16.02.2012
Tôi chỉ viết những điều bức xúc
Khi con
tim rỉ máu thành thơ
Ngày
10/02/2012, tức là 37 ngày kể từ khi vụ cưỡng chế sai trái đã châm ngòi cho
tiếng nổ động trời ở Tiên Lãng, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã đưa ra kết luận về vụ
cưỡng chế,1 trong đó
khẳng định:
"Các Quyết định số 460/QĐ-UBND ngày 23/4/2008, Quyết định số
461/QĐ-UBND ngày 07/4/2009 của Uỷ ban nhân dân huyện Tiên Lãng thu hồi đất của
ông Đoàn Văn Vươn với lý do hết thời hạn sử dụng là không đúng với quy định của
Luật Đất đai 2003 và Nghị Định 181/2004/NĐ-CP ngày 29/10/2004 của Chính phủ về
thi hành Luật Đấtđai năm 2003."
"Do quyết định thu hồi đất không đúng với quy định của pháp
luật đất đai nên Quyếtđịnh cưỡng chế thu hồi đất cũng không đúng pháp luật. Mặt
khác, việc tổ chức cưỡng chế thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng cũng có nhiều
thiếu sót, sai phạm."
Về
mặt này, Thủ tướng đã công nhận điều mà hàng trăm, hàng ngàn bài viết đã chỉ ra
và hàng triệu người đã nghĩ suốt hơn một tháng nay.
Đối
với lãnh đạo thành phố Hải Phòng, kết luận của Thủ tướng viết:
"Thủ
tướng hoan
nghênh việc lãnh đạo thành phố Hải Phòng nghiêm túc kiểmđiểm, nhận khuyết điểm,
trách nhiệm và đã lãnh đạo, chỉ đạo cần thiết đối với vụviệc này."
"5.
Lãnh đạo thành phố Hải phòng kiểmđiểm làm rõ trách nhiệm
về việc:
-Chấp thuận đề nghị cưỡng chế thu hồi đất không đúng pháp luật của
UBND huyện Tiên Lãng.
- Khi vụ việc xảy ra chậm chỉ đạo làm rõ đúng sai và trách nhiệm của tập thể,cá nhân; báo cáo chưa đầy đủ - nghiêm túc với Thủ tướng Chính phủ; việc thực hiện cung cấp thông tin chưa kịp thời, thiếu chặt chẽ gây bức xúc trong dư luận."
- Khi vụ việc xảy ra chậm chỉ đạo làm rõ đúng sai và trách nhiệm của tập thể,cá nhân; báo cáo chưa đầy đủ - nghiêm túc với Thủ tướng Chính phủ; việc thực hiện cung cấp thông tin chưa kịp thời, thiếu chặt chẽ gây bức xúc trong dư luận."
"6.
Lãnh đạo thành phố Hải Phòng kiểm điểm rút kinh nghiệm sâu sắc qua vụ việc này và chỉ đạo rà soát, chấn chỉnh công
tác quản lý nhà nước về đấtđai, kiện toàn bộ máy và nâng cao chất lượng đội ngũ
cán bộ công chức làm công tác quản lý nhà nước về đất đai, không để xảy ra vụ
việc tương tự…"
Về
mặt này, đánh giá của Thủ tướng chưa thống nhất với đánh giá của dư luận. Các
thuật ngữ như "tham nhũng", "lợi dụng"hay "lạm
dụng" không xuất hiện trong kết luận. Thủ tướng chỉ thị:
"Chỉ
đạo cơ quan bảo vệ pháp luật khởi tố, điều tra và sớm đưa ra xét xử nghiêm minh
theo đúng qui định của pháp luật việc phá dỡ nhà của ông Đoàn Văn Vươn."
Từ
"khởi
tố"được nhắc đến 2 lần trong kết luận của Thủ tướng, lần
còn lại là dành cho tội danh của gia đình họ Đoàn. Không thấy đềcập đến việc "khởi
tố" các tội khác liên quan đến những người nhân danh
bộ máy chính quyền. Điều đó cho thấy cách nhìn nhận của hai bên còn khác nhau.
Nguyên
nhân của sự khác biệt có lẽ một phần do đặc thù của nguồn thông tin. Dư luận
dựa trên những gì được đăng tải trên báo chí và internet. Đặc biệt, lần này có
rất nhiều bài trên các báo chính thống phê phán bộ máy cầm quyền ở Hải Phòng,
khiến mọi người càng tin tưởng vào những thông tin về sai lầm của chính quyền
địa phương. Tất nhiên, Thủ tướng cũng có thể tham khảo thông tin trên báo chí
và internet, nhưng vì bận trăm công nghìn việc, ông không có thời gian để đọc
trực tiếp, mà phải dựa vào thông tin tổng hợp của bộ máy giúp việc. Đặc biệt, theo
thông lệ tổ chức, Thủ tướng thường dựa vào báo cáo của chính quyền địa phương.
Các đoàn thanh tra khi về địa phương thì cũng chủ yếu làm việc với cơ quan Đảng
và chính quyền ở đó. Vấn đề là ở chỗ:Có thể tin vào báo cáo của bộ máy cầm
quyền ở Hải Phòng hay không?
Chỉ
cần nhắc đến một ví dụ sau đây cũng đủ để thấy rằng không thể tin vào bộ máy cầm quyền ở Hải Phòng.
Sau
khi dư luận lên án mạnh mẽ vềviệc chính quyền phá nhà của ông Đoàn Văn Quý,
toàn bộ bộ máy cầm quyền Hải Phòng, từ trên xuống dưới, đều tỏ ra ngây ngô,
rằng "không biết ai phá". Hơn nữa, Phó chủ tịch thành phố Hải Phòng Đỗ Trung Thoại còn trơ trẽn vu khống nhân dân phá nhà ông Quý.2
Khi không thể phủ nhận được thì Giám đốc Công an thành phố Hải Phòng, Đại tá Đỗ
Hữu Ca, lại chơi chữ, lập luận rằng ngôi nhà hai tầng kiên cố của ông Quý "chỉ
là chòi trông cá", nên "việc phá hay không phá, cái đó không
thành vấn đề".3 Một khi đã coi cơ ngơi kiên cố của dân là "chòi",
thì có lẽ Đại… Ca cũng chỉ coi dân bằng con muỗi, có đập đánh đét một cái cũng "không
thành vấn đề". Vô liêm sỉ nhất là lập luận của ông Ngô Ngọc Khánh,
Chánh Văn phòng UBND huyện Tiên Lãng:4
"Làm gì cũng phải có trình tự thủ tục. Người có tài
sản phải có ý kiến về việc đó và người chức năng mới xem xét... Hiện nay, không
biết gia đình ông Vươn có đơn chưa, còn huyện chúng tôi chưa nhận được."
"Nếu nhận được đơn của gia đình ông Vươn, ông Quý
bảo là ngôi nhà bị phá, đề nghị cấp chính quyền xem xét và làm rõ thì cơ quan
chức năng mới vào cuộc."
Bắt hết đàn ông nhà người ta nhốt vào trại giam, ngăn cản
không cho ai vào khu vực bị chiếm, rồi phá nhà người ta, vậy mà còn viện cớ chủ
nhân không có đơn khiếu nại nên không tiến hành xem xét. Thật là không còn từ ngữ
nào có thể mô tả được mức độ thô bỉ của những kẻ suốt ngày tụng kinh đạo đức.
Cả một bộ máy khổng lồ, nếu không công khai nói dối trắng trợn, thì cũng
lặng thinh, không một lời phản đối. Tại sao lại như vậy?
Phần chủ đạo của bộ máy cầm quyền ở Hải Phòng đã trực
tiếp dính líu vào tội lỗi, phần còn lại thì tê liệt trong sợ sệt và vô trách
nhiệm. Không phải cấp trên bao che cho cấp dưới, mà họ đang cùng nhau chèo
chống để che giấu tội lỗi của chính bản thân. Họ giả dối đến mức, trong
tình huống bị dồn đến chân tường, nếu có tỏ ra một chút trung thực, thì có
lẽ đó cũng chỉ là một thủ đoạn của công nghệ nói dối: Nhận tội nhỏ để thoát tội
to, hy sinh kẻ dưới để cứu kẻ trên.Rõ ràng, không thể dựa vào thông tin của
thành phần bất hảo như vậy để có được đánh giá khách quan về vụ Tiên Lãng. Việc
phá nhà ông Quý là một tội nghiêm trọng, cần bị khởi tố. Nhưng nếu chỉ khởi tố
vụ phá nhà và bỏ qua các tội khác thuộc về những người trong bộ máy cầm quyền,
nếu chỉ truy tố từ cấp huyện trở xuống, còn cấp trên chỉ phải "kiểm điểm
làm rõ trách nhiệm" và "kiểm điểm rút
kinh nghiệm sâu sắc", thì cũng giống như chỉ "tắm từ đùi trở xuống", còn phần trên chỉ xịt chất khử mùi.
Điều
mà dư luận quan tâm hơn cả là số phận gia đình họ Đoàn. Thủ tướng yêu cầu lãnh
đạo thành phố Hải Phòng:
"Chỉ
đạo thu hồi các
quyết định không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng về việc thu hồi đất và
cưỡng chế thu hồi đất đã giao cho ông Đoàn Văn Vươn. Xử lý các vi
phạm về sử dụng đất của ông Đoàn Văn Vươn theo quy định của pháp luật và làm thủ tục cho ông
Đoàn Văn Vươn sử dụngđất theo đúng quy định của Luật Đất đai."
"Quyết
định không đúng pháp luật" thì hiển
nhiên phải "thu
hồi", nếu không muốn tiếp tục vi phạm pháp luật.
