của Nguyễn Khải… nhưng trong trường, không khí nghiên
cứu, học tập vẫn khá là cởi mở, dân chủ. Chẳng hạn, tôi được PGS Hồ Tấn Trai,
dạy chuyên đề ”Văn học phương Tây hiện đại” giao cho viết bài phê bình tác phẩm
”Số Không và Vô tận – Le zero et l-infini”- một tác phẩm ”phản động” vì lên án
Sta-lin thảm sát chính các đồng chí gần gũi của mình. Trong bài viết, tôi có
đưa ra một số nhận xét không ”chính thống” nhưng thầy Trai chỉ nói miệng lưu ý
tôi còn vẫn đánh giá tốt bài viết, cho điểm 9 và tính luôn là kết quả điểm thi
môn. Tương tự như thế là thầy Trần Đình Hượu cũng luôn khuyến khích đi tìm vấn
đề mới, cách đi mới và mạnh dạn đưa ra những bình giá mới đối với các tác gia,
tác phẩm văn học, kể cả những giá trị đã định hình. Sau này, tôi rẽ ngang làm
việc khác, không theo dõi tình hình nghiên cứu, học tập Văn học nữa, không ngờ
bây giờ lại tệ hại thế này. Thật buồn cho môi trường khoa học xã hội – nhân văn
nước nhà!
P/S: Nhân đây, cho tôi gửi lời tới PGS-TS Vũ Thanh, chú em bạn học cùng lớp mà tôi rất quý: Thanh ơi! Em là nhà khoa học, là kẻ sĩ… trước sự việc này, em hành xử sao đây?
P/S: Nhân đây, cho tôi gửi lời tới PGS-TS Vũ Thanh, chú em bạn học cùng lớp mà tôi rất quý: Thanh ơi! Em là nhà khoa học, là kẻ sĩ… trước sự việc này, em hành xử sao đây?
Việt Hồng
Tôi chỉ là một giáo viên
dạy văn ở một vùng đất xa xôi của Tổ Quốc nơi mà cái nắng cái gió cũng thật là
khắc nghiệt,không có điều kiện ra thủ đô chủ yếu là đọc học qua sách báo và các
phương tiện thông tin đại chúng cùng với những buổi được học thêm ở các giáo sư
Trần Nho Thìn, Đỗ Ngọc Thống, Lê Quang Hưng, Chu Văn Sơn trong tôi luôn là cảm
xúc của niền tự hào về những giá trị của nền văn học dân tộc mà ông cha tạo
dựng vun đắp từ ngàn đời. Mỗi bài giảng của các thày mỗi tác phẩm văn chương
đọc tìm hiểu đều đém đến cho tôi bao ý nghĩa bao bài học bổ ích vô cùng. Tôi
thật sự trân trọng về điều đó. Thật tình cờ tôi đọc được luận văn của ĐTT tôi
thật sự bất ngờ, hụt hẫng, chạnh lòng… vì những lẽ. Tôi cứ tưởng làm một luận
văn TS thì vấn đề tìm hiểu phải thuộc về khoa học chính thống và đem lại hiệu
quả phục vụ cho việc dạy và học nhưng đằng này nội dung tìm hiểu lại thuộc về
ngoài luồng không được công nhận là khoa học chính thống mà vẫn được công nhận
và trao bằng cấp? Mặt khác ngôn ngữ văn chương là ngôn ngữ nghệ thuật luôn đem
đến cho người đọc cảm xúc thăng hoa hướng đến Chân Thiện Mĩ nhưng trong luận
văn này gần như dung tục hoá ngôn ngữ đọc mà rợn người. Trong đời thường bản
thân chưa dám nói huống chi lại là một luận văn khoa học. Cái đẹp của nghệ
thuật của thuần phong mỹ tục dân tộc đã bị dung tục hoá. Đọc luận văn này tôi
thấm câu nói của Nam Cao “sự cẩu thả trong văn chương thật là đê tiện”. Sinh
viên học sinh của chúng ta đọc luận văn này sẽ sao đây trước ngôn ngữ bị dung
tục hoá và nội dung không đề cập đến những gì thuộc về khoa học chính thống?…
tôi chỉ mong rằng chúng ta hãy vì khoa học vì trách nhiệm với nghề với tinh hoa
văn học dân tộc với thế hệ tương lai mà có tiếng nói cho đúng lương tâm đạo lý
đừng vì một lẽ gì đó mà đánh mất niền tin vì bản chất của văn chương nghệ thuật
là hướng đến cái đẹp hướng về giá trị làm người vì con ngườii vì cuộc sống.
