March
20, 2013 By Guest 5
Comments
Lời dẫn của Alan Phan: Cuối tuần, gửi đến bài viết thú vị về nước Mỹ qua giọng văn châm biếm của
một người Trung Quốc. Bản tiếng Việt
do anh Nguyễn Đại Hoàng chuyển ngữ kèm lời giới thiệu.
Dẫn: Xuất hiện lần đầu
tiên trên mạng xã hội Sina Weibo, bài viết này đã nhận được hàng chục ngàn chia
sẻ và bình luận. Nội dung tưởng như châm chích cười cợt mỉa mai nước Mỹ như một
quốc gia ngu ngốc, sơ khai và ngây ngô, nhưng thực ra lại là lời phê phán sắc
sảo sâu cay thú vị về chính Trung Quốc! Tờ Tea Leaf Nation đã trích dịch, biên
tập lại những phần đinh nhất của bài viết nói trên. Chúng tôi xin giới thiệu sau đây bản chuyển ngữ của Nguyễn Đại Hoàng.
(Phần Tiếng Anh đính kèm bên dưới).
*
*
Tôi có thời gian qua Mỹ khá lâu. Và nói thật đến giờ này
tôi vẫn còn thấy hối hận vì sự lựa chọn đó! Truyền thông phương Tây đã khiến
chúng ta mê muội rằng Hoa Kỳ là một xứ sở hiện đại! Tôi đã từng ôm giấc mộng
được học tập ở đó, đã tìm mọi cách tới được cái xứ sở siêu cường đó.
Nhưng than ôi những gì tôi chứng kiến là rất đáng thất
vọng!
1. Công nghiệp
Nước Mỹ thật ra chỉ là một làng quê khổng lồ chậm phát
triển!
Hồi trung học, chúng ta đã được dạy rằng, công nghiệp
càng phát triển bao nhiêu thì môi trường càng bị xâm hại bấy nhiêu.
Chúng ta biết rằng một thành phố công nghiệp tất phải có
nhiều ống khói, nhiều nhà máy và khói bụi khắp nơi. Đó là biểu tượng của sự
công nghiệp hóa! Thế mà ở tại xứ Cờ Hoa này, tịnh không có một cái ống khói
nào! Họa hoằn lắm mới thấy một vài cái nhỏ tí ti để trang trí nhà cửa thôi!
Và ở Mỹ bạn cũng chỉ thấy toàn sông hồ trong sạch thôi.
Chả tìm đâu ra những nhà máy giấy, nhà máy luyện thép bên bờ sông! Không khí
trong lành thanh khiết này là dấu hiệu của một xã hội sơ khai chứ gì nữa! Chả
có dấu vết gì của công nghiệp hóa cả!
2. Kinh tế
Người Mỹ hầu như không biết làm kinh tế! Bạn biết đấy,
nước họ có cơ man nào là xa lộ tỏa đi mọi hướng, vươn đến mọi làng mạc xa xôi,
thế mà tịnh không thấy một trạm thu phí nào! Thế là mất toi cả núi vàng!
Ước gì tôi có thể xây dựng vài cái trạm thu phí nhỉ! Chắc
chắn non tháng đã gom đủ tiền mua được cả tòa lâu đài trông ra Đại Tây Dương ấy
chứ!
Hai bên xa lộ còn những cụm hồ hoang sơ tĩnh lặng. Thế mà
chính quyền cứ để mặc cho lũ chim trời cá nước thỏa sức vẫy vùng, không nghĩ
đến việc xây dựng vườn cảnh để thu lợi. Người Mỹ rõ ràng là không có đầu óc
kinh tế tí tẹo nào!
3. Xây dựng
Trình độ xây dựng của người Mỹ còn sơ khai lắm. Ngoài một
số ít tòa nhà chọc trời tại các thành phố lớn, tôi dám chắc bạn rất ít gặp
những công trình bê tông ở nước Mỹ. Nhà của người Mỹ thường làm bằng gỗ và vài
thứ vật liệu khác.
Thử nghĩ mà xem, đến giờ này mà gỗ vẫn còn được dùng để
xây dựng nhà cửa, thì có thể nói là trình độ kiến trúc của ngoại bang này còn
thua xa trình độ của triều đại nhà Thanh xưa kia ấy chứ!
4. Văn hóa
Người Mỹ có cách suy nghĩ thật là lạc hậu và khờ khạo.
Hồi mới tới Mỹ, tôi thuê một xe chở hành lý giá 3 đô la.
