Fri, 11/09/2012 - 10:08 — tuongnangtien
“Giá các ông ấy cứ ăn nhưng đừng giảng dậy đạo đức cho
mình thì dễ chịu hơn.”
Bùi Ngọc Tấn
Tôi không rành ngoại ngữ nên chỉ đoán non,
đoán già rằng nhân loại (chắc) không mấy ai “đam mê” chuyện ăn uống như là
dân Việt: ăn tết, ăn giỗ, ăn khao, ăn cưới, ăn đám, ăn mừng ... Ngoài ăn
trưa, ăn tối, ăn chiều và (thỉnh thoảng) ăn dặm, ăn chơi, ăn hàng – như đa
phần thiên hạ – người Việt còn ăn chực, ăn ké, ăn quà, hay ăn vặt ... suốt
ngày.
Và cách ăn của chúng ta, xem ra, lại
(thường) không được thanh nhã hay tử tế gì cho lắm: ăn bẩn, ăn vụng, ăn hớt,
ăn bớt, ăn xén, ăn chận, ăn lường, ăn quỵt, ăn theo, ăn mảnh, ăn lẻ, ăn gian,
ăn tham, ăn không, ăn vạ... Đó là chưa kể đến chuyện ăn mày, ăn xin, ăn nhặt
... hoặc ăn cắp, ăn trộm, ăn cướp, và tệ nhất là ăn tiền, ăn hối lộ hay
còn gọi một cách bóng bẩy là tham nhũng!
Trong giới hạn cho phép của môt bài báo
ngắn, câu chuyện hôm nay chỉ xin giới hạn vào hai chuyện (nhỏ) có liên quan
đến miếng ăn: ăn học và ăn nói.
Vi nạn tham nhũng nên dù sống trong một
quốc gia có con số xuất khẩu lúa gạo cao nhất thế giới, nhiều người dân
Việt vẫn không đủ cơm ăn – theo như tường trình của báo Dân Trí , đọc được vào hôm 5 tháng 09
vừa qua:
“Ở Huổi Chát, ở Mường Tè, ở vùng cao, việc đầu tiên của
những cô giáo trước ngày khai trường, không phải là nghĩ ra các khoản thu, nghĩ
ra cách thu tiền mà là ‘dân vận’ để cha mẹ học sinh đồng ý đưa con đến trường.
Không thể có giáo dục nếu như không có những ngôi trường. Nhưng cũng không thể
có những ngôi trường nếu như không có học trò. Chỉ buồn là giáo dục ở vùng cao
không thể tách rời chuyện miếng cơm manh áo. Huổi Chát tất nhiên không phải
ngoại lệ. ..
Miếng cơm manh áo thúc vào sườn họ đau và bức bối đến mức
ước mơ đôi khi chỉ là bát cơm có miếng thịt. Và cái chữ, vì thế cũng là thứ gì
đó xa xỉ, thậm chí xa lạ. Chúng tôi đi từ Văn Chấn, Mù Cang Chải của tỉnh Yên
Bái, ngược lên Phong Thổ, Mường Tè, qua 9 điểm bản và nhận ra một điều rằng, ở
bất cứ trường học vùng cao nào cái khó nhất của thầy trò nơi đây chính là bữa
ăn...”
Cái đói, tất nhiên, không chỉ giới hạn ở
những vùng thượng du miền Bắc mà hiển hiện khắp mọi nơi. Tại một phiên chợ
sớm, họp lúc nửa khuya và tan lúc trời vừa hừng sáng – tại thị trấn A Lưới,
Thừa Thiên, Huế – phóng viên Như Ý và Văn Long đã ghi lại được
nhiều hình ảnh mưu sinh (nhọc nhằn) của những bé thơ miền núi:
“Em Hồ Thị Nhơn, 5 tuổi (thôn Pơ Nghi 1, xã A Ngo) thức
dậy từ 2h đêm với mớ rau má mang đi. Em Hồ Thị Hiền, học sinh THCS Hồng Quảng
đang ngồi bên chậu hến. Hồ Thị Hiền tâm sự: ‘Buổi chiều, khi cô giáo cho lớp
nghỉ là em lên cái suối xa để mò con hến, rồi chờ đến sáng sớm mai để đem xuống
chợ.’ Mỗi lon hến tươi của Hiền có giá 1.000 đồng. Em vẫn đi mò thường xuyên,
và sau mỗi buổi chợ em có được 10 đến 15 ngàn để giúp mẹ cải thiện bữa ăn gia
đình và mua thêm sách vở.”
