Thanh
Phương - RFI
Thứ sáu 10 Tháng Giêng 2014
Hôm nay, 10/01/2014, Philippines, Việt Nam và hôm qua Hoa
Kỳ đã lên án các quy định mới của Bắc Kinh buộc các tàu đánh cá nước ngoài phải
xin phép chính quyền địa phương Trung Quốc khi hoạt động ở phần lớn vùng Biển
Đông. Các quy định nói trên đã được thông qua từ năm ngoái và đã bắt đầu có
hiệu lực kể từ ngày 01/01.
Trong một tuyên bố đưa ra hôm
nay, Bộ Ngoại giao Philippines cho biết đã yêu cầu phía Trung Quốc ngay
lập tức làm rõ những quy định mới về đánh cá mà chính quyền tỉnh Hải Nam vừa
đưa ra. Đối với Manila, luật mới này củng cố đòi hỏi chủ quyền của Bắc Kinh
trên phần lớn vùng Biển Đông, còn được gọi là bản đồ đường lưỡi bò, nằm lấn
sang lãnh hải của Việt Nam và Philippines.
Bản tuyên bố của Bộ Ngoại giao
Philippines khẳng định hành động nói trên của Trung Quốc là một sự « vi phạm
thô bạo » công pháp quốc tế, làm gia tăng căng thẳng, làm phức tạp thêm tình
hình trên Biển Đông, đe dọa hòa bình và ổn định khu vực. Ngoài ra, theo Manila,
luật mới của Trung Quốc còn vi phạm nghiêm trọng quyền tự do lưu thông hàng hải
và tự do đánh cá của tất cả các quốc gia trên vùng biển sâu, như quy định của
Công ước LHQ về Luật biển ( UNCLOS ).
Về phần Việt Nam, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao
Lương Thanh Nghị hôm nay
cũng đã phản đối quy định mới của Trung Quốc về đánh cá trên Biển Đông, cũng
như phản đối thông báo ngày 24/12/2013 của Trung Quốc về thời gian nghỉ đánh
bắt cá tại một số khu vực thuộc chủ quyền Việt Nam ở Biển Đông.
Theo ông Lương Thanh Nghị
những hoạt động nêu trên của phía Trung Quốc là « bất hợp pháp và vô giá trị,
xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và
Trường Sa, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam ở Biển Đông theo Công
ước của Liên Hợp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS 1982) ».
Theo tin báo chí trong nước hôm
nay, Hội Nghề cá Việt Nam cũng vừa có văn bản phản đối việc Trung Quốc
cản trở ngư dân đánh cá trên vùng biển thuộc chủ quyền biển đảo Việt Nam.
Chủ tịch Trung ương Hội nghề cá
Việt Nam Nguyễn Việt Thắng nói : « Trước
đây, Trung Quốc đã dùng vũ lực xâm lược quần đảo Hoàng Sa (vào tháng 1/1974).
Sự việc lần này thể hiện rõ ý đồ hợp lý hóa việc xâm lược trước đây của Trung
Quốc và đây là ý đồ lâu dài cho việc tiếp tục mở rộng xâm lược vùng biển của
Việt Nam. »
Còn Hoa Kỳ hôm qua cũng đã lên án những quy định mới của
Trung Quốc về đánh cá trên Biển Đông là « mang tính khiêu khích và nguy hiểm
tiềm tàng ». Theo phát ngôn viên Bộ Ngoại
giao Mỹ, luật mới này làm nhằm khẳng định đòi hỏi chủ quyền của Trung Quốc trên
phần lớn vùng Biển Đông, mà Bắc Kinh không hề đưa ra giải thích nào, cũng như
không dựa trên pháp lý quốc tế nào. Bắc Kinh hôm nay, qua lời phát ngôn viên Bộ
Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh, đã bác bỏ lời chỉ trích nói trên của Mỹ.