Nhưng tôi lại không có tiền lẻ. Một người Mỹ liền trả dùm tôi 3 đô la đó, và
thấy tôi lỉnh kỉnh đồ đạc nên còn giúp mang lên xe nữa! Người Mỹ cũng luôn sẵn
sàng mở cửa giúp tôi và hỏi tôi có cần giúp đỡ gì không? Thế đấy!
Ở nước ta, mấy chuyện này chỉ có vào thời Lôi Phong tức
là vào những năm 50, 60 của thế kỷ trước thôi – còn bây giờ lối cư xử đó quá ư
lạc hậu. (Lôi Phong là một thanh niên mà thời Mao thường nhắc tới như một tấm
gương về đạo đức).
Hồi đó người ta chuộng lối sống “đạo đức giả” nhưng bây
giờ chúng ta không như vậy nữa. Bây giờ chúng ta nên sống thực dụng trần trụi,
đó mới là hiện đại chứ! Tư duy của người Mỹ lạc hậu hơn chúng ta hàng mấy thập niên, và không có dấu hiệu nào cho thấy họ có thể bắt kịp chúng ta cả!
5. Ẩm thực
Người Mỹ làm như không biết thưởng thức thịt thú rừng.
Một đêm nọ, tôi cùng các bạn cùng lớp lái xe đi đến một
thành phố khác, thình lình có mấy con nai nhảy xổ ra. Anh bạn tôi lập tức thắng
lại và bẻ sang hướng khác để tránh. Ai cũng biết tai nạn loại này có thể làm
hỏng cả chiếc xe. Thế mà chính quyền đành bó tay không biết phải xử lý tụi thú
hoang này như thế nào cơ đấy!
Người Mỹ làm như cũng không biết ăn thịt thú rừng, thậm
chí không có nhà hàng nào bán thịt thú rừng, họ chả thiết đến loại thịt thú
rừng thơm ngon bổ như hươu nai, và cũng chả thiết lấy sừng bọn thú này để kiếm
bộn tiền! Người Mỹ vẫn sống cùng những con thú hoang dã đó, thậm chí còn đưa ra
những biện pháp để bảo vệ chúng. Quả thật đó là một xã hội còn quá sơ khai!
6. Phong cách
Người Mỹ làm như không biết tự trọng!
Các giáo sư Mỹ không quan tâm nhiều đến bề ngoài, họ
không hề có cái gọi là phong thái bác học. Giáo sư D chẳng hạn, là một giáo sư
tâm lý học cực kỳ nổi tiếng thế mà giờ nghỉ ông ấy cũng thường ăn bánh bích quy
với sinh viên trong văn phòng của mình, và bàn tán xôm tụ với họ về bộ phim 21,
hay về minh tinh Trung Quốc Chương Tử Di! Ông cũng không có phong cách uy nghi
của một nhà bác học, và điều đó làm tôi thất vọng ghê gớm!
Các nghiên cứu sinh sau tiến sĩ cũng không bao giờ ghi
hai chữ PhD. lên danh thiếp của mình. Họ thậm chí cũng không biết cách thể hiện
vị thế của mình. Thành ra những người học những ông thầy như vậy nếu trở thành
những quan chức thì làm sao biết cách đi đứng nói năng cho đúng bộ lệ đây!
Còn ở Trung Quốc, giờ đây các công chức dường như rất
biết cách để thu hút sự kính trọng của dân chúng, thậm chí đến cả vị giám đốc
của một cơ quan tầm tầm ở Trung Quốc có khi còn uy thế hơn cả Tổng Thống Mỹ cơ
đấy! Một công dân hạng ba của Trung Quốc có khi còn xa một công dân hạng nhất
của Mỹ là vậy!
7. Học đường
Học sinh tiểu học Mỹ chả có lý tưởng cao xa gì sất.
Chúng không hề có ý định đi học để trở thành ông này bà
nọ trong chính quyền! Không hề có học đường nào dành cho chủ tịch, bí thư, ủy
viên tương lai, như tôi đã từng thấy hồi còn nhỏ ở quê nhà. Các em không có bài
tập về nhà. Bài tập về nhà kiểu như các học sinh như các học sinh Trung Quốc là
khá xa lạ ở Mỹ.
Trường học ở Mỹ chú trọng đến đạo đức, trước hết để giúp
cho các đứa trẻ trở nên những công dân có đủ tư cách, sau đó mới tính đến
chuyện lý tưởng lâu dài. Trở thành công dân có đủ tư cách ư? Một quan niệm nghe
mới cổ hủ làm sao!
8. Y tế
Người Mỹ làm lớn chuyện một cách kỳ cục khi có bệnh.