Phan Như Huyên
Cám ơn TH đã post bài LV
của Nhã Thuyên. Mỗi người mỗi ý. Có điều là, tại sao được rồi lại không được?
Khi sinh viên viết một luận án cao học, thì đã có thầy theo dõi. Khi trình bầy
thì đã có các vị giám khảo sát định. Nhã Thuyên đã qua giai đoạn đó, đã được
cấp bằng, đã đi dạy,… rồi lại bị đòi bằng cấp lại. Thì đúng là kỳ cục!
Tục hay không tục, không
ở nơi chữ, mà ở nơi tâm. Trong lớp học, đôi khi có những em nói chuyện
masturbate, hay lấy ngón tay xỏ xỏ vào nhau. Tôi bảo, không phải là giờ nói
những thứ đó. Thực ra, các em biết vậy là tốt cho các em.
Việc dùng những từ ngữ
tục trong thơ văn, vẫn là điều chấp nhận được. Bên Nhật có ngày hội rước “dương
vật”, các bà các cô ăn kem có hình dương vật, có sao đâu? Mình không thích thì
thôi. Hoặc có những bữa đại tiệc, nhiều cô gái khỏa thân đưa thân làm mâm cho
những món ăn quý. Ở bên Ý, người ta ăn mặc sang trọng để ngắm những bức tranh
trần truồng. Còn nhiều nữa, trong hội họa, trong y khoa… những người mẫu… Khi
phân tích một bài văn tục một cách khoa học và đứng đắn, thì tục tính giảm đi
hoặc mất đi.
Tuy nhiên, cũng có những
người nhậy cảm trong vấn đề giới tính, chính trị, vv, nhưng không phải vì thế
mà người ta có thể xóa bỏ đi một việc làm chính đáng, dễ dàng như vậy.
Việt Hồng
Có những tác phẩm văn học
ngoài luồng đem đến cho người đọc niền hưng phấn và được công chúng đón nhận
rất nhiệt tình bởi những tác phẩm ấy đã đem lại cho người đọc những điều đẹp đẽ
về nội dung ý nghĩa và hình thức nghệ thuật mới mẻ ngôn ngữ trong sáng. Những
tác phẩm ấy như đã nói được những điều của lòng người của cuộc sống… bản thân
tôi cũng rất trân trọng về điều đó. Song rất tiếc những điều ấy tôi không tìm
thấy ở luận văn này. Hơn nữa nếu đó là một luận văn thật sự có giá trị ở mọi
phương diện thì đâu có phải chịu một kết quả như hiện tại. Tôi chỉ nói lên sự
cảm nhận của riêng tôi một giáo viên dạy văn mà tháng ngày trước tôi là những
cô cậu học trò rất nặng lòng với văn chương. Một số em cũng đã đọc LV và đỏ mặt
và nói sao kỳ vậy… tôi viết ra điều suy nghĩ của mình mà không với mục đích
tranh cãi tranh luận với ai. Tôi chỉ mong sao những gì là tinh hoa văn hoá dân
tộc, những gì là thuần phong mỹ tục dân tộc được ông cha xây đắp lưu giữ truyền
dạy cho con cháu từ ngàn đời được trân trọng giữ gìn để không có lỗi với con
cháu mai sau mà thôi vì mình là người đi trước.
Cô giáo vùng cao
Gửi chị Hồng!
