Nguyễn Hoàng
BBC tiếng Việt, gửi từ Washington
Cập nhật: 11:28 GMT -
thứ ba, 23 tháng 7, 2013
Ít có chuyến công du của nào của lãnh đạo nhà nước Việt
Nam được bình luận từ trước như chuyến đi tới Hoa Kỳ vào tuần này của Chủ tịch
Trương Tấn Sang, đặc biệt đáng chú ý là từ một số học giả và nhà quan sát nước
ngoài.
Jonathan London, công dân Mỹ tự
nhận mình là “người bạn thân của Việt Nam”, mới đây viết trên trang Bấm
blog của mình về điều mà ông gọi là “rõ ràng đây là cơ hội lịch sử” mặc dù
cho biết ông “không phải là chuyên gia về quan hệ song phương”.
Theo ông London, thực trạng
kinh tế “đặc biệt yếu kém” của Việt Nam, hồ sơ Biển Đông và hợp tác quân sự
song phương là những mảng để người đứng đầu nhà nước Việt Nam có thể tìm kiếm
sự hợp tác và hỗ trợ của Washington.
“Vấn đề cơ bản cho Ba Đình là
muốn có những bước đột phá trong hai lĩnh vực quan trọng này, phải có một số
thay đổi thực sự mà chưa chắc ĐCSVN có thể làm được”, ông London nhận định.
Vào chiều hôm thứ Ba 23/07 (giờ
Washington), chưa đầy hai ngày trước khi Chủ tịch Sang gặp Tổng thống Obama,
một nhà báo Mỹ đã đăng bài “Mr.
Sang Comes to Washington”.
Ông Greg Rushford, nhà báo
chuyên về phóng sự điều tra chính trị trong mậu dịch quốc tế, đánh giá liệu
chính phủ Mỹ có những đề xuất gì có lợi ích thực sự cho ông Sang để ông về
“chào hàng” cho Bộ Chính Trị khi trở về Hà Nội.
Bài báo này đưa ra điều mà ông
Rushford gọi là những khúc mắc, nếu không muốn nói là có thể làm bẽ mặt, chẳng
hạn như khả năng ông Sang phải giải thích cho người đồng nhiệm ông nghĩ rằng
Việt Nam có lợi ích gì khi xử tù nhiều nhà hoạt động mà “tội” của họ chỉ là
thực thi quyền tự do ngôn luận.
'Hoa Kỳ muốn giám sát VN'
Nhà báo Greg Rushford cho rằng Việt Nam muốn gần
Hoa Kỳ hơn vì 'e ngại Trung Quốc'.
"Nhưng nếu cách ăn nói của
ông Obama về nhân quyền làm ông Sang cảm thấy bị xúc phạm, Chủ tịch Nhà nước
Việt Nam có thể nêu chủ để dioxin".
Tác giả nhận định vào thời điểm
này cách “đi dây” trong chính sách ngoại giao của Việt Nam [giữa Trung Quốc và
Hoa Kỳ] sẽ vẫn tiếp tục.
"Và bởi vì các chủ đề và
những bất đồng chia rẽ Việt Nam, Trung Quốc, và Hoa Kỳ là hết sức khó để giải
quyết một cách gọn gàng, tình hình sẽ vẫn còn tiếp tục rối ren hơn nữa",
tác giả nhận định.
Vấn đề của phía Mỹ là những gì
họ muốn từ Việt Nam trong hiệp định TPP không may sẽ chỉ mang lại thêm sự e
ngại từ Hà Nội, chẳng hạn như chủ đề quyền của người lao động, tức là Hoa Kỳ sẽ
ép Việt Nam theo một cơ chế mà chính phủ Mỹ đóng vai trò giám sát như
Washington đã từng làm với nhiều nước Mỹ Latinh, đó là một trong số các chi
tiết đáng chú ý trong bài viết này.
Trong cuộc phỏng vấn dành cho
BBC, ông Rushford nói trong đàm phán TPP, chính quyền Obama gây khó khăn cho
Việt Nam tiếp cận thêm thị trường hàng may mặc và giầy da của Hoa Kỳ bằng cách
đặt điều kiện theo đó để không bị đánh thuế cao khi xuất hàng vào Mỹ thì doanh
nghiệp dệt may Việt Nam phải mua vải và sợi từ nhà cung cấp Mỹ.
Nhân quyền và vũ khí
Một số dân biểu Mỹ họp báo lên án thực trạng nhân
quyền VN ngay trước chuyến thăm của Chủ tịch Sang.
Vào sáng hôm 23/07, một số dân
biểu tiểu bang California trong đó có một “người bạn” quen thuộc của Việt Nam
về mảng nhân quyền là bà Loretta Sanchez tổ chức họp báo tại Quốc hội.
Trước câu hỏi của BBC tại cuộc
họp báo này rằng bà nghĩ gì khi báo Quân đội Nhân dân có bài cảnh báo về điều
báo này gọi là thứ 'nhân
quyền ngoại nhập', nữ Dân Biểu Sanchez, người cũng là thành viên cao cấp
của Ủy Ban Quân Sự Hạ Viện, nói bà sẽ tiếp tục vận động để Hoa Kỳ không viện
trợ quân sự, đào tạo và thao tập với quân đội Việt Nam.
Thông cáo của các dân biểu
trong đó có ông Royce, Lofgren và Lowenthal biện luận rằng trong khi cuộc gặp
của người đứng đầu nhà nước Hoa Kỳ và Việt Nam sẽ tập trung vào mậu dịch, chủ
đề nhân quyền phải được coi là một ưu tiên trong quan hệ song phương hiện đang
tiếp tục có những thành công.
Nhân quyền, trong đó có quyền
thành lập công đoàn độc lập, không chỉ là chủ đề có trong các vòng đàm phán để
Việt Nam gia nhập TPP mà còn là rào cản đối với lệnh cấm bán vũ khí sát thương
cho Việt Nam.
“Sửa chữa vũ khí và quân dụng cũ
cho Việt Nam cũng mang lại lợi ích lớn cho Hoa Kỳ nhưng quốc hội Mỹ đã cương
quyết từ chối nhiều lần”, bác sỹ Nguyễn Quốc Quân, nhà vận động dân chủ tại
Virginia nói với BBC.
“Ở Mỹ nó không như Việt Nam,
ông Obama không có quyền quyết định, quyết định tối hậu là quốc hội Mỹ”.
Trong khi đó giáo sư Nguyễn
Mạnh Hùng, Đại học George Mason nói với BBC rằng “thực ra hành pháp có quyền
quyết định bán vũ khí cho Việt Nam và không cần phải đi qua Quốc hội nhưng dĩ
nhiên hành pháp phải phụ thuộc Quốc hội về ngân sách và phải trả lời các câu
hỏi của Quốc hội”
“Việc mua vũ khí có tầm quan
trọng chiến lược và ngoại giao rất lớn”, ông nói thêm.
TIN
LIÊN QUAN :
No comments:
Post a Comment