Minh Anh
- RFI
Thứ tư 09 Tháng Giêng 2013
Tình hình chính trị, kinh tế và xã hội châu Á, nhất là
tại vùng Đông và Đông Nam Á được các báo Pháp số ra hôm nay quan tâm nhiều : từ
vấn đề xung khắc giữa cộng đồng công giáo và chính phủ Việt Nam trên báo La
Croix, chủ tịch tập đoàn Google bất ngờ viếng thăm Bình Nhưỡng của báo Le
Monde, đến làn sóng phản đối kiểm duyệt báo chí tại Trung Quốc đăng trên Le
Figaro.
Liên quan đến tình hình xã hội Việt Nam, tờ nhật báo Công giáo La Croix có
bài viết đề tựa « Người
công giáo Việt Nam liên tục bị sách nhiễu », liên quan đến phiên xử 14
blogger công giáo tại giáo xứ Vinh, thuộc tỉnh Nghệ An, diễn ra ngày hôm qua,
thứ ba 08/01/2013 về tội tuyên truyền chống phá Nhà nước.
Mười bốn blogger, tuổi từ 24 đến 55, là sinh viên hay các
nhà hoạt động nhân quyền, bị quy tội là thành viên của đảng Việt Tân , trụ sở ở
California, Hoa Kỳ. Một tổ chức chính trị mà La Croix cho rằng chính phủ Việt
Nam xem như là một tổ chức « khủng bố ». Tờ báo còn đưa ra con số ước tính cho
biết có đến khoảng 10% người công giáo tham gia vào tổ chức này.
La Croix trích dẫn lời khẳng định của ông Michel Trần
Đức, sinh sống tại Pháp và cũng là thành viên của đảng Việt Tân, cho rằng « 14
người trên không thuộc tổ chức đó. Số người trên chỉ tham gia vào các buổi đào
tạo viết blog và an toàn kỹ thuật số được tổ chức tại châu Á từ năm 2009. Mục
tiêu của tổ chức này là không kêu gọi lật đổ chính phủ mà chỉ đòi hỏi đa nguyên
đa đảng, tự do ngôn luận và các hiệp hội ».
Theo bài viết trên La Croix, đây không phải là lần đầu
tiên các giáo dân và những người hoạt động nhân quyền đấu tranh cho tự do tín
ngưỡng bị bắt và kết án tù nặng. Tờ báo trích dẫn trường hợp luật sư công giáo
Lê Quốc Quân, bị kết án tù vì ủng hộ cho tự do tín ngưỡng. Là thành viên của tổ
chức Công lý và Hòa bình, do Cha xứ Paul Nguyễn Thái Hợp, thuộc giáo xứ Vinh,
chủ trì, LS. Lê Quốc Quân đã bảo vệ các giáo đoàn và cộng đồng giáo dân chống
lại việc trưng thu đất đai của nhà nước.
La Croix cho rằng hiện nay các giáo
dân Việt Nam là nạn nhân của nhiều hành động khiêu khích và sách nhiễu. Hôm 3/01 vừa qua, Tổng giám mục tại Hà Nội đã phản ứng mạnh mẽ trước quyết
định của Sở Y tế thành phố, khẳng định việc « phá dỡ » tu viện dòng Cac-men tại
Hà Nội. Trên thực tế, từ nhiều năm nay, trong dự án mở rộng bệnh viện Xanh Pôn,
vốn xuất thân từ bệnh viện công giáo Saint Pol cũ, chính quyền thành phố dự
kiến biến tu viện trên thành bệnh viện nội khoa.
Ngoài phạm vi giáo xứ Vinh và Hà Nội, La Croix còn nói
rằng căng thẳng giữa Giáo Hội và Nhà nước còn xảy ra ở những nơi khác như vụ
các linh mục tại Huế phản đối việc trưng thu tu viện dòng Benedicto để xây dựng
khu vui chơi giải trí nhằm phát triển ngành du lịch của địa phương.
Chủ tịch tập đoàn Google bất ngờ viếng thăm Bình Nhưỡng
Le Monde chú ý đến thời sự tại Đông Á qua bài viết « Chủ
tịch tập đoàn Google bất ngờ đến thăm Bình Nhưỡng ». Theo nhận xét của tờ báo,
từ 10 năm bnay, nhà lãnh đạo độc tài Bắc Triều Tiên đã âm thầm thực hiện một
cuộc « cách mạng công nghệ số ».
