06:55 12/12/2016
BizLIVE
- "Ngoài tác động của Trump vào thay đổi của nước Mỹ, chúng ta chịu
tác động của nhiều nhân tố, chính trị, kinh tế thế giới còn nhiều chao đảo",
chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan nói tại hội thảo "Doanh nghiệp Việt Nam
trước cục diện thị trường Mỹ và thế giới sau Trump" do BSA tổ chức.
Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan.
"Năm 2017, các
nước còn nhiều cuộc bầu cử, chủ nghĩa dân tộc sẽ mạnh lên. Làm thế nào để thay
đổi cách tiếp cận với Liên minh châu Âu cùng cách đi với từng nước, như với nước
Anh, để phòng trường hợp họ phân rã khỏi Liên minh châu Âu, Việt Nam vẫn có
cách để quan hệ”, bà Lan nói thêm.
Trump
đang tạo ra sự thay đổi ở một đỉnh cao mới
“Thế giới đang có
nhiều chấn động mới xảy ra, nạn khủng bố, IS, khó nước nào có thể nói mình an
toàn trước nguy cơ khủng bố. Trước khi Trump lên đã có chuyện Anh rời bỏ EU, chủ
nghĩa dân tộc đã bắt đầu xuất hiện, nhưng Trump đẩy chủ nghĩa dân tộc lên mức cao
hơn, cộng hưởng vào những cái đang diễn ra trên thế giới. Những gì diễn ra thời
ông Trump lên nắm quyền không biết thế nào, nhưng tôi cùng đồng ý với nhiều ý
kiến cho rằng không phải cá nhân tổng thống có quyền quyết định tất cả”, bà Lan nói.
Bà Phạm Chi Lan cho rằng cách thức tranh cử của ông
Trump rất khác, tìm cách đánh vào các cộng đồng lâu nay bị bỏ rơi ngoài lề của
sự phát triển, nhưng khi lên nhậm chức chắc chắn ông sẽ hành động khác. “Trump đang đối xử với Trung Quốc bằng việc
chọc vào những điểm Trung Quốc yếu nhất, như cuộc điện đàm với bà Thái Anh Văn,
người đứng đầu Đài Loan, phá vỡ một thông lệ từ 40 năm nay... Dường như ông
Trump đang “ngã giá” với Trung Quốc cho một cuộc chơi mới, rằng 'Tôi không
buông để anh hoàn toàn làm chủ cuộc chơi này đâu'”.
Cũng theo bà Lan, một loạt động thái của Trump trong
chiến dịch tranh cử như yêu cầu Hàn Quốc, Nhật Bản nâng cao khả năng tự lo quốc
phòng, là để Mỹ có vị thế mặc cả cao hơn.
Bên cạnh đó, việc bác bỏ TPP trước hết vì lợi ích nước
Mỹ, hay tuyên bố buông bây giờ để sau này trở lại đàm phán có lợi thế tốt hơn
cho Mỹ? Muốn đàm phán song phương chứ không đa phương để nước nào cũng có vị thể
thấp hơn so với Mỹ? Nhưng chắc Trump thừa hiểu nước Mỹ không thể vĩ đại trở lại
khi không trở thành “anh cả” của thế giới.
Theo bà Lan, các chính sách trên vẫn là một loạt dấu
hỏi và phải chờ thêm xem chính sách của Trump sẽ diễn biến thế nào vì
không ai có thể nói trước được.
Việt
Nam nên có nhiều kịch bản
Về mối quan hệ với Mỹ, bà Lan cho rằng: “Với con người Trump, một nhà kinh doanh thì
Việt Nam cũng cần coi mối quan hệ nhằm đảm bảo lợi ích hai bên là quan trọng nhất.
Việt Nam phải dựa vào các hiệp định song phương với Mỹ để kết nối và phát triển
quan hệ. Bây giờ Việt Nam phải tạo ra cái gì đó để những người làm việc với ông
Trump thấy được những lợi ích mà họ có được để làm ăn lâu dài với ta”.
"Ngoài tác động
của Trump vào thay đổi của nước Mỹ, chúng ta chịu tác động của nhiều nhân tố,
chính trị, kinh tế thế giới còn nhiều chao đảo. Năm 2017, các nước còn nhiều cuộc
bầu cử, chủ nghĩa dân tộc còn mạnh lên. Làm thế nào để thay đổi cách tiếp cận với
liên minh châu Âu, cùng cách đi với từng nước, như với nước Anh, để phòng trường
hợp họ phân rã khỏi Liên minh châu Âu, Việt Nam vẫn có cách để phát triển quan
hệ", bà Lan cho biết.
