Kiều Duy Vĩnh
Monday,
July 30, 2012 1:25:25 PM
Ðối với tù: Quản
giáo là chủ nô.
Ðôi lúc tôi đã lẩn thẩn nghĩ rằng: Những kẻ nào bất tài, vô tướng, học thì dốt,
đầu óc bã đậu, lại lười biếng thích ăn không thích làm nhưng lại muốn làm cha
người ta, làm ông chủ người ta thì nên xin gia nhập làm ngành công an làm quản
giáo coi tù. Làm quản giáo sướng lắm chứ, có dưới quyền khoảng trên dưới 40 tên
nô lệ. Gọi dạ, bảo vâng, sai gì làm nấy. Nếu láo xược, không nghe sẽ có ngay
đòn trừng trị của chính quản giáo, hay nếu không muốn ra tay thì đã có tay sai
là mấy tên tù hình sự làm trật tự viên. Ngoài ra còn có súng của mấy lính coi
tù hỗ trợ nữa. Ngày ngày, cắp quyển sách, ngồi ghi ghi, chép chép, đi theo đến
chỗ tù làm, chán thì đi tới đi lui bảo ban, sai phái. Hết giờ về, ăn cơm, ngủ.
Mai lại thế. Vậy, hỡi ơi, hãy cho con cháu mình, người nhà mình, thằng nào mà
ngu dốt đi làm quản giáo.
Trở
lại với ác ôn Tằng. Hắn đứng yên,
mất đến gần một phút sau không có phản ứng gì. Lúc ông Túy tát xong, tôi sợ hãi
chờ đợi một cuộc đánh đập trả thù tàn bạo. Nhưng không. Quản giáo ác ôn Tằng
quay người đi ra cổng trại, theo sau là mấy tên tay sai trật tự viên.
Chúng
tôi im lặng ngồi chờ. Ðộ nửa tiếng sau, Tằng quay vào, mắt tái đi vì giận dữ,
cặp mắt ti hí mắt lươn hơi toét không nhìn vào ai. Ðến trước mặt mấy cán bộ
dưới quyền, hắn ra lệnh:
“Cho
tất cả tù vào trại.
Khóa
cửa lại. Còn thằng Túy để lại cho tôi.”
Chúng
tôi lại lếch thếch ôm đồ của mình vào trong nhà. Còn lại một mình bác Túy, bác
vẫn bình thản quỳ ở một góc cúi đầu cầu nguyện. Tằng chỉ tay, mấy tên trật tự
xông vào khênh bác ra cổng trại.
Mãi
đến chiều tối, những thằng ấy lại khênh bác về vứt một xó trong trại giam.
Người bác rách nát. Nhưng mặt mũi không thâm tím, không chảy máu. Chỉ thấy bác
nằm im, thoi thóp thở. Khi chúng quay ra, có mấy giáo dân người đồng hương đến
chăm sóc cho bác. Bác nằm im không nói, không ăn. Họ chạy chữa cho bác, và
chúng tôi được biết bác bị đánh què chân và gẫy hai cái xương sườn.
Sáng
hôm sau chúng tôi lại được lệnh ra sân tập họp sớm hơn mọi ngày. Ðến đây tôi
xin ngắt quãng để kể một chút về một nhân vật thật đặc sắc mà tôi gặp ở trại
Phong Quang này: Anh Hoàng Tiên Như
người Nghệ An. Trong đoạn này tôi chỉ kể một chút ít về anh thôi, còn chúng
ta phải đi nốt với Ðức thánh tử đạo Lâm Ðình Túy, người đã vác cây thánh giá
của Chúa cực kỳ nặng nhọc và gian khổ này.
Tập
họp ngồi đầy đủ ở sân trại, ban giám thị và quản giáo, lính coi lục tục kéo
xuống. Mọi lần bình thường thì không có ban giám thị, chỉ có quản giáo và lính
coi tù xuống nhận tù đi làm thôi. Vừa mới xuống đến nơi, chúng tôi đã thấy
tiếng quát tháo ầm ầm ở phía hàng trên chỗ gần cổng trại. Rồi mấy tay tù trật
tự tay sai xông vào đánh đấm lôi một người ra khỏi hàng. Khi người ấy đứng dậy,
thì tôi thấy anh cởi truồng... thỗn thện. Cả trại cười ầm lên như vỡ chợ. Hỗn
loạn. Ðầu thì trọc, mặc một cái áo ngắn cộc rách tơi tả, cởi truồng, vừa đánh
trả, vừa chạy vừa chửi. Anh cứ chạy quanh sân trại làm bọn tay sai mãi mới bắt
được anh, lôi anh đi vào xà lim. Anh giẫy giụa, lăn ra đất, chửi bới om sòm với
giọng Nghệ An:
“Ðù
cha chúng bây, choa có sợ cái củ c. choa đây này.”