Tờ báo đặt câu hỏi : ông Eric Schmidt, lãnh đạo doanh
nghiệp hàng đầu thế giới chuyên về « mở rộng cổng tiếp cận thông tin toàn cầu»
đến thăm quốc gia khép kín nhất và cứng đầu nhất trên thế giới này nhằm mục
đích gì ? Về mặt chính thức, chuyến đi này mang « tính chất cá nhân ». Cùng với
sự tháp tùng của ông Bill Richardson, cựu thống đốc bang New Mexico, Eric
Schmidt đến Bình Nhưỡng vì các « lý do nhân đạo ».
Thế nhưng, theo Le Monde, vào năm 2010, một phái đoàn Bắc
Triều Tiên đã đến thăm trụ sở Google, tại California. Mặt khác, từ năm 2008,
tập đoàn Orascom của Ai Cập đã giúp Bắc Triều Tiên xây dựng mạng điện thoại di
động trong nước. Như vậy, trong chuyến đi này, còn có sự tham gia của ông Jared
Cohen, giám đốc Trung tâm nghiên cứu Google Ideas, Le Monde cho rằng có lẽ ông
Eric Schimdt đến Bình Nhưỡng với dự án trong đầu là nhằm phát triển hệ thống
Internet dựa trên mạng di dộng thế hệ 3G đã có sẵn với hơn một triệu người sử
dụng.
Tờ báo còn cho rằng từ hơn 10 năm nay, Cộng hòa dân chủ
Nhân dân Triều Tiên đã âm thầm tiến hành một cuộc « cách mạng công nghệ số ».
Sự bùng nổ các loại điện thoại di dộng trong nước thể hiện rõ tham vọng « cách
mạng công nghiệp » mà Kim Jong-un đã nhắc đến trong bài diễn văn đầu năm, dù
rằng mạng điện thoại vẫn chưa được tiếp cận các nguồn thông tin quốc tế, ngoại
trừ các thiết bị dành cho người nước ngoài.
Tờ báo nhắc lại rằng vào năm 2010, Ban Trung ương Đảng
Lao động và Ban quân ủy trung ương từng kêu gọi dân chúng thực hiện « bước đại
nhảy vọt lên phía trước trong công nghệ thông tin ». Chương trình này đã được
giao cho khoảng 20 tổ chức trực thuộc đảng, quân đội, bộ phận an ninh và các cơ
quan hữu quan phụ trách.
Và cũng trong 10 năm đó, chế độ Bình Nhưỡng đã chú trọng
nhiều đến việc tăng cường đào tạo các trình lập viên. Các trường đại học chuyên
về công nghệ như đại học Kim Check ở Bình Nhưỡng có các chương trình trao đổi
với các cơ sở đào tạo của Trung Quốc và Hoa Kỳ (Syracuse University tại New
York). Sinh viên các trường này được tiếp cận Internet nhưng rất hạn chế, chỉ
nằm trong khuôn khổ « chương trình nghiên cứu của họ ».
Theo đánh giá của nhiều chuyên gia nước ngoài, vừa đến
thăm đất nước, trình độ các nhà tin học tại đây cũng ngang bằng với các nước
tiên tiến. Họ viết các lập trình cho các ngân hàng vùng Cận Đông, các trình ứng
dụng cho các nhà sản xuất điện thoại di dộng của Nhật Bản và Hàn Quốc.
Le Monde nhận định số người Bắc Triều Tiên sở hữu laptop
cá nhân rất là hiếm. Và những ai may mắn có được thì chỉ tra được thông tin qua
cổng Intranet. Chỉ một bộ phận rất nhỏ dân chúng và những người nước ngoài mới
vào được Internet, nhưng dưới sự giám sát chặt chẽ.
Cuối cùng, Le Monde đánh giá rằng trước sự du nhập ồ ạt
thông tin từ bên ngoài bằng các đĩa DVD hay cổng USB, dường như chính quyền Bắc
Triều Tiên đang dao động giữa chuyện thả lỏng hay tăng cường kiểm soát, tùy
theo mức độ cảm nhận mối họa mất an ninh.
