January
2, 2014 5:47 AM
Có
một loài chim khi cất tiếng hót thánh thót vang vọng giữa trời mây sông nước,
không gian như lắng đọng để hoà nhập trong âm điệu du dương: hoàng oanh. Mang
âm hưởng đó, có tiếng ca ngọt ngào, truyền cảm như làn gió nhẹ, như tiếng reo
của thuỳ dương, như tơ vương giăng mắc, như sương khói lững lờ, như lời tình tự
giữa trăng thanh, như ru ta vào cõi mộng mơ, dìu ta lạc bước vào đất thần kinh
với hoàng thành cung điện, với đền đài lăng tẩm, với sông nước hữu tình, với
nhạc điệu trầm bỗng, thướt tha: Hà Thanh.
Sinh
trưởng ở Liễu Cốc Hạ, Hương Trà, lớn lên bên dòng Bến Ngự đường Huyền Trân Công
Chúa, Trần Thị Lục Hà sinh ra trong gia đình gia giáo có mười anh chị em, theo
học Trường Nữ Trung học Đồng Khánh. Là một Phật tử thuần thành, thuở nhỏ đã
được quy y với Đức Tăng thống Thích Tịnh Khiết.
Lục
Hà thích hát từ thuở mới cắp sách đến trường, dần dà năng khiếu về ca hát được
thể hiện qua chương trình “Tiếng Nói Học Sinh Quốc Học – Đồng Khánh” trên Đài
phát thanh Huế.
Năm
1955, trong cuộc tuyển lựa ca sĩ do Đài phát thanh Huế tổ chức, cô nữ sinh Lục
Hà của Trường Đồng Khánh mới 16 tuổi tham dự với danh xưng Hà Thanh. Qua 6 nhạc
phẩm rất khó hát được Hà Thanh trình diễn như Dòng Sông Xanh (Le Beau Danube
Bleu) của J.Strauss, lời Việt của Phạm Duy, Nhạc Buồn (Tristesse) của Chopin,
lời Việt của Anh Ngọc, Đêm Tàn Bến Ngự & Áng Mây Chiều của Dương Thiệu
Tước, Được Mùa của Phạm Đình Chương, Gởi Gió Cho Mây Ngàn Bay của Đoàn Chuẩn –
Từ Linh. Hà Thanh được Ban Giám Khảo chấm giải nhất với số điểm 19/20.
Tên
tuổi Hà Thanh đã được giới yêu thích âm nhạc ái mộ với làn hơi trong sáng, êm
ái, ngọt ngào, cao sang, mượt mà, bóng bẩy, tình tự quê hương, có nét độc đáo
trong âm điệu đất thần kinh. Tuy yêu nghề nhưng chưa dấn thân vào nghiệp, Hà
Thanh vẫn tiếp tục con đường học vấn, chỉ hát ở Huế nhưng những ca khúc được
trình bày đã vang xa khắp bốn phương trời qua lán sóng phát thanh của Đài phát
thanh Huế, đánh dấu sự chờ đợi, hẹn hò của các trung tâm phát hành đĩa nhạc ở
Sài Gòn.
Năm
1963, trong chuyến vào thăm Sài Gòn, Hà Thanh đã được các trung tâm đĩa nhạc
Continental, Tân Thanh, Sóng Nhạc, Asia, Việt Nam mời thu thanh nhiều nhạc phẩm
chọn lọc.
Năm
1965, Hà Thanh chính thức gia nhập trong môi sinh hoạt ca nhạc ở Sài Gòn. Từ
đó, góp mặt với những tiếng hát hàng đầu như Thái Thanh, Mộc Lan, Kim Tước, Mai
Hương, Lệ Thu, Minh Hiếu, Thanh Thuý… Vào giữa thập niên 60, tiếng hát Hà Thanh
thường xuyên hiện diện trên các Đài phát thanh Sài Gòn, Quân Đội, Tự Do, trong
các chương trình Đại nhạc hội… Thời gian kế tiếp, xuất hiện trên Đài Truyền
hình, một giọng ca rất Huế, một hình ảnh rất thân quen đã tạo dựng cho tên tuổi
Hà Thanh với sắc thái đặc biệt gắn liền với nhiều bản tình ca in sâu vào tâm tư
tình cảm tha nhân.