Anh
tên là Hoàng Tiên Như người Nghệ Tĩnh, vốn là Ðại úy Quân Ðội Nhân Dân Việt Nam
Anh Hùng. Anh ở binh chủng Pháo Binh, đã từng tham gia chiến dịch Ðiện Biên
Phủ. Hoạt động cách mạng từ năm 1945 đã từng chỉ huy cướp chính quyền ở tỉnh
Nghệ An. Thế thì tại sao anh lại đi tù ? Anh bảo: “Tại vì tớ lấy vợ. Vợ tớ là
con nhà địa chủ, lại là người theo đạo Thiên Chúa nữa cho nên chi bộ đảng, cấp
trên chính quyền không cho lấy. Nhưng tớ yêu vợ tớ quá đi mất thôi. Không lấy
thì không thể chịu được. Thà chết, thế là tớ cứ lấy. Bị kỷ luật ra khỏi quân
đội, tớ theo vợ về xứ đạo, tớ theo vợ tớ thôi chứ tớ không theo Chúa, không
theo đạo. Ấy thế mà bị bắt vào đây đấy.” Anh kể với tôi về anh như vậy và vỗ
vai tôi bảo: “Cậu cũng đại úy, tớ cũng đại úy, hai thằng 'huề' nhé.”
Vào
tù anh gặp một người bạn chiến đấu cũ làm phó giám thị trại giam. Nghĩ lại tình
cảm xưa cũ, phó giám thị cho anh làm vệ sinh quét dọn trên nhà ban giám thị
trại, và được hưởng quyền ưu tiên của tù tự giác, được đi lại tự do, được đun
nấu, ăn uống đầy đủ. Nhưng có một hôm, một cán bộ quản giáo sai anh làm một
công việc gì đó, anh thấy bị xúc phạm, anh cầm chổi ném vào mặt quản giáo và
quát:
“Choa
đấm c. vào cái mặt mày. Choa về trại tù đây.”
Anh
bỏ về trại, không lên ban quét dọn nữa. Về trại, anh không làm gì cả. Cứ ngồi
nhà, đun nước pha chè uống, đến bữa, xuống nhà bếp lấy cơm lên ăn no rồi chửi
đổng. Không ai làm gì anh cả. Kể cả ác ôn Tằng cũng tránh mặt làm ngơ.
Ðôi
lúc anh nổi cơn lên như hôm nay, anh ra xếp hàng thật sớm, cởi truồng ngồi ngay
hàng đầu, cầm cái nón rách che hạ bộ, chờ đến lúc ban giám thị xuống thì anh bỏ
cái nón ra để cho các vị ấy xem. Và câu chuyện đã xảy ra ầm ĩ như trên. Xong
rồi cũng yên, nhưng không khí trang nghiêm thì không còn nữa. Ác ôn Tằng xuất
hiện. Hắn giận lắm, giận lắm đấy. Không rào trước đón sau gì. Hắn đọc:
“Việt
Nam Dân Chủ Cộng Hòa, Ðộc Lập Tự Do Hạnh Phúc. Lệnh kỷ luật: Lâm Ðình Túy.
“Cùm
một chân.
Ăn
chín cân.”
Lý
do: Dựa vào ho ra máu vài lần.
Dù
trói trăn giáo dục nhiều lần.
Lao
động vẫn ù lì không chịu
(Thơ
Nguyễn Chí Thiện)
Còn nữa
Kiều Duy Vĩnh
Tuesday,
July 31, 2012 1:17:33 PM
Chắc
hắn còn định làm một cái gì đấy để hòng trấn áp mọi người, nhưng bị Hoàng Tiên
Như phá đám hắn không làm được, nên hắn đọc nhanh lệnh kỷ luật cho xong việc.
