LS Nguyễn Văn Đài
Gửi tới BBC từ
Hà Nội
Cập nhật: 04:35 GMT - thứ sáu, 18 tháng 1, 2013
Trong Hiến pháp
của tất cả các nước trên thế giới đều qui định quyền lực tối thượng của quốc
gia thuộc về nhân dân. Và tất cả những gì có liên quan đến tự do đều thuộc về
Hiến pháp.
Hiến pháp không
chỉ là văn kiện pháp lý cao nhất qui định hình thức hay thể chế chính trị quốc
gia, mà còn là một văn kiện pháp lý cao nhất bảo đảm quyền của người dân chống
lại mọi trường hợp lạm quyền của chính phủ.
Bổn phận của mọi
quyền lực quốc gia là bảo vệ và kính trọng phẩm giá con người.
Mâu thuẫn với nhân quyền
Quốc hội Việt
Nam bắt đầu đưa bản dự thảo Hiến pháp 1992 sửa đổi ra lấy ý kiến nhân dân. Mục
đích của việc lấy ý kiến của nhân dân là để cho bản dự thảo Hiến pháp sửa đổi
sẽ hoàn thiện hơn trước khi được Quốc hội thông qua.
Tất cả mọi người
dân Việt Nam đều mong muốn có một bản Hiến pháp mới tôn trọng và bảo đảm nhân
phẩm và các quyền con người.
Và Hiến pháp mới
phải định định hình nên một thể chế dân chủ để cho mọi người dân đều có quyền
ngang nhau trong việc xây dựng một xã hội dân chủ, công bằng và văn minh. Bởi
quyền và trách nhiệm của mỗi công dân, chúng ta có nghĩa vụ phải góp ý vào bản
dự thảo Hiến pháp sửa đổi.
Trong bài viết
này, tôi chỉ đề cập đến sự xung đột, mâu thuẫn giữa điều 4 Hiến pháp với các
quyền con người về chính trị.
Điều 2 bản dự thảo Hiến pháp sửa đổi
qui định “Nhà nước là của
nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân
dân”.
Điều này được
hiểu là đa số người dân có toàn quyền quyết định về thể chế chính trị, kinh tế,
đối ngoại, an ninh, quốc phòng,… thông qua trưng cầu dân ý. Đa số người dân có
quyền lựa chọn đảng cầm quyền, người đứng đầu quốc gia thông qua cuộc bầu cử tự
do và công bằng.
Tức là đa số
người dân có quyền quyết định đảng nào là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã
hội.
Tóm lại là đa số
người dân có quyền quyết định về mọi vấn đề của đất nước. Các tổ chức, đảng
phái chính trị có trách nhiệm đưa ra các ứng cử viên, cương lĩnh, đường lối của
mình để nhân dân lựa chọn và quyết định.
Trong khi đó điều 4 của bản dự thảo
Hiến pháp sửa đổi qui định “đảng
Cộng sản Việt Nam là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội”.
Điều này đã phủ
nhận quyền lực của nhân dân trong việc lựa chọn đảng cầm quyền thông qua bầu cử
cũng như phủ nhận quyền lực của nhân dân trong các lĩnh vực khác của đời sống
xã hội.
Qui định của
điều 4 trái với nguyên tắc của một thể chế Nhà nước dân chủ. Như vậy rất rõ
ràng là điều 4 đã mâu thuẫn và xung đột với điều 2.
Nếu Quốc hội giữ
điều 4 qui định quyền lãnh đạo Nhà nước và xã hội là của đảng Cộng sản thì điều
2 phải sửa lại là “Nhà nước là của đảng Cộng sản, do đảng Cộng sản và vì đảng
Cộng sản. Tất cả mọi quyền lực Nhà nước thuộc về đảng Cộng sản.”
Hoặc là ngược
lại, Quốc hội muốn giữ điều 2 qui định “tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân
dân thì phải sửa đổi toàn bộ điều 4.