Khi đã hủy bỏ hai quyết định "thu hồi đất và cưỡng chế thu hồi đất" của UBND
huyện Tiên Lãng, thì quyết định
giao 21 ha đất cho ông Đoàn Văn Vươn còn nguyên hiệu lực, vì:
"Quyếtđịnh số 447/QĐ-UB ngày 4 tháng 10 năm 1993 của Uỷ ban
nhân dân huyện Tiên Lãng giao 21 ha đất cho ông Đoàn Văn Vươn là phù hợp với
quy định của pháp luật đấtđai tại thời điểm ban hành."
Tương tự, quyết định
giao 19,3 ha đất cho ông Đoàn Văn Vươn vẫn còn hiệu lực, cùng
lắm là chỉ phải sửa đổi"thời hạn giao đất và thời điểm tính thời hạn giao đất", vì:
"Quyếtđịnh số 220/QĐ-UB ngày 9 tháng 4 năm 1997 của Uỷ ban
nhân dân huyện Tiên Lãng giao bổ sung 19,3 ha đất cho ông Đoàn Văn Vươn vào mục
đích nuôi trồng thuỷ sản với thời hạn 14 năm, tính từ ngày 4 tháng 10 năm 1993
là đúng thẩm quyền và phù hợp với thực tế sử dụng đất. Tuy nhiên quyết định này
không đúng với quyđịnh của pháp luật đất đai về giao đất, cho thuê đất; về thời hạn giao đất và thời điểm tính thời
hạn giao đất."
Thế nhưng, lời văn "làm
thủ tục cho ông Đoàn Văn Vươn sử dụng đất theo đúng quy định của Luật Đất
đai" lại gợi lên khả năng có thể "thủ tục" "cho ông Đoàn Văn Vươn sử dụng đất"sẽ được "làm" lại
từ đầu, với diện tích có thể khác nhiều so với hiện tại.
Đối với gia đình họ Đoàn thì quan trọng nhất là đoạn sau đây:
"Chỉ đạo cơ quan bảo vệ pháp luật khẩn trương đưa vụ án 'giết người và chống
người thi hành công vụ' ra xét xử công khai, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật. Kiến
nghị các cơ quan tiến hành tố tụng xem xét tình tiết giảm nhẹ đối với bị cáo do các
quyết định không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng."
Việc "xem
xét tình tiết giảm nhẹ" thì "các
cơ quan tiến hành tố tụng"bắt buộc phải làm, bởi lẽ Bộ luật Tố tụng
Hình sự5 (Điều
10) đã quy định:
"Cơ quan
điều tra, Viện kiểm sát và Toà án phải áp dụng mọi biện pháp hợp pháp để xác
định sự thật của vụ án một cách khách quan, toàn diện và đầy đủ, làm rõ những chứng cứ
xác định có tội và chứng cứ xác định vô tội, những tình tiết tăng nặng và những tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự
của bị can, bị cáo."
"Trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về các cơ quan tiến
hành tố tụng. Bị can, bịcáo có quyền nhưng không buộc phải chứng minh là mình
vô tội."
Thực ra, gia đình họ Đoàn và những người chia sẻ với họ mong đợi
Thủ tướng đưa ra một tín hiệu về việc xem xét lại tội danh truy tố, song ông
chỉ nhắc lại tội danh "giết
người và chống người thi hành công vụ", tạo nên
cảm giác khẳng định hay tán thành.
Thay vì nhắc nhở "xét xử đúng pháp
luật", cụm từ "bảođảm
tính nghiêm minh" thay cho chữ "đúng" toát
lên một không khí khác hẳn. Tất nhiên là phải "bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật", nhưng
khi "mọi công dân đều bình
đẳng trước pháp luật" theo quy định của Hiến pháp6
thì không thể chỉ "nghiêm minh" với gia
đình họ Đoàn, mà cũng phải xử lý "nghiêm minh" các tội
phạm liên quan khác. Những sai phạm của các cá nhân và tổ chức trong bộ máy
cầm quyền ở xã Vinh Quang, ở huyện Tiên Lãng và ở các cấp cao hơn mới là sai
phạm mang tính tiền đề, chính chúng mới gây ra sai phạm mang tính hệ quả của
mấy người trong gia đình họ Đoàn. Không thể truy tố và xét xử riêng
sai phạm hệ quả,trước khi truy tố và xét xử sai phạm tiền đề! Lẽ ra
yêu cầu"khẩn trương" phải
được đặt ra trước hết với các sai phạm tiềnđề, chứ không thể áp riêng cho sai
phạm hệ quả. Nếu vội vã chỉ xét xử riêng vụ án "giết người và chống người thi hành công
vụ"dành cho mấy người họ Đoàn thì không chỉ vi phạm tính "bình đẳng trước pháp luật", mà còn không thể "xác định sự thật của vụ án một cách khách
quan, toàn diện và đầy đủ", theo quy
định ở Điều
10 của Bộ luật Tố tụng Hình sự.
Những
điều kể trên khiến tôi băn khoăn. Thay vì ngồi yên mà trăn trở, tôi viết ra đây
một số ý kiến trao đổi. Có thể Thủ tướng cũng nghĩ giống như tôi, nhưng chưa
tiện nói ra, thì những ý kiến kiểu này tuy hơi thừa, nhưng sẽ góp phần khẳng
định niềm tin để ông tiếp tục vững bước. Còn nếu ông nghĩkhác tôi, thì những
điều tôi viết ra cũng có tác dụng tham khảo, ít nhất là đểlãnh đạo hiểu được người
dân nghĩ gì. Dẫu sao đi nữa, tôi chỉ thực hiện quyền hạn và nghĩa vụ của công
dân được ghi trong Hiến pháp:
"Công dân thực hiện quyền làm chủ của mình ở cơ sở bằng cách tham gia công việc của Nhà nước và xã hội, có trách
nhiệm bảo vệ của công, bảo vệ quyền và lợi ích
hợp pháp của công dân, giữ gìn an ninh quốc gia và trật tự, an toàn xã hội, tổ
chức đời sống công cộng."7
"Các cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã
hội, đơn vị vũ trang nhân dân và mọi công dân phải
nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp, pháp luật, đấu tranh phòng ngừa và chống các tội phạm, các vi
phạm Hiến pháp và pháp luật."8
Nhiệm vụ này cũng được tái khẳng định trong Điều 4 của Bộ
luật hình sự:9
"Mọi công dân có nghĩa vụ tích cực tham
gia đấu tranh phòng ngừa và chống tội phạm."
1. Tội chống người thi hành công vụ
Trong bài "Nhân vụ Tiên Lãng bàn về công vụ",10 tôi đã trao đổi về một
số khía cạnh khác nhau để phủ định tính chính danh
của cái gọi là "công vụ cưỡng chế" diễn ra ngày
05/01/2012 ở xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng, thành phố Hải Phòng. Qua đó đã phủ định sự tồn
tại của cái gọi là "tội chống người
thi hành công vụ",
được Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hải Phòng gán cho mấy người họ
Đoàn.
Một trong những câu hỏi quan trọng nhất là: Đó là công vụ gì?
Nếu là "công vụ cưỡng chế"thì cưỡng chế cái gì? Nếu căn cứ
vào Quyết định thu hồi số 461/QĐ-UBND11 và Quyết định cưỡng chế số 3307/QĐ-UBND12 của UBND huyện Tiên Lãng thì phạm vi cưỡng chế chỉ là 19,3
ha đã được giao cho gia đình ông Vươn theo Quyết định số220/QĐ-UBND. Thế nhưng toán cưỡng
chế lại không đến mảnh đất 19,3 ha, mà tùy tiện xông vào khu vực 21 ha thuộc
quyền quản lý và sử dụng hợp pháp của anh em họ Đoàn. Gia đình họ Đoàn không hề
mời họ tới thăm, cũng không hề khiêu khích hay cản trở họ tiến vào mảnh 19,3 ha
thuộc diện cưỡng chế. Vậy thì tại sao toán người trang bị vũ khí hiện đại lại
"tiếp cận", rồi sau đó tấn công ngôi nhà hợp pháp của họ Đoàn trên
mảnh đất 21 ha? Không thể dùng tiếng nổ tự chế bằng bình gas và những viên đạn
hoa cải (như họ công bố) để biện hộ, vì nếu lực lượng vũ trang không xông tới
nơi cư trú hợp pháp của công dân thì bình gas vấn yên vị tại chỗ của nó và đạn
hoa cải đã không được bắn ra. Vậy là không thể tìm ra bất cứ tên gọi hay nội
dung chính đáng nào để gán cho cái gọi là "công vụ" ấy.
Suốt hơn một tháng qua, rất nhiều ý kiến đã vạch ra sự
sai trái, phi pháp của việc thu hồi đất và cưỡng chế. Ngày 10/02/2012 Thủ tướng
Nguyễn Tấn Dũng cũngđã thừa nhận rằng "quyết định thu hồi đất không đúng với quy
định của pháp luật", "quyết định cưỡng chế
thu hồi đất cũng không đúng pháp luật" và "việc tổ chức cưỡng chế thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng
cũng có nhiều thiếu sót, sai phạm."
Thật là bẩn thỉu khi người tham gia cưỡng chế đã vơ vét đồ đạc, xã đội phó cuỗm cả cái ổn áp,13
đến chó con cũng bị rượt đuổi, tóm và tống ngay vào bao.14Đấy là
hành động cướp bóc của thổ phỉ, hay là "công vụ"?
Trong bài "Nhân vụTiên Lãng bàn về công vụ",
tôi đã viết: "Nếu coi nó là một công vụ thì sẽ phải trả lời cho nhân dân câu hỏi: Tại
sao chính quyền này lại có loại công vụ tệ hại, ức hiếp người dân như
vậy?"
