Aug 7, 2012 3:05 PM
« Đàm »
hay « đánh » ?
Chính phủ Hoa Kỳ ngày 3 tháng 8 vừa qua ra thông cáo báo chí
về biển Đông, trong đó có đoạn đề cập đến khả năng giải quyết tranh chấp bằng
một trọng tài hay bằng một định chế pháp lý quốc tế. Đây là lần đầu tiên ý kiến
này được nhắc đến. Từ trước đến nay, lập trường của HK về tranh chấp giữa các
nước là không ủng hộ bên nào nhưng khuyến nghị các bên giải quyết tranh chấp
bằng đường lối hòa bình, không sử dụng vũ lực, trên căn bản tuyên bố DOC hay
luật quốc tế trong đó có Luật quốc tế về Biển 1982. Ý kiến về « một trọng
tài » của HK đưa ra trong bối cảnh tranh chấp Trung-Phi về chủ quyền bãi cạn
Scarborough đang lâm vào bế tắt. Phía TQ ngày càng tăng áp lực, bằng răn đe
quân sự và bóp chẹt kinh tế, cho thấy cho thấy quyết tâm muốn chiếm bãi cạn
Scarborough của nước này. Ý kiến này cũng đưa ra đúng vào lúc căng thẳng
Việt-Trung lên đến tột độ do việc TQ cho đấu thầu các lô dầu khí trên thềm lục
địa VN, cho nhiều đoàn tàu đánh cá hàng chục ngàn chiếc tiến vào vùng biển
Trường Sa thuộc Việt Nam. Đồng lúc TQ cho thành lập thành phố Tam Sa, biến đảo
Phú Lâm (thuộc Hoàng Sa của VN) thành một địa điểm quân sự quan trọng đầu tiên
trên biển Đông. Đây là động thái gây hấn, xâm lấn mạnh nhứt của
TQ từ sau cuộc chiến năm 1979. Nhiều tiếng nói từ VN cất lên yêu cầu
« đánh » !
Tranh chấp các nước về chủ quyền các đảo HS và TS đã dây dưa
kéo dài từ nhiều thập niên. Các phương cách được các bên áp dụng để giải quyết
tranh chấp từ trước đến nay, như tuyên bố Ứng xử biển Đông (DOC) giữa các nước
ASEAN và TQ, thuơng lượng song phương, đa phương… cho thấy đã thất bại. Biển Đông lần hồi trở thành một
khu vực nóng, có thể trở thành đầu mối cho chiến tranh bùng nổ. Nguyên nhân là do không bên nào nói đến cốt
lõi của vấn đề: chủ quyền các đảo. Các bên chỉ tập trung vào việc
khoanh vùng biển và đơn phương tuyên bố vùng biển đó thuộc quyền tài phán của
nước mình. Trong khi quyền tài phán (và quyền chủ quyền) vùng biển chỉ được
sinh ra từ chủ quyền về lãnh thổ. Các bên chỉ nói chuyện về cái
« ngọn » mà không nói về cái « gốc », là nguyên nhân của
mọi nguyên nhân, là nước nào có chủ quyền ở các đảo nào ? Chỉ khi giải
quyết ổn thỏa vấn đề chủ quyền các đảo, việc chồng lấn các vùng biển mới có thể
giải quyết. Các tuyên bố về quyền chủ quyền ở các vùng biển mới thể hiện một
cách minh bạch.
Đề
nghị của Hoa Kỳ, với tư cách là một cường quốc đứng đầu thế giới, mặc dầu chậm
trễ nhưng là phương pháp thực tế (và hữu hiệu) nhứt đễ gìn giữ hòa bình cho khu
vực. Vì nó có khả năng
giải quyết các « gốc » của vấn đề.
Thấy gì qua tuyên bố của chính phủ Hoa Kỳ ? Ta thấy, có
thể đó là hành động nhằm ủng hộ nước đồng minh là Phi đang bị TQ chèn ép trên
vấn đề bãi cạn Scarborough. Từ vài tháng nay, nhà nước Phi đang vận động để đưa
vụ tranh chấp Scarborough ra một tòa án quốc tế. Như thế phía Phi đã chuẩn bị
sẵn sàng cho cuộc chiến mới với TQ về pháp lý. Tuyên bố của HK giúp Phi gỡ một
nước cờ bí. Phía TQ, nếu không chấp nhận đề nghị, chắc chắn sẽ bị đuối lý trước
dư luận quốc tế. Họ không có lý do nào để khuớc từ. Họ khó có thể tiếp tục hành
sử bá đạo đe dọa quân sự hay bóp chẹt kinh tế như hiện nay đối với Phi.