Bất bình đẳng?
Điều 6 của bản dự thảo Hiến pháp sửa
đổi qui định “Nhân dân
thực hiện quyền lực Nhà nước bằng các hình thức dân chủ trực tiếp, dân chủ đại
diện thông qua Quốc hội, Hội đồng nhân dân và thông qua các cơ quan khác của
Nhà nước.”
Điều này được
hiểu là mọi công dân Việt Nam không phân biệt dân tộc, đảng phái, quan điểm
chính trị, tôn giáo,… đều có quyền ứng cử trực tiếp vào vị trí lãnh đạo trong
các cơ quan Nhà nước, chính quyền từ trung ương đến địa phương.
Nhưng điều 4 lại chỉ cho phép những
công dân là đảng viên đảng Cộng sản có quyền lãnh đạo Nhà nước và xã hội.
Điều 4 đã bóp
chết quyền của những công dân không phải đảng viên đảng Cộng sản thực hiện
quyền lực Nhà nước bằng hình thức dân chủ trực tiếp. Như vậy điều 4 đã mâu
thuẫn và xung đột với điều 6.
Điều 17 qui định “ Mọi người đều bình đẳng trước
pháp luật; không ai bị phân biệt đối xử trong đời sống chính trị, dân sự, kinh
tế, văn hóa, xã hội”. Điều này được thể hiện là nhu cầu của một chủ thể tự
nhiên với tư cách một con người cần phải có và buộc phải có.
Sẽ không có tự
do nếu không có sự bình đẳng thực sự giữa các thành viên trong xã hội với nhau.
Quyền bình đẳng
còn là một giá trị nhân bản của xã hội loài người. Quyền bình đẳng trước pháp
luật là quyền không bị pháp luật phân biệt đối xử do sự khác nhau về chủng tộc,
giới tính, tôn giáo, quan điểm chính trị,…
Trong đời sống
chính trị, quyền bình đẳng trước pháp luật được hiểu là mọi công dân Việt Nam
đều bình đẳng, có quyền và cơ hội ngang nhau trong việc tự do tham gia ứng cử
vào các vị trí lãnh đạo Nhà nước và xã hội.
Trong khi đó theo tinh thần của điều
4 thì chỉ những công dân Việt Nam là đảng viên đảng Cộng sản mới có quyền và cơ
hội tham gia ứng cử vào các vị trí để lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Hiện nay, ở Việt Nam chỉ có hơn 3
triệu công dân là đảng viên đảng Cộng sản, trong khi có hơn 80 triệu công dân
không phải đảng viên đảng Cộng sản.
Như vậy, thật rõ
ràng là hơn 3 triệu đảng viên đảng Cộng sản đã tước đoạt quyền và cơ hội của
hơn 80 triệu công dân khác.
Như vậy điều 4
đã phủ nhận quyền bình đẳng trước pháp luật của công dân. Điều 4 đã mâu thuẫn
và xung đột với điều 17 và trái với nguyên tắc mọi người đều bình đẳng trước
pháp luật, không phân biệt quan điểm chính trị, đảng phái,…
Điều 29 của bản dự thảo Hiến pháp sửa
đổi qui định “Công dân có
quyền tham gia quản lý Nhà nước và xã hội”. Theo tinh thần của điều này thì mọi
công dân Việt Nam không phân biệt dân tộc, nam nữ, thành phần xã hội, đảng
phái, quan điểm chính trị, tôn giáo, nghề nghiệp, thời gian cư trú,…đều có
quyền tham gia quản lý, lãnh đạo đất nước một cách trực tiếp hoặc thông qua đại
diện mà họ lựa chọn trong việc tham gia ứng cử hay bầu cử.
