Thứ hai 02 Tháng Mười Hai 2013
Sau chuyến đi Việt Nam từ ngày 18 đến 29/11, bà Farida
Shaheed, báo cáo viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc về quyền văn hóa đã kêu gọi
Hà Nội cho người dân có thêm không gian để bày tỏ chính kiến.
Tuyên bố tại Hà Nội ngày
29/11/2013, sau khi kết thúc chuyến đi đầu tiên đến Việt Nam, bà Shaheed kêu
gọi chính phủ Việt Nam « mở
rộng không gian cho người dân bày tỏ quan điểm và để họ có thể đóng góp những
kiến thức, kể cả kiến thức về truyền thống văn hóa, cho công cuộc phát triển
đất nước ».
Theo lời báo cáo viên đặc biệt
của Liên Hiệp Quốc, Việt Nam « đang ở vào một thời điểm quan trọng » và
đã đến lúc những tiến bộ « gây ấn tượng » của Việt Nam về xóa đói giảm
nghèo và phát triển kinh tế nên được bổ sung bằng việc mở rộng không gian cho
tranh luận công khai và đa nguyên.
Bà Shaheed tuyên bố : « Việt
Nam cũng phải mở rộng tự do sáng tác nghệ thuật và tự do nghiên cứu học thuật
». Báo cáo viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc về quyền văn hóa bày tỏ mối quan
ngại về việc ở Việt Nam không có nhà xuất bản tư nhân, vì điều này làm giảm
đáng kể cơ hội cho những tiếng nói độc lập được phổ biến.
Bà Shaheed cũng quan ngại về
việc chỉ có một sách giáo khoa lịch sử duy nhất được dạy trong các trường học ở
Việt Nam. Báo cáo viên đặc biệt của Liên Hiệp Quốc nhấn mạnh rằng, việc giảng
dạy lịch sử phải giúp phát triển tư tưởng phê phán, sự học hỏi mang tính phân
tích và sự tranh luận, như điều mà bà đã khuyến nghị trong báo cáo gần đây nhất
gởi lên Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc tháng 08/2013.
Chuyên gia Shaheed còn tuyên bố
rất quan ngại trước việc nhiều văn nghệ sĩ bị quản thúc tại gia, bị sách nhiễu
hoặc giam giữ ở Việt Nam. Bà nhắc đến những trường hợp văn nghệ sĩ bị kết tội «
tuyên truyền chống Nhà nước » chiếu theo điều 88 bộ Luật hình sự Việt
Nam. Báo cáo viên Liên Hiệp Quốc tuyên bố : « Tôi chân thành hy vọng là
chính phủ sẽ xem xét lại chính sách để bảo đảm tự do hơn cho sáng tác nghệ
thuật, đúng theo các chuẩn mực quốc tế ».
Theo dự kiến, vào năm tới, bà
Farida Shaheed sẽ trình lên Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc một báo cáo đầy
đủ, với những kết quả điều tra và những khuyến nghị của bà về Việt Nam.
Báo cáo viên đặc biệt của Liên
Hiệp Quốc về quyền văn hóa đưa ra những lời kêu gọi nói trên vào lúc chính
quyền Hà Nội gia tăng trấn áp những tiếng nói độc lập trên mạng xã hội, với
việc ban hành một nghị định mới về sử phạt hành chinh các vi phạm về thông tin
trên mạng. Sẽ có hiệu lực từ tháng 01/2014, nghị định này dự trù phạt từ 70 đến
100 triệu đồng những ai chỉ trích chính quyền trên mạng.
-------------------------------------
29/11/2013
HÀ NỘI (29/11/2013) – Báo cáo viên Đặc biệt của Liên Hợp Quốc về các quyền văn hóa, bà Farida
Shaheed, hôm nay đã kêu gọi Chính phủ Việt Nam “mở rộng không gian cho người dân bộc lộ quan điểm của họ và đảm bảo
người dân có thể đóng góp tri thức, bao gồm tri thức truyền thống của họ, vào
sự phát triển của đất nước.”
