April 26, 2020
Luật sư ĐẶNG ĐÌNH MẠNH
Bài đăng từ trang Sài Gòn Nhỏ
Luật sư ĐẶNG ĐÌNH MẠNH
Bài đăng từ trang Sài Gòn Nhỏ
***
Giám định tư pháp là một
định chế bổ trợ tư pháp. Theo đó, bằng sự hiểu biết chuyên môn hoặc được hỗ trợ
các trang thiết bị khoa học kỹ thuật chuyên ngành…, giám định viên có thể đánh
giá, kết luận về một sự việc, sự kiện, hành vi để giúp các cơ quan tố tụng có
hành xử hợp lý.
Ví dụ: Qua giám định pháp
y tử thi, giám định viên có thể giúp kết luận nguyên nhân tử vong, thời điểm tử
vong… Nếu tử thi có nhiều vết thương thì vết thương nào là tước đoạt sinh mạng
nạn nhân, loại hung khí được sử dụng; Hoặc giám định pháp y về tâm thần để biết
một người có đầy đủ năng lực hành vi chịu trách nhiệm hình sự, dân sự hay vô
năng lực; Hoặc giám định chữ ký, chữ viết trên văn bản, tài liệu giả/thật, giọng
nói, hình ảnh trong clip ghi âm, ghi hình; Hoặc giám định xác định quan hệ huyết
thống, Hoặc giám định nguyên nhân gây cháy, nổ, tai nạn…
Khoa học pháp lý ở hầu hết
các quốc gia trên thế giới đều thiết lập các định chế giám định tư pháp cá nhân
và tập thể như một ngành bổ trợ hoạt động tư pháp. Ở Việt Nam, giám định tư
pháp “đi xa” hơn toàn bộ phần còn lại của thế giới khi thiết lập nên định chế
“giám định tư pháp về nhận thức” để “đo lường” tư tưởng, quan điểm chính trị của
một người. Các giám định viên thường được bổ nhiệm trong số cán bộ, công chức
thuộc Sở Thông tin và Truyền thông của các tỉnh. Hầu hết vụ án khởi tố bị can với
tội danh liên quan đến chính trị như “Tuyên truyền chống phá nhà nước”, “Lợi dụng
những quyền tự do dân chủ”… đều là “thân chủ” bất đắc dĩ của các giám định viên
loại này.
Đối với các vụ án mà
chúng tôi có dịp tham gia, hầu hết kết luận giám định của các “giám định tư
pháp” đều sử dụng các cụm từ “chết người” như: Tuyên truyền, xuyên tạc đường lối
chính sách của Đảng và Nhà nước, phỉ báng chính quyền nhân dân, xuyên tạc lịch
sử, bôi nhọ lãnh tụ, xâm phạm chính quyền nhân dân và chế độ CNXH nhằm chống
Nhà nước CHXHCN Việt Nam, xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích của tổ
chức, cá nhân, gây chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc, tiến hành tâm lý chiến,
kêu gọi, kích động biểu tình, gây hoang mang trong quần chúng nhân dân, gây mất
lòng tin của nhân dân vào Đảng và Nhà nước, phủ nhận thành quả to lớn của cách
mạng …
Những người bị “giám định”
như vậy đều bị tuyên có tội và lĩnh án. Nói khác, giám định viên có khả năng buộc
tội một công dân trước cả khi tòa án xét xử họ. Câu hỏi đặt ra, các giám định
viên tư pháp giám định về nhận thức, tư tưởng, quan điểm chính trị của một người
bằng phương pháp gì hoặc bằng trang thiết bị gì mà những người tiến hành tố tụng
như điều tra viên, công tố viên, thẩm phán không thể tự mình đánh giá, kết luận
được?
