Nguyễn
Anh Tuấn
Saturday, November 30, 2013
Thời gian qua, xôn xao vụ các sinh viên Học viện Ngân hàng khi chụp ảnh trong Hoàng Thành Thăng Long đã đứng xếp hàng chữ SEX. Cũng không quá ngạc nhiên khi sau đó, dư luận của đất nước vốn tìm kiếm từ khóa “sex” nhiều nhất thế giới này đã ném một núi đá lên đầu các bạn sinh viên. Luận điểm chủ yếu của những người phê phán là (a) Hoàng Thành là nơi linh thiêng, biểu trưng của hồn thiêng sông núi vậy mà (b) các bạn sinh viên lại có hành vi đi ngược lại thuần phong mỹ tục dân tộc gây phản cảm.
Chúng ta hãy thử tìm hiểu lần lượt từng phần nhỏ a,
b của luận điểm này.
Hoàng
Thành là nơi linh thiêng…
Hoàng Thành là nơi sinh sống của vua chúa trong các
vương triều xưa cũ, là biểu tượng quyền lực của chế độ quân chủ chuyên chế
trước đây.
Tính cách linh thiêng của hoàng thành gắn liền với
tính cách linh thiêng của hoàng gia, là một thứ được tạo dựng trong ý đồ củng
cố quyền lực của lực lượng nắm quyền bằng cách biến nơi sinh sống của mình
thành nơi bái vọng của dân chúng.
Cùng với sự sụp đổ của chế độ quân chủ ở Việt Nam,
Hoàng Thành chỉ còn là một di tích lịch sử, không hơn không kém.Tiếp tục gán
ghép tính cách linh thiêng cho nó không khác gì công nhận tính cách linh thiêng
của hoàng gia, đồng nghĩa với mong muốn quay trở về nền quân chủ vốn dĩ chỉ còn
là quá vãng ở Việt Nam.
Xếp
hình từ SEX đi ngược lại thuần phong mỹ tục dân tộc ?
Nhiều người lập luận rằng có một cách dịch khác của
từ sex là “giới tính”, do đó hành vi của các bạn sinh viên là có thể chấp nhận
được. Hẳn họ cũng cảm thấy có ít nhiều ngụy biện trong lập luận này; và có lẽ
nó phù hợp khi nằm trong phần tranh tụng của một luật sư ma mãnh nào đó trước
tòa, hơn là trong các cuộc tranh luận chính trị-xã hội nghiêm túc.
Việc né tránh vấn đề như vậy còn tạo cảm giác là họ
đồng ý với phe phê phán rằng hành vi xếp hình từ SEX với nghĩa “quan hệ tình
dục” trong Hoàng Thành là không thể chấp nhận được.
Vậy vấn đề ở đây là, biểu tượng hóa hành vi tính
giao [trong trường hợp này là xếp hình từ SEX] ngược lại “thuần phong mỹ tục
dân tộc” ở chỗ nào?
Việt Nam là một quốc gia nông nghiệp, nơi mà tín
ngưỡng phồn thực xuất hiện dày đặc từ bắc chí nam. Tín ngưỡng phồn thực
(fertility rite) với các hiện tượng thờ bộ phân sinh dục nam, nữ (phallicism)
và các nghi lễ tái hiện hành vi tính giao có mặt từ Lễ Linh tinh tình phộc ở
Phú Thọ đến tượng thờ Yoni-Linga (âm hộ, dương vật) trong các đền đài Chăm ở
Thánh địa Mỹ Sơn và các nhà mồ phơi bày hàng loạt hành vi tính giao của các sắc
dân Tây Nguyên.
Dẫu không sinh động bằng ông cha, việc xếp hình từ
SEX về bản chất cũng gợi nhắc đến hành vi tính giao; do đó, cái mà hành vi này
không phù hợp không phải là thuần phong mỹ tục của Việt Nam (quá phù hợp, là
đằng khác) mà là những cái đầu định kiến Nho giáo chẳng biết từ lúc nào và bằng
cách nào ngang nhiên chiếm giữ cái lệnh bài “văn hóa dân tộc” để phán xét người
khác.
Những người hay nhân danh “thuần phong mỹ tục dân tộc”
thừa hiểu rằng “thuần phong mỹ tục” không thể lên tiếng để cãi lại họ. Khi quy
cho hành vi của ai đó đi ngược lại “thuần phong mỹ tục của dân tộc”, họ ngầm ý
rằng quan điểm của họ đại diện cho cái gọi là “thuần phong mỹ tục” ấy. Từ đó,
tiếng nói cá nhân của họ biến thành tiếng nói dân tộc. Họ trở thành dân tộc.
Ngôn ngữ phản ánh tư duy. Ngôn ngữ toàn trị phản ánh
tư duy toàn trị. Có một nhà độc tài tiềm ẩn trong những người hay nhân danh
“thuần phong mỹ tục”, “bản sắc văn hóa dân tộc”.
