Friday 28 February 2014

KIEV KÊU GỌI HỘI ĐỒNG BẢO AN LHQ HỌP VỀ KHỦNG HOẢNG UKRAINA (RFI, BBC)




Trọng Thành  -  RFI
Thứ sáu 28 Tháng Hai 2014

Căng thẳng Ukraina tăng thêm một nấc với việc các nhóm vũ trang xâm nhập khu vực sân bay Simféropol, thủ phủ nước cộng hòa tự trị Crimée đêm hôm qua rạng sáng nay 28/02/2014 và sân bay tại Sebastopol, nơi đóng quân của hạm đội Biển Đen của Nga. Chính quyền Ukraina nghi ngờ lực lượng xâm nhập gồm các quân nhân Nga. Quốc hội Ukraina ra tuyên bố kêu gọi Hội Đồng Bảo An xem xét can thiệp.

Tân bộ trưởng Nội vụ Ukraina Arsen Avakov khẳng định sân bay quân sự Belbek, Sebastopol, và sân bay Simféropol nằm dưới sự kiểm soát của các quân nhân Nga, thuộc hạm đội biển Đen và một số đơn vị khác. 

Về tình hình cụ thể tại Simféropol, thông tín viên Sébastian Gobert tường trình,
« Họ đã đến và đã được nhìn thấy, rồi họ biến mất trong đêm. Họ gồm khoảng 50 người mang quân phục, cùng với bốn chiếc xe, tới triển khai tại vùng xung quanh sân bay Simféropol, thủ phủ nước cộng hòa tự trị Crimée. Những người mang quân phục này không chiếm lĩnh các vị trí, các hoạt động của sân bay vẫn diễn ra bình thường. Những người này cũng không công bố danh tính, là quân nhân Nga, quân nhân Ukraina hay thuộc lực lượng vũ trang nào. Vài giờ sau khi xuất hiện tại sân bay, họ đã ra đi, nhưng không ai biết họ đi về đâu.

Vụ việc này khiến tình hình trở nên căng thẳng hơn, trong khi bán đảo Crimée đang sôi sục, với việc nhà Nghị viện và trụ sở chính phủ bị những người mang vũ khí kiểm soát. Tổng thống lâm thời Olexandre Tourtchinov hiện có mặt tại chỗ để cố gắng lập lại trật tự.

Tổng thống tạm quyền Ukraina lên án mưu đồ tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý về tương lai bán đảo Crimée, dự kiến diễn ra vào ngày 25/05. Tổng thống lâm thời Ukraina cũng cảnh cáo mọi di chuyển của các đơn vị quân đội Nga ra ngoài khu vực ở Sebastopol, được quy định theo hợp đồng thuê mượn với Ukraina, ở vùng miền nam nước này sẽ bị coi là một khiêu khích quân sự.

Vấn đề là, nếu như có một khiêu khích như vậy, phía Ukraina sẽ phản ứng thế nào ? »

Hãng tin Nga Interfax dẫn lời một số nhân chứng ghi nhận khoảng 50 người trong trang phục quân nhân, mang vũ khí có mặt tại sân bay Simféropol, nhưng không mang bất cứ dấu hiệu cho thấy họ thuộc về lực lượng nào. Cũng theo hãng tin này, có một số người mang phù hiệu hải quân Nga. Theo AFP, khoảng 30 dân thường có mặt tại sân bay nói trên tuyên bố họ túc trực ở đây là để ngăn cản những "thành phần phát xít hay cực đoan" từ miền Tây xâm nhập Crimée, khu vực duy nhất mà người Nga chiếm đa số dân cư. 

Về sự hiện diện của quân đội Nga tại Ukraina, người phát ngôn của hạm đội Biển Đen của Nga đồn trú tại Sebastopol khẳng định, không có một đơn vị nào di chuyển đến khu vực sân bay. Tuy nhiên, đại diện hạm đội Biển Đen cũng thừa nhận có một số đơn vị « chống khủng bố » hoạt động tại khu vực trú đóng của hạm đội, và tại các doanh trại và khu gia binh.