Vào
cuối thập niên 50, Nguyễn Văn Đông cho ra mắt vài nhạc phẩm đầu tay như Chiều
Mưa Biên Giới, Sắc Hoa Mầu Nhớ… Quái kiệt Trần Văn Trạch đã đưa ca khúc Chiều
Mưa Biên Giới lên đỉnh trăng sao trong khung trời ca nhạc. Thập niên 1960,
Nguyễn Văn Đông làm Giám đốc nghệ thuật trung tâm đĩa nhạc Continental, ca khúc
Chiều Mưa Biên Giới qua tiếng hát Hà Thanh đã đưa người nghe lâng lâng tâm hồn,
bay bỗng “theo áng mây trôi chiều hoang, bầu trời xanh xanh, vầng trăng, cờ về
chiều tung bay phất phới…”. Và, hình ảnh biên giới với người đi khu chiến được
khơi dậy trong lòng mọi người.
Từ
đó, nhiều ca khúc của Nguyễn Văn Đông được Hà Thanh trình bày, qua gần 4 thập
niên, vẫn là tiếng hoàng oanh ngân vang đầu núi. Khúc Tình Ca Hàng Hàng Lớp
Lớp, Hải Ngoại Thương Ca, Nhớ Một Chiều Xuân… của Nguyễn Văn Đông, qua tiếng
hát, vô hình chung trở nên bản quyền của Hà Thanh. Ở đó, có khi như định mệnh,
thời gian ở hải ngoại, Hà Thanh gắn liền với Hải Ngoại Thương Ca. Với ca khúc
Tiếng Xưa, Đêm Tàn Bến Ngự của Dương Thiệu Tước, với Tà Áo Tím, Thuở Ấy Yêu Em,
Anh Đi Về Đâu của Hoàng Nguyên, với Chùa Hương của Hoàng Quý, Dứt Đường Tơ của
Văn Thuỷ và Dzoãn Mẫn với Mối Tình Trương Chi của Phạm Duy, và nhất là Hẹn Một
Ngày Về của Lê Hữu Mục… được Hà Thanh trình bày, qua bao thập niên, vẫn là giọt
sương long lanh, tiếng hót của loài chim quý trênđỉnh núi, lời tình tự ngát
hương.
Tuy
là ca sĩ chuyên nghiệp nhưng hoàn cảnh đời sống hải ngoại đưa đẫy công việc
không liên quan đến nghề nghiệp trong sinh hoạt văn nghệ. Nói như thi hào
Nguyễn Du “Đã mang lấy nghiệp vào thân”, làm sao rời bỏ tiếng ca, giọng hát khi
lòng còn tha thiết, vẫn còn trong sáng, ngọt ngào, nét độc đáo trong tiếng hát.
Trong suốt thời gian vợ chồng xa cách, Hà Thanh rất ít xuất hiện trên sân khấu,
con chim hoàng oanh ngậm ngùi im tiếng. Đã một thời nơi đất thần kinh, Hà Thanh
được mệnh danh con chim hoạ mi trong vòm trời ca nhạc.
Bước
vào thập niên 90, thỉnh thoảng về thăm Little Saigon, Hà Thanh xuất hiện, trình
làng tiếng ca trong vài cuốn CD. Ngoài những ca khúc được hát chung với vài ca
sĩ thành danh, tiếng hát Hà Thanh với CD khởi đầu Hải Ngoại Thương Ca, và CD kế
tiếp Chiều Mưa Biên Giới, gồm hai mươi ca khúc quen thuộc, vang danh. Những ca
khúc nầy đã một thời tạo dựng tên tuổi Hà Thanh nổi tiếng trong kiếp cầm ca.
Và, ngược lại, đôi khi còn là của riêng bởi giọng ca đặc biệt ngọt ngào, thướt
tha, mềm mại như lụa đào, như dáng liễu nhẹ nhàng tung bay trong làn gió nhẹ.
