BBC
Cập nhật: 09:10 GMT - thứ năm, 11 tháng 10, 2012
Nhà văn Trung Quốc Mạc Ngôn vừa được
tặng giải Nobel Văn học năm 2012
Nhà văn Trung
Quốc Mạc Ngôn đã giành giải Nobel Văn chương 2012 với phần thưởng trị giá 8
triệu crown tương đương 1,2 triệu đôla.
Giải thưởng do
Viện Hàn lâm Thụy Điển trao tặng hôm 11/10.
Ủy ban loan báo:
"Giải Nobel Văn học năm 2012 được
trao tặng nhà văn Mạc Ngôn, với văn phong kết hợp chủ nghĩa hiện thực ảo với
văn học dân gian, lịch sử và hiện đại."
Tuần này, Ủy
ban Nobel tại Thụy Điển đã trao cho các nhà khoa học trong ngành vật
lý, hóa học và y học.
Thứ Sáu tuần
này, Ủy ban Nobel tại Na Uy sẽ công bố tên người được Nobel Hòa bình
và tới thứ Hai tuần sau, Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển
nêu tên người nhận giải Nobel Kinh tế.
Hai tác giả
châu Á
Trong số các
nhà văn, kịch tác giả, nhà thơ nêu trên, người đọc Việt Nam biết đến
hai tác giả châu Á, Haruki Murakami và Mạc Ngôn hơn cả.
Sinh năm 1949, ông Murakami nổi tiếng qua tiểu thuyết Rừng
Na Uy nói về tâm trạng của thanh niên Nhật.
Tác phẩm này
được Trần Anh Hùng dựng thành phim và tham gia liên hoan phim Venice
tháng 9/2010.
Ông Murakami
được giải Gunzo năm 1979 và hiện sống, sáng tác ở Hoa Kỳ.
Mạc Ngôn sinh sống tại Trung Quốc và có các tác phẩm đã được
dịch ra tiếng Việt như Báu Vật Của Đời, Đàn Hương Hình, Ma Chiến
Hữu, Cây Tỏi nổi giận...
Riêng truyện Ma Chiến Hữu nói về thân phận
người lính Trung Quốc trong chiến tranh biên giới Trung - Việt 1979 đã
gây ra tranh cãi trong một số giới ở Việt Nam.
Nhưng trên thế
giới, người ta biết đến ông nhiều nhờ tác phẩm Cao Lương Đỏ được đạo diễn Trương Nghệ Mưu dựng thành phim
mà trong tiếng Anh gọi là Red Sorgum,
với vai chính do Củng Lợi đóng.
Dù một số
nhà cá cược Phương Tây đặt ông chỉ sau Murakami trong cơ hội giành giải
năm nay, chính trang China Daily cũng đang đặt câu hỏi liệu ông Mạc Ngôn
‘có đủ để nhận Nobel’ hay là không.
Trang web này
trích nhà thơ nữ Triệu Lệ Hoa nói: “Các tác phẩm của Mạc Ngôn đầy
sức sống, màu sắc và nói lên cảm xúc bị bỏ rơi. Truyện có chiều
sâu, trí tưởng tượng và sức phản ánh sắc bén lịch sử và hiện thực
của Trung Quốc.”
Nhưng cũng có
ý kiến nói Mạc Ngôn ‘quá gần với giới chức quyền’ ở Trung Quốc để
có thể được giải Nobel.
Được giải Mao
Thuẫn của Trung Quốc, ông Mạc Ngôn bị ngay một nhà văn khác, Dã Phu
phê rằng: "Giải Nobel Văn chương sẽ không rơi vào tay nhà văn hát
bài ca ngợi chế độ độc đoán”.
Tuy thế, tin
ông Mạc Ngôn được giải Nobel ngay lập tức đã được lan truyền trên khắp
thế giới.
Trước ông, nhà văn Trung Quốc
quốc tịch Pháp, Cao Hành Kiện đã được Nobel Văn chương năm 2000.
Trang mạng BBC
Tiếng Trung tại London đã nhanh chóng nhận được nhiều ý kiến về giải
Nobel Văn chương cho Mạc Ngôn, nhà văn gốc Quảng Đông năm nay 59 tuổi:
Trương Nghị
viết trên Sina weibo: “Cuối cùng thì chúng ta cũng có một nhà khổng
lồ về văn chương tầm quốc tế!”
Bạn đọc có
nick là Qq thì viết, “Người Trung Quốc đầu tiên đoạt giải, thật vui.
Chỉ riêng chuyện Mạc Ngôn có sách được dịch sang nhiều ngôn ngữ là
yếu tố quan trọng để ông đoạt giải. Nó cho thấy văn học Trung Quốc
có gì đó giá trị cho thế giới.
