Thursday, January 30, 2014
Bạn
cảm thấy sao khi ta chuẩn bị tinh thần ''nói chuyện thân mật'' với một nhóm 5-7
người là cùng, nhưng mở cửa ra thì trước mặt là một hội trường rộng mênh mông
với gần trăm quan chức cao cấp của EU, và bạn ngồi vào vị trí diễn giả? Tất cả
đều chăm chú nghe bạn nói, và sau đó ''dội bom'' bạn với ít nhất hai chục câu
hỏi về tình hình nhân quyền Việt Nam...
Thật sự là lúc ngồi vào bàn chủ tọa, mình chỉ còn
kịp có ý nghĩ: "Trời đất ơi, sao mà
giống... phim hài Mỹ thế này? Tui đâu có biết là sẽ phải nói chuyện trước Hội đồng Châu Âu đâu".
Không có thời gian chuẩn bị, thậm chí không còn thời
gian để nghĩ nữa. Mình bối rối bắt đầu, may còn kịp cài thêm một câu mở đầu: “Chúng tôi xin được nhấn mạnh, rằng đây là
lần đầu tiên (the first time ever) những blogger như chúng tôi có mặt ở đây,
sau khi vượt qua rất nhiều trở ngại, với tư cách đại diện cho những tiếng nói
của xã hội dân sự độc lập ở Việt Nam”.
Cử tọa lắng nghe chăm chú, và có lúc – khi được hỏi
“foreign funding” (việc nhận tiền tài trợ của nước ngoài) ở Việt Nam có khó không,
mình ngớ người, lắp bắp: “It simply doesn't work” (không áp dụng được trong bối
cảnh Việt Nam). Mình lúng túng, cố diễn đạt rằng, việc nhận tiền nước ngoài
không chỉ là khó, mà còn là nguy hiểm, mọi cá nhân, tổ chức dân sự được nước
ngoài tài trợ đều được dán cái nhãn “nhận đô-la của thế lực thù địch”. Nói sao
để họ hiểu cái thực tế rất bất thường đó ở Việt Nam?
Nhưng chính vào những lúc như thế này, mình mới càng
thấy xót xa cho những người trẻ Việt Nam. Chúng ta – các bạn trẻ bây giờ, và cả
thế hệ 7x của mình – đã không một ai có cơ hội được đào tạo tử tế trong môi
trường Việt Nam. Chúng ta không hề được dạy về kỹ năng trình bày trước đám
đông, về khả năng truyền thông, hùng biện, thậm chí chỉ đơn giản là truyền tải
suy nghĩ của mình một cách hiệu quả đến với người nghe. Trách chúng ta sao
được, khi chúng ta không hề được khuyến khích phát biểu ý kiến cá nhân trước
lớp, trong giờ giảng bài của thầy cô, trong bài kiểm tra, bài thi. Chúng ta bị
gieo cấy vào đầu quá nhiều tư tưởng độc hại: rằng việc lớn “đã có Đảng và Nhà
nước lo”, rằng chính trị là độc quyền của một thiểu số tinh hoa (hoặc ngược
lại, chính trị là bẩn thỉu, đừng dây vào; cứ lo việc mình cho tốt là được rồi). Chúng ta chẳng hiểu gì về thế
giới bên ngoài, về xã hội văn minh, về cuộc sống mà lẽ ra chúng ta phải được
sống, về nhân quyền.
Than ôi. Nói sao để họ hiểu? Và nói sao để tất cả
chúng ta đều hiểu?
Ảnh: Tại Cơ quan Hành động Đối ngoại châu Âu (EEAS, tương đương với một bộ
ngoại giao chung của EU), với ông Konstantin von Mentzingen, quan chức quan hệ
quốc tế, chuyên về Việt Nam và Đông Nam Á).
Bài
liên quan:
Posted by Đoan Trang at 9:30 AM
No comments:
Post a Comment