26/11/2019
Tác
giả đã nhận Giải Đặc Biệt Viết Về Nước Mỹ 2019. Là con của một sĩ quan tù cải tạo,
ông đã góp 3 bài viết xúc động, kể lại việc một mình ra miền Bắc, đạp xe đi tìm
cha tại trại tù Vĩnh Phú, vùng biên giới Việt-Hoa Sau đây là bài viết mới nhất
của Ông nhân ngày lễ Tạ ơn
****
Như trong bài hát " Khóc một dòng
sông" của nhạc sĩ Đức Huy, " Cũng may thời gian qua vun vút
không như Sài Gòn", quay qua quay lại cũng đến ngày về hưu. Mới đó thấm
thoát cũng đã trôi qua hơn 20 năm trên nước Mỹ này.
Gần 70 năm cuộc đời với bao nhiêu gập
ghềnh sóng gió. 25 năm dưới chế độ Cộng Hoà, 23 năm với Cộng Sản và 21
năm trên một miền đất thật xa quê nhà. Những quảng đời với những xúc cảm thật
khác nhau. Những ngày hạnh phúc thời Việt Nam Cộng Hoà, những năm tháng tủi nhục
sau 1975 và thời gian an bình trên xứ người. Kỷ niệm nhiều không kể xiết. Có những
giây phút rất muốn giữ lại trong trí nhớ nhưng cũng có những khoảnh khắc muốn
quên nhưng không thể nào quên được.
Đã đi qua hết ¾ của cuộc đời. Đã đến
lúc phải dừng lại những đam mê, những tham vọng, những toan tính. Thanksgiving
là ngày tôi chọn để "gác kiếm, qui ẩn". Một ngày rất dễ nhớ cho một
quyết định đặc biệt và quan trọng của đời người.
Vê hưu chính là lúc nhìn lại chặng đường
đã qua để chuẩn bị một cuộc sống sắp tới. Nếu ví đời người như thời gian với 4
mùa, thì tôi đang bắt đầu những tháng ngày mùa đông. Nhìn lại không phải để hối
tiếc mà để nói với đời một tiếng cám ơn, mặc dầu thế hệ chúng tôi thật sự không
may mắn. Sinh ra trong những năm 1950-1951, cho đến ngày mất nước, thời gian
thanh bình quá ngăn ngủi. Nhưng cũng trong nhờ vậy chúng tôi mới cảm nhận hết
được nỗi bất hạnh của những ngày còn ở lại quê nhà, để tự mình chứng kiến, trải
qua những đau khổ tột cùng và do đó mới thấy hết cái giá trị của sự tự do và hạnh
phúc nơi quê nguời.
Ở xứ Mỹ này có rất nhiều ngày để nhớ: lễ
mẹ , lễ cha, lễ độc lập, lễ tình nhân...Ngày lễ nào cũng có một ý nghĩa rất
riêng, nhưng có lẽ Thanksgiving là một ngày ưa thích nhất của tôi. Bởi vì không
có gì ý nghĩa hơn là lúc nhắc ta nhớ đến những ơn nặng nghĩa sâu. Nhớ để
cám ơn đời, cám ơn người.
Trên tất cả xin được nói lời cám ơn nước
Mỹ, cám ơn miền đất không phải nơi tôi sinh ra nhưng chắc chắn sẽ ôm ấp tôi những
ngày còn lại. Cám ơn một đất nước có thể không phải là thiên đường nhưng chắc
chắn không là địa ngục. 21 năm sống trên đất nước này, có nhiều điều rất thích
nhưng cũng có những việc không bằng lòng. Vẫn còn đó những bất công, vẫn còn đó
khoảng chênh lệch quá mức giữa giàu nghèo. Không chiến tranh nhưng vẫn có những
bất an của súng đạn. An nhàn nhưng vẫn còn những nỗi lo của những ngày hưu trí.
Những băn khoăn về bảo hiểm...Những điều không vừa lòng vẫn còn nhiều lắm,
nhưng để ghét, để rời bỏ đất nước này như lần giã biệt quê nhà 21 năm về trước,
chắc chắn sẽ không bao giờ vì với tôi, với gia đình tôi, nước Mỹ là ân nhân.
Và có lẽ chỉ những ai sống trong hoàn cảnh
của gia đình tôi, những người con của một sĩ quan Cộng Hoà chết trong trại cải
tạo, ở lại lây lất trong một thành phố đầy thù hận suốt mấy mươi năm mới hiểu hết
được cái ý nghĩa của cảm kích, ý nghĩa của ân huệ, của tự do và tình người.
