Ngô
Nhân Dụng
December
2, 2016
Tuần
trước, Giáo Sư Dư Vĩnh Ðịnh (Yu Yongding) nguyên cố vấn Ngân Hàng Trung Ương ở
Bắc Kinh đã viết trên tờ báo chính thức của đảng khuyên Trung Cộng hãy ngưng cố
gắng bảo vệ giá trị đồng nguyên. Hãy để cho đồng tiền tụt giá so với đô la Mỹ,
trước khi ông Donald Trump nhậm chức đầu năm 2017. Bởi vì dù cố gắng đến mấy để
giữ giá, đồng nguyên sẽ còn xuống nhanh hơn nữa, khi chính sách kinh tế của vị
tân tổng thống Mỹ được thực hiện.
Theo
hứa hẹn của ông Donald Trump khi tranh cử, trong năm đầu tiên ông sẽ cắt giảm
thuế cho các công ty và những người lợi tức cao nhất nước Mỹ, đồng thời sẽ bắt
đầu một kế hoạch xây dựng hạ tầng cơ sở như đường sá, cầu cống, vân vân. Hai biện
pháp đó sẽ tăng số tiền lưu hành ở nước Mỹ, thúc các hoạt động kinh tế lên cao,
nhưng lạm phát chắc chắn lên cao hơn. Ngân Hàng Trung Ương Mỹ (Fed) sẽ phải
tăng lãi suất để ngăn chặn lạm phát. Khi lãi suất ở Mỹ tăng, giá trị của đồng
đô la sẽ lên theo.
Từ
sang năm, ngân sách Mỹ sẽ thêm khiếm hụt, số nợ công sẽ tăng, khi chính phủ vay
thêm, mà Quốc Hội Mỹ cùng một đảng Cộng Hòa sẽ không ngăn cản. Sau các nguồn vốn
nội địa sẵn sàng cho chính phủ Mỹ vay nợ, ngoài các quốc gia xuất cảng dầu lửa
còn có các nước Á Ðông. Từ hai chục năm nay, tiền từ các nước Á Ðông đem cho nước
Mỹ vay vì đó là nơi gửi tiền an toàn nhất, mà cũng vì người dân các nước đó bị
“cưỡng bức tiết kiệm.” Người tiêu thụ Trung Hoa lục địa và Nhật Bản đều chi
tiêu rất ít so với dân Mỹ, không phải vì họ muốn như vậy nhưng vì chính sách của
các chính phủ ưu đãi việc xuất cảng, bỏ rơi thị trường nội địa, bắt dân phải tiết
giảm tiêu thụ. Thí dụ, vào năm 2014, trong khi dân Mỹ tiêu dùng 68% GDP thì số
chi tiêu của dân Nhật Bản lớn bằng 60% tổng sản lượng nội địa, dân Tàu chỉ được
tiêu hơn 37% số tiền họ tạo ra.
Ðồng
đô la Mỹ sẽ lên giá; khi các nước Á Ðông đem tiền cho Mỹ vay vì lãi suất lên
cao hấp dẫn. Nhưng đô la lên mãi sẽ tới lúc phải xuống; đến khi chính phủ Mỹ trả
lại lãi và vốn các món nợ cũ thì những nước cho vay sẽ thiệt vì nhận đồng tiền
giá trị thấp hơn. Ðảng Cộng Sản Trung Quốc bắt dân nhịn tiêu thụ để đem tiền
cho vay, cuối cùng sẽ thiệt.
Cố
giữ cho đồng nguyên vững giá so với đô la Mỹ là trái ngược với quyền lợi của
chính nước Tàu! Nhưng Cộng Sản Trung Quốc đang cố làm công việc đó, trong khi tổng
thống tân cử Donad Trump vẫn lớn tiếng chỉ trích Trung Cộng “âm mưu” hạ giá đồng
tiền của mình để hàng xuất cảng sang Mỹ giá rẻ hơn.
Trước
khi ông Trump nhậm chức, tiền ở Trung Quốc vẫn tiếp tục được đổi sang đô la Mỹ,
USD, để chuyển ra nước ngoài, khiến đồng nguyên xuống giá nhanh hơn. Ngân Hàng
Trung Ương Bắc Kinh đã can thiệp mạnh mẽ trong mấy tuần cuối tháng 11 để ngăn
ngừa, khi thấy đồng nguyên mất 7% giá trị so với đô la trong một năm qua. Ngân
Hàng Nhân Dân cấm dùng thẻ tín dụng xài đô la; ra lệnh dân Tàu không được mua bảo
hiểm của nước ngoài; không cho phép các xí nghiệp trong nước Tàu đầu tư quá $10
tỷ; không cho các doanh nghiệp nhà nước mua các xí nghiệp ngoại quốc hoặc mua
các cơ sở địa ốc ở nước ngoài với giá cao hơn $1 tỷ. Một lệnh khác của Ngân
Hàng Trung Ương cấm các xí nghiệp không được chuyển ra nước ngoài số tiền cao
hơn 30% số vốn.
