Thứ tư 03 Tháng Bẩy 2013
Bolivia hôm nay 03/07/2013 phản ứng dữ dội trước việc Pháp và Bồ Đào Nha từ
chối cho phi cơ của Tổng thống Evo Morales bay qua không phận nước mình hôm
qua. La Paz khẳng định đó là do tin đồn máy bay có chở theo Edward Snowden,
người đã tiết lộ các thông tin mật của Mỹ.
Ông Morales từ Matxcơva trở về sau khi tham gia diễn đàn
các nước xuất khẩu khí đốt, và phi cơ cần phải hạ cánh ở Bồ Đào Nha để tiếp
nhiên liệu. Tối qua, máy bay chở Tổng thống Bolivia đành phải hạ cánh xuống
Vienna, Áo, tuy cuối cùng Paris và Lisboa đã đồng ý cho quá cảnh.
Từ thủ đô La Paz của Bolivia, thông tín viên RFI Reza
Nourmamode tường trình:
“Pháp và Bồ Đào Nha phải giải thích cho chúng tôi vì sao
đã từ chối cho phép phi cơ bay ngang qua không phận của họ trong lúc đang bay”.
David Choquehuanca, Ngoại trưởng Bolivia đã tuyên bố như trên, và nói thêm là
quyết định này đã “làm nguy hiểm đến tính mạng của Tổng thống Bolivia”, đây là
một sự “phân biệt đối xử” đối với ông Evo Morales.
Về mối nghi ngờ có sự hiện diện của Edward Snowden trên
máy bay của Tổng thống, Ngoại trưởng Bolivia nói rằng: “Chúng tôi không biết ai
đã sáng tác ra cái tin láo toét này, nhưng ai đó tìm cách làm hại đất nước
chúng tôi”.
Bộ trưởng Thông tin Amanda Davila cho biết khi nói chuyện
qua điện thoại từ Vienna, Tổng thống Morales nói rằng ông “phẫn nộ và rất buồn”
về tình trạng này. Còn Bộ trưởng Quốc phòng Ruben Saavedra tố cáo “những đe
dọa, sách nhiễu và áp lực” từ chính phủ Mỹ lên Paris và Lisboa để hai nước này
từ chối cho phi cơ chở Tổng thống Bolivia bay ngang không phận cũng như hạ
cánh.
Sự kiện này diễn ra vài giờ sau khi ông Evo Morales tuyên
bố là Bolivia sẵn sàng xem xét nếu cựu nhân viên CIA xin tị nạn chính trị”.
-----------------------------
BBC
Cập nhật: 15:32 GMT - thứ tư, 3 tháng 7, 2013
Bolivia tố cáo các nước châu Ậu 'gây hấn' sau khi máy bay
của Tổng thống Evo Morales bị buộc phải hạ cánh để tìm ông Edward Snowden,
người rò rỉ thông tin mật của Mỹ.
Bolivia nói Pháp, Ý, Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha đã không
cho máy bay bay qua không phận của họ.
Tổng thống Morales đang trên đường bay về Bolivia từ
Moscow và máy bay bị buộc phải hạ cánh ở Vienna.
Vụ việc xảy ra chỉ vài giờ sau khi ông Morales tuyên bố
nước ông sẽ xem xét đơn xin tị nạn chính trị của ông Snowden.
Đặc sứ của Bolivia tại Liên Hiệp Quốc, Sacha Llorenti,
nói với các phóng viên ở Geneva rằng ông sẽ khiếu nại lên Liên Hiệp Quốc về các
hành động của các nước Châu Âu.
Ông Llorenti nói: "Quyết định của những nước này vi
phạm luật pháp quốc tế.
"Chúng tôi đang có thủ tục để lên án điều này tới
Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc."
Nhưng Pháp bác bỏ chuyện họ từ chối cho phép máy bay vào
không phận và Tây Ban Nha sau đó cũng nói họ vẫn mở không phận cho máy bay.
Bộ Ngoại giao Bồ Đào Nha nói Bồ Đào Nha cho phép máy bay
vào không phận nhưng bác bỏ đề nghị hạ cánh để tiếp nhiên liệu của máy bay vì
lý do kỹ thuật.
Còn một quan chức giấu tên của Áo nói với hãng tin
Associated Press rằng ông Morales đã đề nghị được hạ cánh vì "không
rõ" là liệu máy bay có đủ nhiên liệu để tiếp tục bay không.