Luật Cán bộ, Công chức15 quy định:
"Điều 2. Hoạt động công vụ của cán bộ, công chức
Hoạt động công vụcủa cán
bộ, công chức là việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của
cán bộ, công chức theo quy định của Luật này và các quy định khác có liên quan."
"Điều 3. Các nguyên tắc
trong thi hành công vụ
1.Tuân thủ Hiến pháp và pháp
luật.
2.Bảo vệ lợi ích của Nhà
nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổchức, công dân.
3.Công khai, minh bạch,đúng thẩm quyền và có sự kiểm tra, giám
sát…"
Có nghĩa là: Cho dù chính quyền công nhận cả những "công vụ xấu
xa", thì Luật Cán bộ, Công chức cũng không cho phép ta gọi cái
phi vụ diễn ra ngày 05/01/2012 ở xã Vinh Quang là "công vụ",vì
nó không "tuân thủ Hiến pháp và pháp
luật", không "bảo vệ… quyền, lợi ích hợp pháp của… công dân", không "minh
bạch"và không"đúng thẩm quyền". Không có "công vụ" thì hiển nhiên
không tồn tại "người thi hành công vụ",mà chỉ có thủ phạm và
tòng phạm của một "hoạt động tội phạm có tổ chức". Do đó, cũng
không có ai "chống người thi hành công vụ".
Việc bắt và đánh đập bà Nguyễn Thị Thương (vợ ông Vươn)
và bà Phạm Thị Báu (tức Hiền, vợ ông Quý), rồi khởi tố về "tội chống
người thi hành công vụ", mặc dù khi xảy ra xung đột họ chỉ đứng trên đê, từ xa nhìn lại,16
không thể dùng làm thứ trang điểm cho nhà nước pháp quyền.
Mọi chuyện đã quá rõ ràng, tại sao chính quyền vẫn kiên
trì theo đuổi vụ án "chống người thi hành công vụ"?
2. Tội giết người
Ngày 10/1/2012 Viện Kiểm sát Nhân dân thành phố Hải Phòng
đã phê chuẩn quyết định của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hải
Phòng, khởi tố bị can đối với các ông Đoàn Văn Vươn, Đoàn Văn Sịnh (anh ruột ông Vươn), Đoàn Văn
Quý (em ruột ông Vươn, nghi can được cho là trực tiếp nổ súng) và Đoàn Văn Vệ
(cháu ruột ông Vươn) về "tội giết người"17 theo quy
định của Điều 93 của Bộ luật Hình sự.
Căn cứ vào đâu để khởi tố họ "tội giết
người"?Do không có ai bị chết, chỉ có thể dựa vào Điều 17 (Chuẩn bị
phạm tội) và Điều 18 (Phạm tội chưa đạt) của Bộ luật Hình sự
để buộc họ "phải chịu trách nhiệm hình sự về tội định thực hiện"
hoặc "phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm chưa đạt". Điều
kiện quan trọng là phải chứng minh được rằng bốn người họ Đoàn có ý định giết người.
Để trả lời câu hỏi bốn người họ Đoàn có ý định giết ngườihay
không, ta hãy xét xem vũ khí mà họ sử dụng gồm những gì.
Ngày 05/01/2012 An ninh Thủ đô đưa tin là:
"Khi đoàn công tác cưỡng
chế, bí mật tiếp cận ngôi nhà của Vươn xây dựng trên diện tích đất này thì bất
ngờmột quả mìn tự chế phát nổ hất văng 2 CBSC
công an huyện Tiên Lãng làm bất tỉnh tại chỗ
nhưng rất may là không gây thương vong."18
Thật là khó tưởng tượng, khi mìn nổ mạnh đến nỗi "hất văng 2 CBSC công an", "làm bất tỉnh tại
chỗ", nhưng lại "không gây
thương vong", và cũng không thấy
phía công an đưa ra dấu vết nào của vụ nổ trên mặt đất. Liệu có mìn nổ thật hay
không? Ngày hôm sau, An ninh Thủ đô (vẫn cùng tác giả Nguyên Lê) đã
in đậm một đoạn với thông tin là "các đối tượng đã kích nổ bình gas".19
Ít nhất, thông tin này cũng cho ta thấy là có lẽ họ
Đoàn không có mìn (chế tạo từ chất nổ), vì nếu đã có mìn thì họ
chẳng cần phải kích nổ bình gas làm gì.
Ảnh
trên VnExpress với chú thích: "Tại hiện trường, cảnh sát thu 2 bình ga
loại 12kg, nhiều dây điện, kíp nổ..."
Sau trận tấn công, lực lượng cưỡng chế chỉ thu được trên
hiện trường hai bình gas, trong đó một bình còn nguyên và một bình bị lõm vào.20
Rõ ràng, cả hai bình được đưa ra làm tang chứng này không phải là cái
bình đã nổ,vì nếu nổ thì không thể còn nguyên vẹn hay
bị lõm vào như thế. Vậy thì xác của bình gas đã bị kích nổ ở đâu? Nếu
có vụ nổ to, đến mức làm cái bình gas kiên cố méo mó đến như vậy, thì liệu lớp sơn của bình gas có còn nguyên vẹn và không hề vương lại vết sém của vụ nổ như trong ảnh
hay không? Đặc biệt, các vết bẩn thông thường bám
trên thân bình bị lõm vẫn còn nguyên, nên khó có thể nói là chúng đã
tiếp xúc với vụ nổ. Chú thích ảnh viết là: "Tại hiện trường, cảnh sát
thu 2 bình ga loại 12 kg, nhiều dây điện, kíp nổ..." Vậy thì kíp nổ ở đâu, sao không trưng ra?Sao không chụp dây điện ở
trong trạng thái được rải ra, nối giữa bình gas với nơi điều khiển,
mà lại cuộn gọn gàng như vậy? Thời buổi này thì trong nhà nào mà không có một
vài cuộn dây điện.
Ảnh
Báo Hải Phòng, đăng trên VnExpress, với chú thích:
"Trong
đầm, công an tìm thấy bình ga có lắp kíp nổ nhưng chưa hoạt động."
Bức ảnh tiếp theo chụp một bình gas nằm chỏng trơ, được
chú thích là: "Trong đầm, công an tìm thấy bình ga có lắp kíp nổ nhưng
chưa hoạt động." Nếuđây là "bình ga có lắp kíp nổ" để
chuẩn bị kích nổ thì sao chủ nhân lại đặt nó nằm
chênh hênh như thế? Tại sao người "chế tạo mìn" lại lẳng
một cái bao bì phồng phồng (chứa gì trong đó) che bớt một nửa bình gas? Đấy là
kiểu ngụy trang hớ hênh, hay nhằm mục đích hạn chế sát thương? Điều quan trọng
là: Tại sao công an không trưng ra bức ảnh chụp cái
kíp nổ đang được lắp vào bình và đường dây điện nối với kíp nổ?
Họ trưng ra toàn những chứng cớ vu vơ, không có lấy một bằng chứng thuyết
phục. Điều đó buộc ta phải đặt câu hỏi:
Có thật là đã xảy ra vụ nổ mìn hoặc nổ bình gas
hay không?
Nếu có, thì người nhà ông Vươn gây ra, hay phía
muốn chiếm đất, phá nhà gây ra để tạo cớ?
Sau khi đã chứng kiến dàn đồng ca dối trá trên cả trơ
trẽn của lãnh đạo và cơ quan chức năng các cấp ở Hải Phòng, ta buộc phải nghi
ngờ về độ trung thực của mọi thông tin do họ đưa ra. Những gì đã diễn ra chứng
tỏ rằng: Họ sẵn sàng làm bất cứ việc gì để đạt được mục tiêu đen tối của mình,
kể cả ngụy tạo và vu khống. Hãy thử đọc An ninh Thủ đô:
"Khi tổ công tác vừa áp sát ngôi nhà thì bất ngờ từ
trong nhà Vươn cùng người nhà chĩa súng bắn đạn hoa cải
liên tiếp nhả đạn vào lực lượng chức năng, làm 4 Cán bộ chiến sỹ Công an
và một số cán bộ chiến sỹ quân đội bị thương."21
Mọi người biết rằng: Vào thời điểm xảy ra xung đột, ông
Vươn không hề có mặt trong ngôi nhà đó, mà đã bị chính quyền dùng
kế"điệu hổ ly sơn" rồi. Vậy thì làm sao ông Vươn có thể "cùng
người nhà chĩa súng bắn đạn hoa cải liên tiếp nhả đạn vào lực lượng chức
năng" được?
Nhiều bài báo tường thuật rằng súng bắn đạn hoa cải đã
được sử dụng để bắn vào lực lượng công an và quân đội. Súng bắn đạn hoa cả ilà
loại súng săn có nhiều ở Việt Nam, với tầm sát thương ngắn. 6 người bị trúng đạn
mà không ai bị chết, lại có thể ra viện và trở lại công tác sau thời gian điều
trị ngắn, điều đó cũng chứng tỏ rằng mức độ nguy hiểm của loại súng này kém xa
so với các loại vũ khí chuyên dụng để giết người.
Thật là hài hước khi công an trưng ra 3 con dao chặt cây,
chẻ củi của nhà nông và một cái ống nhòm dân dụng cũ rích, rồi thuyết minh đó
là "dao, kìm dùng để gây án được tìm thấy".22 Chẳng
nhẽ cả đời họ chưa thấy ai chẻ củi, nên thấy dao to thì tưởng là âm mưu gây án
cũng to hay sao? Nếu họ chứng kiến người nhà ông Vươn đang cầm dao trên tay thì
đi một nhẽ, đằng này khi đột nhập vào trong nhà thì chẳng tìm thấy ai cả. Thế
rồi nhặt nhạnh dụng cụ lao động nhà nông để làm tang chứng gây án. Tình tiết
này nói lên mức độ thê thảm của đạo đức nghề nghiệp và trình độ nghiệp vụ của
những người có trách nhiệm. Nó cũng nói lên họ đáng tin đến đâu. Đặc biệt, nó
phản ánh thực tế là công an không tìm thấy vũ khí
hay bằng chứng thuyết phục nào khác, nên mới phải nhào nặn ra
cái hạsách ấy.