Đầu tiên họ đi bác sĩ khám bệnh, rồi bác sĩ kê toa. Rồi
cầm toa đó đi mua thuốc, mua xong còn phải nghe dược sĩ hướng dẫn sử dụng… ôi
chao mọi việc chẳng thể nhanh gọn như ở Trung Quốc… Tôi chả hiểu tại sao ở Mỹ
lại phân biệt việc khám bệnh với việc bán thuốc… mà lẽ ra nên tách rời lợi
nhuận với trách nhiệm!
Rõ ràng là các bệnh viện ở Hoa Kỳ không biết kiếm tiền
mà! Sao lại phải nói tên thuốc cho bệnh nhân biết chứ?… chỉ có như vậy họ mới
độc quyền bán thuốc với giá cao gấp cả chục lần cơ mà! Có quá nhiều cơ hội làm
ăn béo bở thế mà họ không biết khai thác, rõ ràng kinh tế thị trường tư bản chủ
nghĩa ở Mỹ chết rồi!
9. Báo chí
Ý kiến của công chúng Mỹ thật chả ra làm sao!
Đôi khi tôi hoàn toàn mất kiên nhẫn với sự ngu dốt và khờ
khạo của người Mỹ. Chẳng hạn khi họ biết Trung Quốc có đài truyền hình và báo
chí, họ đã hỏi tôi một câu ngu dốt như thế này: Hóa ra Trung Quốc cũng có báo
chí à? Nghe mà bực!
Chúng ta có những tờ báo tiếng Trung được Bộ Truyền Thông
cho phép ấn hành sau khi đã rà soát một cách cẩn mật đấy chứ. Báo của chúng ta
toàn là những bài ca tụng lên mây cả, có đâu như báo Mỹ, công chúng đóng góp
phê bình loạn cả lên, thậm chí còn dám “chưởi” cả tổng thống nữa cơ đấy!
Báo chí chúng ta đâu có chuyện công khai mấy vụ bê bối
của quan chức, bởi nếu cứ tung hê lên thì sau này ai mà muốn làm lãnh đạo nữa
chứ!
10. Tâm linh
Người Mỹ có đời sống tinh thần hết sức vô vị nhạt nhẽo.
Tôi chả hiểu tại sao trước mỗi bữa ăn họ lại lẩm bẩm mấy
câu thánh nghe hết sức khờ khạo: Cầu Chúa phù hộ nước Mỹ.
Thật là buồn cười quá đi: Nếu Chúa phù hộ nước Mỹ thì làm
sao lại để nước Mỹ lạc hậu, sơ khai, đơn giản đến thế này? Cầu Chúa có ich lợi
gì chứ? Thực tế nhất là bạn nên dành thời gian đó để đi lễ thủ trưởng!
Đó mới đúng là hiện đại chứ lỵ!
11. Lối sống
Người Mỹ chả có khái niệm về thời gian.
Bất luận chuyện lớn chuyện nhỏ, người Mỹ đều ngoan ngoãn
đứng vào hàng chờ đợi… Còn người Trung Quốc chúng ta – như bạn biết đấy – khôn
hơn nhiều!
Bất kể đám đông như thế nào, chúng ta vẫn có kỹ năng chen
lấn, điều này giúp tiết kiệm thời gian, và tránh được sự mệt mõi khi đứng chờ!
Nếu ai đó biết đi cổng sau thì kết quả tiết kiệm thời gian còn tuyệt hơn nữa.
Thế mà những người Mỹ lẩm cẩm lại không biết đến những
điều hay ho đó cơ chứ!
12. Mua bán
Những cửa hàng ở Mỹ có một phong cách buôn bán hết sức vô
lý: bạn có thể trả lại hàng vài tuần sau khi mua về mà thậm chí cũng không cần
nêu lý do. Ở ta thì làm gì có chuyện cho đổi hàng mà không hò hét quát tháo
nhau ra trò chứ!
13. An toàn
Nước Mỹ không an toàn! Tôi nói điều này bởi có tới 95 %
nhà dân không cần tới lưới chống trộm, và điều kỳ lạ này nữa là: chả biết mấy
tên trộm đi đâu hết rồi nhỉ?
14. Giao thông
Người Mỹ sao mà nhút nhát và yếu đuối quá vậy không biết!
Tôi nói điều này cũng bởi có tới 95 % tài xế không dám
vượt đèn đỏ!
Và mặc dầu 99% dân Mỹ có xe hơi, vậy mà cách lái xe của
họ thật lạ: bao nhiêu là xe cộ lưu thông nhưng không mấy khi nghe tiếng còi xe,
phố xá vì thế vắng lặng đến nỗi cứ ngỡ không phải là phố xá nữa, làm sao mà bì
được phố xá ồn ào náo nhiệt ở Trung Quốc cơ chứ!