Thế
là Lâm Ðình Túy đi xà lim. Nhưng cho ông đi xà lim là lại mắc mưu ông như ở các
trại dưới: Ông chỉ mong có thế. Ác ôn Tằng nhận ra ngay. Chỉ mấy ngày sau, hắn
lôi ngay ông ra khỏi xà lim, tay chân hết hạn cùm xiềng. Hắn bắt ông đi làm.
Tất nhiên là ông không đi. Ông cứ nằm. Các giáo dân chăm sóc thuốc thang cho
ông, ông dần dần tỉnh lại, có thể ngồi dậy làm việc thiêng liêng.
Thấy
ông ngồi dậy được, ác ôn Tằng ra lệnh cho Quản giáo Cát phụ trách toán già đan
lát, người khu 5 Bình Ðịnh tập kết ra Bắc, phải bằng mọi cách bắt Lâm Ðình Túy
lao động. Nhưng gọi ông, ông không ra tập họp. Sau khi nhận tù xong, Quản giáo
Cát vào nhà giam, túm cổ lôi ông dậy. Kéo đi làm. Ðược một quãng, hắn mỏi, nghỉ
tay, ông liền ngồi xuống không đi. Chúng tôi toán già lại ngồi xuống chờ. Hết
mệt, quản giáo Cát lại đến lôi ông dậy đi ông không đi. Cứ thế lằng nhằng mãi
đến hai tiếng đồng hồ sau mới đến chỗ làm.
Quản
giáo Cát mệt nhoài vào buồng nghỉ. Ông ngồi yên ở sân. Quản giáo Cát hết mệt;
cầm một con dao, một thanh tre đến trước mặt bảo ông cầm dao chẻ nan. Ông không
nhìn và cũng không trả lời. Hắn đặt dao xuống và đi vào nhà.
Sang
đến sáng ngày hôm sau, rút kinh nghiệm hôm trước, hắn đưa toán ra chỗ làm rồi
mới quay về trại lôi ông Túy đi. Cũng phải mất độ hai tiếng sau, hắn mới lôi
được ông tới. Trời nắng nóng sớm, hắn mệt mồ hôi lã chã. Nhưng lệnh trên bắt
hắn phải làm bằng được là: Bắt Lâm Ðình Túy lao động. Hắn lại cầm ra cho ông
một con dao và một thanh tre. Ông vẫn cứ ngồi im. Hắn đặt trước mặt ông và đi
vào nhà. Chắc hắn chán cái trò này lắm rồi. Vừa tức vừa mệt.
Ðến
hôm thứ ba. Dẫn toán ra chỗ làm xong, hắn quay về cùng với Toán trưởng, và cũng
phải đến hai tiếng đồng hồ sau hắn mới lôi được ông đến chỗ làm. Giúp hắn làm
được việc đó, ngoài Toán trưởng, lại có thêm một trật tự viên. Nhưng mà mệt
quá. Hắn vào bàn giấy ngồi thở. Hắn cứ để ông ngồi ngoài sân cho mặt trời thiêu
đốt, không đem dao và tre ra nữa. Chờ cho đến lúc gần trưa nắng thật gắt. Hắn
đi ra chỗ ông, tay cầm một bó nan to, hắn để nắm nan xuống đất trước mặt ông.
Hắn bảo:
“Thế
này nhé. Anh Túy. Tôi được lệnh là bắt anh phải lao động. Lệnh như thế. Bây giờ
đây tôi đưa anh nắm nan này, anh dùng tay đãi mỏng nó ra phơi nắng. Có thế
thôi, xong việc anh vào trong nhà có bóng mát mà nghỉ. Ai lại cứ ngồi phơi nắng
mãi thế.”
Rồi
hắn đứng chờ xem phản ứng của ông ra sao. Túy vẫn không nhìn hắn và không trả
lời. Nắm nan vẫn y nguyên nằm trước mặt ông.
Ðứng
một lúc, hắn chán, chán lắm, và cái nắng thì nắng quá. Hắn chịu thua đi vào bàn
giấy ngồi. Chiều đến, chả là ở chỗ lán làm việc có trồng chuối, có một buồng
chuối chín hắn sai cắt ra phát cho tù mỗi người một quả, chính tay hắn, cầm một
quả to, chín ngon nhất đến để trước mặt ông bảo:
“Thôi
ăn đi vậy, rồi mà về.”
Ông
cũng không nhìn hắn và cũng không đáp lại. Ðến lúc ra về quả chuối vẫn nguyên
để đấy.