Thực tế, giám định viên
tư pháp không sử dụng các trang thiết bị khoa học kỹ thuật gì cả. Trong các văn
bản kết luận giám định tư pháp của họ, phương pháp được ghi nhận là tổng hợp,
thống kê, phân tích, so sánh, đối chiếu… Đôi khi, khôi hài hơn, phương pháp lại
được ghi là “bằng tiếng Việt”!
Qua đó cho thấy, giám định
viên tư pháp về nhận thức, tư tưởng và quan điểm chính trị của một người ở Việt
Nam không có sự chuyên môn khác biệt gì với các điều tra viên, kiểm sát viên,
thẩm phán hay luật sư, vì các phương pháp mà họ sử dụng được liệt kê không khác
gì các phương pháp mà những người tiến hành tham gia tố tụng vẫn thường áp dụng.
Họ chỉ có một khác biệt là được bổ nhiệm, cấp thẻ giám định viên tư pháp mà
thôi.
Tất cả hồ sơ các vụ án
xét xử về tội danh “Tuyên truyền chống Nhà nước” đều có văn bản kết luận của
giám định viên tư pháp loại này. Chẳng hạn các trường hợp: Kỹ sư Nguyễn Ngọc
Ánh ở Bến Tre; Hai tiểu thương Vũ Thị Dung, Nguyễn Thị Ngọc Sương ở Đồng Nai;
Các ông Vũ Quang Thuận, Trần Hoàng Phúc, Nguyễn Văn Điển ở Hà Nội; Tín đồ Phật
Giáo Hòa Hảo Trần Thanh Giang ở An Giang; và mới đây là vụ khởi tố tiến sĩ Nguyễn
Chí Dũng ở Sài Gòn…
Vụ án xét xử thầy Nguyễn
Năng Tĩnh không là ngoại lệ. Tạm gác nghi vấn về động cơ thật sự để khởi tố vụ
án thầy Nguyễn Năng Tĩnh, một cách chính thức, hồ sơ vụ án của thầy được khởi động
bằng một công văn “tố giác tội phạm” của Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh gởi
đến cơ quan điều tra. Sau đó, vụ án được khởi tố. Thầy Tĩnh bị bắt rồi tạm
giam. Các “status” thể hiện trên trang mạng xã hội Facebook mang tên Nguyễn
Năng Tĩnh được cơ quan điều tra thu thập để trưng cầu “giám định tư pháp”. Hồ
sơ thu thập được chuyển đến Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh để nơi này thành
lập nhóm “Giám định Tư pháp Tập thể” nhằm tiến hành giám định nhận thức, tư tưởng,
quan điểm chính trị của thầy Nguyễn Năng Tĩnh.
Kết quả, các giám định
viên tư pháp kết luận rằng các status trên trang mạng xã hội mang tên Nguyễn Năng
Tĩnh đã “Tuyên truyền, xuyên tạc đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước, phỉ
báng chính quyền nhân dân, xuyên tạc lịch sử, bôi nhọ lãnh tụ, xâm phạm chính
quyền nhân dân và chế độ CNXH nhằm chống Nhà nước CHXHCN Việt Nam, xâm phạm lợi
ích của Nhà nước, quyền và lợi ích của tổ chức, cá nhân…”. Với những kết luận nặng
nề như thế, thầy Tĩnh đã phải lĩnh mức án đến 11 năm tù giam.
Bào chữa tại tòa, các luật
sư đều nêu ý kiến bác bỏ tập hồ sơ kết luận giám định tư pháp. Ít nhất ở hai
phương diện: Thủ tục và nội dung.
Về phương diện thủ tục: Trong vụ án, Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh
đã tham gia vụ án với tư cách là người tố giác tội phạm. Sau khi khởi tố vụ án,
Sở lại được giao tổ chức giám định tư pháp gồm các giám định viên là cán bộ,
công chức của Sở. Điều này rõ ràng không đảm bảo sự khách quan của giám định tư
pháp. Tham chiếu điểm c, khoản 5 điều 68 Bộ luật Tố tụng Hình sự thì lẽ ra giám
định viên phải từ chối tham gia tố tụng vì “Đã tiến hành tố tụng trong vụ án
đó”.