15. Tình cảm
Người Mỹ rất là thiếu cảm xúc.
Có tới 95% nhân viên không nghĩ tới việc phải làm gì cho
tiệc cưới của sếp, họ chẳng bao giờ phải vắt óc tìm ra lý do để chăm sóc sếp
của mình. Ở Trung Quốc liệu có ai điên đến mức bỏ qua cơ hội chăm sóc sếp của
mình không? Nói cách khác, có ai dám làm điều đó không? Hãy xem, người Trung
Quốc chúng ta có biết bao nhiêu là tình thương mến thương với lãnh đạo!
16. Nhạy bén
Người Mỹ không nhạy bén chút nào!
99% người Mỹ đi học, đi làm, thăng quan tiến chức, mà
không hề biết sự cần thiết của “phong bì” để có thể mở ra một cánh cửa... sau!
Nguyễn Đại Hoàng chuyển ngữ
3/2013
3/2013
XEM THÊM :
_____________________________
'Foolish and Backward Nation': A Self-Effacing Chinese
Satire of America
On the eve of U.S. Secretary of State Hillary Clinton's
diplomatic visit to the Middle Kingdom, a tongue-in-cheek critique of Americans
has gone viral on Sina Weibo, China's Twitter, with over 44,000 retweets and
5,400 comments. This piece, of uncertain author and origin, laughingly
criticizes Americans as foolish, primitive, and naive. Lest American readers be
offended, it soon becomes apparent that the essay is in fact a sharp,
backhanded critique of China.Tea Leaf Nation has translated the juiciest parts
(which happen to constitute most of the essay). Please enjoy.
Don’t Go to the U.S., A Foolish and Backward Nation
I’ve already been in the U.S. for a long time. I regret
that choice. We’ve been [fooled] by Western media the whole time, making us
think that the U.S. is a modernized country. Harboring hopes of studying
American modern science in order to serve my motherland, I moved heaven and
earth in order to make it over to this “superpower.” But the result has been
very disappointing!
(1) The U.S. is actually a giant, undeveloped farming
village. In middle school, teachers teach students that the more developed
industry gets, the greater harm the natural environment suffers. For example,
in an industrial city you should find chimneys everywhere, large factories
everywhere, dust everywhere. That’s the symbol of industrialization! But the
U.S.? You hardly ever see chimneys, occasionally you’ll see a few small ones
but they’re just decorations for houses. Instead there are clear rivers and
lakes everywhere, and there aren’t even paper factories or steel smelters by
the riverbanks. The clean and fresh air is a symbol of primitive society.
There’s not even a trace of industrialization!
(2) Americans don’t understand economics. Highways extend
in all directions, seemingly reaching every village, but there are hardly any
toll stations! What a tremendous waste of a gigantic business opportunity! I
can barely keep myself from grabbing some cement and building a few toll
stations; within one month I’ll definitely make enough money to buy a house
with a view of the Atlantic Ocean. Also, by the side of the highway you can see
quiet and undeveloped lakes. The government allows waterbirds to freely settle
and poop wherever they want, neglecting even to open a scenic garden with a
lake view in order to make some serious money. It’s clear Americans have no
head for economics.
(3) American construction is too primitive. Besides [what
you find in] a small number of large cities, there are no big cement and
concrete skyscrapers. … I can scarcely believe that the U.S. seemingly has no
concrete buildings. They’re all mostly made of wood and some other strange
materials. Using primitive wood to build houses-it’s like these foreigners’
architecture hasn’t moved beyond pre-Qing Dynasty times. That’s feudal times!
(4) Americans’ thinking is naive and backwards. As soon
as I got to the U.S., I found [renting] a luggage cart cost three U.S. dollars.
I didn’t have change, an American saw that I had a lot of luggage, so they paid
the three bucks for me and brought me a cart. [Americans] also always open
doors for me and ask me if I need help. In my country, we already had the Lei
Feng period in the ’50s and ’60s, now we think that stuff is so backwards! [Lei
Feng was a young man that the Mao-era Communist government widely touted as an
example of selfless virtue.] Back then, people were very hypocritical, but now
we’re not that way. We do things nakedly; now that’s modernization! So
Americans’ thinking is behind ours by several decades, and there are no signs
they will be able to catch up.