Nhưng về phía VN thì vấn đề phức tạp. Tuyên bố này có thể
giúp cho VN gỡ thế cờ bí nhưng cũng có thể đưa VN vào thế bí. Nhà nước CSVN chưa bao giờ đề nghị giải quyết tranh chấp với TQ bằng
một trọng tài quốc tế, (như Phi đối với TQ), mặc dầu áp lực mỗi ngày
mỗi tăng của TQ. Những sự việc đã thấy hiện nay, như TQ cho đấu thầu khai thác
trên thềm lục địa VN, cho nhiều đoàn hàng ngàn chiếc thuyền vào đánh bắt trên
vùng biển của VN, bắt bớ ngư dân VN tịch thu tài sản… là áp lực mà TQ đặt lên
VN, buộc lãnh đạo CSVN
phải thực hiện các hứa hẹn mà hai bên đã ký kết trong quá khứ.
Thế tiến thoái lưỡng
nan của VN đã rất rõ rệt. Nếu không đưa ra tòa án quốc tế thì rất
có thể sẽ phải xung đột vũ trang với TQ. Nếu đưa ra tòa thì những bằng chứng
chuyển nhượng đất đai, biển đảo mà đảng CSVN đã cam kết với TQ sẽ bị bạch hóa
trước công chúng. Đây là một hình thức « tự sát chính trị ».
Nhưng lối thoát của dân tộc VN, muốn
bảo toàn được lãnh thổ của cha ông để lại, là phải đưa vấn đề ra một trọng tài
hay một tòa án quốc tế để phân giải. Tuyên bố của nhà nước HK cho thấy nước này sẽ ủng hộ VN,
nếu VN nỗ lực thực hiện. Vấn đề là phía VN phải làm thế nào hóa giải các
« giấy nợ » của lãnh đạo CSVN đã thể hiện với TQ để có thể có một hy
vọng thắng kiện. Mà muốn hóa giải các « giấy nợ » này thì phải biết
nội dung nó như thế nào, hiệu lực pháp lý của nó ra sao… Đây là công việc của
các học giả.
Các học giả VN cho thấy khó mà có một lựa chọn nào khác,
ngoài đảng CSVN, vì đó là nguồn sống của cá nhân và gia đình họ. Ăn trái nhớ kẻ
trồng cây, ăn cây nào rào cây đó, học giả VN tìm cách giúp đảng CSVN
« quỵt » nợ TQ. Nhưng không dễ.
Điều dứt khoát là người dân không thể
hy sinh vì những hứa hẹn ngu xuẩn của lãnh đạo CSVN.
Nhất là những hứa hẹn này có thể hóa giải được. Với cái đầu nóng, suy nghĩ để
thấy rằng kinh tế bệnh hoạn của VN hiện nay không đủ trả nợ cho các vũ khí vừa
mua (chưa giao) của Nga (tàu ngầm và SU 30). Nhiều người VN hiện nay vẫn giữ ảo
tưởng về một sự trợ giúp « quân sự » cho VN từ phía HK mà không chịu
nghĩ rằng HK không có « nghĩa vụ » gì đối với VN cũng như món hàng
« Cam Ranh » đã trở thành một món hàng « solde » trong cái
nhìn chiến lược hiện đại. Có
người nóng lòng lên tiếng giục « đánh » TQ. Nhưng lấy cái gì để
đánh ? Không lẽ lấy máu của dân ? Tâm
lý chiến tranh vẫn còn man mác vì lịch sử cho thấy máu xương của dân VN quá rẻ,
muốn đổ lúc nào cũng được và cho mục tiêu nào cũng được. Chiến tranh thì dân đổ
máu. Những kẻ to tiếng hò hét thúc giục « tiến lên »
lại luôn là những người ở nơi an toàn nhất.
Hết chiến tranh thì dân đổ mồ hôi, nước mắt, bán thân, bán sức… cho
ngoại bang để những người lãnh đạo cuộc chiến trước kia hưởng lợi. Những người
hô hào, xúi giục người dân tiến lên « đài liệt sĩ » luôn là những
người cầm bút. Ôi những « học giả », những « chiến sĩ trên mặt
trận văn chương », suốt đời được đảng cho ăn bánh vẽ, cho uống nước lã…
nhưng lại siêng việc « múa tối ngày ». Chưa biết lúc nào họ ý thức
được thân phận « trí thức không bằng cục phân » của mình.
Phải
« đàm ». « Đàm » không phải là « hàng ». Đây là
xu hướng của thời đại, là nếp nghĩ của con người văn minh. Đó là đề nghị của
Hoa Kỳ đưa vấn đề ra một trọng tài, hay một tòa án quốc tế để phân giải. VN dám
« ủng hộ » đề nghị này không ?
NHỮNG
BÀI TRƯỚC
No comments:
Post a Comment