“Việt Nam đang ở một khắc giao thời quan trọng”, bà Shaheed lưu ý vào cuối chuyến công tác đầu
tiên đến Việt Nam (18-29/11) nhằm nghiên cứu những biện pháp đã được chính
quyền thực hiện để đảm bảo tất cả mọi người có thể thụ hưởng đầy đủ các quyền
văn hóa của họ trong nước.
“Đây là lúc những bước tiến ấn tượng đạt được
trong xoá đói giảm nghèo và đảm bảo phát triển kinh tế cần được bổ sung bằng
một không gian lớn hơn cho những tranh luận công khai và cho sự biểu đạt của
những tiếng nói đa dạng khi đất nước tiến lên phía trước”, bà nhấn mạnh.
Chuyên gia nhân quyền của Liên
Hợp Quốc cũng kêu gọi Chính phủ Việt Nam “tăng
cường đáng kể những nỗ lực của mình để xác định và giảm thiểu những tác động
tiêu cực của các dự án phát triển để đất nước có thể hưởng thụ đầy đủ lợi ích
từ sức mạnh đa dạng văn hóa của các dân tộc để thúc đẩy phát triển bền vững.
Báo cáo viên Đặc biệt tỏ ý tiếc
nuối rằng, mặc dù du lịch mang lại một nguồn sinh kế đáng kể cho người dân địa
phương, nhưng họ lại chưa được hưởng phần lớn doanh thu có được từ đó.
“Cần có các biện pháp đảm bảo rằng người dân là chủ nhân của di sản văn hóa được sử dụng để khuyến khích du lịch được trao quyền để quản lý các hoạt động này theo cách có lợi nhất cho họ,” bà Shaheed nói, khi nhắc đến tình hình ở Sa Pa, một trong những nơi bà đến thăm: “Người dân cần được sống trong chính văn hoá của mình thay vì phải biểu diễn theo nghĩa vụ.”
“Cần có các biện pháp đảm bảo rằng người dân là chủ nhân của di sản văn hóa được sử dụng để khuyến khích du lịch được trao quyền để quản lý các hoạt động này theo cách có lợi nhất cho họ,” bà Shaheed nói, khi nhắc đến tình hình ở Sa Pa, một trong những nơi bà đến thăm: “Người dân cần được sống trong chính văn hoá của mình thay vì phải biểu diễn theo nghĩa vụ.”
“Việt Nam cũng cần đảm bảo tự do biểu đạt nghệ
thuật và tự do học thuật ở mức cao hơn,” bà Shaheed nói. Bà bày tỏ quan ngại
trước việc thiếu vắng các nhà xuất bản tư nhân, do đó làm giảm đáng kể phạm vi
để những tiếng nói độc lập được nghe thấy, cũng như việc sử dụng một bản sách
giáo khoa lịch sử duy nhất trong các trường học.
Báo cáo viên Đặc biệt nhấn mạnh
rằng việc dạy lịch sử cần khuyến khích tư duy phê phán, học tập từ phân tích và
tranh luận, như khuyến nghị đã nêu trong báo cáo gần đây nhất trước Đại hội
đồng Liên Hợp Quốc (tháng 8 năm 2013).
“Tôi cũng quan ngại sâu sắc rằng một số nghệ sỹ đã bị tầm soát, sách
nhiễu hoặc bị giam giữ,” chuyên gia lưu ý
khi dẫn ra các trường hợp nghệ sỹ bị kết tội theo điều 88 Bộ Luật Hình sự
vì “tiến hành tuyên truyền chống lại Nhà nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt
Nam”.
“Tôi chân thành hy vọng rằng Chính phủ sẽ xem xét
lại chính sách để đảm bảo tự do lớn hơn cho các biểu đạt nghệ thuật và sáng
tạo, tuân theo các tiêu chuẩn quốc tế,” Báo cáo viên nói.
Trong chuyến thăm 12 ngày đến
Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Hội An và Sa Pa, cũng như một số làng bản ở các
tỉnh thành phố Đà Nẵng, Quảng Nam và Lào Cai, chuyên gia nhân quyền đã gặp gỡ
với nhiều bên liên quan trong lĩnh vực văn hóa, bao gồm các cơ quan nhà nước, ở
cấp quốc gia cũng như địa phương.