Sang
đến hôm thứ tư. Sáng sớm đã thấy hắn xuống, vào tận nhà giam vẻ mặt hồ hởi bảo:
“Thôi
từ hôm nay cho anh Túy nằm nhà.”
Có
lẽ hắn đã báo cáo lên ban giám thị về tình cảnh như vậy, không tài nào khuất
phục nổi ông Lâm Ðình Túy, ngoài chuyện giết ông. Và thế là quản giáo Cát chịu
thua. Nhưng chỉ riêng quản giáo Cát chịu thua thôi, chứ tên ác ôn Tằng, cán bộ
công an sai lại có thể chịu thua Lâm Ðình Túy được. Cứ chờ đấy. Cứ đợi đấy. Rồi
sẽ biết.
Ít
lâu sau, tôi thấy ngày nào ác ôn Tằng cũng đảo qua, nhìn vào chỗ bác Túy nằm.
Bác thì bác không nhìn thấy hắn. Chắc là hắn muốn Bác nhìn hắn lắm. Hắn tái
mặt, đi tiếp:
Tôi
cảm thấy có một điều gì đấy sẽ xẩy ra. Tôi chờ. Tôi lại thấy không khí im lắng,
vắng lạnh của Cổng Trời những năm của thập niên 60 lởn vởn xuất hiện ở đâu gần
đây. Cái mùi báo hiệu Thần Chết sắp đi qua.
Thế
rồi Noel năm 1973.
Thường
thì mọi năm lễ Noel là tù được nghỉ nhưng năm ấy, chính quyền đã ký sắc lệnh
không cho nghỉ hay sao ấy. Tù làm sao mà biết được chuyện đó. thế là sáng ngày
25 Tháng Mười Hai năm 1973, kẻng gọi tập hợp đi làm khuya rộn rã. Mọi người
nhìn nhau. Các giáo dân thì từ chiều hôm trước đã họp mặt tổ chức lễ Giáng Sinh
và đêm Réveillon rồi, mà đến sáng hôm 25 cuộc vui mừng sẽ còn tiếp diễn nữa.
Nhưng tiếng kẻng lại giục giã gay gắt hơn. Mọi người rất ngạc nhiên. Nhưng
không ai ra tập họp cả. Ban giám thị lại xuất hiện, trật tự viên tay sai lố ngố
kéo vào. Họ vào từng nhà giam lùa ra tập họp. Nhưng không ai chịu ra cả. Lệnh:
“Ðánh và lôi chúng
nó ra”.
Còn nữa
Kiều Duy Vĩnh
Wednesday,
August 01, 2012 2:12:37 PM
Thế
là cuộc đàn áp bắt đầu. Lũ đầu trâu mặt ngựa xông vào đánh tù. Tôi nhìn thấy ác
ôn Tằng, theo sau là tên tay sai đắc lực nhất: Nhạn Hải Phòng xông vào chỗ bác
Túy. Chúng hùng hổ lắm.
Nhưng
một điều bất ngờ xảy ra. Cản đường chúng là tu sĩ Bạch Duy Vĩnh người Nghệ An,
ông vốn bị què một chân, vì bị cùm ở xà lim nhiều ngày quá. Ði đứng ông đều
phải chống gậy; thấy hai tên Tằng, Nhạn xông vào đánh bác Túy, ông cầm cây tre
con để chống nạng ấy đứng chắn đường. Tên Nhạn xông lên trước, ông cầm cây tre
quất vào mặt nó, tay kia đẩy tên Tằng lùi lại. Tôi cực kỳ ngạc nhiên và thán
phục cử chỉ anh dũng cao cả tuyệt vời của tu sĩ Bạch Duy Vĩnh. Ông cân nặng độ
38 cân, cao độ 1 mét 50, xanh và gầy. Lúc nào ông cũng nhã nhặn tươi cười, giúp
đỡ mọi người. Sống rất tư cách, đức độ và tử tế. Ông có cái tính là không cởi
trần bao giờ, lúc còn áo may ô thì ông mặc may ô. Rách thì ông vá vào mặc, rách
đến không vá được nữa thì ông cắt vải sô màu ra may áo may ô mặc. Thấy vậy, có
lần tôi được nhà tiếp tế cho một đôi áo may ô, tôi đem biếu ông, nói thế nào
tôi cũng không làm cho tu sĩ Bạch Duy Vĩnh nhận. Tôi vốn không hay mặc may ô
chỉ cởi trần nên cuối cùng đem đổi sắn cho bọn tự giác hình sự. Tôi nhìn ông
lúc đó, tôi liên tưởng tới một nhân vật của Ðông Chu Liệt Quốc: Yêu Ly. Một
mình ông ngang nhiên dũng cảm đứng chặn hai tên ác ôn to lớn. Nhưng ông không
chống cự được lâu. Chỉ một cái đạp chân, một quả đấm là ông ngã quay lơ ra, và
chúng xông đến ông Túy. Chúng đánh ông Túy không tiếc tay và lôi ông ra ngoài
trại. Trại tù náo loạn. Cuộc săn đuổi trói đánh diễn ra ác liệt.