(5) Americans don’t understand [how to eat] game. One
night, I was driving with my classmates to another city and several Sika deers
suddenly bounded out. My classmate immediately braked and swerved in order to
avoid an accident. Apparently this sort of thing happens often, as a collision
with one deer is enough to total a car. The U.S. government doesn’t know how to
manage this. … Americans really don’t understand how to eat game, they don’t
even have game restaurants, much less a taste for delicious wild
animals-killing a deer and selling the antlers can make a lot of money!
Americans live with those wild animals every day, even taking measures to
protect wild animals. That’s a really primitive society.
(6) Americans don’t understand self respect. Professors
at American universities have no presence (架子); they don’t have the air of distinguished scholars at all. It’s said that
Professor D___ is a famous professor of psychology, but during class breaks he
eats cookies in his office with his students, talks about the movie “21″ and
[Chinese actress] Ziyi Zhang. He doesn’t have any of the majesty of
scholarship, I was really disappointed. Also, post doctoral students never put
“Ph.D” on their name cards. They don’t even understand how to show off their
status. People taught by professors like this won’t even understand how to
posture if they become government officials. … It seems Chinese public servants
really know how to get peoples’ respect; even the boss in a minor office in my
motherland is more imposing than the American President. No wonder they say a
first-class citizen in China becomes a third-class citizen in the U.S.
(7) American elementary school students don’t have lofty
ideals. From the start, elementary school students don’t have any intention of
becoming officials. … There are none of the class presidents, class
secretaries, or the committees I had when I was young. After class, it’s as if
they have no homework. There’s no way you can even mention it in the same
breath with Chinese primary school students’s homework. Schools place too much
emphasis on a moral upbringing, making little kids focus on becoming qualified
citizens first, getting to the long-term ideals later. Becoming a qualified
citizen? What a corny concept.
(8) Americans cause a big ruckus every time they see a
little illness. First, they make an appointment with the doctor, and afterwards
the doctor gives a prescription. Some people have to consult a qualified
pharmacist. When they buy medicine, they have to go to the supermarket to get
it themselves. It’s not as fast as it is with us … I don’t understand why
Americans separate seeing the doctor and buying medicine … instead separating
benefit from responsibility. It’s clear American hospitals have no concept of
how to make money! Why tell the patients the name of the medicine? … They could
monopolize the sales of medicine and raise prices 8 or 10 times. There are so
many good business [opportunities] they’re not [pursuing], obviously the
capitalist market economy is dead!
(9) American public opinion is nuts. Sometimes I
completely lose patience with their ignorance and foolishness. For example,
when they learned that China has television stations and newspapers, they
actually ignorantly ask me, “China has a newspaper?!” That’s really outrageous;
we not only have Chinese-language newspapers, they are meticulously produced by
our Ministry of Propaganda; looking at our newspapers is like listening to a
hymn, it’s nothing like American newspapers with their messy public opinions,
even daring to insult the U.S. President by name…[in China] we don’t publicize
the leaders’ scandals; after that, who would want to be a leader? …
(10) Americans are spiritually empty. What I can’t stand
is: The majority of Americans say grace before each meal, and naively say “God
bless America.” Ridiculous; if God blessed America, how did America get this
backwards, this primitive, how did Americans get so simple and primitive?
What’s the use of praising God? It would be more practical to spend that time
praising your boss! That’s the modern way! …
(11) Americans do not have a concept of time. No matter
what, they always wait in line. … We Chinese are smarter, you see. No matter
how crowded it gets, we still have the skill to stuff ourselves in somewhere,
this saves a lot of time and you can avoid getting tired from standing! If
someone you know opens a backdoor, that saves even more time. The old Americans
just don’t get this.
(12) American stores make no sense: You can return
something weeks after buying it without even giving a reason. How is it that
you let me return the goods without even arguing with me for a little while? …
(13) The U.S. isn’t safe. 95% of homes have forgotten to
install anti-theft nets/doors/windows; another strange thing is, where’d all
the pickpockets go?
(14) Americans are wimps. 95% of drivers don’t even dare
to run red lights…although 99% of American adults have a car, their driving
method is very strange: There are many cars on the road, but you can’t hear any
horns, the streets are so quiet it’s as if they’re not streets, there’s none of
the energy of a major province-level [Chinese] city.
(15) Americans lack emotion. 95% of employees don’t think
their superiors’ weddings have anything to do with them, so they never find an
excuse to care about their leaders; in China, do the masses ever miss a chance
to care about their leaders? Put another way, who in China doesn’t dare to?
Look how much feeling we’ve got.
(16) Americans aren’t sensible. 99% of Americans go through
school, get jobs, get promoted, and get an operation without understanding the
need to give “hong bao” [red envelopes full of cash] to open a back door. ..
No comments:
Post a Comment