NHẬN ĐỊNH CỦA LS TRẦN ĐÌNH TRIỂN VỀ VỤ XỬ & BẢN ÁN (RFA)

Nhận định của LS Trần Đình Triển về vụ xử và bản án

Gia Minh, biên tập viên RFA, Bangkok
2013-04-05

http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/defen-lawy-talk-04052013132939.html

Phiên tòa sơ thẩm xử ông Đoàn Văn Vươn và gia đình vừa kết thúc hôm nay với bản án tù giam cho bốn người đàn ông và tù treo đối với hai phụ nữ.
Luật sư Trần Đình Triển, người tham gia bào chữa cho hai bà Thương và Hiền, vợ của hai ông Vươn và Quý tại phiên tòa, cho biết một số thông tin liên quan vụ xử và bản án đã tuyên qua cuộc nói chuyện với biên tập viên Gia Minh.

UBND huyện Tiên Lãng đã hoàn toàn sai trái

Trước hết ông trình bày lại những điều mà bản thân ông nói với tòa ngay trong ngày đầu xử án:

Luật sư Trần Đình Triển: Qua cái kết quả sự tuyên án của phiên tòa thì trong cả quá trình của phiên tòa, đặc biệt trong lời bào chữa của tôi: Mở đầu phiên tòa trước hết tôi trân trọng cảm ơn Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ,các ban ngành của trung ương ,Mặt trận Tổ quốc Việt Nam,các cơ quan ngôn luận cũng như nhân dân cả nước đã quan tâm theo dõi vụ việc này. Trong khi xem xét vụ việc này cần phải quan tâm đến hai khía cạnh.

Khía cạnh thứ nhất về cương vị cơ quan nhà nước cũng phải đảm bảo làm như thế nào đó để mà các cơ quan quản lý nhà nước, cũng như những người có quyền uy mà nhà nước giao cho khi giải quyết vụ việc phải đảm bảo tính khách quan và đúng pháp luật; Không được lợi dụng để tham nhũng hay trả thù hoặc là trình độ năng lực non kém hoặc là vì lý do gì đó đưa ra những quyết định trái với pháp luật gây những bức xúc và làm thiệt hại đến quyền lợi của nhà nước, của tổ chức và của công dân với những qui định của pháp luật.

Khía cạnh thứ hai đó là cũng cần phải rút kinh nghiệm về phía người dân, đừng quá bức xúc mà gây nên những sự việc không đáng có. Cần phải xem xét hai mối quan hệ đó thì việc xét xử vụ án này phải đảm bảo tính trung thực và khách quan, phải đúng đường lối của đảng và pháp luật của nhà nước, phải hợp ý đảng và lòng dân thì bản án đó mới có hiệu lực trên thực tế, chứ không phải chỉ có hiệu lực trên giấy tờ.

Qua việc này, sự đánh giá toàn bộ vụ án thì đây là một quyết định hoàn toàn sai trái của Ủy ban nhân dân huyện Tiên lãng, trái với cả quy định về luật đất đai, quy định về mặt hành chính,kể cả quy định về luật thi hành án dân sự. Sự lạm quyền đã đưa ra một tổ chức cưỡng chế trái với qui định pháp luật: sử dụng cả vũ khí. Đồng thời việc cưỡng chế như vậy lại không phải vào cái nhà của anh Vươn mà lại đi vào nhà ở và quyền sử dụng đất hợp pháp của anh Qúi ,đó là điều bất khả xâm phạm. Những sự việc đó cần phải có sự cảnh báo trước.

Về phía anh Vươn đã làm đơn khiếu nại các cấp có thẩm quyền ở thành phố Hải phòng cũng như ở Tiên lãng nhưng cả một quá trình dài đều bị làm lơ đi, không được xem xét. Vì vậy đã gây nên một sự bức xúc do mất trắng toàn bộ tài sản, đưa họ đến đường cùng của cuộc sống dẫn đến có những bàn tính và đưa ra những phương án chống đối như vậy. Điều đó cũng có những thông cảm nhưng cũng có những điều không thể chấp nhận được, ngay cả khi đó là thân chủ của chúng tôi.

Với một bản án xử đúng thì đây phải là tội giết người do vượt quá giới hạn phòng ngự chính đáng và chính anh Vươn tại tòa cũng nhận cái lỗi của anh và anh chấp nhận cái mức hình phạt đó. Các luật sư của chúng tôi cũng bào chữa theo hướng đó và đặc biệt ở đây không có hành vi chống người thi hành công vụ; Bởi vì mục đích của công vụ là gì? Là đảm bảo quyền lợi của nhà nước, bảo vệ quyền lợi và lợi ích hợp pháp của các tổ chức và của công dân. Như vậy đây là một quyết định không đảm bảo nguyên tắc đó: làm luật không đúng với pháp luật thì hành vi đó không thể coi là hành vi công vụ. Do đó việc đưa vào điểm B khoảng I của điều 93 để truy tội vào tội giết người là không đúng.