Ở
đây, gặp lại những tình khúc một thời luyến nhớ từ Chiều Mưa Biên Giới. Mấy Dặm
Sơn Khê, Nhớ Một Chiều Xuân, Hải Ngoại Thương Ca, Khúc Tình Ca hàng hàng Lớp
Lớp của Nguyễn Văn Đông đến Thiên Thai của Văn Cao, Chiều Vàng của Nguyễn Văn
Khánh, Nỗi Niềm của Tuấn Khanh, Tiếng Xưa của Dương Thiệu Tước, Tôi Đi Giữa
Hoàng Hôn của Văn Phụng.
Hà
Thanh được hầu hết mọi người ái mộ từ nhân cách của người ca sĩ đến giọng ca
được trải dài trong gần nửa thế kỷ. Bước vào thiên niên kỷ mới, Hà Thanh bước
sang tuổi lục tuần. Hà Thanh còn giữ được giọng ca truyền cảm, điêu luyện để
đóng góp vào dòng sinh hoạt ca nhạc hải ngoại, Hà Thanh thực hiện tiếng ca của
con chim hoàng oanh để được lưu truyền, nếu không, phôi phai theo thời gian,
mỗi chuổi giây đưa ta về miền cát bụi… rồi một ngày nào đó, không còn tác phẩm
cho đời, ngậm ngùi tiếc nuối. Trước kia, Hà Thanh không xuất hiện ở vũ trường,
vào đầu thập niên 70 Hà Thanh xuất hiện với lý do đặc biệt vì không nhận thù
lao.
Hà
Thanh, một giọng ca bay bỗng, lẫy lừng, tiếng hát đã chinh phục hàng triệu trái
tim trên làn sóng điện, và, một cuộc sống trầm lặng. mộ đạo, hiếu thảo bên thân
mẫu vào tuổi cửu tuần. Tiếng hát Hà Thanh cao vút, luyến láy rất nhuần nhuyễn
khơi dậy nhựng mạch nguồn của nhớ nhung, của một thời yêu thương với khung trời
vấn vương bao kỹ niệm, của hương xưa, của thuở chiến chinh, của trời mây non
nước… tất cả mang theo hình ảnh thân thương của bóng dáng quê hương. Tiếng hát
Hà Thanh như cuốn hút người nghe thả hồn về quá khứ, thả mình trong tĩnh lặng,
trong nỗi xa xăm bị đánh mất, mịt mù thức mây… được vỡ về, bầy tỏ, an ủi cho
nhau bởi âm điệu ngọt ngào du dương.
Vương
Trùng Dương
---------------------------------------
Biên
soạn : Phan Anh Dũng
NHẠC SĨ NGUYỄN VĂN ĐÔNG VÀ NHỮNG KỶ NIỆM VỚI HÀ THANH
Hà Thanh Tiếng Hát Thướt Tha Cành Lệ Liễu
Tác
giả: Hồ Trường An (France)
VĨNH BIỆT TIẾNG HÁT HÀ THANH – LOÀI HOA VỠ BÊN TRỜI
(trích bài viết của Trần Quốc Bảo đăng trong tuần báo Việt Tide phát hành ngày thứ sáu 3 tháng 1 năm 2014)
(trích bài viết của Trần Quốc Bảo đăng trong tuần báo Việt Tide phát hành ngày thứ sáu 3 tháng 1 năm 2014)
Hà Thanh, Chim Hoàng Oanh Đất Thần Kinh
Tác giả: Vương Trùng Dương
Tác giả: Vương Trùng Dương
HÀ THANH TIẾNG HÁT CỦA DÒNG SÔNG XANH
tác giả: Trần Kiêm Đoàn
tác giả: Trần Kiêm Đoàn
-----------------
TRANG
NHÀ HÀ THANH
Tưởng niệm danh ca Hà Thanh ( Cỏ Thơm
Magazine)
Hà Thanh, Huế đẹp và thơ (
Như Hảo)
Hà Thanh, tiếng hát hoa đào (
Hoàng Lan Chi)
Tiếng hát của dòng sông xanh ( Trần Kiêm Đòan)
LỜI MẸ RU (Trần Kiêm Thúy Vy)
No comments:
Post a Comment