Thứ
sáu, ngày 13 tháng chín năm 2013
Vụ ông Đặng Ngọc Viết đến trụ sở UBND tỉnh Thái Bình nổ
súng vào 5 cán bộ Trung tâm phát triển quỹ đất làm một người chết và bốn người
khác bị thương rồi tự sát đang gây ra một cơn địa chấn trong dư luận xã hội
Việt nam.
Ở đây, xin lạm bàn trên góc độ Tư pháp.
Vậy, sự kiện Đặng Ngọc Viết liên quan gì đến vai trò của
ngành Tư Pháp Việt Nam?
Theo định nghĩa luật học, Tư pháp là một hệ thống tòa án
được nhà nước sử dụng vào việc thực thi công lý, giải quyết các tranh chấp nảy
sinh trong xã hội.
Trong tiếng Anh, Tư pháp là quyền xét xử (Judiciary
power). Khái niệm Tư pháp ở đây để chỉ các cơ quan tham gia vào hoạt động xét
xử của nhà nước đối với các hành vi vi phạm pháp luật hiện hành.
Nếu đúng như chức năng vốn có, Tư pháp là cơ quan thực
thi công lý đem lại sự công bằng cho xã hội, răn đe, trừng phạt những kẻ mưu đồ
hoặc có hành vi gây hại cho quyền lợi chính đáng của mọi người, trong đó nhân
dân là chủ thể được hưởng sự bảo vệ của ngành Tư pháp. Đó là lý thuyết.
Tuy nhiên giữa lý thuyết và thực tế là một khoảng cách xa
vời, nhất là những gì đã thấy trong xã hội Việt nam.
Ngày nay, không ai có thể phủ nhận được rằng từ người
nông dân ít học đến người trí thức, chẳng ai là không biết đến cụm từ “Án bỏ túi”. Một cụm từ quá quen thuộc
để chỉ các vụ án mà kết quả của nó đã được đặt trước trong túi các quan tòa bất
chấp việc tranh tụng tại tòa án diễn ra như thế nào. Mọi việc đã được chỉ đạo
từ một nơi nào đó đầy quyền lực theo một logic của riêng họ và chỉ nhằm bảo vệ
lợi ích của cá nhân họ.
Đấy không phải là luận điệu của “các thế lực thù địch”
nào cả mà ngay đến một Luật sư nổi tiếng, bà Ngô Bá Thành nguyên Chủ nhiệm Ủy
ban pháp luật Quốc hội Việt nam đã từng phải phát biểu: “Việt Nam có cả một
rừng luật nhưng chỉ dùng luật rừng”.
Theo kết quả điều tra nhà nước, hiện nay cả nước có hàng
nghìn vụ khiếu kiện tranh chấp nghiêm trọng mà trong đó hơn 70% là khiếu kiện
liên quan đến đất đai.
Vụ ông Đặng Ngọc Viết đến UBND tỉnh Thái Bình nổ súng vào
công chức nhà nước là một nhân bản của vụ án Đoàn Văn Vươn.
Như chúng ta đã biết, anh em ông Đoàn Văn Vươn là những
nông dân ở Tiên lãng-Hải phòng sau nhiều lần khiếu kiện đất đai bất thành đã
không còn trông đợi gì ở công lý nữa mà đã buộc phải nổ súng làm bị thương sáu
công an, bộ đội trong đoàn cưỡng chế.
Đó là gì nếu không phải là một thất bại của ngành Tư
pháp?
Chưa hết, mọi bằng chứng xác thực cho thấy rõ rằng việc
anh em ông Đoàn Văn Vươn chỉ sử dụng loại súng hoa cải chĩa ra ngoài cửa sổ bắn
một cách hú họa trong khi lực lượng cưỡng chế sử dụng súng AK vãi đạn về phía
họ và nếu không có tường gạch che chắn, đoàn cưỡng chế đã có khả năng giết chết
người ngay lập tức. Ấy vậy mà Tòa án Hải phòng bất chấp sự thật hiển nhiên, vẫn
kết án anh em ông Đoàn Văn Vươn với tội danh “giết người” dù họ không gây ra
bất cứ một cái chết nào.
Ở nơi đây, ngành Tư pháp không phải dùng Tòa án để thực
thi công lý mà chỉ để trưng ra một thông điệp có tính đe dọa rằng: Hãy liệu
hồn, không ai được phép chống lại chúng tao.
Với thông điệp ấy, nhà cầm quyền thông qua cơ quan Tư
pháp muốn làm cho người dân phải biết run sợ. Nhưng họ không hiểu một chân lý
đơn giản: Dọa dẫm là một việc nhưng người ta có sợ hay không lại là một việc
khác.
Nếu luật pháp công bằng, trật tự sẽ được duy trì. Nếu
luật pháp bất minh, đó là mầm mống nảy sinh sự bất tuân. Khơi thông bế tắc
trong quản lý đất đai mới là việc ngăn chặn dòng nước bất bình. Sử dụng ngành
Tư pháp theo kiểu đắp đập chắn dòng thác lũ công lý ắt sẽ có ngày tức nước vỡ
bờ.
Nhà nước như đứa trẻ đang say mê game quyền lực, quá lạm
dụng quyền lực nhưng thiếu trưởng thành về luân lý. Họ tỏ ra quá vô cảm trước
nỗi thống khổ của nhân dân trong các vụ mất nhà mất đất. Chính vì vậy tiếng
súng Đoàn Văn Vươn có làm cho họ lúng túng nhưng chưa đủ để giúp họ tỉnh ngủ.
Và đúng như nhiều người dự đoán trước: Nếu nhà nước không tìm cách giải quyết
tận gốc vấn đề đất đai hiện nay thì sẽ còn nhiều Đoàn Văn Vươn khác. Và đây, ở
một nơi khác: Thái Bình, súng đã nổ. Lần này người dân không phải là nổ súng hú
họa nhằm cảnh tỉnh chính quyền nữa mà là nổ súng thẳng vào đầu, bắn nhiều lần
có mục đích tiêu diệt đối tượng trực tiếp làm cho họ điêu đứng trong cuộc sống
và phẫn uất về tinh thần.
Đây không phải là một hiện tượng cá lẻ nữa mà là một dấu
chỉ cho những biến động xã hội lớn ngoài tầm kiểm soát và khó lường.
Trở lại với vụ Thái Bình. Bằng kinh nghiệm cuộc sống hẳn
ông Đặng Ngọc Viết nhận thức rõ rằng: Hàng ngày, dân oan đang lê lết đi khiếu
kiện khắp nơi đều bị nhà nước nhẫn tâm bỏ rơi, bất chấp nỗi thống khổ của họ
cho nên, trông chờ vào công lý từ phía nhà nước là điều không còn hi vọng nữa.
Một công dân trên bốn chục tuổi có ý thức rõ ràng về việc
mình sắp làm, chuẩn bị sẵn di ảnh cho bản thân, một người có nhân thân được cho
là hiền lành đã sổ toẹt vào luật pháp hiện hành khi tự cho mình quyền làm quan
tòa đồng thời trực tiếp thi hành án rồi tự sát là gì nếu không phải là một sự
phá sản của nền Tư pháp XHCN ?
M.X.D.
Được
đăng bởi mai xuân dũng vào lúc 00:51
No comments:
Post a Comment