Theo tin giờ chót của Reuters vào 14 giờ giờ GMT, khoảng 20 binh sĩ Nga tự giới thiệu thuộc hạm đội Biển Đen, mang súng trường tự động, bao vây một trạm biên phòng ở Balaklava, gần Sebastopol. Một người mang trang phục quân nhân nói với Reuters là họ có mặt ở đây để "ngăn cản tình hình tương tự như Maidan tái diễn". 

Phản ứng của chính quyền Ukraina

Hôm nay, ít giờ sau biến cố kể trên, Quốc hội Ukraina ra tuyên bố kêu gọi Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc nhóm họp để xem xét cuộc khủng hoảng tại nước này. Trong lời kêu gọi gửi Liên Hiệp Quốc, Quốc hội Ukraina nhắc đến hiệp định 1993, theo đó các cường quốc cam kết bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ của các quốc gia. Đồng thời Quốc hội Ukraina cũng thông qua một nghị quyết kêu gọi Hoa Kỳ và Anh Quốc hỗ trợ để bảo vệ chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ, thể theo Bản ghi nhớ năm 1994 tại Budapest, trong đó hai quốc gia nói trên và Nga đã cam kết.

Tổng thống lâm thời Ukraina đã triệu tập một cuộc họp khẩn các lãnh đạo ngành an ninh để bàn cách đối phó. Về cuộc tập trận của Nga hiện nay tại vùng tây nam, giáp biên giới với Ukraina, chính quyền Kiev cảnh báo mọi động thái vượt qua biên giới của quân đội Nga sẽ bị coi là hành động xâm lược quân sự.

Sau khi Nghị viện Crimée bị một nhóm vũ trang xâm chiếm, Tổng thư ký Nato Anders Fogh Rasmussen hối thúc Nga tránh « mọi hành động có thể dẫn đến một căng thẳng gia tăng » trong khủng hoảng Ukraina hiện nay. Theo Ngoại trưởng Hoa Kỳ, trong cuộc điện đàm với người đồng nhiệm Nga hôm qua, Ngoại trưởng Nga Serguei Lavrov bảo đảm không đứng đằng sau các biến loạn tại bán đảo Crimée. Trong cuộc điện đàm hôm qua với Thủ tướng chính phủ quá độ Ukraina Arseni Iatseniouk vừa được Quốc hội bầu lên, Phó tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden bảo đảm Washington sẽ mang lại « sự ủng hộ hoàn toàn » cho Ukraina.

---------------------------------------

BBC
Cập nhật: 11:27 GMT - thứ sáu, 28 tháng 2, 2014

Bộ trưởng nội vụ Ukraine tố cáo hải quân Nga chiếm sân bay Sevastopol ở khu tự trị Crimea.
Ông Arsen Avakov gọi sự có mặt của quân Nga là “sự xâm lược có vũ trang”.
Nhưng Hạm đội Biển đen của Nga phủ nhận sự tham gia của lính Nga.

Một sân bay khác tại Crimea, Simferopol, đang bị những người có vũ trang, được cho là dân quân thân Nga, chiếm cứ.

Quốc hội Ukraine đang kêu gọi Hội đồng Bảo an LHQ thảo luận khủng hoảng ở Crimea.
Ngân hàng trung ương Ukraine đã phải ra chỉ thị áp đặt hạn chế rút tiền mỗi ngày chỉ ở mức 15.000 hryvnia, tương đương 1.000 euro.

Quan hệ giữa Nga và Ukraine đang ngày càng trở nên căng thẳng sau khi Tổng thống Ukraine Viktor Yanokovych, người hiện đang có mặt ở Nga, bị truất quyền.

Tình hình căng thẳng được biểu hiện rõ nhất tại bán đảo Crimea, nơi duy nhất tại Ukraine mà những người gốc Nga chiếm đa số.

Hôm 27/2, nhiều tay súng thuộc phe thân Nga cũng đã chiếm trụ sở Quốc hội tại Simferopol, truất ghế các thành viên nội các và chỉ định một thủ tướng mới.