Hai cô bé bán rau. Nguồn: thitruongvietnam.com
Không cần phải là thầy bói, người ta cũng
đoán được rằng trên bàn tay của các em Hồ Thị Nhơn và Hồ Thị Hiền không có
đường học vấn; hoặc, lỡ có, chắc cũng ngắn thôi. Không đứa bé nào có
thể tiếp tục thức dậy lúc hai giờ sáng để đem hến đem rau ra chợ bán, xong
vội vã đến trường, rồi tan trường lại lật đật đi hái rau mò hến .... cho
buổi chợ hôm sau mãi mãi.
Đời sống có những nhu cầu ưu tiên sắp sẵn: ăn – học. Cơm chưa có đủ ăn, áo chưa
có đủ mặc. Nói chi đến chuyện học hành làm chi cho nó thêm phiền.
Miếng ăn ở miền xuôi, về cơ bản, coi như
tạm ổn. Chuyện ăn/học không còn là một vấn nạn lớn cho phần đông dân
chúng. Tuy nhiên, người dân lại phải đôi diện với một vấn nạn khác: ăn/nói:
“Sếp ăn dữ quá...Một chuyến đi Hồng Kông về được là
bao. Sếp xuống gặp thuyền trưởng nói thẳng: Chuyến này lo cho hai trăm
triệu nhé... Hai trăm trịệu chứ ba ba trăm triệu cũng phải nôn ra. Thế là
anh em lại phải đóng góp. Đây chỉ là khoản đóng góp đột xuất thôi. Các
chuyến khác thấp hơn nhưng vẫn phải bảo đảm chỉ tiêu...những buổi họp cán
bộ chủ chốt, đến hội nghị công nhân viên chức, sếp lên nói chuyện. Sếp
toàn nói về những điều to lớn hệ trọng, về toàn tâm toàn ý xây dựng xí
nghiệp, xây dựng chủ nghĩa xã hội, về năng động sáng tạo, và chống lãng
phí tham ô, về vấn đề phát huy tinh thần làm chủ, đấu tranh xây dựng con
người mới xã hội chủ nghĩa. Nói mà không hề ngượng nghịu, không hề vấp
váp."
- Giá các ông ấy cứ ăn nhưng đừng giảng
đạo đức cho mình thì dễ chịu hơn.
- Cái tài của các sếp chính là ở chỗ ấy.
Có thế mới làm sếp được...”
(Bùi Ngọc Tấn. Biển Và Chim Bói
Cá. Hội Nhà Văn. Hà Nội: 2008,197).
Theo Khánh Phương tác phẩm Biển
Và Chim Bói Cá “nói bằng ngôn ngữ trực quan của mồ hôi, nước mắt, máu, và cả
tiếng thở dài” về “những góc khuất của đời sống và con người” trong một
công ty đánh cá quốc doanh, khi Việt Nam vừa bước vào Thời Kỳ Đổi Mới.
Một phần tư thế kỷ đã trôi qua, “các
sếp” mỗi lúc một “ăn dữ” hơn và “nói” cũng nhiều hơn mà chả hề “ngượng
nghịu” hay vấp váp” gì ráo trọi. Về chuyện ăn, gần đây, blogger Đào Tuấn
ghi nhận:
“Ngày 5-6-2006, tại kỳ họp thứ 8, QH khóa XI, Báo cáo
kiến nghị cử tri của Mặt trận đã đề cập tới nhiều vấn đề ‘chưa được giải
quyết’, ‘chưa chuyển biến rõ’, thậm chí ‘ngày càng nghiêm trọng hơn trước. Điểm
tên cụ thể một số vụ án tham nhũng điển hình: vụ xây dựng khu du lịch ở Khánh
Hoà; dự án nâng cấp Cảng Hải Phòng giai đoạn 2; mua sắm thiết bị ở 38 bưu điện
các tỉnh; vụ Cảng Thị Vải trong ngành dầu khí và tất nhiên, vụ tham nhũng, tiêu
cực tại Ban quản lý các dự án PMU 18, báo cáo đánh giá: Tham nhũng lãng phí
‘ngày càng nghiêm trọng hơn trước’ ... Điều này không khó hiểu khi mức độ thiệt
hại chỉ của riêng một tập đoàn đã gây lãng phí bằng tất cả các vụ từ năm 2006
đến nay cộng lại.”