Baoyin viết
trên QQ Weibo rằng: “Tôi có một số sách của Mạc Ngôn và đã đọc từ
lâu rồi, rất thích, xin chúc mừng. Cả nước đang tự hào.”
-------------------------------------------------------
Thụy My
- RFI
Thứ năm 11 Tháng Mười 2012
Giải Nobel văn học 2012 được dành cho nhà văn Trung Quốc Mạc Ngôn. Khi công
bố tên người đoạt giải vào hôm nay 11/10/2012, Viện Hàn lâm Khoa học Thụy Điển
nhấn mạnh « sự kết hợp kỳ ảo giữa chủ nghĩa hiện thực với hư cấu, lịch sử và
đương đại ». Nhà văn cho biết « sững sờ » nhưng « hạnh phúc » vì tin này,
và hứa hẹn sẽ đầu tư sáng tác nhiều hơn.
Từ quê nhà là huyện Cao Mật (Gaomi) tỉnh Sơn Đông, nhà
văn Mạc Ngôn (Mo Yan) tên thật là Quản Mô Nghiệp (Guan Moye) khi trả lời Tân
Hoa Xã đã cho biết, ông rất vui mừng khi được giải, và sẽ tập trung sáng tác
thêm các tác phẩm mới.
Bút hiệu Mạc Ngôn (có nghĩa là « không nói ») được chọn
lựa khi ông xuất bản tác phẩm đầu tiên « Củ cải đỏ trong suốt » năm
1986, trong đó một cậu bé từ chối nói chuyện, qua ngòi bút đã thuật lại cuộc
sống nông thôn, như tác giả đã sống qua thời trẻ.
Được xem là thân cận với chế độ, Mạc Ngôn bị một số nhà
văn khác chỉ trích vì không hỗ trợ cho các tác giả ly khai. Nhà ly khai nổi
tiếng Ngụy Kinh Sinh (Wei Jingsheng), được xem là biểu tượng của phong trào dân
chủ ở Trung Quốc, hôm nay đã phê phán việc trao giải cho Mạc Ngôn, tuy không
phủ nhận tài năng văn chương của ông, cho rằng đây là một quyết định nhằm làm
đẹp lòng Bắc Kinh.
Hôm nay truyền hình nhà nước Trung Quốc đã tạm ngưng
chương trình thời sự hàng đêm để loan tin nhà văn Mạc Ngôn được giải Nobel văn
học 2012. Sau đó là phát biểu của Phó chủ tịch Hội Nhà văn Trung Quốc, cho đây
là một sự kiện đáng mừng đối với văn chương Trung Quốc. Còn Nhân dân Nhật báo
đã chúc mừng nhà văn mang quốc tịch Trung Quốc đầu tiên đoạt được giải thưởng
cao quý này. Thông tin cũng đã nhanh chóng được cư dân mạng Trung Quốc vui mừng
đón nhận.
Trước đây vào năm 2000, nhà văn Cao Hành Kiện (Gao
Xingjian) cũng đã được trao giải Nobel văn học, nhưng nhà văn này năm 1998 đã
rời Trung Quốc và chọn lựa quốc tịch Pháp, nên tin ông được giải xem như một «
cái tát » đối với Bắc Kinh. Còn năm 2010, khi nhà ly khai Lưu Hiểu Ba (Liu
Xiaobo) được tặng giải Nobel hòa bình, Trung Quốc đã kiểm duyệt tin trên và gọi
các thành viên Ủy ban Nobel là « những tên hề ».
Một số tác phẩm của Mạc Ngôn, đã được dịch sang tiếng
Việt, chẳng hạn cuốn « Báu vật của đời » được bán rất chạy ở Việt Nam.
Tuy nhiên cuốn « Ma chiến hữu » đã gây ra nhiều luồng dư luận khác nhau
tại Việt Nam vì viết về cuộc chiến tranh biên giới Việt – Trung năm 1979.
Từ Hà Nội, dịch giả Trần Đình Hiến, người đã dịch sáu tác phẩm của Mạc Ngôn
ra tiếng Việt cho biết:
Nghe
(08:34) : Dịch giả Trần Đình Hiến - Hà Nội 11/10/2012
-------------------------------------
Phúc
Duy - Hoàng Uy
11/10/2012 18:00
(TNO) Ngày 11.10, Ủy ban Nobel công bố giải Nobel
Văn học 2012 thuộc về nhà văn Trung Quốc Mạc Ngôn.
Ủy
ban Nobel cho biết các tác phẩm của ông Mạc Ngôn được sáng tạo
theo phong cách độc đáo, kết hợp chủ nghĩa hiện thực huyền ảo với các câu
chuyện dân gian, lịch sử và văn học đương đại.