Do đó, tập hồ sơ kết luận
giám định tư pháp không thể được công nhận là nguồn chứng cứ buộc tội, vì không
bảo đảm sự khách quan và còn hơn cả thế, vi phạm thủ tục tố tụng về giám định
tư pháp.
Về phương diện nội dung: Giám định viên tư pháp đã tiến hành giám định
nhiều nội dung. Một trong số đó là giám định status mà thầy Tĩnh chia sẻ trên
Facebook cá nhân: Bản kiến nghị sửa đổi Hiến pháp có nhóm tác giả gồm 72 người.
Bản kiến nghị này bị kết luận rằng “Đưa ra các kiến nghị đi ngược lại với đường
lối, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước”. Vấn đề là 72 tác
giả của Bản kiến nghị đã công khai nộp văn bản này một cách chính thức tại Văn
phòng Quốc Hội. Đến nay, 72 người này chưa từng bị chính quyền xử lý vì nội
dung bản kiến nghị. Trong khi đó, thầy Tĩnh, người chia sẻ Bản kiến nghị, lại bị
truy cứu trách nhiệm hình sự!
Đương nhiên, với những vụ
án thuộc loại này, bất luận ý kiến bào chữa nào của luật sư cũng đều được tòa
án ghi nhận để … bác bỏ.
Quá dễ dàng để khép lại vụ
án bằng một bản án, nhưng không dễ gì khép lại những nghi vấn xoay quanh vụ án
đó khi mà công lý vẫn bị đặt bên ngoài bản án.
Thật đáng tiếc khi một phần
hoạt động pháp đình của xứ sở này luôn bị vây quanh bởi những nghi vấn làm biến
dạng công lý theo cách thức như vậy. Vụ án thầy Nguyễn Năng Tĩnh là một trong số
ấy. Có thể thời điểm nào đó trong tương lai, khi có sự thay đổi thượng tầng kiến
trúc, sẽ có nhiều tài liệu bí mật được bạch hóa để công chúng biết rõ những gì
được gọi là sự thật trong các vụ án nhuốm màu chính trị. Trong vụ án xét xử thầy
Tĩnh, hành vi tuyên truyền chống nhà nước không có vẻ là động cơ thật sự để khởi
tố vụ án.
Sài Gòn, ngày 26-4-2020
-------------------------
SAIGONNHONEWS.COM
Luật sư ĐẶNG ĐÌNH MẠNH
Giám định tư pháp là một
định chế bổ trợ tư pháp. Theo đó, bằng sự hiểu biết chuyên môn hoặc được hỗ trợ
các trang thiết bị khoa học kỹ thuật chuyên ngành…, giám định viên có thể đánh
giá, kết lu.....
----------------------------------------------
Với kết quả y án sơ thẩm,
vụ án xét xử thầy Nguyễn Năng Tĩnh đã khép lại với mức án kỷ lục đối với một tội
danh “vạ miệng”, thường được gọi tắt là “Tội tuyên truyền chống Nhà nước” : 11
năm tù giam, 05 năm quản chế sau khi mãn hạn tù và 05 năm cấm đảm nhiệm vào các
chức vụ dân cử, chính quyền và lực lượng vũ trang.
Như nhiều vụ án hình sự
phúc thẩm thông thường khác đã từng diễn ra trên xứ sở này, phiên tòa xét xử
thân phận pháp lý một con người diễn ra chóng vánh, chỉ khoảng hơn hai tiếng đồng
hồ để tái khẳng định mức hình phạt dài dằng dặc đến hơn cả chục năm tù.
Trao đổi với các luật sư,
thầy Tĩnh cho biết đã tuyệt thực 46 ngày, từ ngày 03/03 đến ngày 17/04 để yêu
cầu được thực hiện các quyền về tín ngưỡng, bao gồm cả việc yêu cầu gặp một
linh mục công giáo. Nhưng đã không được chấp nhận. Thầy sẽ tiếp tục tuyệt thực
sau phiên tòa phúc thẩm.