Theo hãng tin AP, chính
quyền “thành phố Tam Sa” ngày 01/01 vừa qua đã mở một cuộc diễn tập huy động 14
tàu và 190 người thuộc nhiều lực lượng, với kịch bản là ngăn chận những hoạt
động đánh cá « trái phép ».
---------------------------------------
Thứ sáu 10 Tháng Giêng 2014
Đúng như dự đoán, yêu sách của
Trung Quốc buộc tàu đánh cá nước ngoài phải xin phép khi vào đánh bắt
ở Biển Đông đã bị Hoa Kỳ nhanh chóng đả kích. Trong buổi họp báo thường kỳ
ngày 09/01/2014, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Jen Psaki, đã không ngần ngại
gọi đấy là một hành vi « khiêu khích » và hàm chứa nhiều mối « nguy hiểm ».
Theo bà Jen Psaki, động thái
của Trung Quốc có nguy cơ làm gia tăng căng thẳng tại vùng Biển Đông, nơi đã
xẩy ra một số vụ đụng độ nhỏ trong những năm gần đây. Đối với người phát ngôn Bộ
Ngoại giao Mỹ : « Việc đưa ra các hạn chế đối với hoạt động đánh bắt cá
của các nước khác tại những khu vực đang tranh chấp trên Biển Đông là
một hành động khiêu khích và chứa đựng nguy hiểm tiềm tàng ».
Bộ Ngoại giao Mỹ đã tỏ thái độ
cứng rắn như trên trong phản ứng liên quan đến sự kiện từ ngày 01/01/2014, tỉnh
Hải Nam bắt đầu áp dụng các quy định thông qua hồi tháng 11 năm ngoái, yêu cầu
mọi tàu cá hay khảo sát của nước ngoài phải xin phép chính quyền Trung Quốc
trước khi tiến vào hoạt động ở Biển Đông, khu vực nằm dưới quyền quản lý hành
chính của Hải Nam.
Điều đáng quan ngại, đối với
phía Mỹ, là các quy định kể trên « dường như được áp dụng cho khu vực biển nằm
bên trong cái gọi là đường chín đoạn của Trung Quốc ». Vấn đề, theo bà Psaki,
là cho đến nay « Trung Quốc chưa đưa ra được bất kỳ lời giải thích nào hay
cơ sở nào theo luật lệ quốc tế, để chứng minh các yêu sách chủ quyền
rộng khắp đó ».
Một nguyên do khác khiến Mỹ
thêm quan ngại là tính chất đơn phương trong quyết định của Trung Quốc.
Phát ngôn viên bộ Ngoại giao Mỹ
đã nhắc lại rằng lập trường xuyên suốt của Washington là « tất cả các
bên liên quan cần tránh các hành động đơn phương có thể làm gia tăng
căng thẳng và cản trở triển vọng giải quyết các bất đồng thông qua con
đường ngoại giao hay bằng biện pháp hòa bình khác ».
Do đó, theo bà Psaki, việc
Trung Quốc thông qua luật lệ đòi hỏi chủ quyền trên một vùng đang tranh chấp
hiển nhiên là một mối quan ngại đối với Hoa Kỳ.
------------------------------------
Thứ năm 09 Tháng Giêng 2014
Sự kiện chính quyền tỉnh Hải
Nam âm thầm biến khu vực bên trong đường lưỡi bò của Trung Quốc trên Biển Đông
thành nơi có thể gọi là « vùng cấm tàu cá nước ngoài », đã bị giới phân tích
đánh giá là phi pháp, có nguy cơ làm tình hình Biển Đông thêm căng thẳng. Theo
một số quan sát viên, quy định mới này chủ yếu nhắm vào hai đối tượng : Việt
Nam và Philippines, hai nước ở tuyến đầu trong cuộc tranh chấp chủ quyền mà
Trung Quốc đòi hỏi trên Biển Đông.