Nhưng theo qui
định của điều 4 thì chỉ những công dân Việt Nam là đảng viên đảng Cộng sản mới
có quyền và cơ hội để tham gia quản lý, lãnh đạo Nhà nước và xã hội. Một lần nữa, điều 4 lại phủ nhận quyền và
cơ hội của những công dân không phải đảng viên đảng Cộng sản trong việc tham
gia quản lý Nhà nước và xã hội. Như vậy điều 4 đã mâu thuẫn và xung đột với
điều 29.
Qua các phân
tích trên, chúng ta thấy rằng các điều 2, điều 6, điều 17 và điều 29 có mối
liên hệ mật thiết với nhau, bổ sung cho nhau nhằm khẳng định các quyền con
người về chính trị của công dân là bất khả xâm phạm.
Qui định của
điều 4 thể hiện nguyên tắc phản dân chủ, nó trái với nguyên tắc của một thể chế
chính trị dân chủ. Điều 4 đã vô hiệu hóa việc công dân thực hiện quyền lực Nhà
nước bằng hình thức dân chủ trực tiếp. Điều 4 đã xóa bỏ quyền bình đẳng và
quyền tham gia quản lý Nhà nước và xã hội của hơn 80 triệu công dân Việt Nam
không phải là đảng viên đảng Cộng sản.
Trong thực tế, từ khi quyền lãnh đạo Nhà nước và xã hội
của đảng Cộng sản đã được qui định trong điều 4 Hiến pháp 1980 đã không làm cho
đảng Cộng sản mạnh hơn. Ngược lại đã làm cho đảng Cộng sản ngày càng suy yếu về
đạo đức, năng lực lãnh đạo và quản lý.
Trước hiện trạng
tham nhũng trở thành quốc nạn, giặc nội xâm của dân tộc, sự suy đồi về đạo đức
và lối sống của các đảng viên. Hầu hết những lãnh đạo cao cấp của đảng Cộng sản
đều thừa nhận một thực tế hiển nhiên là họ ngày càng đánh mất uy tín và niềm
tin của nhân dân. Họ đã thừa nhận nguy cơ đảng Cộng sản bị mất quyền lực trong
một cuộc cách mạng xã hội do nhân dân tiến hành.
Quan điểm của
tôi cho rằng khi đảng Cộng sản Việt Nam từ bỏ quyền lãnh đạo trong điều 4 Hiến
pháp thì sẽ tạo ra thách thức thực sự cho đảng Cộng sản. Từ đó, họ sẽ có động
lực để chỉnh đốn đảng và xây dựng một đội ngũ những nhà lãnh đạo có đạo đức,
năng lực, uy tín để giới thiệu với nhân dân.
Thách thức đó sẽ
làm cho đảng Cộng sản mạnh lên chứ không yếu đi nếu họ dám loại bỏ những thành
phần cơ hội, tham nhũng ra khỏi đảng.
Đảng Cộng sản
cần phải thể hiện bản lĩnh, trí tuệ, đạo đức và năng lực lãnh đạo Nhà nước và
xã hội trong một thể chế chính trị dân chủ đa đảng. Muốn vậy, đảng Cộng sản
phải tôn trọng quyền lực của nhân dân, tôn trọng các quyền con người, quyền
bình đẳng của mọi công dân trong xã hội.
Bài phản ánh
quan điểm và văn phong của riêng tác giả, một luật sư bất đồng chính
kiến sống tại Hà Nội.
---------------------------------
ĐIỀU 4 HIẾN PHÁP
SỬA
ĐỔI HIẾN PHÁP PHẢI BẮT ĐẦU VỚI VIỆC BỎ ĐIỀU 4 (Nguyễn Thanh Giang / Thanh
Phương - RFI) 15-12013
Bốn điểm vô lý của điều 4 Hiến pháp -
Innova (Dan Luan) 11-1-2013
Trường hợp điều 4 HP được hủy bỏ, ai sẽ là Hồ
Cẩm Đào hay Eltsin Việt Nam? - Phong Uyên
(Dan Chim Viet.info) 8-1-2013
Phải giữ điều 4 - Trần
Sơn 8-1-2013
No comments:
Post a Comment