Mạc
Ngôn tên thật là Quản Mạc Nghiệp, sinh năm 1955 tại huyện Cao Mật, tỉnh Sơn
Đông, Trung Quốc.
Ông
đã xuất bản 11 tiểu thuyết, 20 truyện dài, hơn 60 truyện ngắn và 5 tuyển tập
những bài ký, phóng sự, tùy bút..., tổng cộng trên 200 tác phẩm.
Hầu
hết các tác phẩm của Mạc Ngôn đều được dịch ra nhiều ngôn ngữ như
Anh, Pháp, Đức, Ý, Nhật, Nga, Hàn, Hà Lan, Thụy Điển, Ba Lan, Việt Nam..., đều
có sức ảnh hưởng lớn trong và ngoài nước.
Bạn
đọc Việt Nam đã quá quen thuộc văn phong của nhà văn Mạc Ngôn qua hàng loạt tác
phẩm tiêu biểu: Báu vật của đời, Đàn hương hình, Cây tỏi nổi giận, Cao lương
đỏ, Rừng xanh lá đỏ, Tửu quốc, Tứ thập nhất pháo, Thập tam bộ, Sống đọa thác
đày, Châu chấu đỏ, Hoan lạc, Người tỉnh nói chuyện mộng du, Con đường nước mắt,
Bạch miên hoa, Trâu thiến, Ếch... Ông cũng nhận nhiều giải thưởng văn học
Trung Quốc và thế giới.
“Thông
qua việc pha trộn ảo tưởng và hiện thực, lịch sử và tương lai, Mạc Ngôn đã tạo
ra một thế giới mà gợi nhớ người đọc đến sự phức tạp của cuộc sống, được thể
hiện trong các tác phẩm của tiểu thuyết gia lừng danh người Mỹ William Faulkner
(từng đoạt giải Nobel Văn học năm 1949) và nhà văn Columbia Gabriel Garcia
Marquez (giải Nobel Văn học năm 1982)”, Ban giám khảo Ủy ban Nobel nhận xét.
Nhà
văn Mạc Ngôn thường phác thảo kinh nghiệm thời trai trẻ của mình trong các tác
phẩm của mình.
*
Ủy ban Nobel năm nay thành lập một hội đồng thẩm định bao gồm năm người để đánh
giá và chọn lựa những người xuất sắc nhất trong số 231 người được đề cử ở tất
cả các hạng mục.
Những
người đoạt giải Nobel năm 2012 sẽ được trao giải tại một buổi lễ tổ
chức long trọng ở thành phố Stockholm (Thụy Điển) vào ngày 10.12 tới.
Do
khủng hoảng kinh tế, số tiền thưởng cho mỗi giải Nobel đã giảm từ 10 triệu
kronor xuống còn 8 triệu kronor (1,2 triệu USD).
Giải
Nobel Y học 2012, được công bố tại thành phố Stockholm ngày 8.10, thuộc về hai
nhà khoa học Shinya Yamanaka (Đại học Kyoto, Nhật) và John Gurdon (Học viện
Gurdon tại Cambridge, Anh) nhờ vào công trình nghiên cứu tái tạo tế bào gốc ở
người trưởng thành.
Ủy
ban Nobel ngày 9.10 công bố Giải Nobel Vật lý 2012 thuộc về nhà khoa học Serge
Haroche (Pháp) và David Wineland (Mỹ) nhờ vào hai công trình nghiên cứu trong
lĩnh vực vật lý lượng tử.
Ngày
10.10, Ủy ban Nobel tuyên bố hai nhà khoa học Mỹ Robert Lefkowitz và Brian
Kobilka đoạt giải Nobel Hóa học 2012 nhờ vào công trình nghiên cứu về Thụ thể
bắt cặp với protein G.
Theo Ủy ban Nobel, giải Nobel Văn học đã được trao 104 lần cho 108
người (1901 - 2011), ngoại trừ những năm 1914, 1918, 1935, 1940, 1941,
1942, và 1943 là không có bất kỳ một tác phẩm, tác giả nào được trao.
Đến nay, không ai được trao giải Nobel Văn học hai lần, và có hai
người từ chối nhận giải Nobel Văn học.
Tác giả người Anh Doris Lessing trở thành người đoạt giải Nobel Văn
học cao tuổi nhất. Bà đoạt giải ở tuổi 87 vào năm 2007. Bà Lessing từng
cho rằng giải Nobel là “một thảm họa” vì khiến bà không còn thời gian để viết
sách.
Cho đến ngày 10.10, người đoạt giải Nobel Văn học trẻ tuổi nhất là
nhà văn người Anh Rudyard Kipling. Ông nổi tiếng với cuốn The Jungle
Book, đoạt giải Nobel Văn học vào năm 1907, khi ông 42 tuổi.
No comments:
Post a Comment