Theo trang mạng Washington Free
Beacon, đã loan tin rất sớm (ngày 07/01/2014) về quy định này, đây là lần đầu
tiên mà Trung Quốc luật hóa một cách rõ ràng đòi hỏi chủ quyền của họ trên vùng
Biển Đông đang tranh chấp với Việt Nam, Philippines, Malaysia, Brunei…
Nhiều nhà phân tích, theo trang
mạng nói trên, nhận định rằng động thái Trung Quốc sẽ làm dấy lên những căng
thẳng mới trong khu vực. Chuyên gia về Trung Quốc John Tkacik, cựu quan chức Bộ
Ngoại giao Mỹ, thẩm định : « Đây là một diễn biến thực sự có ý nghĩa, nhưng
không phải là bất ngờ ».
Theo chuyên gia này, quyết định
của tỉnh Hải Nam nằm trong chiến lược từng bước xiết chặt quyền kiểm soát của
Trung Quốc trên vùng Biển Đông, mà bước trước đây chính là việc công khai hóa
tấm bản đồ hình lưỡi bò rất mơ hồ về mặt pháp lý. Biện pháp cấp tỉnh vừa được
ban hành, theo ông Tkacik, có thể là một quả bóng nhằm thăm dò phản ứng của khu
vực và quốc tế.
Đối với giáo sư Carl Thayer,
chuyên gia kỳ cựu về Biển Đông tại Học viện Quốc phòng Úc, quyết định của chính
quyền tỉnh Hải Nam có thể được coi là « một hành động leo thang quan trọng của
Trung Quốc trong việc áp đặt quyền tài phán của họ trên các vùng mà họ đòi chủ
quyền của họ ở Biển Đông », có mục tiêu hợp pháp hóa một loạt những vụ chặn
bắt, bắn phá, tịch thu tài sản, bắt nộp phạt mà Trung Quốc đã tiến hành từ
trước đây đối với ngư dân Việt Nam và Philippines.
Theo Giáo sư Thayer, chỗ yếu
trong các quy định mới của Trung Quốc chính là tính chất pháp lý. Nếu Trung
Quốc thực hiện công việc mà họ gọi là thực thi luật pháp trong vùng hải phận
quốc tế ở Biển Đông, thì các hành vi đó sẽ bị đồng hóa với hoạt động cướp biển
do một Nhà nước tiến hành.
Một số chuyên gia đã ghi nhận
tính chất bao quát của khu vực nơi Trung Quốc áp dụng các quy định mới. Phải
chăng là đối tượng mà Trung Quốc nhắm tới không phải là mọi nước, mà chỉ tập
trung vào một số quốc gia ?
Đây chính là ý kiến của ông Lâm
Úc Phương (Lin Yu-fang), một dân biểu thuộc Quốc Dân Đảng Đài Loan. Theo nhân
vật này, được báo chí Đài Loan trích dẫn hôm 08/01, động thái của Trung Quốc
nhắm cụ thể vào Việt Nam và Philippines, vốn bắt đầu tăng cường khả năng quân
sự của mình trong khu vực trong những năm gần đây.
Lập luận của dân biểu Đài Loan
phải chăng đã được thực tế chứng minh ? Bản tin trên tờ Washington Free Beacon
ghi nhận là chỉ mới hôm 03/01, một chiếc tàu tuần tra Trung Quốc đã tấn công
một tàu cá Việt Nam gần quần đảo Hoàng Sa . Đối với tờ báo, đây là hành động
đầu tiên của lực lượng cảnh sát biển Trung Quốc nhằm áp dụng quy định mới.
Trong những ngày tới đây, tình
hình Biển Đông chắc chắn sẽ sôi sục trở lại, vì khó có thể nghĩ rằng các láng
giềng của Trung Quốc sẽ răm rắp tuân lệnh của chính quyền tỉnh Hải Nam.
-------------------------------------
Mỹ
chỉ trích TQ về Biển Đông BBC 10-1-2013
No comments:
Post a Comment