Những năm sau này, mặc dầu vẫn còn quá
nhiều người nghèo khổ tại quê nhà, nhưng cũng có những người bằng những cách
khác nhau trở nên giàu có. Đi ra nước ngoài để chơi, để định cư là một việc
không quá khó khăn. Nhiều người thích đất nước này nhưng cũng có không ít xem
miền đất này như một nơi tạm dừng chân. Có người bạn tôi tuyên bố: Việt Nam sướng
hơn nhiều, tội gì định cư ở đây. Mỗi người có một hoàn cảnh, chỉ có điều khi
tôi thắc mắc hỏi: "ông chê sao ông qua đây mua nhà, tốn tiền chạy chọt
cho con cháu học rồi ở lại luôn". Hình như không có thằng bạn nào trả lời.
Tôi nhớ có lần thằng bạn thời trung học
từ Úc qua thăm, đem cho tôi bảng danh sách những thành phố đáng sống nhất trên
thế giới. Hắn nói Melbourne của Úc đứng nhất nhì gì đó, rồi đến Canada, Na
Uy... và hình như không có thành phố nào của Mỹ trong 10 hạng đầu. Hắn nói y tế
Mỹ không bằng Úc. Cuối cùng hắn phán một câu xanh rờn. Có dịp mày qua Úc chơi sẽ
biết. Tôi thì chưa có dịp đi Úc chỉ biết, nó có 2 đứa con trai, cả hai đứa đều
sang Mỹ học, tốt nghiệp ra làm việc và định cư luôn tại Cali.
Bạn tôi nhiều đứa sau này ở lại Việt
Nam, làm ăn khấm khá, năm nào cũng qua Mỹ chơi.
Hắn nói ở Việt Nam sướng hơn, nhưng con
cái thì toàn ở Mỹ. Nhiều người ở đây ba bốn mươi năm nói "nghỉ hưu về Việt
Nam dưỡng già". Nói thì nói vậy chứ chuyển từ " dự định" đến
"thực hiện" chắc đến hết đời người vẫn chưa xong.
Mà thôi nói cho vui, ai về thì về,chứ
biểu tôi rời bỏ nước Mỹ, không bao giờ. Sẽ không bao giờ tôi rời bỏ đất nước
này bởi vì quên làm sao được cái nghĩa tình của những ngày đầu khốn khó.
Nhớ lại những ngày đầu tiên chân ướt
chân ráo đến Mỹ, tôi về sống tại Tulsa. Một thành phố nhỏ bé thật hiền hoà, tuy
không có nhiều người Việt Nam như Cali nhưng tình cảm thật đậm đà. Luôn
nhớ đến những chăm sóc thật thân tình của những người Việt và cả của những người
bản xứ đối với một gia đình đang còn lạ lẫm trên thành phố này. Nhà thờ Việt
Nam đem cho những thùng áo quần, nhà chùa đem cho những đồ dùng, nồi cơm điện,
nhà thờ Tin Lành đem cho đồ chơi cho hai cháu nhỏ. Những người hàng xóm đem từng
món ăn. Những ngày đầu chưa có xe ở tạm nhà em gái, có một mục sư cùng xóm mỗi
ngày chở đi làm giấy tờ, đi xin trường cho các cháu, tìm việc làm cho hai vợ chồng.
Giáng sinh đoàn tụ đầu tiên của đại gia
đình chúng tôi thật ấm áp mặc dầu bên ngoài trời mưa tuyết. Tôi cứ nhớ mãi cái
hình ảnh của bà người Mỹ già nhà đối diện. Nửa đêm đội mưa gõ cửa nhà chúng tôi
để chỉ đưa một dĩa bánh cokkies nóng hổi kèm theo lời chúc "Merry
Christmas and Happy New Year". Không bao giờ chúng tôi quên được tình cảm
của những người láng giềng dành cho chúng tôi trong thời gian đầu định cư. Ngay
cả khi về ở với mẹ tôi trong khu low income Meadow, thời gian đầu vợ chồng con
cái ít khi ra khỏi nhà nhất là vào ban đêm. Cái khu toàn người nghèo, lợi
tức thấp đủ mọi sắc dân. Một ít gia đình người châu Á còn toàn là người Mễ và Mỹ
đen. Nhìn bộ dạng mấy ông bà to lớn, hay tụ tập thành từng nhóm quanh khu xóm,
cười nói ồn ào, nên cũng hơi sợ. Nhưng ở lâu lại thấy mến cái hiền lành và tốt
bụng. Có lần trên đường đi làm về, tôi bị trượt xe dạt vào lề vì đường đông đá
sau mưa tuyết, phải nhờ ông Mỹ hàng xóm ra kéo xe về giùm. Ở một thời
gian rồi cũng quen dần cái nhộn nhịp và ồn ào của xóm nghèo nhưng cũng rất
nghĩa tình này. Có lần mưa đá làm lũng một lỗ thật lớn trên mái nhà phòng ngủ.