Tất
cả các biện pháp đó đều nhằm ngăn cản việc đổi đồng nguyên lấy đô la, cốt giữ vững
giá đồng tiền và ngăn chặn thất thoát ngoại tệ. Nguyên nhân chính khiến quỹ dự trữ ngoại tệ Trung Quốc giảm sụt là tiền
vốn chạy ra nước ngoài. Năm 2014, số dự trữ này lên cao nhất, tới gần
$4,000 tỷ, hiện nay chỉ còn hơn $3,000 tỷ. Riêng trong tháng 11 vừa qua, quỹ đã
giảm bớt $46 tỷ.
Lý
do chính khiến đồng nguyên mất giá là kinh tế Trung Quốc không còn tăng trưởng
với tốc độ cũ. Trong năm 2016, GDP sẽ chỉ tăng 6.7%, so với tỷ lệ 6.9% đạt được
năm ngoái. Ông Tập Cận Bình đã tuyên bố chấp nhận tỷ lệ thấp, nhưng vẫn muốn sẽ
không xuống dưới 6.5%, là tỷ lệ tối thiểu để không gây nạn thất nghiệp trầm trọng.
Nhưng
đồng nguyên sẽ tiếp tục xuống giá so với đô la Mỹ trong thời gian tới. Một lý
do khác là số nợ chồng chất trong nền kinh tế đã lên quá cao, Ngân hàng trung
ương sẽ phải tiếp tục giữ lãi suất ở mức thấp để các con nợ không bị phá sản;
khi họ phải vay nợ mới trả nợ cũ. Trong khi đó, lãi suất ở Mỹ sẽ tăng lên thì đổi
tiền Tàu lấy tiền Mỹ cho vay lợi hơn nhiều.
Lý
do thứ hai là số lượng hàng xuất cảng của Trung Quốc đang xuống. Nhiều công ty
quốc tế, kể cả các công ty Trung Quốc, đã chuyển cơ xưởng sản xuất qua những nước
còn giữ đồng lương thấp hơn. Ðể giảm bớt tốc độ đi xuống của ngành xuất cảng, Bắc
Kinh không thể cho giá đồng nguyên tăng lên để mất lợi thế.
Ðảng
Cộng Sản Trung Quốc sẽ phải đối phó trước viễn tượng đồng nguyên xuống giá. Vì
trong năm tới đồng đô la Mỹ sẽ lên giá, khi Quỹ Dự Trữ Liên Bang (Fed) sẽ phải
tăng lãi suất trước mối đe dọa của lạm phát khi ngân sách Mỹ khiếm hụt vì vừa cắt
giảm thuế vừa tăng công chi.
Theo
lời khuyên của Giáo Sư Dư Vĩnh Ðịnh, họ có thể chọn hành động mạnh, chính thức
hạ giá đồng nguyên một lần trước khi ông Trump nhậm chức. Làm sớm để tránh phản
ứng nặng nề, vì ông Trump vẫn kết án Trung Cộng âm mưu hạ thấp đồng tiền để bán
hàng. Nhưng năm ngoái, Bắc Kinh đã phá giá đồng nguyên một lần khi thị trường
chứng khoán sụp đổ. Một hành động mạnh bây giờ không phải chỉ khiến Mỹ và các
nước Tây phương đồng loạt phản đối, mà còn khiến người dân nước Tàu nghi ngờ khả
năng điều khiển kinh tế của giới lãnh đạo!
Cho
nên, có thể đoán rằng Bắc Kinh sẽ còn cố tỏ thiện chí với ông Trump bằng cách bảo
vệ giá trị đồng nguyên, như Nhân Dân Ngân Hàng đang làm trong mấy tuần qua. Sau
đó, họ sẽ chấp nhận cho đồng nguyên xuống giá từ từ, biện minh rằng đó là do áp
lực của thị trường.