Mũi
nhọn đầu tiên chĩa vào là bác Lâm Ðình Túy, rồi đến các đấng bậc tu sĩ, chánh
trương, trùm trưởng, đến giáo dân rồi nữa là đến chúng tôi những kẻ ngoại đạo
nhưng chống bướng, cứng đầu cứng cổ, cũng bị đánh lôi ra sân trại.
Tôi
vào loại khỏe, to con, nên tôi vẫn nhớ cho đến tận bây giờ, được phân công đánh
tôi là tên Nhạn. Giá mà ở ngoài mà được ăn no thì không dễ gì nó đánh được tôi,
nhưng ở tù ăn đói lâu ngày, sức khỏe giảm chúng lại đông nên tôi không chống cự
được lâu chỉ được ít phút chúng đánh tôi ngã và lôi ra trói ở sân trại. Trong
số bị đánh dã man, tôi thấy còn có nhà
thơ Nguyễn Chí Thiện (tác giả Hoa Ðịa Ngục, tập thơ đã được giải thưởng của
Pen Club quốc tế). Anh vốn gầy yếu và tù lâu quá lại có bệnh nên nó chỉ đánh
anh vài đòn là anh đã gục xuống không dậy nổi. Chúng nó kéo lê anh xềnh xệch
lôi ra sân.
Trời
thì mưa và rét. Rét đến cắt ruột. Hôm ấy rét đến 0 độ và ở Sapa cách đấy độ
20km, có tuyết rơi.
Chúng
nó lôi tất cả chúng tôi ra sân trại. Những ai bị liệt vào loại cầm đầu, chống bướng
thì chúng trói cánh tiên treo tay lên hàng rào dây thép gai.
Trong
số bị trói cánh tiên đầu hàng là bác Lâm
Ðình Túy, đến tu sĩ Bạch Duy Vĩnh
(địa phận Xã Ðoài), rồi đến tu sĩ Khải
(nhà thờ Hàm Long, Hà Nội), cạnh đó là bác
Hải, cha đẻ của tu sĩ Khải, nhà ở phố Ngô Thời Nhiệm. Cả hai cha con đều bị
bắt đi tù, và ở cùng một trại, nay lại bị đàn áp trói cùng một dây. Ðây là một
gia đình Công Giáo đáng kính trọng, đáng khâm phục. Bao giờ gặp bác Hải và tu
sĩ Khải tôi đều kính cẩn cúi chào. Bác Hải giờ đã chết, còn tu sĩ Khải nay đã
trở thành linh mục nhà thờ Lớn. Thật là xứng đáng. Trong số bị trói ấy còn có
thêm tôi và nhà thơ Nguyễn Chí Thiện.
Trói
cánh tiên có nghĩa là trói quặt hai cánh tay ra sau lưng. Ðầu tiên lấy một đoạn
dây gai nhỏ trói hai ngón tay cái lại với nhau, rồi đến lấy dây thừng to trói
hai cổ tay ngoặt lại với nhau, ngực nhô ra, đầu bị ấn xuống, hai tên ác ôn lôi
hai tay treo ngược lên hàng rào dây thép gai.
Tôi
nhìn thấy bác Lâm Ðình Túy nhắm mắt rũ xuống.
Trói chừng độ một
tiếng đồng hồ thôi thì đã khó thở, hai tay tê dại đi, ngực đau buốt, không còn
điều khiển nổi cơ quan bài tiết nữa. Ðau đớn lắm. Quằn quại dưới trời mưa khát,
đói, mệt. Lúc đó cuộc đàn áp đã lắng xuống. Chúng không bắt được mọi người đi
làm, chúng bèn đổi giọng cho dọn vệ sinh trong trại tù chứ không được nghỉ. Mấy
người tù hình sự đi qua chỗ chúng tôi bị trói, thấy đau đớn quá bèn xui:
“Sao
các bác các anh không xin các ông ấy, để các ông ấy nhẹ tay cho có đỡ hơn
không?”