Tôi cũng là giáo viên dạy Văn, cũng ở miền núi, nhưng thú thực tôi có những suy nghĩ hoàn toàn khác chị. Tôi không thích thơ Mở miệng, nhưng không thấy việc chọn nhóm này nghiên cứu tại khoa Ngữ văn của Đại học Sư phạm Hà Nội có gì là sai. Nghiên cứu khác với tuyên truyền chị ạ! Việc dạy học Văn của chúng ta hiện tại đều là tuyên truyền cả thôi, với cách định hướng nội dung của Sách giáo viên, của chương trình…
Tôi cũng là giáo viên dạy Văn, cũng ở miền núi, nhưng thú thực tôi có những suy nghĩ hoàn toàn khác chị. Tôi không thích thơ Mở miệng, nhưng không thấy việc chọn nhóm này nghiên cứu tại khoa Ngữ văn của Đại học Sư phạm Hà Nội có gì là sai. Nghiên cứu khác với tuyên truyền chị ạ! Việc dạy học Văn của chúng ta hiện tại đều là tuyên truyền cả thôi, với cách định hướng nội dung của Sách giáo viên, của chương trình…
Chị dạy Độc Tiểu Thanh ký,
chắc vẫn thương xót cho người phụ nữ tài hoa mà abc này nọ, chắc vẫn chửi rủa
xã hội phong kiến thối nát, đày ải con người thế này thế kia. Tôi tin như vậy,
qua cách nghĩ, cách hành văn của chị! Chị có nghĩ học trò sẽ nói: “con đấy
(Tiểu Thanh) ở với thằng có vợ bị nó tương cho là đúng rồi” không? Và chị thấy,
xã hội hiện tại của chúng ta còn những nàng Tiểu Thanh không?
Cách dạy Văn như thế
khiến văn chương trên bục giảng khác xa đời sống một trời một vực, khiến điều
giáo viên Văn nói ngày càng sáo rỗng và thiếu tính xác tín, môn Văn ngày càng
nhàm chán…
Chị luôn muốn dạy học
sinh nói điều hay lẽ phải, tâm nguyện ấy hết sức cao cả. Nhưng chị có thấy học
trò giờ rời lớp học nói bậy đến thế nào không? Chị đừng nghĩ các em ấy đang
mang “tâm hồn non dại”. Xin thưa là không! Vì tôi đã thấy, ở một tỉnh miền núi
như chỗ tôi, học trò lớp 8 đã thông thuộc những khái niệm “mút kem”, “thồi
kèn”… Hoặc tôi không có may mắn như chị được dạy toàn học sinh non dại!
Tôi chỉ mong chị đừng gán
ghép Luận văn của Thoan vào những định hướng giáo dục lí tưởng của chị. Về cơ
bản, chuyện nghiên cứu của Thoan và tuyên truyền của chị hoàn toàn khác nhau!
Chưa kể đến, PGS Nguyễn Thị Bình là nhà giáo, nhà khoa học mẫu mực và uyên bác
nhất về Văn học hiện đại Việt Nam mà tôi từng biết. Tôi cũng tin, chị chưa bao
giờ được học cô Bình cả. Chưa học, chưa đọc, chưa nghiên cứu, mà phán thì giống
tuyên truyền, tuyên huấn lắm chị ạ!
Rất Là Buồn
Gửi Thầy/cô Việt Hồng.
Đọc những gì VH viết tôi
có thể hiểu, thông cảm với sự “trong sáng”, nỗi trăn trở và cả sự yêu nghề yêu
người của VH với tư cách là một gv dạy văn mà theo như VH nói là ở “vùng xa xôi
của Tổ quốc”. Tuy vậy, có lẽ tôi nghĩ VH đã có sự nhầm lẫn mà như BBT HTN cũng
có 2 lần trao đổi với VH. Nhân đây tôi cũng mạo muội có mấy lời trao đổi thêm
với VH thế này:
Một là, xin VH nhớ và
phân biệt, ở đây Nhã Thuyên đang làm công việc nghiên cứu khoa học; đối tượng
nghiên cứu của Nhã Thuyên là thơ của nhóm “Mở miệng”. Cho dù VH hay ai đó có
không thích hay thậm chí phê phán thơ nhóm MM (đó là quyền của mỗi người) thì
cũng không có quyền xúc phạm, miệt thị con người cá nhân họ. Càng không có
quyền xúc phạm Nhã Thuyên – ở đây đơn thuần chỉ là người nghiên cứu khoa học –
nghiên cứu về một vấn đề, một phương diện của đời sống văn học dù muốn dù không,
dù bên lề hay hay chính thống thì nó cũng đã từng tồn tại, đang tồn tại trong
đời sống xã hội nước ta. Tôi cho rằng, cách làm của những lãnh đạo ở trường
ĐHSP HN thời gian là một sự xúc phạm ghê gớm đối với Nhã Thuyên; hoàn toàn
không phù hợp với chuẩn mực văn hóa ứng xứ trong môi trường giáo dục vốn rất
cần sự nhân văn, nhân ái.