Truy tố đối với chị Thương, chị Hiền tội chống người thi hành công vụ là hoàn toàn sai: họ phải được vô tội. Đối với anh Vươn, anh Sịnh và anh Vệ thì hành vi đó là phạm tội nhưng chỉ ở tội danh giết người để phòng vệ vượt quá giới hạn chính đáng. Nếu trường hợp bản án như vậy thì mới hợp với ý đảng, lòng dân và đúng theo luật. Tuy nhiên trong cả quá trình tố tụng, vi phạm rất nhiều nguyên tắc về mặt tố tụng, kể cả về vấn đề nội dung và bản án tuyên như vậy thì nếu đúng với điều luật mà được nhìn nhận thì chỉ ở mức rất là nhẹ nhàng. Khoảng I ở điều 93 của Bộ luật hình sự thì qui định mức hình phạt của tội danh này là tù từ 12 năm đến 20 năm tù đến tù chung thân hoặc là tử hình. Tuy nhiên, bản án lại tuyên đối với anh Vươn, anh Qúy là 5 năm tù, với anh Thịnh là 3 năm rưỡi và với ông Vệ 2 năm tù là vượt dưới khung kể cả khung gần kề.

Như vậy đặt ra vấn đề là có một sự việc cân nhắc đến việc có lỗi nên không dám nhìn nhận sự thật để có thể định hình tội danh. Việc xét xử như vậy gây nên những bức xúc về mắt khoa học pháp lý, kể cả vấn đề thực tiễn mà chúng ta chưa nhìn thẳng vào sự thật để đi đến một quyết định thật chuẩn xác. Những vấn đề về mặt tố tụng vi phạm rất nghiêm trọng, kể cả về thẩm quyền cũng như các vấn đề phân cấp giấy chứng nhận cho luật sư, những vấn đề mà bị can bị cáo nêu ra tại phiên tòa như bức cung, mớm cung, dụ cung đưa giấy trắng buộc phải ký vào; Rồi việc anh Vệ nêu lên một điều tra viên cho gọi điện về nhà để vợ anh đưa tiền hai lần, một lần 20 triệu, một lần 10 triệu. Những việc đó cần phải chuyển cho Cục điều tra hình sự của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao để điều tra và xử lý những việc vi phạm tố tụng đó của vụ án này thì mới đảm bảo tính khách quan và......

Luật sư Trần Đình Triển, người tham gia bào chữa cho hai bà Thương và Hiền, vợ của hai ông Vươn và Quý tại phiên tòa. RFA file

http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/defen-lawy-talk-04052013132939.html/tran-dinhtrien-180.jpg/image

Gia Minh: Việc xét xử đi ngược lại với khoa học pháp lý như luật sư nói mà người ta vẫn tiến hành, vậy theo nhận định của luật sư thì vì sao lại như thế ạ?

Luật sư Trần Đình Triển: Bản án này thì cũng có một cái mức có xem xét các tình huống giảm nhẹ. Chúng ta phải khách quan mà nói như vậy. Nói đến hình phạt mà theo đúng với tội danh thì nó không chuẩn với cáo trạng và với tội danh. Tuy vậy, họ vẫn đưa vào tội danh này với hình phạt như vậy nhằm mục đích, điều quan trọng ở đây, là để răn đe để đối với những người dân thì dù quyết định sai hay trái thì phải chấp hành đã rồi mới giải quyết theo trình tự đơn khiếu tố, khiếu nại-tránh gây những bức xúc làm ảnh hưởng đến an ninh trật tự chung. Đồng thời họ sợ những hội chứng nào đó nên cương quyết đưa vào cái tội này nhằm cảnh báo cho những người nào có hành vi như vậy sau này

Ở mức án nào cũng sẽ kháng cáo

Gia Minh: Sau khi tuyên án như vậy, tại tòa luật sư có được tiếp xúc với các thân chủ, vậy phản ứng và ý kiến của những người bị kết án”quá khung” như vậy ra sao ạ?

Luật sư Trần Đình Triển: Khi tuyên án thì tôi không có mặt ở đó, ngày hôm nay tuyên án thì tôi đã về ngày hôm qua nhưng trong quá trình tố tụng, việc quyết định thành phần tham gia để tham dự phiên tòa thì người dân không được tham gia. Đa số là những người làm nhiệm vụ thôi. Còn việc tại phiên tòa thì dưới sự điều khiển của chủ tọa phiên tòa, tôi thấy đảm bảo tính khách quan. Tuy nhiên cũng có một vài việc thiếu sót của người điều khiển phiên tòa hay những cử chỉ, thái độ, thậm chí có cả những việc ngắt lời luật sư. Tuy nhiên đánh giá chung thì hội đồng xét xử đã thể hiện tính khách quan và dân chủ tại phiên tòa. Việc gặp các bị cáo tại phiên tòa cũng không có gì trở ngại cả. Nói chung tổ chức một phiên tòa như thế thì tương đối trọn vẹn về phía điều hành của chủ tọa phiên tòa cũng như hội đồng xét xử.