Chúng
tôi bị đánh bị trói đau đớn lắm nhưng không một ai van xin cả. Chúng tôi chỉ
kêu lên thôi. Kêu trời vì đau đớn quá.
“Trời
ơi, đau quá.”
Thế
thôi.
Ðộ
hai tiếng đồng hồ sau, chúng tôi được cởi trói cho vào cùm ở xà lim. Tôi nghĩ
là chỉ kéo dài thêm độ một tiếng nữa thì sẽ có người chết tại đó. Phần tôi, tôi
đã ngoắc ngoải rồi. Mắt hoa, đầu váng, rồi vào trạng thái hôn mê không còn biết
gì nữa. Lúc nó cởi trói lôi tôi vào xà lim tôi loạng quạng quay cuồng không
biết nó lôi mình đi đâu.
Còn
nữa
Kiều Duy Vĩnh
Thursday,
August 02, 2012 1:12:10 PM
Vào
đến xà lim độ một tiếng sau thì tỉnh dần lại, và phải đến sáu tháng sau hai tay
mới hết tê dại. Vào xà lim hai tay được tự do, thì các chân lại đút vào cùm.
Cái cùm cố ý làm bé để co quặp vào cổ chân nghiến nát thịt ra.
Cơ
thể phản ứng lại và lên cơn sốt. Người nóng hừng hực. Gian xà lim bên cạnh, tôi
thấy tiếng tu sĩ Bạch Duy Vĩnh gọi thất thanh, hốt hoảng:
“Ông
Túy, ông Túy tỉnh lại đi. Tỉnh lại đi.”
Không
có tiếng trả lời, và một lúc sau, tu sĩ báo cho mọi người biết là bác Lâm Ðình
Túy đã chết.
“Các
anh, các bác ơi, ông Túy chết rồi.” Tu sĩ Bạch Duy Vĩnh kêu to lên như thế.
Chúng
tôi im lặng kính cẩn cúi đầu trước cái chết của đức thánh tử vì đạo Lâm Ðình
Túy. Chúng tôi nhìn nhau đau đớn. Không ai có thể làm gì hơn trong lúc này.
Chân bị cùm, cùm nó cắn chân. Thể xác bị hành hạ đánh đập đến tả tơi, mặt mũi
sưng vù. Mọi người thoi thóp sống, và tôi, tôi thấy cái chết đã đến gần.
Tôi
quay sang anh Nguyễn Chí Thiện, anh cũng đã lả đi rồi. Chỉ còn mỗi một tu sĩ
Bạch Duy Vĩnh là còn tỉnh táo thôi. Cái chân què của ông bị teo lại bé lắm cái
cùm không cắn, không làm gì nổi cái chân ấy. Sức chịu đựng của ông lại lớn nên chỉ
còn có riêng ông là còn sức mà thôi. Ông nhắc nhở, khuyến khích nâng tinh thần
mọi người lên bằng cách gọi tên từng người, đánh thức họ dậy làm cho họ tỉnh
lại. Ông hỏi han ân cần bằng giọng nói chân tình ấm áp:
“Bác
Hải ơi, anh Khải ơi, tỉnh lại đi, ngồi dậy đi đừng nằm liệt nữa.”
“Anh
Thiện ơi, dậy rồi thì lấy tay mà xoa bóp cho máu nó lưu thông đi.”
Tôi
rũ xuống sau cái chết của bác Lâm Ðình Túy, nay được tu sĩ Bạch Duy Vĩnh gọi
đánh thức dậy. Tôi ngồi lên, và cố sức thở yoga mong mình sống lại được. Chân
tôi sưng tấy, đỏ bầm. Tôi nghĩ có lẽ mình không chịu nổi đêm nay.
Trời
tối đen, xà lim lại còn tối đen hơn.