Trong
số những người được ông Trump bổ nhiệm trong các vai trò điều khiển kinh tế,
tài chánh có rất nhiều người xuất thân từ công ty tài chánh Goldman Sachs, mà
chính công ty này từ đầu năm 2016 đã tiên đoán đồng nguyên phải xuống giá, vì
các lý do kinh tế khách quan chứ không phải do chính sách của Cộng Sản Trung
Hoa. Tình trạng đồng nguyên xuống giá là điều chính quyền Bắc Kinh không thể cưỡng
lại được; nó chỉ chứng tỏ kinh tế Trung Quốc vẫn còn yếu.
Một
điều Trung Cộng có thể an tâm là kế hoạch kinh tế của ông Trump trong năm tới sẽ
khiến chính phủ Mỹ phải vay nợ nhiều hơn; và Trung Quốc là một nguồn vốn cho
vay sẵn sàng chấp nhận lãi suất thấp. Ông Trump có thể đưa ra những biện pháp tức
thời nhằm “trừng phạt” Trung Cộng để làm vui lòng những cử tri đã bầu cho ông,
như tăng thuế nhập cảng hàng sắt thép và nhôm từ Trung Quốc. Nhưng không một
nhà kinh tế nào lại nghĩ nước Mỹ sẽ làm lấy những thứ hàng rẻ tiền như dân
Trung Quốc hoặc Việt Nam đang làm. Ông Trump sẽ chỉ yêu cầu Trung Cộng cũng như
các nước Á Châu mở cửa cho hàng hóa Mỹ được bán vào dễ dàng hơn.
Ðây
có thể là một cơ hội cho Trung Cộng. Trước các áp lực đó, họ có cơ hội thực hiện
việc cải tổ kinh tế nhanh hơn. Bao lâu nay, Trung Cộng vẫn đặt ưu tiên cho các
xí nghiệp quốc doanh đầu tư trong khi dân không được tiêu thụ, gây ra tình trạng
mất thăng bằng. Ở một nước với bao nhiêu xí nghiệp sản xuất dư thừa, không bán
được hàng, trong khi đó giá hàng hóa vẫn cao khiến người dân không được tiêu thụ,
đó là do chính sách của đảng Cộng Sản gây ra từ hàng chục năm nay. Cuộc cải tổ
cơ cấu mà ông Tập Cận Bình vẫn hô hào hai năm nay nhưng không tiến được, vì bị
các thủ lãnh địa phương trì hoãn. Bao nhiêu nhà máy quốc doanh lỗ lã được lệnh
đóng cửa nhưng vẫn hoạt động, trung ương không làm gì được! Sang năm họp đại hội
đảng, Tập Cận Bình có thể nhân thời cơ thay thế hết các thủ lãnh địa phương!
Cộng
Sản Trung Hoa sẽ phải thay đổi cơ cấu kinh tế lỗi thời. Phải chấm dứt chính
sách cưỡng bức tiết kiệm, trả lại đồng tiền vào tay dân chúng tiêu thụ, thay vì
cứ đưa cho các cán bộ nhà nước phung phí trong những dự án đầu tư không có lời.
Những đe dọa của ông Trump có thể giúp đảng Trung Cộng bắt đầu cải tổ nhanh
hơn.
Nước
Mỹ đang sản xuất một phần tư giá trị kinh tế trên địa cầu (25% GDP thế giới) dù
dân số chỉ lớn bằng 5% toàn thể nhân loại. Ngược lại, dân Trung Hoa lục địa lớn
bằng 18% dân số toàn cầu nhưng hiện nay sức sản xuất chỉ bằng 15% toàn thể.
Không ai có thể chối cãi rằng Trung Quốc sẽ phải trở thành một cường quốc kinh
tế. Trong hiện tại, họ đã là nước buôn bán nhiều nhất với thế giới bên ngoài.
Trong tương lai, khi giới trung lưu Trung Hoa giầu hơn, họ sẽ là khối người
tiêu thụ lớn nhất, bất cứ nhà kinh doanh hoặc ông tổng thống Mỹ nào cũng không
thể bỏ qua!
Ðứng
trước viễn tượng đó, người Việt Nam chỉ có một con đường để thoát khỏi cảnh lệ
thuộc là tự mình cải tổ, sớm hơn và nhanh hơn Cộng Sản Trung Quốc. Không nên mơ
tưởng các nước lớn sẽ đấu đá nhau cho nước mình thừa cơ thủ lợi. Chỉ có một đường
đi là làm sao kinh tế nước Việt Nam hưng thịnh. Guồng máy chính trị độc tài là
nguyên nhân chính khiến kinh tế chậm lụt. Cho nên, phải cải tổ triệt để, nghĩa
là trên cả hai lãnh vực, kinh tế và chính trị.
No comments:
Post a Comment