Nước vào đầy nhà từ mái. Qua hàng xóm cầu cứu báo hại nửa đêm 2 tay Mỹ đen cởi
trần trùng trục leo lên mái hì hà hì hục lấy tăng che tạm cho khỏi dột. Sau này
dọn nhà đi chỗ khác nhưng cứ thấy nhớ cái khu Meadow, lâu lâu lại
chạy về thăm lại mấy ông bà hàng xóm.
Sau này vì cuộc sống vì nỗi khao khát
được làm việc trong một công ty kỹ thuật lớn, có công việc phù hợp tôi di chuyển
qua San Jose . Mặc dầu chưa bao giờ hối tiếc về sự lựa chọn của mình sau gần 20
năm sống trên miền đất phía Bắc Cali này, nhưng tôi luôn nhớ về thành phố hiền
hoà nhỏ bé đó. Tulsa như Huế quê ngoại của tôi, trầm lắng, dễ thương và nghĩa
tình.
Không chỉ Tulsa, San jose cũng đối xử với tôi
thật ấm áp. Người Việt Nam đông, bạn bè nhiều, khí hậu tuyệt vời, Silicon
valley cũng giống như thành phố Sài Gòn nhộn nhịp của tôi những năm trước 1975.
Nơi bắt đầu lại của tôi và cũng là nơi đã cứu sống mẹ tôi không biết bao nhiêu
lần.
Về sống với gia đình tôi khi bệnh của mẹ
trở nặng. Mẹ vừa bị alzheimer, vừa bị tiểu đường, vừa cao huyết áp, vừa cao mở.
Nói chung ở cái tuổi 76 khi mẹ vê đây, mẹ có đủ thứ bệnh. Nhờ khí hậu ấm áp,
bác sĩ Việt Nam nhiều, vấn đề theo dõi bệnh dể dàng, sức khoẻ mẹ cũng đở hơn. Nhưng
ở cái tuổi già thì những rũi ro, biến chứng cũng càng nhiều. Mẹ ra vào nhà
thương không biết bao nhiêu lần.
Có lần đang ngồi coi tivi, cảm thấy hơi
mệt nằm xuống sofa, mặt mày tái mét. Đo đường xuống dưới 40. Chưa kịp cho ăn ngọt
thì mắt dại ra, mẹ gần như coma. Gọi cấp cứu. May mà chỉ 5 phút xe emergency tới
ngay trước cửa nếu không là đi luôn.
Có lần áp huyết tăng cao (chắc là nửa
đêm mở tủ bếp ăn hết chén mắm khoái khẩu), lại xỉu. Lại 911 cấp cứu. May mà tại
xứ này chứ ở Việt Nam như mẹ vợ tôi thì ra đi từ lâu. Nội cái đợi xe cấp cứu vô
được cái xóm nhỏ, qua hai ba cái chợ chồm hổm đầu đường chắc là không kịp với
cái ông thần chết đang đứng chờ chực cạnh giường.
Phải công nhận với những người ở cái
class lưng chừng như tôi thì mới lo chứ với những người già không tài sản
như mẹ tôi, nước Mỹ đúng là thiên đường. Hàng tháng có tiền già, vô bệnh
viện, tiền thuốc men không tốn một xu. Mà thuốc đâu phải rẽ. 13 loại thuốc. Vừa
uống vừa chích. Nhìn cái giá thuốc chính phủ phải trả thay cho bệnh nhân là đủ
chóng mặt. Chưa kể khi vào bệnh viện, nhìn cái bill bảo hiểm trả cho bệnh viện
là xỉu.
Nội cái chi phí chữa chạy cái chân gãy
của mẹ chắc cũng mất toi số tiền dành dụm của tôi trong suốt 20 năm trên đất Mỹ.