Ðột
nhiên có tiếng mở cửa xà lim, đèn thắp sáng ở xà lim bên. Có tiếng mở cùm. Hai
người tù hình sự cùng Quản giáo trưởng vào, bó chiếu bác Lâm Ðình Túy đem đi
chôn ngay đêm đó. Một lúc sau cửa lại mở. Tôi được mở cùm, Nguyễn Chí Thiện
được mở cùm, bác Hải bố tu sĩ Khải được mở cùm, bác Thiều già người Hà Tĩnh
cũng được mở cùm.
Sau
này chúng tôi được biết là sau khi họp ban giám thị lệnh không cùm những người
không theo đạo Thiên Chúa, và những người già yếu. Tôi và anh Thiện là người
ngoại đạo, bác Hải bác Thiều thì già. Còn lại hai tu sĩ Bạch Duy Vĩnh, tu sĩ
Khải thì tiếp tục bị cùm.
Tôi
về đến trại. Người lạnh cóng, chân sưng to. Hai bàn tay vẫn còn tê dại, hai
ngón tay cái không còn cảm giác nữa.
Anh
Hoàng Tiên Như đón tôi và Nguyễn Chí Thiện ngay tại cửa. Anh dìu hai chúng tôi
vào chỗ anh nằm. Anh bao giờ cũng được quyền ưu tiên: Có một lò than củi để
sưởi, để nấu nướng. Anh cho thêm than, thổi lửa to chúng tôi hơ tay hơ chân,
anh nấu cháo cho tôi và anh Thiện ăn, anh xoa bóp cho chúng tôi. Người tôi dần
dần ấm lại và tỉnh táo lên. Cám ơn anh lắm, anh Hoàng Tiên Như. Giờ anh ở đâu?
Làm sao mà tôi gặp được anh để trả ơn anh, để đền đáp lại tấm lòng hào hiệp của
anh, đã cứu chúng tôi trong giây phút khốn cùng nguy hiểm đó.
Tôi
xin phép được viết thêm một đoạn nữa về lễ Noel trong trại tù. Từ năm đó, 1973,
tù không được nghỉ lễ Giáng Sinh. Năm 1973 ở trại Phong Quang, Lao Kay đã xẩy
ra câu chuyện trên. Và đức thánh tử đạo Lâm Ðình Túy đã chết vào dịp đó.
Sang
đến năm 1974, đến lễ Noel vẫn ở trại Phong Quang, sáng ngày 25 Tháng Mười Hai
kẻng vẫn đánh, vẫn xua người tù ra tập họp đi làm. Tôi là người ngoại cuộc đi
làm hay không đi làm không có gì quan trọng đối với tôi cả. Nhưng tôi thấy đầu
tiên là tu sĩ Bạch Duy Vĩnh, tu sĩ Khải, bác Hải, cố Thiều cùng một số người
nữa như Ðậu Xuân Dung người Hà Tĩnh... ôm chăn chiếu của mình, đi đến ngồi ở
cửa xà lim kỷ luật. Còn các giáo dân khác và chúng tôi những người ngoại đạo
thì ngồi im chờ.
Kẻng
lại khua một lần nữa. Ban Giám thị, Quản giáo, lính coi tù, lại xuống. Có điều
lính coi tù xuống nhưng không đeo súng theo. Họ vào trại và tuyên bố: Khám
trại. Mọi người đem chăn chiếu quần áo ra sân để lục soát. Những người đã đem
ra rồi, đang ngồi chờ ở cửa xà lim thì được khám trước xong đuổi về trại giam
và cho nghỉ luôn cả buổi chiều. Cuộc khám xét trại diễn ra nhanh chóng, qua loa
cho phải phép, rồi thì ai về nhà nấy. Mọi chuyện diễn ra êm ả, gọn gàng. Ban
giám thị lên ban, lính coi tù về doanh trại.
Chúng
tôi những người tù năm ấy, 25 Tháng Mười Hai năm 1974, lại ngồi cùng nhau hưởng
một ngày nghỉ yên lành thoải mái.
Trên
đây là câu chuyện Giáng Sinh của trại tù Phong Quang, Lao Kay năm 1973, 1974,
tôi xin chép lại để các quý vị rõ.
* Ghi chú của tác
giả:
Những tên người, tên đất, tên trại tù đều là thật, không
có hư cấu gì. Vẫn còn đất ấy, song một số trại tù đã giải tán, tù thì có người
đã chết, có người vẫn còn sống để kể lại câu chuyện này.
Kiều
Duy Vĩnh
TK21
#100, tháng 8, 1997
(HẾT)
No comments:
Post a Comment