Hai, Nhã Thuyên nghiên
cứu thơ của nhóm Mở miệng bằng phương pháp khoa học rất rõ ràng cụ thể, chặt
chẽ, bài bản… vì thế, nếu VH hay ai đó cho rằng thơ nhóm Mở miệng không đáng để
nghiên cứu thì cũng phải bằng phương pháp và tư duy của người làm khoa học,
dùng lý luận khoa học (ở đây là lý luận văn học) để phản biện, để phủ định lại
(đây cũng là quyền của mỗi người) chứ nhất định không thể dùng “cường quyền” (ở
đây là quan điểm của người làm chính trị) để trấn áp suy nghĩ, trấn áp tinh
thần của Nhã Thuyên mà bất chấp đạo đức khoa học hay thậm chí bất chấp luật lệ,
pháp luật (ở đây là bất chấp quy chế về tuyển sinh cao học, quy chế làm luận
văn và công nhận học vị Thạc sĩ của Nhã Thuyên). Cho nên, sở dĩ các nhà khoa
học, các học giả, trí thức chân chính đang lên tiếng bênh vực Nhã Thuyên suy
cho cùng là vì lý do này. Là giáo viên dạy văn hẳn VH không còn lạ gì ở ta lâu
nay chuyện “văn học phải phục vụ chính trị”, hay chính trị can thiệp thô bạo
vào văn học nghệ thuật nói chung là những quan điểm, cách làm nhằm giết chết
văn học, giết chết nghệ thuật, giết chết sự sáng tạo của người nghệ sĩ một cách
thâm độc và ghê tởm nhất. Là người dạy văn tôi tin chắc VH không thể không biết
vụ “chính trị” định khai tử nhà văn Nguyễn Ngọc Tư vì cái tội viết “Cánh đồng
bất tận” năm nào. Lần ấy nếu như không có sự lên tiếng của công luận chân chính
chắc Nguyễn Ngọc Tư cũng tiêu đời rồi.
Ba, VH cho rằng Nhã
Thuyên nghiên cứu thơ của nhóm Mở miệng, hay thơ của nhóm Mở miệng là sự phủ
nhận giá trị truyền thống cha ông là cách nói quy chụp học thuật thiếu căn cứ.
Nói thật, cá nhân tôi đến giờ này tuy không đánh giá cao thơ của nhóm Mở miệng
(nếu nhìn từ góc độ mỹ học về “cái đẹp”, mỹ học của sự sáng tạo nghệ thuật; đặc
biệt là nghệ thuật ngôn từ trong thi ca – dĩ nhiên đây chỉ là quan điểm của cá
nhân tôi) nhưng tôi hoàn toàn không tìm thấy một “cơ sở dữ liệu” nào để nói
rằng thơ của nhóm mở miêng, hay khi Nhã Thuyên nghiên cứu thơ của nhóm này thì
Nhã Thuyên và các nhà thơ trong nhóm MM đang cố tình phủ nhận những giá trị
truyền thống như VH nói.
Còn nhiều điều muốn trao
đổi với VH, tuy vậy ở không gian này tôi thấy mình cũng không được phép nói
nhiều nếu không sẽ ảnh hưởng đến bạn đọc khác.