Vì
sao PA83 vào cuộc?
Lẽ thường, vụ việc này chỉ gây ra những tranh cãi
trong dư luận với những khen chê từ góc nhìn của mỗi người đối với việc biểu
tượng hóa hành vi tính giao nơi công cộng. Tuy nhiên, sự vào cuộc của
PA83-Phòng An ninh Chính trị nội bộ, chỉ dấu những phản ứng của lực lượng nắm
quyền với hiện tượng này.
Đảng Cộng sản Việt Nam nắm quyền hiện nay luôn tỏ
thái độ “hai mặt” với di sản của chế độ quân chủ trước đây.
Một mặt, từ quan điểm giai cấp họ phê phán kịch liệt
chế độ quân chủ, nhằm biện minh cho việc “cướp chính quyền” (chữ dùng của người
cộng sản) năm 1945, từ đó khẳng định tính chính danh của họ trong việc nắm giữ
quyền lực nhà nước.
Mặt khác, khi đã có quyền lực trong tay, vì muốn duy
trì tâm lý bái vọng quyền lực nhà nước của người dân (tâm lý thần dân), họ duy
trì tính cách thiêng liêng của các biểu tượng vương triều xưa cũ. Họ khẳng định
Hoàng Thành, nơi cư trú của giai cấp thống trị mà họ muốn xóa bỏ, là chốn tôn
nghiêm. Họ đóng vai vua cử hành lễ Tế trời ở Đàn Xã tắc. Họ cầu khấn Thần Nông
rồi xuống ruộng kéo cày trong lễ Tịch điền.
“Hà Nội là trái tim của cả nước, Ba Đình là trái tim
của Hà Nội”. Ý chí tập trung quyền lực này được củng cố bằng (1) tạo cảm giác
về sự kế thừa quyền lực từ Hoàng Thành đến Hội trường Ba Đình, Phủ Chủ tịch,
Phủ Thủ tướng cùng nằm trong quần thế Ba Đình và (2) khẳng định tính tôn nghiêm
của các biểu tượng quyền lực trên.
Do đó, một cách vô tình, bằng hành vi của mình, các
bạn sinh viên đã giải thiêng một biểu tượng quyền lực và qua đó thách thức một
trong những yếu tố khẳng định tính chính danh của lực lượng nắm quyền đương
thời. Đó là lý do chính mà cơ quan an ninh chính trị nội địa phải nhanh chóng
vào cuộc, ngăn chặn khả năng lan rộng của hành vi giải thiêng này.
“Phải chặn đứng ngay!!! Hôm nay để chúng nó SEX
trước Hoàng Thành Thăng Long thì nay mai không biết chừng chúng sẽ FUCK trước
Phủ Chủ tịch, Phủ Thủ tướng, Quốc hội”. Không quá khó hiểu nếu như có một quan
chức tuyên giáo cấp cao nào đó có suy nghĩ như vậy.
Phản
ứng của Học viện Ngân hàng
Ngay sau khi vụ việc trở nên ồn ào, Ban Giám hiệu
Học viên Ngân hàng đã lập tức tiến hành kiểm điểm các sinh viên. Không có thông
tin gì về việc liệu có sinh viên nào chối từ việc kiểm điểm này không?
Tìm mỏi mắt nhiều lần trong Luật Giáo dục Đại học
hiện hành vẫn không thấy quy định nào để có thể dựa vào đó cho rằng hành vi của
các sinh viên này là sai trái. Vậy căn cứ vào đâu Học viên này tiến hành kiểm
điểm sinh viên?
Đại diện nhà trường cho biết: “Nhà trường sẽ có quy
chế xử phạt với sinh viên làm ảnh hưởng uy tín thương hiệu của Học viện Ngân
hàng”.
Phát biểu trên cho thấy rằng căn cứ hành xử của Học
viện này là dư luận xã hội. Rõ ràng, trong bối cảnh tinh thần tự trị vẫn còn là
một giá trị xa lạ đối với đại học Việt Nam, Học viện này tỏ ra không chỉ là con
rối của quyền lực chính trị mà tệ hại hơn, còn bị giật dây bởi dư luận.
Một trường đại học hành xử tùy tiện vô luật, sẵn
sàng hùa theo dư luận “ném đá” sinh viên của mình thì hẳn tấm bằng của nó không
đáng để các bạn sinh viên chờ đợi.
Nếu các bạn sinh viên kể trên đọc được những dòng
này, hi vọng các bạn nghĩ đến khả năng xếp thêm chữ FUCK, dành tặng cho tất cả,
nhất là cho cái phòng PA83 đang muốn đè bẹp quyền tự do biểu đạt của các bạn.
Hỉnh ảnh sinh viên
Học viện Ngân hàng tại Hoàng thành Thăng Long
Posted by Đoan Trang at 10:01 PM
No comments:
Post a Comment