Trong phiên tòa xét xử
mình, thầy Tĩnh đã có đến hai lời nói cuối. Một theo quy định, trước khi hội đồng
xét xử vào nghị án, thầy khẳng định : “Tôi vô tội”. Và một, từ sự phẫn uất sau
khi nghe dứt lời tuyên án : “Một lũ bất nhân tạo ra một phiên tòa bất nhân”. Dĩ
nhiên, cả phiên tòa, từng thành viên hội đồng xét xử, công tố viên, các nhân
viên an ninh và chúng tôi … phải “nuốt” trọn lời nói cuối đó của thầy trong câm
lặng.
Tuy không ngạc nhiên về kết
quả vụ án, nhưng rời phiên tòa, chúng tôi vẫn thấy lòng mình trĩu nặng về mức
hình phạt quá hà khắc cho một công dân lương thiện, người thầy giáo mực thước vốn
chỉ mong muốn điều tốt lành cho dân tộc, sự hùng cường cho xứ sở.
Tạm biệt vội ông bà thân
sinh của thầy và cả vị linh mục đang an ủi cho con chiên, tôi và LS.Nguyễn Văn
Miếng sắp hành lý lên xe để rời Vinh. Rời nơi mà "ai đó" đã rất quan
tâm đến sinh mạng của chúng tôi khi "ân cần" gởi lời nhắn tin từ ngay
trước phiên xử : “Bọn mày là luật sư cho thằng Tĩnh à. Bọn mày xuống Nghi Phú,
Yên Đại đây ông giết”[1], để lại xuôi dọc con đường quốc lộ dài 1.500km về Sài
Gòn trong tâm trạng ngổn ngang.
Về ngang dòng sông Bến Hải,
nơi còn lưu giữ chiếc cầu Hiền Lương, biểu tượng chia cắt với hai màu sơn khác
nhau. Với thế giới, chiếc cầu chỉ là một vạch vĩ tuyến 17 để đáp ứng toan tính
chính trị, nhưng với dân tộc này, đã là một sự chia cắt lòng người, không chỉ
20 năm nội chiến mà đến tận 45 năm sau thống nhất, cho dù chiếc cầu đã nối lại,
nhưng lòng người vẫn chưa hề thống nhất. Đến mức, chỉ để yêu nước, mà sao vẫn
quá khó khăn để thể hiện nếu khác chính kiến với chế độ …
Chuyến đi khứ hồi dài
3.000 km của một tay lái không chuyên, di chuyển qua 14 tỉnh thành, trong suốt
gần một tuần lễ của những ngày giãn cách xã hội đã kết thúc an toàn vào lúc nửa
đêm ngày 22/04. Tất cả, là nhờ vào lời chúc lành, cầu nguyện lặng lẽ của các
linh mục, sư thầy, nhiều anh chị em quan tâm và cả lời cầu nguyện của chúng tôi
khi dự lễ trực tuyến lúc xe đang băng ngang Khu kinh tế Vũng Ánh, thuộc thị trấn
Kỳ Anh, Hà Tĩnh …
Cảm ơn tất cả và xin chúc
lành cho nhau và nhất là cho thầy Tĩnh, người tù nhân lương thiện !
Sài Gòn, ngày 24/04/2020
Đặng Đình Mạnh, luật sư thực thụ
Đặng Đình Mạnh, luật sư thực thụ
-------//-------
P/s : Chúng tôi sẽ sớm có ý kiến phân tích về một số điểm pháp lý về vụ án để
làm cơ sở yêu cầu xem xét giám đốc thẩm vụ án
[1] Nghi Phú, Yên Đại là
nơi có khách sạn mà các luật sư thường lưu trú khi công tác ở Vinh
No comments:
Post a Comment