Nhìn vào những thách thức đối với thị trường nội địa,
bà Lan đưa ra nhiều cảnh báo: “Thái Lan
đang là người tận dụng tốt nhất thị trường nội địa Việt Nam. Trong khi thế giới
đang bị phân cực, phân rã, công nghệ đang thay đổi các chuỗi giá trị toàn cầu,
Việt Nam phải thay đổi cách tham gia. Phải hết sức coi trọng nội lực, coi trọng
thị trường trong nước. Những thay đổi do môi trường, nguồn nước, nguồn năng lượng…
sẽ xảy ra tranh giành nhau nguồn nước, nguồn năng lượng, thách thức vô cùng lớn.
Việt Nam đã khan hiếm nguồn nước ở Tây Nguyên và Nam bộ, hạn hán đã xảy ra. Biến
đổi về dân số già đi và đô thị hóa làm thay đổi mạnh về cấu trúc tiêu dùng, đồng
nghĩa đòi hòi yêu cầu sản phẩm về chất lượng cao hơn. Sẽ qua dần thời giá rẻ”.
“Tất cả sẽ ập đến
cùng một lúc, chúng ta phải nhìn xung quanh và biết kết nối để đối phó, chứ
không thể ngồi chờ ông Trump rồi mới có kế hoạch. Ví dụ theo ILO riêng áp lực từ
xu hướng tự động hóa đã có thể khiến Việt Nam mất 86% việc làm trong ngành dệt
may, đó là thách thức hiện hữu, không chỉ thay đổi trên chính trường.
Nếu Việt Nam chỉ
làm gia công khâu may, lợi ích của Việt Nam chỉ được 10-15% so với 20 tỷ USD
kim ngạch xuất khẩu hàng năm. Chúng ta đừng ngộ nhận, các doanh nghiệp dệt may
phải rất tỉnh táo trước thế mạnh lao động giá rẻ, nếu không chỉ nhường cơ hội
cho người khác, vì lợi nhuận rơi vào tay người cung cấp đầu vào, cung cấp
nguyên liệu”, bà Lan phân tích.
Nông
nghiệp tạo mũi nhọn đột phá để thay đổi
Về nông nghiệp, theo bà Lan, khu vực này tập trung rất
nhiều lao động và thường bị coi là năng suất thấp, nhưng có những bộ phận năng
suất hoàn toàn không thấp. 85% giá trị thặng dư từ lúa gạo Việt Nam do 30% hộ
gia đình quy mô lớn hơn làm, năng suất đâu có thấp. Vậy năng suất thấp là ở
đâu? Do diện tích hẹp, mỗi hộ chỉ có bình quân dưới 0,5ha đất canh tác, lại bị
phân chia thành nhiều mảnh, làm sao cơ giới hóa đất đai? Tự mình phân tán ra đã
kéo năng suất xuống.
“Tôi hoàn toàn tin
nông nghiệp có thể thay đổi được, nhất là nông nghiệp của đồng bằng sông Cửu
Long. Từng tỉnh với quy mô vừa phải để bắt đầu cái mới, từ chính quyền địa
phương đến những nhà khoa học, doanh nghiệp cùng nông dân đi theo các chuẩn quốc
tế để đi lên. Tín hiệu mừng là báo cáo Việt Nam 2035 có đề cập đến nguồn lực đất
đai, đề xuất cải cách toàn bộ hệ thống đất đai để biến quyền sử dụng đất thành
quyền tài sản của nông dân. Nghị quyết Trung ương 4 Thủ tướng cũng vừa đưa ra vấn
đề tích tụ đất. Doanh nghiệp có thể dựa vào chủ trương này để phát triển nông
nghiệp", bà Lan nói.
“Đối với doanh nghiệp,
muốn hay không buộc phải chuyển sang một cấp độ tương lai mới cao hơn. Nông
nghiệp Việt Nam đã đi từ thuần nông sáng giai đoạn chuyển đổi trong thời gian
15 năm, chẳng lẽ doanh nghiệp không chuyển đổi kịp như người nông dân? Phải sẵn
sàng với các thay đổi trên nhiều mặt ở toàn cầu, coi trọng nhiều hơn nhân tố
công nghệ, quản trị, con người, kết nối trong và ngoài nước, hình thành từng bó
đũa để phát triển với bên ngoài”, bà Lan kết luận.
KIM
YẾN
TIN
LIÊN QUAN
- Nông sản Trung Quốc vào Việt Nam thuế 0%: Sức ép cực kỳ lớn!
- TS. Nguyễn Đình Cung: “Chỉ cần làm tốt hai việc này, GDP có thể đạt được 7%”
- Bà Phạm Chi Lan: “Ai cũng có quyền hành hạ doanh nghiệp”
No comments:
Post a Comment