Ảnh
Báo Hải Phòng, đăng trên VnExpress, với chú thích: "..dao, kìm dùng để
gây án được tìm thấy"
Rõ ràng, khi chọn bình gas làm phương tiện gây nổ (nếu
quả thật có chuyện bình gas nổ) và chọn súng bắn đạn hoa cải để bắn, mấy
người trong gia đình họ Đoàn đã không hề có ý
định giết người, mà chỉ dùng chúng làm phương tiện để dọa, để
cảnh cáo những người vô cớ xông vào nơi cư trú hợp pháp của họ. Trong hoàn
cảnh "mua súng dễ như mua rau"23 và "thông
thường là 200 USD có thể mua được 1 khẩu K59 và 3 viên đạn theo súng",24
thì mấy anh em ông Vươn thừa khả năng mua những khẩu súng chuyên dụng để
giết người – nếu họ muốn.
Có lẽ người nhà ông Vươn nghĩ rằng súng bắn đạn hoa cải
đủ an toàn khi họ bắn dọa từ xa. Niềm tin ấy không phải là quá ngây thơ. Hãy
nghe Giám đốc Công an Hải Phòng Đỗ Hữu Ca kể lại:25
"Tại một hội nghị do Bộ Công an tổ chức từ năm 2006,
tôi đã lên tiếng cảnh báo về tình trạng tội phạm sử
dụng loại vũ khí này. Tuy nhiên thời điểm đó, lãnh
đạo một công an tỉnh giáp ranh với Hải Phòng cho rằng tôi nói chuyện thần
thoại."
"Đã có lần quá bức xúc tôi phải "cãi" với cán bộ Viện Khoa học Hình sự về
tính chất, mức độ nguy hiểm của súng hoa cải, súng
bút, nhưng cũng không đem lại kết quả gì. Theo
quan điểm của họ,đây không phải là vũ khí quân dụng nguy hiểm."
Ngay cả lãnh đạo công an cấp tỉnh và cán bộ Viện Khoa học
Hình sự của Bộ Công an cũng tin rằng súng bắn đạn hoa cải "không phải là vũ khí quân dụng nguy hiểm", thì làm sao có thể đòi hỏi
mấy người nông dân họ Đoàn phải nghĩ khác?
Vậy thì tại sao lại gây thương vong cho 6 cán
bộ và chiến sĩ công an và bộ đội? Hãy xem lại băng ghi hình chương trình thời sự của VTV126 để
tìm lời lý giải! Bạn sẽ thấy lực lượng công an ra quân như một đám trẻ con đi
đêm sợ ma, dúm lại với nhau, khiến tiến lên thì vướng, mà rút lui cũng khó.
Thay vì lom khom để giảm thiết diện hứng đạn, thì họ lại thẳng đuỗn như chào
cờ. Vừa nghe tiếng nổ đã hoảng loạn, quay đầu tháo chạy, quên cả che khiên
tránh đạn về hướng đối phương. Hai con chó nghiệp vụ thì "đôi co" với
sĩ quan huấn luyện, thay vì xông về phía đối phương, khiến nhà báo Trương Duy
Nhất phải đặt câu hỏi hóm hỉnh: "Không biết do hoảng sợ trước những viên đạn hoa cải, hay bởi chúng đánh mùi
được anh em nhà Đoàn Văn Vươn không phải là “kẻ địch” để tấn công?"27
Cả trăm sĩ quan và chiến sĩ, được trang bị vũ khí hiện
đại, bao vây một ngôi nhà giữa đồng không mông quạnh, tấn công 3-4 người với vũ
khí "chủ lực" là súng bắn đạn hoa cải, sau khoảng 4 tiếng đồng
hồ mới chiếm lĩnh được ngôi nhà đã bị bỏ trống từ lúc nào không biết. Ấy vậy mà
thủ lĩnh trực tiếp cầm đầu – Giám đốc Công an Hải Phòng Đại tá Đỗ Hữu Ca –
không hề nhận thức được đó là một thất bại ê chề, vẫn hây hây mãn nguyện:
"Phải nói rằng việchiệp đồng
tác chiến cực kỳ hay. Tôi bảo, không có cuộc diễn tập nào thành công bằng cuộc diễn tập lần
này. Một là, anh em cơ động dùng thuyềnđể tiếp cận là chưa có bao giờ
trong giáo án, đã phải dùng thuyền nan để chèo vào, bí mật áp sát mục tiêu đấy.
Đánh mũi trực diện nghi binh ra làm sao. Rồi là tác chiến vòng ngoài, vòng
trong thế nào. Tôi nghĩlà rất hay, có thể viết thành
sách."
Quả là dưới mọi cung bậc của khả năng nhận thức và lòng
tự trọng. Trình độ lãnh đạo cao nhất của công an thành phố còn như vậy, thì
thửhỏi đệ tử dưới quyền sẽ thế nào? May mà mấy con chó của họ Đoàn thiên về
chức năng làm cảnh và chăn nuôi, chứ nếu chúng phù hợp với nhiệm vụ coi nhà thì
có lẽhậu quả sẽ còn trầm trọng gấp bội.
Với một lực lượng "tinh nhuệ" như thế, tập trận
giả "quân ta đánh quân mình" cũng có thể bị thương và tử vong, có
thểbị dính đạn của chính quân mình. Vậy thì không nên đổ hết lỗi sát thương cho
họ Đoàn. Khi lóng ngóng cắt tiết gà, bị đứt tay, thì không thể buộc cho gà "tội
chống người… cắt tiết".
Điều không thể chối cãi là: Toán người lạm danh
"công vụ" trang bị đầy đủ vũ khí đã xâm nhập phi pháp nơi cư trú hợp pháp của gia đình họ Đoàn.
Thực tế cướp bóc sau đó chứng tỏ bản chất bất lương
của những kẻ đội lốt "thi hành công vụ".Vì vậy, mấy người họ Đoàn hoàn toàn có quyền tự vệ, và trên thực tế họ đã
thực hiện quyền "phòng vệ chính đáng".
Bộ luật Hình sự quy định :
"Điều 15. Phòng vệ chính đáng
1. Phòng vệ chính đáng là hành vi
của người vì bảo vệ lợi ích của Nhà
nước, của tổ chức, bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của
mình hoặc của người khác, mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có
hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên.
Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm."
Hành động của những người họ Đoàn không "vượt
quá giới hạn phòng vệ chính đáng", vì:
"Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng
là hành vi chống trả rõ ràng quá mức cần thiết, không phù hợp với tính chất và
mức độnguy hiểm cho xã hội của hành vi xâm hại."
(Điều 15, Bộ luật Hình sự)
Những người họ Đoàn chỉ sử dụng những phương tiện thô sơ để phản ứng, không gây chết người. Phản ứng của họ chỉ đủ mạnh để thức tỉnh chính quyền và đánh động dư
luận. Việc công an xả súng vào ngôi nhà nói lên "mức độ nguy
hiểm"của "hành vi xâm hại"
của công an. Phản ứng dữ dội trên các phương tiện thông tin đại chúng và
trên internet cho thấy dư luận đánh giá "mức
độ nguy hiểm cho xã hội" của "hành
vi xâm hại" đội lốt "công vụ
cưỡng chế" ở Tiên Lãng là rất nghiêm trọng.
Không thể dùng việc 6 người bị thương để khẳng định những
người họ Đoàn đã "vượt quá giới hạn phòng
vệchính đáng". Họ dùng tiếng nổ làm
tín hiệu cảnh tỉnh hay cảnh báo rằng: "Các người – những vị khách không
mời mà đến – đang vi phạm không gian riêng tư hợp pháp của chúng tôi! Hãy dừng
lại! Chúng tôi không hoan nghênh các người!" Khi đó, lẽ ra những người
đột nhập phải tỉnh giấc mê man, nhận ra là mình đang bị "lạc công
vụ",xông nhầm vào khu vực không thuộc diện cưỡng chế, và vì vậy phải
xin lỗi chủnhà rồi quay ra. Nhưng không, họ vẫn ngang tàng và cố chấp, tiếp tục
lao vào như những con thiêu thân. Đơn giản như trường hợp đi xem bắn pháo hoa,
nếu lơngơ sán vào khu vực bắn pháo đã được chăng dây cảnh báo, thì cũng khó
tránh khỏi thương vong. Ngớ ngẩn, tự mang vạ vào thân, thì còn trách ai?
Như vậy, theo Điều 15 của Bộ luật Hình sự,
mấy người họ Đoàn đã "phòng vệ chính
đáng" và "phòng
vệ chính đáng không phải là tội phạm".
Ngoài Điều 15, còn có thể sử dụng hai điều
khác của Bộ luật Hình sự để bào chữa triệt đểcho họ. Điều thứ nhất là :
"Điều 11. Sự kiện bất ngờ
Người thực hiện hành vi gây hậu quả nguy hại cho xã hội do sựkiện bất ngờ, tức là trong trường hợp không thể thấy
trước hoặc không buộc phải thấy trước hậu quả của hành vi đó, thì không phải
chịu trách nhiệm hình sự."