Bà cũng đã gặp gỡ với các nghệ
sỹ, các học giả, giám đốc và nhân viên của các viện nghiên cứu và các cơ quan
văn hóa, các đại diện của xã hội dân sự, thành viên của các cộng đồng dân tộc,
và người dân tham gia vào hoạt động du lịch.
Báo cáo viên Đặc biệt sẽ trình
lên Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc một báo cáo đầy đủ với các phát hiện và
khuyến nghị của bà trong năm 2014.
(*) Toàn văn thông điệp cuối chuyến thăm của Báo cáo viên
Đặc biệt có tại:
http://www.ohchr.org/EN/Issues/CulturalRights/Pages/SRCulturalRightsIndex.aspx (xem mục “Tin mới nhất” – “Latest news”)
HẾT
http://www.ohchr.org/EN/Issues/CulturalRights/Pages/SRCulturalRightsIndex.aspx (xem mục “Tin mới nhất” – “Latest news”)
HẾT
*
Bà Farida Shaheed đảm nhận vai
trò chuyên gia độc lập và sau đó là một Báo cáo viên đặc biệt trong lĩnh vực
quyền văn hóa từ tháng 8 năm 2009. Bà đã có hơn 25 năm kinh nghiệm trong việc
thúc đẩy và bảo vệ quyền văn hóa qua việc thúc đẩy các chính sách và dự án về
văn hóa để hỗ trợ các quyền của những nhóm thiệt thòi, bao gồm cả phụ nữ, nông
dân, tôn giáo và dân tộc thiểu số. Bà Shaheed đã nhận được nhiều giải thưởng
nhân quyền quốc gia và quốc tế, bà còn là một chuyên gia có kinh nghiệm trong
đàm phán ở các cấp quốc tế, khu vực và quốc gia. Để biết thêm thông tin, truy
cập tại:
http://www.ohchr.org/EN/Issues/CulturalRights/Pages/SRCulturalRightsIndex.aspx
http://www.ohchr.org/EN/Issues/CulturalRights/Pages/SRCulturalRightsIndex.aspx
Đọc báo cáo năm 2013 của Báo
cáo viên Đặc biệt trước Đại hội đồng Liên Hợp Quốc về viết và dạy lịch sử: http://www.ohchr.org/EN/Issues/CulturalRights/Pages/AnnualReports.aspx
Trang về Việt Nam với các cơ
chế nhân quyền Liên Hợp Quốc: http://www.ohchr.org/EN/Countries/AsiaRegion/Pages/VNIndex.aspx
Các câu hỏi và yêu cầu của báo chí, đề nghị liên lạc:
Tại Hà Nội: Bà Mylène Bidault,
(+ 41 79 444 4355 / mbidault@ohchr.org ), Ông Trịnh Anh Tuấn (+84 4 3822 4383 / trinh.anh.tuan@one.un.org )
Tại Geneva: Ms. Chenie Yoon
(+41 22 917 9756 / cyoon@ohchr.org ) hoặc gửi email đến srculturalrights@ohchr.org .
Các đề nghị của báo chí liên quan đến các chuyên gia độc
lập khác của Liên Hợp Quốc:
Xabier Celaya, UN Human Rights – Media Unit (+ 41 22 917 9383 / xcelaya@ohchr.org )
Theo dõi các cơ chế nhân quyền Liên Hợp Quốc qua mạng xã
hội:
Facebook: https://www.facebook.com/unitednationshumanrights
Twitter: http://twitter.com/UNrightswire
Google+ gplus.to/unitednationshumanrights
YouTube: http://www.youtube.com/UNOHCHR
Storify: http://storify.com/UNrightswire
Facebook: https://www.facebook.com/unitednationshumanrights
Twitter: http://twitter.com/UNrightswire
Google+ gplus.to/unitednationshumanrights
YouTube: http://www.youtube.com/UNOHCHR
Storify: http://storify.com/UNrightswire
Xem “20 years of human rights - the road ahead”: http://youtu.be/yW7s-Q8S14E
No comments:
Post a Comment