Rất Là Buồn
Ông Xuyền /Suyền này có
viết cuốn “Nhà văn hiện thực đời sống và cá tính sáng tạo” nhưng đọc vào thì
chẳng thấy “cá tính sáng tạo” đâu cả. Hèn gì mà thấy Nhã Thuyên sáng tạo ông ta
đã hoảng lên. Hôm nay biết được ông ta làm đến Phó hiệu trưởng trường đào tạo
giáo viên ở thủ đô nữa. Ôi chao “đường vinh quang xây xác bạn bè” nếu đúng như
vậy thì kinh khủng quá. Dân văn chương, dân nghiên cứu khoa học mà như thế sao
giáo sư Suyền/Xuyền ơi? Nhã Thuyên suy cho cùng là học trò ông thôi mà. Ở đây
không nói chuyện tình cảm vấn đề là hình như ở xứ này “mấy cụ” không hiểu hay
cố tình không chịu hiểu một điều rất đớn giản là “Trò mà hiểu biết hơn Thầy thì
đó là Đại Phước của quốc gia”. Mấy cụ cứ hô hào đổi mới giáo dục nhưng tư duy
của mấy cụ thì nó cổ hủ không chịu được. Lại thêm nếu biết mình thua kém người
khác về tài năng thì bắt đầu giở trò “chính chị chính em”. Cho nên cuối cùng
Tài không có mà Đức cũng chẳng thấy đâu. Vậy nhưng không hiểu sao vẫn cứ lên
làm lãnh đạo. Suy cho cùng bi kịch của đất nước Việt, dân tộc Việt mấy mươi năm
qua (dự báo còn kéo dài nữa) là ở chỗ này.
Đỗ Phong
Theo dõi vụ ” kỳ án Nhã
Thuyên” này, tôi thấy chưa hẳn các thầy ở trường ĐHSP I Hà Nội đã là người chủ
trương việc ”diệt” Nhã Thuyên hay PGS-TS Nguyễn Thị Bình mà chỉ bị sức ép buộc
phải làm vậy thôi. Dù sao thì làm như thế cũng là không phải, nếu không nói là
hèn, nhất là ở thời điểm năm 2013-2014 chứ không phải những năm cuối thập kỷ
50- hoặc 70 thế kỷ trước! Còn, nếu các vị trong Hội đồng khoa học của Trường mà
có văn bản đánh giá luận văn của NT theo ý của ai đó (không trên tinh thần học
thuật) thì đáng phải xem lại về nhân cách.
Cá nhân tôi rất đồng tình
với ý kiến giải trình của PGS-TS Nguyễn Thị Bình và PGS-TS Ngô Văn Giá. Nhóm
”Mở miệng” là một hiện tượng văn học đương đại, cho dù những sản phẩm thơ (tôi
dùng chữ “sản phẩm” chứ không gọi là ”tác phẩm” là thể hiện ý cá nhân coi
thường loại thơ này cũng như thứ thơ ”hậu hiện đại” tắc tỵ, nhố nhăng nhân danh
cái gọi là ”cách tân” thơ của vô số tác giả hữu danh khác) của nhóm này không
có bao nhiêu giá trị thì nó cũng là một thực tế khách quan đã và đang tồn tại,
phản ánh tâm trạng bế tắc, muốn ”nổi loạn” của một bộ phận người trong xã hội
hiện nay. Do vậy, nghiên cứu về hiện tượng văn học này là cần thiết ( khen hay
chê, đồng tình, ủng hộ hay phản bác lại là chuyện khác). Đối với một người trẻ,
mới bước vào đời, vào nghề như NT lại càng đáng biểu dương vì đã dám dũng cảm
đột phá vào một cái mới chứ không đi theo lối mòn. Nếu muốn “an toàn” để lấy
một cái bằng thạc sĩ cho đủ chuẩn làm giảng viên, NT hoàn toàn có thể chọn đại
một trong số tác giả nào đó đang là hội viên HNV VN hiện nay để làm luận văn,
cho dù thơ của vị đó không hơn thơ của một CLB thơ cấp phường, xã.
Ai nói NT nghiên cứu về
một đối tượng không xứng đáng thì cứ thử lục “kho” luận văn tiến sĩ của ta xem
có bao nhiêu luận văn vô bổ? Tôi dám chắc nếu công bố công khai các luận văn
tiến sĩ thuộc các lĩnh vực văn học, sử học, kinh tế -chính trị học, luật học,
hành chính, an ninh – quốc phòng… thì vô số người sẽ đứt ruột vì chết… cười!
Cái nạn ”tiến sĩ giấy” mà cả xã hội đang lên án là một thực tế không thể chối
cãi. Những GS-TS ấy nếu là người còn chút tự trọng chắc sẽ rất xấu hổ trước NT!