Rõ ràng, khi được biết phạm vi cưỡng chế chỉ là khu đất
19,3 ha, thì mấy người họ Đoàn không thể biết trước rằng lực lượng cưỡng chế sẽ
tùy tiện xông đến cưỡng chế cả khu vực 21 ha không thuộc diện thu hồi, có nghĩa
đấy là một "sựkiện bất ngờ". Hơn nữa, họ cũng không buộc phải biết rằng lực lượng xâm
nhập phi pháp sẽ bất chấp tín hiệu cảnh cáo để sán lại quá gần, khiến đạn hoa
cải có thể gây sát thương, nghĩa là họ "không
buộc phải thấy trước hậu quả của hành vi" bắn súng đạn hoa cải để cảnh cáo.
Điều thứ hai là:
"Điều 16. Tình thế cấp thiết
1. Tình thế cấp thiết là tình thế của người vì muốn tránh một nguy cơ đang
thực tế đe dọa lợi ích của Nhà nước,
của tổ chức, quyền, lợi ích chính đáng của mình hoặc của người khác mà không
còn cách nào khác là phải gây một thiệt hại nhỏ hơn thiệt hại cần ngăn ngừa.
Hành vi gây thiệt hại trong tình thế cấp thiết
không phải là tội phạm."
Thiết tưởng không cần phải thuyết minh thêm, vì hoàn cảnh
thực tế của gia đình họ Đoàn hoàn toàn phù hợp với định nghĩa trên của "tình thế cấp thiết".
Tóm lại: Các bằng chứng chỉ ra rằng bốn người họ Đoàn không có ý định giết người. Căn cứ vào Điều 11, Điều 15 và Điều 16 của Bộluật
Hình sự, họ không phải là tội phạm và không phải
chịu trách nhiệm hình sự.
Thêm vào đó, còn có thể dùng điều sau đây của
Bộ luật Hình sự để giúp mấy người họ Đoàn thoát khỏi tù ngục:
"Điều 25. Miễn trách nhiệm hình
sự
Người phạm tội được miễn trách nhiệm hình sự,
nếu khi tiến hành điều tra, truy tố hoặc xét xử,
do chuyển biến của tình hình mà hành vi phạm
tội hoặc người phạm tội không còn nguy hiểm cho xã hội nữa."
Mặc dù mấy người họ Đoàn chưa bị truy tố về tội sử dụng vũ khí trái phép, nhưng tôi vẫn muốn
trao đổi mấy ý kiến vềvấn đề này. Bình gas (nếu quả thật nó đã được dùng để gây
nổ) thì hầu như nhà nào cũng có. Súng bắn đạn hoa cải, không phải là của
hiếm, cũng không phải là loại bị nghiêm cấm. Trong bài "Loạn súng đạn
hoa cải"28của Thu Trinh đăng trên báo điện tử Đất Việt, Đại
tá Nguyễn Chí Lễ, Phó Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã
hội thuộc Bộ Công an, đã cho biết rằng một số loại súng, trong đó có súng
bắn đạn hoa cải,
"chưa có trong danh mục quản lý của Nhà nước nên mới
chỉ dừng lại ở hình thức vận động nhân dân giao nộp"
và
"Bộluật Hình sự hiện chưa có quy định về các loại
súng tự tạo, nên nếu đối tượng tàng trữ bị phát hiện thì chỉ bị xử lý hành
chính."
Về mặt lý luận, cần lưu ý rằng: Nếu pháp luật nghiêm cấm
người dân sử dụng một số loại vũ khí có tác dụng phòng vệ, thì dựa trên giả
thiết là Nhà nước đảm nhận nhiệm vụ bảo vệ tính mạng
và của cải của nhân dân, khiến người dân
không cần phải tự phòng vệ. Trên thực tế thì Nhà nước chưa đảm bảo
được sự an toàn tính mạng và của cải của người dân. Hơn thế nữa, trong vụ Tiên
Lãng, người của cơ quan Nhà nước, nói đúng hơn là một bộ phận của bộ máy Nhà
nước, lại xâm phạm (thậm chí là cướp bóc) tài sản và đe dọa tính mạng của người
dân. Vậy thì có thể bỏ qua trách nhiệm của Nhà nước để thản nhiên, đơn phương
quy kết người dân về tội sử dụng vũ khí trái phép hay không?
Sẽ là hỗn loạn nếu ai cũng sắm cho mình súng đạn phòng
thân. Nhưng, mặc dù dân chưa tự do mua sắm vũ khí, phải chăng là xã hội đã hỗn
loạn lắm rồi? Nét đặc biệt là hỗn loạn được điều tiết một chiều: Hỗn loạn từ trên xuống thì mặc sức hoành hành, còn hỗn loạn
từdưới lên thì bị nghiêm cấm.
Nếu chỉ dựa vào câu chữ vô tình của pháp luật, thì trong
quá trình giành chính quyền bằng bạo lực, những người cộng sản cũng đã từng
sửdụng vũ khí trái phép và giết người thi hành công vụ của chế độ cũ. Nhưng
họkhông băn khoăn, không ăn năn về điều đó, bởi nghĩ rằng hành động của mình là
chính nghĩa, rằng "mục đích biện minh cho phương tiện". Cũng
là người, chẳng nhẽ gia đình họ Đoàn không có quyền nghĩ như những người cộng
sản hay sao? Hành động trong thế cùng đường của gia đình họ Đoàn đã thức tỉnh
bộmáy cầm quyền và dư luận nhân dân, đã cảnh báo cho lãnh đạo Đảng CSVN và Nhà
nước về thực trạng tệ hại của bộ máy cầm quyền và sự cùng cực của người dân, để
mà chấn chỉnh bộ máy vì sự tồn vong của chế độ, để muôn dân đỡ khổ. Cả một bộ
máy cồng kềnh, rải từ trung ương đến địa phương, gồm kiểm tra, thanh tra, công
an, tòa án, viện kiểm sát, rồi thêm cả ban chống tham nhũng, tiêu hết bao tiền
của của nhân dân, vậy mà càng chống thì tham nhũng càng nở rộ, càng trầm trọng,
càng công khai. Tiếng nổ mang tên Đoàn Văn Vươn đã làm cho bộ máy tham nhũng
chững lại, ít nhất là trong chốc lát, tạo điều kiện cho công cuộc cải tổ của
Đảng CSVN và góp phần giải phóng bao nông dân ra khỏi bất công.
Chẳng nhẽ hiệu quả thực tế như vậy còn chưa đủ để "biện
minh cho phương tiện" hay sao?
3. Một số tội hình sự cần bị điều tra và truy tố
Như đã viết ở phần đầu, nếu coi 4 người họ Đoàn có "tội
giết người" và "tội chống người thi hành công vụ" thì
cũng phải thừa nhận rằng hai tội đó chỉ là hệ quả. Trước khi xét
xử các "tội hệ quả" thì phải xét xử các "tội tiền
đề",là nguyên nhân gây ra hệ quả
ấy. Một số "tội tiền đề" liên
quan đến vụ Tiên Lãng, theo quy định của Bộ luật Hình sự, là:
· Tội xâm phạm chỗ ở của công dân (Điều 124);
· Tội cưỡng đoạt tài sản(Điều 135);
· Tội công nhiên chiếm đoạt tài sản (Điều 137);
· Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản (Điều 139);
· Tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý
kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng (Điều 165);
· Tội lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản
(Điều 280);
· Tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành
công vụ (Điều 281);
· Tội lạm quyền trong khi thi hành công vụ (Điều
282);
· Tội ra bản án trái pháp luật (Điều 295);
· Tội ra quyết định trái pháp luật (Điều 296).
Các tội kể trên khá hiển nhiên đối với những ai đã theo
dõi đầy đủ diễn biến của vụ Tiên Lãng, nên tôi không muốn bỏ thời gian để phân
tích và chỉ ra ai phạm tội gì.
Song song với việc khởi tố về "tội giết người" (Điều 93)
đối với 4 người họ Đoàn, phải khởi tố chính tội ấy
với một số người trong bộ máy cầm quyền, với tư cách "tội
liên quan". Có thể một số người sẽ cho rằng
việc khởi tố này là quá khiên cưỡng. Nhưng mức độ khiên cưỡng ấy không hề cao
hơn so với mức độ khiên cưỡng của việc khởi tố 4 người họ Đoàn về "tội
giết người", bởi lẽ:
· Không có bất cứ lý do chính đáng nào có thể biện hộcho
việc toán người lạm danh "công vụ" mang theo vũ khí đột
nhập vào nơi cư trú hợp pháp của công dân. Trong khi đó, mấy người họ Đoàn
chỉ thực hiện quyền "phòng vệ chính đáng" của mình trước sựxâm
nhập bất hợp pháp của toán người có vũ trang.
· Lực lượng lạm danh "công vụ" đã dùng
vũ khí hiện đại, đã xả súng bắn vào ngôi nhà, bất chấp việc có ai trong đó và
người ấy có liên quan đến việc kháng cự hay không. Trong khi đó, phía họ Đoàn
chỉ dùng súng bắn đạn hoa cải để cảnh báo, hay cảnh cáo và chặn đường
của những kẻ xâm nhập bất hợp pháp.
Tương tự như trên, không thể dùng việc lực lượng cưỡng
chế không làm ai bị chết hay bị thương để giải thoát cho họ khỏi "tội
giết người", vì việc xả súng mà không trúng ai có thể do họ bắn quá
kém, hay do mấy người họ Đoàn tránh đạn quá giỏi. (Mấy người họ Đoàn giỏi đến
mức có thể nhẹ nhàng biến khỏi vòng vây của cả trăm công an, bộ đội, giữa thanh
thiên bạch nhật, trên đồng không mông quạnh.)