Cái “tập đoàn” mà Đào Tuấn vừa đề cập
đến đã được tác giả Nguyễn Trung
chỉ tên và mô tả như sau:
“Ngày 15 tháng 5 năm 2006, Vinashin khởi
hành chuyến đi đầu tiên từ Văn phòng của Thủ tướng với quyết định 103/QĐ- TTg
và cái đích đến là 10% thị phần đóng tàu biển của thế giới… Sau bốn năm hành
trình và chưa rời bến được bao xa thì Vinashin đã chìm xuống biển sâu... dù vụ
đắm tàu Vinashin không cướp đi những mạng người, nhưng cơn ác mộng của nó gây
ra không phải là nhỏ. Hàng chục ngàn người mất việc. Nhiều công ty bị đẩy đến
bờ vực phá sản hay chìm ngập trong nợ nần vì hùn hạp làm ăn với Vinashin, vì
nhận thầu của Vinashin. Nhiều gia đình, mà trong có nhiều người về hưu, thương
bệnh binh lâm vào sự khó khăn túng quẫn vì đã lỡ cho Vinashin vay mà không đòi
được tiền.”
Dư luận, trong cũng như ngoài nước – xem
ra – đều có vẻ đồng thuận với nhận xét khắt khe, thượng dẫn. Theo phân
tích của blogger Đào
Tuấn, Vinashin chỉ là một cái bánh vẽ. Còn theo tuần báo Trẻ
– phát hành từ Dallas, Texas – cái gọi là Tổng công ty Công nghiệp tàu thủy
Việt Nam, thiệt ra, đúng là một “cái máy rửa tiền.”
Nó rửa đâu cỡ chừng ... vài tỉ Mỹ Kim!
Xong, ông Phó Thủ Tướng Nguyễn Sinh
Hùng nói tỉnh queo:” Quyết tâm năm 2015 sẽ có một Vinashin
mới.”
Trong khi chờ đợi “cái mới” này thì nhà báo
Ngô Nhân Dụng
khám phá ra một “cái mới” khác :
“Hết cái lỗ hổng Vinashin lại đến cái lỗ
ALC II! (Ban kiểm toán công ty ALC cuối tháng 10, 2010 cho biết, năm 2009 ALC
II lỗ tới 3,004 tỷ đồng bạc Việt Nam (gấp 8.5 lần vốn điều lệ chỉ có 350 tỷ).
Công ty ALC II làm thất thoát số tiền của Nhà nước tới 4,617 tỷ đồng. Trong số
các món nợ có đến 60% là nợ xấu, tức là người vay không trả được đúng hạn!
Trong ba tháng cuối năm 2009, ALC II thiếu 1,763 tỷ đồng không có tiền để trả
ai hết; và đến cuối năm 2010 đã thất thoát 4,000 tỷ.)
Rồi ổng than trời: “Đã bao năm khai
thác tài sản của nước Việt Nam, sức lực của người Việt Nam, không biết bao giờ
đến lượt cái tập đoàn Nguyễn Tấn Dũng mới về hưu?”
Bác Ngô Nhân Dụng nói chuyện về hưu
khiến tôi nhớ đến một bài báo cũ (Công Chức Bị
Buộc Thôi Việc Nếu Hai Năm Liền Làm Việc Kém) đọc được trên tờ
Dân Trí vào ngày hai tháng 7 năm 2009:
“Có hai trường hợp công chức được hưởng chế độ thôi việc,
gồm: có đơn tự nguyện xin thôi việc được cơ quan, tổ chức, đơn vị có thẩm quyền
đồng ý bằng văn bản; bị cơ quan, tổ chức, đơn vị cho thôi việc do 02 năm liên
tiếp không hoàn thành nhiệm vụ... Nghị định sẽ có hiệu lực kể từ ngày một tháng
giêng năm 2010.”
Bây giờ là cuối năm 2012, tuyệt nhiên
không có dấu hiệu nào cho thấy “tập đoàn Nguyễn Tấn Dũng sắp hay sẽ về hưu”
hết trơn hết trọi. Đã thế, theo BBC:
“tại một buổi nói chuyện tại Đại học Quốc
gia Thành phố Hồ Chí Minh hôm Chủ nhật ngày 21/10 vừa qua Thủ tướng Nguyễn Tấn
Dũng yêu cầu công chức nhà nước phải có lòng tự trọng để khỏi rơi vào tình
trạng tham nhũng.”
Ông Dũng lại khiến tôi nhớ đến đoạn văn
thượng dẫn (trong cuốn Biển Và chim Bói Cá) của Bùi Ngọc Tấn:
“Sếp toàn nói về những điều to lớn hệ
trọng, về ... xây dựng chủ nghĩa xã hội, về năng động sáng tạo, và chống
lãng phí tham ô, về vấn đề phát huy tinh thần làm chủ, đấu tranh xây dựng
con người mới xã hội chủ nghĩa. Nói mà không hề ngượng nghịu, không hề vấp
váp.
- Giá các ông ấy cứ ăn nhưng đừng giảng
đạo đức cho mình thì dễ chịu hơn.
- Cái tài của các sếp chính là ở chỗ ấy.
Có thế mới làm sếp được...”
.jpg){kind=link}
No comments:
Post a Comment