Người dịch: TTH
Posted by basamnews on 24/08/2012
“Ở Việt Nam, đất nước độc tài đảng trị, tự do
ngôn luận bị hạn chế. Không có gì bảo đảm thông tin về việc xây dựng nhà máy
điện nguyên tử, một dự án cần minh bạch hơn các dự án khác, sẽ được công khai
…”
“… Một dự án mà những thông tin cần thiết cho
nhân dân cả 2 nước không được công khai như vậy cần sớm được bãi bỏ.”
“… Một dự án mà những thông tin cần thiết cho
nhân dân cả 2 nước không được công khai như vậy cần sớm được bãi bỏ.”
-----------------------
Các quan chức chính phủ liên tục sang thăm Việt Nam để
thúc đẩy sự hợp tác xây dựng nhà máy điện nguyên tử. Trong nước, Chính phủ đề
xuất đường lối “từ bỏ điện nguyên tử”, nhưng mặt khác, lại thúc đẩy xuất khẩu.
Tính nhất quán nằm đâu?
Tại Hà Nội, Edano Yukio, Bộ trưởng Kinh tế
đã ký Bản ghi nhớ về việc Hợp tác xây dựng cơ chế bồi thường thiệt hại khi xảy
ra sự cố nhà máy điện nguyên tử. Ông nói, “tiếp thu bài học sự cố nhà máy điện
nguyên tử Fukushima số 1, chúng tôi muốn hợp tác xây dựng nhà máy điện nguyên
tử bảo đảm tính an toàn ở trình độ cao nhất thế giới”.
Nhưng, việc làm rõ nguyên nhân sự cố
Fukushima vẫn đang dang đở. Những khoản bồi thường cần thiết còn chưa rõ sẽ gia
tăng tới mức nào. Tình
hình trong nước còn như thế, liệu Nhật Bản có tư cách cam kết dạy cho nước khác
được điều gì?
Chính phủ hiện đang đưa ra 3 lựa chọn, là
tới năm 2030 sẽ giảm tỷ lệ phụ thuộc điện nguyên tử xuống mức (1) 0%, (2) 15%,
(3) 20-25%.
Bộ
trưởng Edano, một mặt, trong nước tích cực phát ngôn ủng hộ lựa chọn “điện
nguyên tử 0%”, mặt khác, lại phất mạnh lá cờ xuất khẩu. Không thể hiểu được các
hành động này.
Xây dựng và điều hành nhà máy điện nguyên
tử, nếu tính cả thời gian hủy lò và xử lý chất thải nguyên tử, thì không thể so
sánh được với các công trình khác vì tính dài hạn của nó.
Một khi sự cố xảy ra, thiệt hại vô cùng to
lớn và lâu dài. Fukushima đã một lần nữa cho thấy điều đó.
Nhà máy điện nguyên tử, tư nhân không thể
thực hiện nổi. Nhà máy điện nguyên tử có tính chất khác xa các dự án xây dựng
khác như Shinkansen (tàu điện cao tốc), đường xá, cảng biển…, nhưng Chính phủ
vẫn xếp nó vào danh mục “xuất khẩu hạ tầng”. Vấn đề nằm ở đó.
Nói đến “xuất khẩu”, ta thường nghĩ đó là
hành vi thương mại. Nhưng lần này, Chính phủ ôm trọn mọi công việc, từ khâu
điều tra tiền khả thi. Đại bộ phận chi phí cho dự án khoảng 1000 tỷ Yên (khoảng
270 ngàn tỷ VND - người dịch) này sẽ được lấy từ tiền ngân sách và cho vay
với lãi suất thấp. Nhật Bản cũng sẽ hỗ trợ việc đào tạo kỹ sư. Phía Việt Nam
cũng đang yêu cầu Nhật Bản phải hợp tác trong việc xử lý chất thải nguyên tử.
Phân chia trách nhiệm khi sự cố xảy ra chưa
có kết luận cuối cùng. Tuy nhiên, một khi đã tham gia sâu vào dự án như thế,
thì trách nhiệm (mà phía Nhật Bản - người
dịch) phải gánh sẽ không nhỏ.
Dưới đường lối “chiến lược phát triển” của
Chính phủ Nhật Bản, một bộ phận các doanh nghiệp liên quan có thể sẽ tăng doanh
thu và lợi nhuận. Nhưng rủi ro và gánh nặng toàn dân phải chịu lại không hề nhỏ. Không thể nói, dự án này đem
lại lợi ích quốc gia cho Nhật Bản.
Ở Việt Nam, đất nước độc tài đảng trị, tự do ngôn luận bị
hạn chế. Không có gì bảo đảm thông tin về việc xây dựng nhà máy điện nguyên tử,
một dự án cần minh bạch hơn các dự án khác, sẽ được công khai.
Việc điều tra tiền khả thi, Cơ quan Điện
nguyên tử Nhật Bản đã ký được hợp đồng, nhưng kết quả điều tra, theo thỏa thuận
trên hợp đồng, là sẽ không công khai. Toàn bộ chi phí 2 tỷ Yên (540 tỷ VNĐ
- người dịch) do phía Nhật Bản chịu. Nhưng người dân Nhật
Bản lại không đựơc biết về điều này.
Chính phủ Việt Nam hầu như không cho phép
các cơ quan truyền thông và các đoàn nghiên cứu đến địa phương dự kiến xây dựng
là tỉnh Ninh Thuận. Các blog kêu gọi ký tên phản đối xây dựng nhà máy điện
nguyên tử đều bị tạm đóng cửa.
Một dự án mà những
thông tin cần thiết cho nhân dân cả 2 nước không được công khai như vậy cần sớm
được bãi bỏ.
Nguồn: Asahi.com
No comments:
Post a Comment