Giả sử, sau khi họ xả súng bừa bãi vào ngôi nhà đó rồi tìm thấy mấy xác
chết, thì họ sẽ lập luận thế nào? Sẽ công bố là mấy người ấy đã tự vẫn do ân
hận, giống như trường hợp Nguyễn Công Nhựt,29 hay sao?
Nếu xem lại băng ghi hình chương trình thời sự của VTV1,30
ta sẽ thấy được một phần của cảnh công an nã súng vào nhà dân. Nhìn vào đó, ta
không nhận ra dấu hiệu của sự kiềm chế của lực lượng công an. Điều đó cũng phù
hợp với đoạn tường thuật đầy hào hứng sau đây của Giám đốc Công an Hải Phòng Đỗ
Hữu Ca, người cùng với 4 Phó giám đốc Công an Hải Phòng trực tiếp chỉ đạo cuộc
tấn công:
"Nhận định những kẻtrong ngôi nhà 2 tầng chống đối
bằng cách trải rơm dọc hai bên đường rồi tẩm xăng, lãnh
đạo công an thành phố đã lên phương án đốt cháy toàn bộ. Song
trên thực tế chưa dùng đến. Sau hàng loạt trận nã đạn,
khói bay mù mịt, lực lượng chức năng đã tiếp cận được ngôi nhà 2 tầng.
Tuy nhiên, 3 người đàn ông trong nhà đã biến mất từ lúc nào."31
Rõ ràng, đoạn tường thuật trên đã trở thành lời tự thú,
là bằng chứng hùng hồn về ý định giết người
của "lãnh đạo công an thành phố" Hải Phòng, không những bằng "hàng loạt trận nã đạn" với "khói bay mù
mịt", mà còn bằng "phương án đốt cháy toàn bộ" bằng "rơm"
"tẩm xăng". Khi cho "nã
đạn" và "lên phương án đốt cháy toàn bộ" "ngôi nhà 2 tầng", "lãnh đạo công an thành phố" Hải Phòng không thèm quan tâm đến việc trong ngôi
nhà ấy có người vô can hay không. Trong bài trả lời phỏng vấn VnMedia,32ông
Ca nói rằng:
"Vào thời điểm xảy ra sự việc, bên trong ngôi nhà
theo quan sát lúc đó có 3 người con trai và một phụ nữ.
Riêng đối tượng Nguyễn Thị Thương cũng có mặt trong nhà
nhưng khi xảy ra sự việc chúng tôi chưa biết tại sao lại lên được bờ."
Nghĩa là ông Ca và bộ sậu của ông đã dùng hoặc sẵn sàng
dùng biện pháp hủy diệt, mặc dù cho rằng trong nhà có phụ nữ. Đó là "tội giết người", và theo Điều 93 của Bộ
luật Hình sựthì hành vi của họ thuộc về các trường hợp sau:
A) Giết nhiều người;
K) Bằng cách lợi dụng nghề nghiệp;
L) Bằng phương pháp có khả năng làm chết nhiều người;
O) Có tổ chức.
Nhiều người nghi ngờ rằng: Việc phá hủy, rồi cho nghiền
nát ngôi nhà và san phẳng hiện trường là để xóa đi tang chứng của cuộc tấn công
quá trớn và phi pháp. Cần phải nghiêm túc điều tra xem có đúng như vậy hay
không. Nếu đúng thì hành động phá nhà ông Quý không chỉ là "tội hủy
hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản" (Điều 143), mà còn là hành vi "hủy
vật chứng", tức là"tội làm sai lệch hồ sơ vụ án"
(Điều 300).
Dù thế nào đi nữa, khi hai bên
bắn nhau và đều "có vẻ" là sai, thì không thể chỉ mang một bên ra xử,
hay tách thành hai vụ án riêng biệt. Hiển
nhiên là phải khởi tố và xét xử cảnhững người thuộc bộ máy cầm quyền.
Vậy thì phải khởi tố thêm những ai về "tội giết
người"? Đương nhiên là khởi tố tất cả những người đã tham gia cuộc đột
nhập và tấn công vào nơi cưtrú hợp pháp của họ Đoàn, bất luận là họ có cầm súng
bắn hay không, theo đúng kiểu truy tố mà Cơ quan
Cảnh sát điều tra Công an thành phố Hải Phòng đã dành cho mấy người họ Đoàn.
Hơn thế nữa, phải khởi tố cả những người đã và đang dấu mặt ở đâu đó. Không thể
để sót, mà phải làm triệt để, giống như Cơ quan Cảnh
sát điều tra Công an thành phố Hải Phòng đã khởi tố cả ông Đoàn Văn Vươn về "tội giết người", mặc dù ông không có mặt tại nơi xảy
ra xung đột. Phải đối xử với những người thuộc bộ máy cầm quyền giống như đối
xử với gia đình họ Đoàn, thì mới đúng với nguyên lý "mọi
công dân đều bình đẳng trước pháp luật", được khẳng định trong Hiến pháp.
Một số "tội tiếp theo" cần bị truy tố theo Bộ luật Hình
sự là:
· Che giấu tội phạm (Điều 21);
· Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức
khoẻ của người khác (Điều 104);
· Tội gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ
của người khác trong khi thi hành công vụ (Điều 107);
· Tội hành hạ người khác(Điều 110);
· Tội làm nhục người khác(Điều 121);
·
Tội vu khống(Điều 122);
·
Tội bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật (Điều 123);
·
Tội cướp tài sản(Điều 133);
·
Tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản (Điều 143);
·
Tội giả mạo trong công tác (Điều 284);
·
Tội truy cứu trách nhiệm hình sự người không có tội (Điều 293);
·
Tội dùng nhục hình (Điều 298);
·
Tội làm sai lệch hồ sơ vụ án (Điều 300);
·
Tội không tố giác tội phạm (Điều 314).
Xin
nhường mọi người dựa trên vô vàn thông tin liên quan đã được công bố để tự xác định
xem ai phạm những tội gì. Chỉ lưu ý rằng, cùng một người hay cùng một hành động
có thể bị quy về hai hay nhiều tội khác nhau. Ví dụ: Việc Phó chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Đỗ Trung Thoại khẳng định rằng ngôi
nhà ông Đoàn Văn Vươn do nhân dân phá33 có thể quy về:
·
Tội che giấu tội phạm (Điều 21);
·
Tội vu khống (Điều
122).
Việc lực lượng cưỡng
chế bắt và đánh bà Nguyễn Thị Thương trước mặt mọi người,34 đem
giam, bức cung, rồi truy tố bà về tội "chống người thi hành công
vụ" có thể quy về:
·
Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức
khoẻ của người khác (Điều 104);
·
Tội gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khoẻ
của người khác trong khi thi hành công vụ (Điều
107);
·
Tội hành hạ người khác (Điều 110);
·
Tội làm nhục người khác (Điều 121);
·
Tội vu khống (Điều
122);
·
Tội bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật (Điều
123);
·
Tội truy cứu trách nhiệm hình sự người không có
tội (Điều 293);
·
Tội dùng nhục hình (Điều 298).
Cũng cần lưu ý về "tội chống phá Nhà nước". Rõ ràng là: Tác
dụng chống phá Nhà nước của những người thuộc bộ máy cầm quyền trong vụ Tiên
Lãng cao hơn hẳn tất cả các trường hợp trên toàn quốc đã từng bị kết án về
tội này gộp lại. Đa số những người đã bị kết án về "tội chống phá Nhà
nước" vốn được ít người biết đến, tận khi bản án dành cho họ được công
bố trên đài báo thì cộng đồng nhân dân mới nghe tên lần đầu, nên dù họ có nói
hay viết gì thì dân cũng không nghe, không đọc, và nếu có vô tình tiếp xúc thì
chưa chắc đã tin. Còn vụ Tiên Lãng thì hàng chục triệu người ở trong và ngoài
nước đều nghe, đều biết và đều tin là những người đại diện cho chính quyền
trong vụ này là quá tồi tệ. Hiếm có vụ chống phá Nhà
nước nào khác thành công hơn thế.Có thể định nghĩa cụ thể về tội này
trong Bộ luật Hình sự hiện hành chưa thể hiện rõ là nó bao gồm cả trường
hợp Tiên Lãng, nhưng đó là khiếm khuyết của bộ luật, chứ không phải là họ không
có tội.
Nhiều
tội trong số kể trên đều có chung mấy "tình
tiết tăng nặng", được xác định trong Điều 48 của Bộ luật
Hình sự, đó là:
A)
Phạm tội có tổ chức;
C)
Lợi dụng chức vụ,quyền hạn để phạm tội;
G)
Phạm tội nhiều lần, tái phạm, tái phạm nguy hiểm;
K)
Phạm tội gây hậu quả nghiêm trọng, rất nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng.
Lấy
ví dụ: Những ai đã từng dính líu trong những vụtham nhũng trước đây, như vụ
tham nhũng đất đai ở Đồ Sơn,35 nay lại liên quan đến vụ chiếm đất ở
Tiên Lãng, thì thuộc về phạm trù "phạm tội nhiều lần" hoặc
" tái phạm".
Cả đống tội sờ sờ ra đấy, tại sao không truy tố? Chỉ riêng điều đó,
cơ quan chức năng đã phạm thêm
·
Tội không truy cứu trách nhiệm hình sự người có tội (Điều 294).
Lẽ
ra, trước khi yêu cầu lãnh đạo thành phố Hải Phòng
"Chỉ đạo cơ quan bảo vệ pháp luật khẩn
trương đưa vụ án 'giết người và chống người thi hành công vụ' ra xét xử công
khai, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật. Kiến
nghị các cơ quan tiến hành tố tụng xem xét tình tiết giảm nhẹ đối với
bị cáo do các quyết định không đúng pháp luật của UBND huyện Tiên Lãng."
thì nên ra lệnh:
"Chỉ đạo cơ quan bảo vệ pháp luật khẩn
trương khởi tố vụ án 'giết người và lạm dụng công vụ' và đưa ra xét xử công
khai, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật. Kiến
nghị các cơ quan tiến hành tố tụng xem xét tình tiết giảm nhẹ đối với
các bị cáo đã có nhiều đóng góp trong quá trình công tác."