Nhưng ông Llorenti kiên quyết nói rằng máy bay Bolivia đã
không được quyền bay qua không phận một số nước Châu Au do Hoa Kỳ yêu cầu.
"Chúng tôi không nghi ngờ gì rằng đó là lệnh từ Nhà
Trắng... Không vì bất cứ lý do gì mà một máy bay ngoại giao với tổng thống trên
đó có thể bị buộc phải đổi hướng và buộc phải hạ cánh ở một nước khác."
Các quan chức Áo
nói giới chức sân bay đã khám máy bay nhưng với sự đồng ý cùa ông Morales.
Máy bay sau đó đã cất cánh từ Vienna sau khi hạ cánh
xuống đây tối thứ Ba.
'Xúc phạm Mỹ Latin'
Tổng thống Morales nói mọi tổng thống đều có quyền tới
bất cứ nơi đâu trên thế giới.
"Đó không phải là xúc phạm một tổng thống mà là xúc
phạm một đất nước và cả vùng Mỹ Latin," ông Morales tuyên bố trước khi cất
cánh.
Ông coi sự cố là "gần như bị bắt cóc trong 13
giờ".
Tuy nhiên, Eurocontrol - tổ chức điều phối không phận và
kiểm soát không lưu của châu Âu - nói đó là "quyết định của mỗi quốc gia
trong chuyện có chấp nhận một chuyến bay của một nước" hay không theo điều
khoản của Công ước Chicago về Hàng không Dân dụng Quốc tế.
Ông Snowden đang bị Hoa Kỳ truy nã sau khi tiết lộ hàng
ngàn tài liệu mật mà ông có được khi làm cho Cơ quan An ninh Quốc gia của Hoa
Kỳ.
Các tài liệu mà ông Snowden công bố cho thấy Hoa Kỳ đã
thu thập có hệ thống một số lượng lớn dữ liệu điện thoại và qua mạng internet.
Giám đốc CIA xin lỗi
Snowden đã rút đơn xin tỵ nạn ở Nga sau khi Tổng thống
Vladimir Putin nói ông chỉ được phép ở lại với điều kiện ngưng làm tổn hại
'người bạn Mỹ của Nga', người phát ngôn điện Kremlin Dimitry Peskov nói.
Snowden đang bị Mỹ truy nã với cáo buộc rò rĩ thông
tin mà ông thu thập được trong thời gian làm việc ở Cục An ninh Quốc gia Hoa
Kỳ (NSA).
Hôm thứ Ba 2/7, giám đốc Cục Tình báo Trung ương Mỹ, ông
James Clapper, đã xin lỗi vì từng nói trước Quốc hội hồi tháng Ba rằng NSA
không có chính sách thu thập dữ liệu của hàng triệu người Mỹ.
Ông viết trong một lá thư gửi đến bà Dianne Feinstein,
người đứng đầu ủy ban tình báo Thượng viện, rằng phát biểu của ông 'rõ ràng
là sai'.
Sự rò rĩ hàng ngàn tài liệu tình báo cho thấy Hoa Kỳ
đã thu thập một cách có hệ thống rấ́t nhiều dữ liệu điện thoại và internet.
Wikileaks, vốn đang tư vấn cho Snowden, cho biết hầu hết
các đơn xin tỵ nạn đã được đưa gửi đến lãnh sự quán Nga tại sân bay
Sheremetyevo, Moscow hôm Chủ nhật ngày 30/6 để được chuyển đến sứ quán các
nước liên quan.
Snowden xin tị nạn
Từ chối: Ấn Độ, Ba Lan,
Brazil
Đang xem xét: Bolivia, Đức,
Ý
Phải có mặt tại chỗ để xin: Hà Lan, Áo, Phần Lan, Iceland, Na Uy, Tây Ban Nha, Ireland, Thụy Sỹ,
Ecuador.
Chưa xác nhận: Trung Quốc,
Pháp, Venezuela.
Rút đơn: Nga
Chờ xin: Nicaragua, Cuba
Các bài liên
quan
Pháp và Bồ Đào Nha từ chối cho phi cơ của Tổng thống Evo Morales bay qua không phận nước mình. Phi cơ của bị buộc phải hạ cánh ở Vien-Áo. Nhiều người cho rằng máy bay Bolivia đã không được phép bay qua không phận một số nước là do Mỹ ngầm yêu cầu. Đây là hành động xúc phạm tổng thống Bolivia. Nếu Bolivia mà thắng kiện ở Liên Hợp Quốc thì Mỹ sẽ lại một phen bị bẽ mặt.
ReplyDelete