Chỉ có điều đáng tiếc là
các thầy trong Hội đồng chẩm luận văn đã cho NT điểm 10 sao bây giờ không dám
lên tiếng bảo vệ quan điểm của mình (trừ PGS-TS VG). Im lặng trong trường hợp
này không phải là cách hành xử đúng đâu ạ!
P/S: Không biết trong vô
vàn luận văn thạc sĩ, tiến sĩ văn học đã bảo vệ thành công hoặc đang được thực
hiện, có luận văn nào nghiên cứu về hiện tượng nảy nở như nấm mùa xuân của các
cụ về hưu ở các CLB thơ phường, xã, của anh chàng buôn thơ mà vừa rồi ồn ĩ dư
luận hay cái CLB Thơ Việt Nam của ông Bành Thông từng hiên ngang tiến hành đại
hội ở Hội trường Ba Đình? Cũng đáng nghiên cứu đấy chứ!
Lethanhbau
Chính trị không có xấu
tốt. Dùng văn học làm chính trị chẳng có gì sai cả. Dứt khoát hơn thì có thể
nói quan điểm văn học không thể tách ra khỏi quan điểm chính trị. Áp đặt là
xấu, áp đặt quan điểm chính trị ( vào văn học) cũng xấu như vậy. Philip Roth có
cái truyện Human stain nói về một ông giáo sư bị đuổi việc chỉ vì dùng một từ
ngữ bị phán xét là có ám chỉ đến phân biệt chủng tộc khi nói chuyện với một
sinh viên da đen. Tự do học thuật là một cái gì nó tương đối ( dù ở bất kỳ đâu)
và phải luôn đấu tranh để có được nó.
Nguyenvanhoang
Tôi đã mất 2 buổi chiều
để đọc tất cả những nội dung liên quan đến “Kỳ án Nhã Thuyên”. Tôi không phải
là người thích viết những cảm xúc sau mỗi bài viết, nhưng vì vấn đề này hấp dẫn
tôi và làm tôi đau đáu về nó nên tôi muốn chia sẻ một số ý kiến như sau:
1) Về nhóm “Mở Miệng”
Cứ tạm xem những gì mà nhóm mở miệng xuất bản là “thơ” thì trong thơ của họ có rất nhiều từ tục. Lúc mới đọc tôi thấy “ghê ghê”, nhưng tôi lại bị nó lôi cuốn đọc cho hết bài. Bởi chính tôi, từ khi biết nói, tôi không bao giờ nói ra (viết ra) những từ đó và tôi dường như không thể nói. Khi đọc những phỏng vấn của Nhã Thuyên với nhóm, tôi thấy họ trao đổi rất thật, rất nghiêm túc về nghệ thuật và đam mê và họ theo đuổi, có lẽ họ chỉ sử dụng chúng khi “làm thơ” và họ xem những từ đó là tột cùng của cảm xúc. Bây giờ lại tôi không còn thấy ghê khi đọc chúng, nhưng nói ra các từ tục đó … thì tôi vẫn không thể.
2) Về Nhã Thuyên
Trước tiên là tôi rất phục cô ấy, vì một người con gái “thông thường” thì họ rất ngại (thường là không) nói về các vấn đề nhạy cảm đó, cô ấy có cá tính rất mạnh. Cô ấy muốn “cảm” cuộc sống từ nhiều nguồn và không theo một khuôn khổ mà “người ta” quy định (là nữ thì không được nghĩ như thế, nói như thế; làm thơ, đọc thơ là không được chọn những đề tài như thế….) Có thể nói cô ấy đang “cháy” trong cuộc sống.
3) Hành xử của một số GS
Thật ra, nếu chúng ta cảm thấy luận văn bàn về vấn đề nhạy cảm, không phù hợp với “văn chương” không phù hợp “khoa học” thì có thể yêu cầu rút khỏi thư viện của trường, nhưng phải cho nó tự do như một chính kiến khoa học để mọi người có quyền tự do ngôn luận. Luận văn này tự bản thân nó chẳng làm hại ai, chẳng làm hại nền văn học nào, cũng chẳng làm hại nền chính trị nào. Chỉ khi ta cho nó là như thế thì nó sẽ trở nên không là nó nữa. Còn bản thân người dạy đã có sự kiểm định của Sinh viên, của Khoa, của trường, khi nào có đơn tố cáo thì hãy điều tra và hành xử (..)