Hơn nữa, cần chỉ thị:
"Phải
khẩn trương mở rộng vụ án Tiên Lãng – Hải Phòng,
không để sót người, sót tội, bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật."
Có như vậy thì mới thật sự nghiêm
minh, mới thật sự công tâm, không bao che cho những người trong bộ máy cầm
quyền và không vùi dập dân thường.
Tôi dùng gạch nối "–",không phải để ghi chú rằng Tiên
Lãng thuộc Hải Phòng, vì điều đó giờ đây ai cũng biết, mà để thể hiện hướng
phát triển của vụ án. Thật vậy, chẳng ai tin rằng mọi chuyện tồi tệ chỉ
xuất phát từ Tiên Lãng và chỉ dừng lại ở huyện Tiên Lãng. Nếu như vậy thì cấp
trên đã không ngậm tăm và thậm chí tìm mọi cách để bao che suốt hơn một tháng
trời. Hơn nữa, hai anh em Lê Văn Hiền và Lê Thanh Liêm chưa đủ tầm để tự mình
thao túng đất đai bằng chuyện xây dựng sân bay quốc tế. Vâng, Tiên Lãng
chỉ là một mắt xích trong một dây chuyền tội ác.
4.
Một số việc cần làm ngay
Có
3 vấn đề cấp bách hiện nay là:
·
Thứ nhất, phải mở rộng vụ án, điều tra và truy tố
các tội liên quan đến những người trong bộ máy cầm quyền.
·
Thứ hai, phải chuyển vụ án hình sự đối với gia đình
họ Đoàn cho cơ quan bảo vệ pháp luật ở trungương xem xét và xử lý.
· Thứ
ba, nếu không thả ngay thì phải chuyển nơi giam giữ
4 người họ Đoàn ra khỏi địa phận Hải Phòng và tạo điều kiện để họ có thể tiếp
xúc với gia đình, người thân, thông qua đó mà tìm kiếm luật sư phù hợp.
Tại
sao lại quan niệm 3 việc trên là cấp bách?Để chấm
dứt ngay tình trạng những người phạm tội hoặc tòng phạm lại đứng ra tham gia
điều tra và xét xử dân oan!
Theo
báo Đất Việt,36
"Chiều
14/2, đại tá Đỗ Hữu Ca, Bí thư Đảng uỷ, Giám đốc Công an TP. Hải Phòng đã chủ
trì hội nghịcán bộ chủ chốt của Công an thành phố triển khai Kế hoạch của Thành
uỷ, UBND TP. Hải Phòng thực hiện kết luận của Thủ tướng về việc cưỡng chế thu
hồi đất tại xã Vinh Quang, huyện Tiên Lãng…"
"…
ông Ca cũng chỉ đạo tập trung khẩn trương điều tra,
đảm bảo khách quan, đúng pháp luật vụ án 'giết người',
'chống người thi hành công vụ', vụ án 'huỷ hoại tài sản' để đưa ra xét xử trước pháp luật, khẩn trương truy bắt các
đối tượng gây án bỏ trốn (2 nghi phạm trong vụ nổ súng là Đoàn Văn Thoại và
Phạm Thái, em ruột và em vợ Đoàn Văn Quý)."
Thật
là rùng rợn khi kẻ lẽ ra phải là nghi can số một trong vụ án 'giết người' lại hùng hồn
chỉ đạo truy tố mấy người họ Đoàn về tội 'giết người'.Khi
những người lẽ ra phải chịu trách nhiệm chính trong vụ Tiên Lãng lại đứng ra
phán xử, thì họ sẽ tha hồ mà xử lý những ngườiđã làm hỏng ý đồ của họ và khiến
cho họ bị tai tiếng, lao đao…
Trong
thời gian tới, vị trí của nhiều cán bộ chủ chốt ở
Hải Phòng phải là chiếc ghế dành cho nghi can hoặc bị can, họ phải là đối tượng
bị điều tra, bị thẩm vấn. Không thể để họ tiếp tục đóng vai cán bộ điều tra,
xét xử, hay là người cung cấp thông tin cho cơquan điều tra, để họ
tiếp tục bao che tội phạm và làm hại dân lành.
Huyện
ủy Tiên Lãng đã triệu tập 300 đảng viên đến đểtuyên truyền, phổ biến những
thông tin sai trái, hoàn toàn bóp méo sự thật vềnhững gì đã và đang xẩy ra trên
đất Tiên Lãng,37 và không thấy có đảng viên nào lên tiếng công khai
phản đối. Trong thể chế mà Đảng CSVN lãnh đạo tuyệtđối và toàn diện, sự kiện kể
trên cho thấy bộ máy cầm quyền ở Tiên Lãng đã mục
ruỗng và không thể hy vọng gì từ đó. Để cho bộ máy cầm quyền ở Tiên
Lãng rơi vào tình trạng thối nát và ngang nhiên hoành hành như vậy, không thể coi bộ máy cầm quyền của thành phố Hải Phòng
– cấp trên trực tiếp của huyện Tiên Lãng – là vô can
và trong sạch.
Giám đốc Công an Hải Phòng Đỗ Hữu Ca đã thể hiện là một
người quá kém cả về nhân cách lẫn trình độ, đã phạm bao sai lầm và tội lỗi, đã
ngập trong vũng đen nhầy nhụa, song vẫn không thấy bị lôi ra gột rửa, mà vẫn
ung dung tại vị và lớn tiếng phán xét. Phó chủ tịch thường trực UBND thành
phốHải Phòng Đỗ Trung Thoại là người phụ trách nông nghiệp, đã trực tiếp ký và
đồng ý toàn bộ kế hoạch cưỡng chế do Chủ tịch huyện Tiên Lãng Lê Văn Hiền đệ
trình, sau khi vụ việc diễn ra thì lại cố tình bao
che tội phạm bằng cách trơ trẽn vu khốngnhân
dân phá nhà ông Đoàn Văn Quý. Vậy mà Đỗ Trung Thoại vẫn bình chân như vại, lại
còn được lãnh đạo Đảng và chính quyền Hải Phòng tín nhiệm giao cho trọng trách
làm Tổ trưởng tổ công tác để chỉ đạo các ngành từ thành phố đến huyện Tiên Lãng
thực hiện kết luận của Thủ tướng (theo phương án phân công ban đầu).38Chỉ cần nhìn vào hai ví dụ ấy, cũng thấy được bộ máy cầm
quyền ở Hải Phòng đã băng hoại thế nào.
Tôi không tán thành quan điểm của một vị lãnh đạo, cho
rằng nếu cứ thấy sai là cách chức thì không còn ai để làm việc, bởi lẽ dù tình
hình trầm trọng đến đâu đi nữa thì đất Việt vẫn chưa hết người tài đức. Tuy
nhiên, là một người già dặn, một trong những người đứng đầu bộ máy cầm quyền,
hiển nhiên ông hiểu rõ hơn, chính xác hơn về thực trạng của hàng ngũ lãnh đạo
và đội ngũ kế cận, nên đánh giá của ông chắc hẳn phải chính xác trong phạm vi
ấy. Vì vậy, dẫu thay hết cán bộ lãnh đạo ở Hải Phòng, dẫu tin rằng ở đất Hải
Phòng còn nhiều người tài đức, thì ta cũng không thể
yên tâm rằng, sau khi cách chức hết các tham quan đương nhiệm, những người sắp kế nhiệm sẽ đủ công tâm và thông thái để vô
tư đứng ra giải quyết vụ án quá phức tạp này.
Lãnh đạo ở Hải Phòng, từ xã Vinh
Quang, đến huyện Tiên Lãng, cho đến cấp thành phố, đã lún quá sâu trong vũng
bùn nhơ nhớp, luôn tìm cách biến báo để xóa dấu vết tội lỗi của bản thân và
đồng bọn, nên không thể có được sự trung thực và khách quan tối thiểu để tiến
hànhđiều tra và xét xử vụ án của mấy người họ Đoàn. Chính vì vậy, không thể để bộ máy cầm quyền ở Hải Phòng định đoạt số phận
của gia đình họ Đoàn.
Ngày 08/02/2012, Đại tá công an Nguyễn Đăng
Quang và Luật sư Trần Vũ Hải đã gửi Bộ trưởng Bộ Công an Trần Đại Quang một kiến
nghị,trong đó đề nghị Bộ trưởng chỉ đạo Cơ quan Điều tra thuộc Bộ Công an áp
dụng quy định tại Điều 110 của Bộ luật Tố tụng Hình sự:
"Cơ quan điều tra cấp trung ương điều tra những vụ án hình sự về những tội
phạm đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp thuộc thẩm quyền điều tra của Cơ quan điều
tra cấp tỉnh, Cơ quan điều tra
quân sự cấp quân khu nhưng xét
thấy cần trực tiếp điều tra."
Đây là một kiến nghị rất hợp lý và rất cần
thiết. Hy vọng Bộ trưởng Bộ Công an sẽ sớm phúc đáp và chấp thuận đềnghị này.
Tôi muốn kiến nghị thêm: Nếu không thả tự do
hoặc tạm tha (cho tại ngoại) thì đề nghị cho di dời ngay lập tức nơi giam giữ 4
người họ Đoàn ra khỏi địa phận Hải Phòng, trước hết là để đảm bảo an toàn tính
mạng và sức khỏe cho họ, sau đó là để có điều kiện để tiến hành điều tra một
cách chính xác và khách quan.