Phóng viên Bridget Kendall của BBC ở Moscow cho biết, Crimea đang trở thành khu vực chủ chốt trong cuộc tranh đấu giữa các lãnh đạo mới của Ukraine và những người trung thành với Nga.

Bán đảo Crimea

Trong khi đó lại có thêm thách thức đối với Kiev, cựu Tổng thống Yanukovych đang chuẩn bị cho cuộc họp báo vào hôm thứ Sáu 28/02, sau khi tái xuất hiện ở Nga, nhấn mạnh rằng ông vẫn là Tổng thống hợp pháp của Ukraine.

'Xâm phạm'

Các tay súng 'xâm lược', theo lời ông Avakov là lính Nga, tới sân bay quân sự Sevastopol gần căn cứ Hạm đội Biển Đen của Nga vào sáng thứ Sáu.

Những người này tuần tra từ phía bên ngoài, được các xe có vũ trang bảo hộ, nhưng quân đội Ukraine và lính gác biên giới vẫn ở bên trong, ông Avakov nói.

"Tôi coi những gì xảy ra như một cuộc xâm lược có vũ trang và chiếm đóng vi phạm mọi thỏa thuận và quy ước quốc tế," ông Avakov viết trên trang Facebook của mình.

Những người có vũ trang cũng tới sân bay Simferopol vào đêm hôm trước, một số người mang theo cờ Nga.

Một người đàn ông xưng là Vladimir nói với hãng thông tấn Reuters rằng ông ta là người tình nguyện đi giúp nhóm này, mặc dù ông không biết họ từ đâu tới.

"Tôi ủng hộ lực lượng Dân quân Crimea. Chúng tôi chỉ là những người dân thường, người tình nguyện," ông ta nói.

"Chúng tôi ở sân bay này để giữ trật tự. Chúng tôi sẽ đón tiếp các máy bay hạ cánh với một nụ cười thân thiện - sân bay vẫn hoạt động bình thường."

Trưng cầu dân ý

Hôm thứ Năm, một nhóm người có vũ trang khác, chưa được nhận diện, đã dùng vũ lực để xông vào tòa nhà quốc hội, và trên đỉnh tòa nhà lá cờ Nga.
Quốc hội Crimea sau đó thông báo sẽ tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý về việc mở rộng khu vực tự trị vào ngày 25/05.

Các diễn biến gần đây ở vùng Crimea - vốn vẫn nghiêng về Moscow từ trước - làm gia tăng căng thẳng với Nga, đã cho máy bay chiến đấu đảo lượn trên vùng trời biên giới hôm thứ Năm.

Tổng thống Nga Vladimir Putin đêm qua thúc giục chính quyền của mình giữ quan hệ với Kiev, và thậm chí còn khuyến khích phối hợp với phương Tây để thoát khỏi các vấn đề kinh tế của Ukraine - nhưng ông cũng trao thưởng cho chính quyền nổi dậy Crimea với viện trợ nhân đạo từ Nga.

Ngoại trưởng Mỹ đã kêu gọi cả hai bên nên "lùi bước và tránh mọi hình thức khiêu khích".
Hoa Kỳ đã yêu cầu Nga phải đưa ra bảo đảm sau khi ông Putin cho tiến hành tập trận hồi đầu tuần ở vùng trung và tây Nga, gần biên giới với Ukraine.

Ông Kerry cho biết đã thảo luận với người tương nhiệm phía Nga, ông Sergei Lavrov, người hứa sẽ tôn trọng "bảo toàn lãnh thổ" của Ukraine.

Crimea - nơi người gốc Nga chiếm đa số - được chuyển từ Nga về Ukraine năm 1954.
Người gốc Ukraine thì vẫn trung thành với Kiev và người Hồi giáo Tatars - vẫn nuôi thù hận với Nga từ thời Stalin trong Thế chiến II - đã thành lập liên minh để chống đối mọi động thái chuyển Crimea lại cho Moscow.

Bản đồ tỷ lệ các thành phần ở  Ukraine

Nga cùng với Hoa Kỳ, Anh và Pháp, cam kết sẽ giữ toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine theo hiệp ước được ký từ năm 1994.


No comments:

Post a Comment

View My Stats