Trung Quốc : Làn gió nổi dậy chống kiểm duyệt báo chí
Đến với Trung Quốc, « một làn gió nổi dậy chống kiểm
duyệt báo chí » là bài nhận định trên báo Le Figaro. Tờ tuần san Nam Phương Chu
Mạt, được cho là một trong những tờ báo có uy tín nhất trong nước, đã bị chính
quyền kiểm duyệt đang nhận được nhiều sự ủng hộ từ các nhân vật nổi tiếng trong
nước . Một bước tiến mà tờ báo đánh giá là hiếm có và rất đáng ngại cho chế độ.
Le Figaro nhận định « Làn gió tự do báo chí thổi từ phía
Nam đến Bắc Kinh không hề bị suy yếu ». Bởi vì, làn sóng ủng hộ tờ tuần san chủ
trương cải cách, bị Ban tuyên huấn kiểm duyệt không ngừng gia tăng, và bắt đầu
lan xuống phố sau một tuần gây sốt trên mạng Internet Trung Quốc.
Ngày hôm qua, thứ ba, 08/01/2013, là ngày thứ hai liên
tiếp những nhà đấu tranh đòi tự do ngôn luận tụ tập lại trước văn phòng tòa
soạn tờ Nam Phương Chu Mạt. Công an chỉ đến can thiệp khi xảy ra xung động giữa
người biểu tình và những người chống biểu tình vốn xem các nhà báo là những kẻ
« phản bội ».
Thế nhưng, những ký giả biểu tình chống kiểm duyệt đã
nhận được sự ủng hộ của nhiều nhân vật tiếng tăm, những người hay có thói quen
giữ khoảng cách với các chủ đề chính trị. Trên mạng Vi Bác, tương đương với
Twitter Trung Quốc, người ta có thể đọc thấy các dòng bình phẩm như « Một lời
nói thật đáng giá ngàn vàng » (nữ diễn viên Yao Chen), « Tôi xin nói thẳng, tôi
ủng hộ tờ Nam phương Chu Mạt » (nam diễn viên Chen Kun) hay như blogger nổi
tiếng Han Han mong muốn « gởi chút hơi thở để giúp đỡ tuần san tiến lên ».
Le Figaro nhắc lại rằng sự việc bắt nguồn từ việc một bản
gốc của bài xã luận đầu năm kêu gọi cải cách chính trị, khi nhắc đến « giấc mơ
nhà nước pháp quyền » tại Trung Quốc, đã bị Ban tuyên huấn tỉnh Quảng Đông cắt
xén thô bạo làm cho bài viết trở nên tẻ nhạt và vô vị. Thế nhưng, bản gốc bài
viết đã được hơn một triệu cư dân mạng phổ biến rộng rãi trên mạng Vi Bác.
Ngay sau khi bài viết đã bị sửa đổi được đăng, ngay lập
tức, hơn 60 nhà báo đã có phản ứng. Hơn 35 ký giả phóng sự còn đi xa hơn yêu
cầu ông Sài Chấn, trưởng ban Tuyên huấn tỉnh Quảng Đông phải từ chức.
Le Figaro đánh giá cao sự khôn khéo của các ký giả. Những người này đã tán dương rằng báo chí không bị khóa mõm thì mới có lợi cho Đảng. Họ viết : « Nếu như truyền thông không có chút tính đáng tin cậy và chút ảnh hưởng nào, vậy thì, Đảng làm sao có thể nghe được tiếng nói của mình và thuyết phục được dân tộc ».
Le Figaro đánh giá cao sự khôn khéo của các ký giả. Những người này đã tán dương rằng báo chí không bị khóa mõm thì mới có lợi cho Đảng. Họ viết : « Nếu như truyền thông không có chút tính đáng tin cậy và chút ảnh hưởng nào, vậy thì, Đảng làm sao có thể nghe được tiếng nói của mình và thuyết phục được dân tộc ».
Theo tờ báo, không những vụ việc còn nhận được sự ủng hộ
từ giới sinh viên và luật gia mà giờ còn là chủ đề được bàn luận nhiều nhất
trên mạng Internet tại Trung Quốc. Trước làn sóng chống kiểm duyệt chưa từng có
lần này, các nhà lãnh đạo mới của Trung Quốc hiện đang trong tình thế khó xử.
No comments:
Post a Comment