Cũng nhờ vậy dù nhớ nhớ quên quên mẹ vẫn còn sống với chúng tôi cho đến hôm
nay.
Cám ơn đất nước này và cám ơn cuộc đời
đã cho tôi sống những thời gian với đầy đủ cung bậc của cảm xúc. Những vô tư của
tuổi nhỏ, những lãng mạn của một thời mới lớn, những hạnh phúc của tháng ngày
đoàn tụ và tự do. Dù không mong muốn nhưng cũng phải cám ơn cuộc đời đã cho tôi
nếm được nỗi đớn đau của những chia xa trong những tháng ngày đen tối. Nỗi cô
đơn của những ngày lưu lạc xa quê. Để rồi là những hạnh phúc của những lần gặp
lại mẹ, anh em và bạn bè .
Xin được cám ơn ba, người sĩ quan chế độ
Cộng Hoà chết trong trại cải tạo. Không có ba, không có những hy sinh của
cha ông, đồng đội, bạn bè, chúng con đã không có những tháng năm thanh bình. Và
khi cuộc chiến kết thúc, ba vẫn kịp đánh đổi mạng sống cùng với những tháng
ngày bi thảm trong trại cải tạo để cho mẹ và các con, các cháu của ba cơ hội
qua miền đất tự do này. Bao nhiêu năm ba vẫn luôn theo dõi và phù hộ gia
đình chúng tôi.
Cám ơn mẹ, người đàn bà vĩ đại đã dành
hết tuổi thanh xuân và đời mình cho chồng cho con. Người đàn bà goá chồng
ở tuổi 49, một mình với 9 đứa con còn nhỏ dại, lăn lóc để tồn tại qua những nhiểu
nhương và hận thù. Người vợ của một sĩ quan thua trận, vượt qua từng ngày, trải
qua từng bữa, cuối cùng cũng đem được toàn bộ gia đình đến bến bờ tự do.
Xin được cám ơn em, đã cùng tôi vượt
qua bao gập ghềnh sóng gió. Em đã luôn cạnh tôi trong những giờ phút bi thảm
cũng như những khoảnh khắc yêu thương. Mới đó mà chúng ta đã ở bên nhau trọn vẹn
43 năm. Bắt đầu bằng một đám cưới với chiếc nhẫn đính hôn 1 phân vàng và thiệp
mừng đám cưới là tấm giấy "mời" đi kinh tế mới vào ngày hôm sau, em
đã cùng tôi nếm đủ mùi vị của gian khổ, cay đắng và tủi nhục. Vẫn luôn nhớ mãi
cái chặng đường đã qua đó. Cám ơn tình yêu của em.
Còn phải cám ơn nhiều nhiều nữa. Cám ơn
tình nghĩa bạn bè. Cám ơn tấm lòng những đứa cháu. Cám ơn những đứa em. Cám ơn
những đứa con lương thiện của tôi. Trong những ngày cuối thu của miền Thung
Lũng Silicon, đứa con trai đầu của một người tù chết trong trại cải tạo năm nào
đã không còn trẻ nửa. Đang bước vào tuổi" Thất thập cổ lai hy",
rổi sẽ có ngày sẽ nhớ nhớ quên quên như mẹ. Nên trong cái ngày Thanksgiving này
không thể nào không viết, không thể nào không nói những lời cảm ơn.
Sẽ chưa phải là lần cuối cùng, xin được
nói tiếng cám ơn Việt Báo và Viết Về Nước Mỹ. Việt Báo đã làm một nhịp cầu cho
chúng tôi được trải lòng qua những mẫu chuyện đời. Những câu chuyện thật đời
thường nhưng nếu không được ghi, kể lại có lẽ rồi sẽ đi vào quên lãng. Có lẽ sẽ
mất hút đâu đó trong cái trí nhớ đang già nua của tôi. Nhờ Việt Báo, qua những
bài viết về cuộc đời, tôi đã tìm gặp lại những người bạn, những người thân đang
lưu lạc khắp nơi. Như những mãnh vỡ của quê hương được góp nhặt để ghép lại
thành một quê nhà thứ hai trên xứ người. Nhờ vậy chúng tôi sẽ không bao giờ mất
đi quê hương Việt Nam yêu dấu.
Lê
Xuân Mỹ
San Jose, Thanksgiving 2019.
---------------------------------
CÙNG
MỘT TÁC GIẢ
No comments:
Post a Comment