4) Cô ấy xứng đáng đứng trên bục giảng, nhưng tôi vẫn xin cô ấy đừng đem luận văn mình đi dạy. Hãy nói những gì cô ấy thích nói ở đâu cũng được (trừ bục giảng). Vì tôi vẫn mang một ý niệm là “không phải điều nào cũng nói được bất cứ đâu”.
1) Về nhóm “Mở Miệng”
Cứ tạm xem những gì mà nhóm mở miệng xuất bản là “thơ” thì trong thơ của họ có rất nhiều từ tục. Lúc mới đọc tôi thấy “ghê ghê”, nhưng tôi lại bị nó lôi cuốn đọc cho hết bài. Bởi chính tôi, từ khi biết nói, tôi không bao giờ nói ra (viết ra) những từ đó và tôi dường như không thể nói. Khi đọc những phỏng vấn của Nhã Thuyên với nhóm, tôi thấy họ trao đổi rất thật, rất nghiêm túc về nghệ thuật và đam mê và họ theo đuổi, có lẽ họ chỉ sử dụng chúng khi “làm thơ” và họ xem những từ đó là tột cùng của cảm xúc. Bây giờ lại tôi không còn thấy ghê khi đọc chúng, nhưng nói ra các từ tục đó … thì tôi vẫn không thể.
2) Về Nhã Thuyên
Trước tiên là tôi rất phục cô ấy, vì một người con gái “thông thường” thì họ rất ngại (thường là không) nói về các vấn đề nhạy cảm đó, cô ấy có cá tính rất mạnh. Cô ấy muốn “cảm” cuộc sống từ nhiều nguồn và không theo một khuôn khổ mà “người ta” quy định (là nữ thì không được nghĩ như thế, nói như thế; làm thơ, đọc thơ là không được chọn những đề tài như thế….) Có thể nói cô ấy đang “cháy” trong cuộc sống.
3) Hành xử của một số GS
Thật ra, nếu chúng ta cảm thấy luận văn bàn về vấn đề nhạy cảm, không phù hợp với “văn chương” không phù hợp “khoa học” thì có thể yêu cầu rút khỏi thư viện của trường, nhưng phải cho nó tự do như một chính kiến khoa học để mọi người có quyền tự do ngôn luận. Luận văn này tự bản thân nó chẳng làm hại ai, chẳng làm hại nền văn học nào, cũng chẳng làm hại nền chính trị nào. Chỉ khi ta cho nó là như thế thì nó sẽ trở nên không là nó nữa. Còn bản thân người dạy đã có sự kiểm định của Sinh viên, của Khoa, của trường, khi nào có đơn tố cáo thì hãy điều tra và hành xử (..)
4) Cô ấy xứng đáng đứng trên bục giảng, nhưng tôi vẫn xin cô ấy đừng đem luận văn mình đi dạy. Hãy nói những gì cô ấy thích nói ở đâu cũng được (trừ bục giảng). Vì tôi vẫn mang một ý niệm là “không phải điều nào cũng nói được bất cứ đâu”.
Q.Nga
Đồng ý với anh ở các điểm
trên, vì bản thân tôi vẫn quan niệm những gì thuộc về giáo dục nói riêng và văn
học nói chung thì vẫn phải có những chuẩn mực nhất định. Rõ ràng NT là một
người nghiên cứu văn học có tiềm năng, tâm huyết và có năng lực lý luận (tôi
đang đọc luận văn của chị). Tôi chỉ băn khoăn cái quy trình: đề cương luận văn
của chị ắt phải được thông qua trước khi chị bắt tay vào làm LV, tức là đề tài
đã được duyệt, chị thậm chí đã được hội đồng chấm điểm 10 và nhờ đó trở thành
giảng viên của khoa, vậy mà chỉ một số ý kiến phê bình của một số học giả trên
báo chí đã đủ (?) tạo sức ép để một trường ĐH uy tín quay ngoắt 180 độ những
quyết định trên. Thật khó hiểu, và tôi tự hỏi: LV của chị hay scandal về nghiên
cứu học thuật trên sẽ ảnh hưởng đến tâm lý và tư duy của người làm khoa học về
sau hơn?
------------------------------------------
No comments:
Post a Comment