Còn việc bức xúc thì đối với các bị cáo họ rất uất ức. Theo tôi, tôi đánh giá rất cao các bị cáo. Họ không hề phủ nhận tội lỗi của họ cả. Họ khai báo hành vi của mình một cách trung thực và khách quan. Bản thân họ, họ cũng thừa nhận là họ có lỗi và đồng ý xử họ theo đúng pháp luật. Và đặc biệt là anh... , anh làm cái việc đó là để chống trả nhưng vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng, có thể gây nguy hiểm cho người khác. Anh đã dám nhận tội và đó là tội giết người vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng. Điều tiếp theo mà họ muốn nói với Hội đồng là gì? Trước cảnh gia đình mất trắng cả tài sản như vậy đã đẩy họ đến đường cùng và một quyết định sai trái như thế thì không thể gọi đó là công vụ. Họ chống lại là nhằm bảo vệ lợi ích của họ và đảm bảo sự đúng đắn của pháp luật. Việc vượt quá giới hạn và có những vi phạm thì cứ xử họ theo đúng quy định của pháp luật. Điều đó thể hiện thái độ rất trung thực, nhận phần lỗi của mình tại phiên tòa của các bị cáo.

Gia Minh: Vâng, thưa luật sư, trước phiên xử bà Thương cũng như bà Báu có gặp luật sư và họ cũng có nói rằng là mức độ tin tưởng vào phiên tòa này không cao và họ phải kháng án thì luật sư thấy khả năng kháng án này ra sao ạ?

Luật sư Trần Đình Triển: Ngay ngày hôm qua trước khi kết thúc thì tôi đã về thì tôi ngồi ở đấy và có việc của anh Qúy, anh Vươn khi các anh đi qua thì các anh có nói với tôi một lời là mong được sự giúp đỡ với những truy cứu trách nhiệm với tội danh này thì ở mức án nào họ cũng kháng cáo. Đấy là những lời trước khi ra về các anh có nói với tôi như vậy. Khi tôi ra ngoài đường thì gặp chị Thương và chị Hiền, cả hai nói lời cảm ơn và các chị như muốn khóc lên vì việc làm của các luật sư đã giúp đỡ gia đình và đồng thời chị cũng nói rằng nếu viêc xét xử hai chị nằm ở mức án nào thì họ cũng kháng cáo vì họ khẳng định rằng họ không có tội.

Gia Minh: Chân thành cảm ơn ông, luật sư Trần Đình Triển đã có những chia sẻ sau khi tòa đã kết thúc và đã có những bản án cho vụ án Đoàn Văn Vươn

Gia đình ông Đoàn Văn Vươn sẽ kháng án

RFA

05.04.2013

http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/fish-farmer-heroes-after-trial-04052013134929.html

Gia đình Đoàn Văn Vươn sẽ kháng án sau phiên xử sơ thẩm kết thúc chiều qua 5/4 tại Hải Phòng. Luật sư Trần Đình Triển đã xác nhận tin này với Đài ACTD.

Sau phiên xử, ông Phil Robertson, Phó Giám đốc phụ trách khu vực Á châu của Tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch phát biểu với báo chí rằng, việc ngày càng nhiều các vụ thu hồi đất độc đoán của các quan chức tham nhũng, không theo pháp luật và không đền bù thỏa đáng, chính là những điều làm người dân Việt Nam bức xúc với vụ án Đoàn Văn Vươn. Dù không thể chấp nhận cách phản ứng của gia đình này, nhưng sự gia tăng những vụ việc tương tự là dấu hiệu quan trọng cảnh báo chính quyền Việt Nam về những gì có thể xảy ra nếu tình trạng lạm dụng tiếp diễn và gây thiệt hại cho người dân mất đất.

Tòa án Nhân dân Hải Phòng đã tuyên án Ông Đoàn Văn Vươn và em trai Đoàn Văn Quý cùng mức án 5 năm tù về tội giết người. Cùng tội danh, ông Đoàn Văn Sịnh anh ông Vươn chịu mức án 3 năm 6 tháng tù, ông Đoàn Văn Vệ người cháu ông Vươn bị kết án 2 năm tù.

Vợ ông Quý Phạm Thị Báu tức Phạm Thị Hiền bị 18 tháng tù treo, 36 tháng thử thách. Vợ ông Vươn Bà Nguyễn Thị Thương bị 15 tháng tù treo, thử thách 30 tháng. Hai phụ nữ này bị cáo buộc chống người thi hành công vụ.

Tòa án nhìn nhận việc cưỡng chế thu hồi đất có sai trái, nhưng không chấp nhận thay đổi tội danh, mà chỉ áp dụng tình tiết giảm nhẹ chung cho các bị cáo. Theo báo chí nhà nước, mức án được cho là nhẹ vì thấp hơn khung hình phạt qui định.