Trong điều kiện bị cách ly, không được tiếp xúc với người
thân, thì làm sao mấy người nông dân họ Đoàn đang bị giam giữ có thể tìm hiểu
để chọn luật sưbào chữa? Ấy vậy mà "điều kỳ diệu" đã xảy ra. Bỗng
nhiên ông Đoàn Văn Vươn viết đơn đề nghị:39
"Cho phép tôi được mời đích
danh Luật sư Nguyễn Việt Hùng –trưởng Công ty Luật Đông Đô Hà Nội – là người
bào chữa cho tôi trong quá trình tôi chấp hành điều tra xét xử."
Làm sao nông dân Đoàn Văn Vươn, sống ở ven biển Tiên
Lãng, biết được sự tồn tại của Luật sư Nguyễn Việt Hùng ở Hà Nội? Chính Luật sư
Hùng cũng ngạc nhiên và nói rằng:
"Ngày 2/2/2012, cán bộ điều
tra TP Hải Phòng đã gọi điện thông báo việc ông Vươn mời đích danh tôi
làm luật sư bào chữa trong quá trình điều tra xét xử.Tôi
hết sức bất ngờ trước thông báo này, bởi lẽ trướcđó tôi chưa từng gặp mặt, hay
tiếp xúc với ông Vươn bao giờ."
Trong khi đó, bút tích của nông dân Đoàn Văn Vươn lại rất
tự tin, khẳngđịnh rằng:
"Luật sư Nguyễn Việt Hùng là tôi tin tưởng nhất và chỉ đồng ý để duy
nhất luật sư Nguyễn Việt Hùng là người bào chữa cho tôi. Tôi không đồng ý những luật sư do cơquan pháp luật chỉ định
và không đồng ý những luật sư do ai khác mời cho tôi.Nếu có những luật sư khác tham gia bào chữa cho tôi thì tôi
không đồng ý và từ chối làm việc. Tôi khẳng định lại tôi chỉ chấp nhận
luật sư Nguyễn Việt Hùng là người bào chữa cho tôi."
Có ông nông dân nào viết chắc nịch như vậy về một luật sư
không hề quen biết và từ chối sự giúp đỡ của bất cứ luật sư nào khác trên đời
hay không? Vở hài kịch trở nên kịch tính hơn nữa, khi cán bộ điều tra Công an
thành phố Hải Phòng lại gọi điện cho Luật sư Nguyễn Việt Hùng – trưởng Công ty Luật Đông Đô Hà
Nội – vào ngày 06/02/2012 và thông báo rằng có sự nhầm lẫn, rằng chính
xác lại là luật sư Nguyễn Việt Hùng – trưởng Văn
phòng Luật sư Kinh Đô Hà Nội.
Có điều, lần này không thấy báo chí đăng bút tích đính chính của ông Vươn. Một
vở kịch quá vụng về và sống sượng. Bản chất của cơ quan công an thành phố Hải
Phòng thế nào thì trong suốt hơn một tháng qua mọi người đã được chứng kiến.
Bây giờ lại phải chấp nhận luật sư theo ý của công an, thì luật sư để làm gì?
Chính vì vậy, càng phải sớm tách những người họ Đoàn
ra khỏi vòng cương tỏa của công an Hải Phòng và tạo cho họ điều kiện tiếp xúc
đểcó thể lựa chọn luật sư phù hợp nhất.
*
*
Căn cứ vào những điều báo chí đã viết về việc đắp đê, lấn
biển, cải tạo cả một vùng rộng lớn, tạo nên cuộc sống ổn định hơn trước đe dọa
của sóng bão, ta thấy là gia đình ông Vươn đã có
công lớn. Nếu nghĩ đến việc nhân dân ta đã phải hy sinh biết bao
xương máu để giữ từng tấc đất của Tổ quốc, ta sẽ thấy gia đình ông Vươn không chỉ có công với địa phương Tiên Lãng, mà là có công với
Nước. Gia đình ông Vươn có công rất lớn
đối với nhân dân, vì hành động của họ đã góp phần làm cho dân đỡ
khổ. Gia đình ông Vươn có công rất lớn đối với chế
độ, vì hành động của họ đã đánh thức những
người vô tình hay giả vờ quan liêu, để nhận thức ra những đàn sâu trong bộ máy
cầm quyền đang đe dọa sự tồn vong của chế độ. Hành động cực đoan để cảnh báo xã
hội, cảnh báo chính quyền của mấy người họ Đoàn cũng có thể so sánh với việc ai
đó trong chiến tranh đã đốt nhà mình để báo hiệu cho cán bộ cộng sản biết đang
bị địch phục kích. Chẳng nhẽ thoát chết rồi lại quay ra lên án tội đốt nhà hay
sao? Với những lý do trên, gia đình ông Vươn
hoàn toàn xứngđáng được hưởng thành quả của mấy chục hecta đã khai phá và cải
tạo.
Căn cứ vào những lập luận trong bài này và bài "Nhân vụ Tiên Lãng bàn về công vụ",
hẳn bạn đọc thấy rằng mấy người họ Đoàn không phạm "tội giết người", lại càng không hề
phạm"tội chống người thi hành công vụ". Vì vậy, cần phải huy bỏ quyết định truy tố và trả lại tự do cho họ.
Suy nghĩ mãi, nhưng tôi chưa hình dung ra được con đường
nào khác để có thể làm yên lòng dân và gỡ mối bùng nhùng rối tinh của đống dây
kích nổ, ngoài việc thả ngay lập tức 4 người họ Đoàn
và hủy bỏ lệnh truy tố họ về tội "giết
người và chống người thi hành công vụ", hoặc đem họ ra xét xử để tuyên bố họ trắng án.
Nên dành cho gia đình họ Đoàn những quyền lợi
đặc biệt, thậm chí là ngoại lệ (ví dụ như vẫn cho họ
tiếp tục sử dụng toàn bộ diện tích đang khai thác, cho dù diện tích đó có thể
vượt ngưỡng trong quy định nào đó), theo kiểu "gia đình có công đặc
biệt với đất nước". Nếu gia đình họ Đoàn đã từng có những vi phạm
nàođó, cũng như muôn người ở đất nước này, thì cũng có thể "miễn truy
tố",giống như các vua thời trước vẫn làm trong những trường hợp có
công đặc biệt.
Để thoát ra khỏi tình thế hỗn loạn hiện nay thì
không thể chỉ máy móc áp dụng luật pháp, mà phải dùng cảlòng bao dung, và lòng bao dung ấy trước hết phải được dành
cho gia đình họ Đoàn. Ngược lại, nếu cứ khăng khăng xử theo luật, thì phải bắt đầu xử từ những
người trong bộ máy cầm quyền. Nếu làm theo hướng thứ hai một cách nghiêm
minh, thì e rằng cuối cùng sẽ không còn đủ người, hoặc thậm chí là không có
người để đóng vai quan tòa nữa.
Nếu những người cầm quyền thành tâm muốn phát
hiện kẻ thù của chế độ, thì hãy bắt đầu tìm kiếm trong hàng ngũ của mình, đừng
chỉ nhằm vào dân mà làm hại ân nhân. Chỉ cần một
chút công bằng, chưa cần đến nghiêm minh, thì dù có dồn hết năng lượng cũng
không đủ để xử lý hết những vi phạm pháp luật trong
hàng ngũ cầm quyền.
*
*
Bài viết này trình bày một lược đồ tư duy, dựa trên
giảthiết là những thông tin từ internet mà tôi đã trích dẫn là đúng. Tất nhiên,
một số thông tin từ internet có thể sai, khi đó kết luận rút ra có thể cũng sai
theo.
Một trong những mục đích của bài này là để góp ý cho
những người có trách nhiệm tiếp cận thêm một cách nhìn, để hạn chế bớt chủ
quan, dẫnđến việc bênh vực các thành viên của bộ máy cầm quyền một cách quá
thái và vùi dập người dân một cách quá đáng.
Tôi chỉ trao đổi một số khía cạnh mà tôi e rằng những
người khác chưa nói, hoặc nói chưa đủ. Còn việc đưa ra những lập luận toàn
diện, nhất là những lập luận có lợi cho phía chính quyền và có thể có hại cho
giađình họ Đoàn, thì đã có bộ máy ăn lương khổng lồ làm, tôi không có ý định
làm thay.
*
*
Một thực tế tệ hại hay tái diễn trên "công
đường" thời nay là:
Luật sư giỏi thì chưa chắc đã được phép tiếp cận vụ án;
Có thể luật sư được … cài, để bào chữa cho… công an và
làm hại cho thân chủ;
Luật sư muốn tranh luận thì chưa chắc đã được nói, hoặc
bị cản trở bằng khống chế thời gian;
Nếu luật sư được nói thì chưa chắc quan tòa đã nghe ;
Nếu quan tòa có để ý nghe, thì chưa chắc đã làm theo, vì
bản án đã được cấp trên ấn định từ trước.
Để khắc phục hiện trạng này, nên chăng sử dụng hình thức "bào chữa công khai" trên mạng internet và trên đài báo. Ưu điểm của
hình thức này là:
Quan
tòa không cản trở được và không có khống chế thời gian;
Không
nhất thiết phải có giấy hành nghề luật sư, mà cần có đủ năng lực trí tuệ;
Nhiều
người có thể cùng tham gia bào chữa, không phụ thuộc vào không gian, địa điểm;
Phía
tòa án có đủ thời gian xem xét để chấp nhận những lập luận hợp lý;
Những
người thực sự quyết định kết cục của vụ án có đủ thời gian để cân nhắc và hiệu
chỉnh mệnh lệnh điều khiển "robot công đường", tức là sửa lại các
"bản án bỏ túi" trước khi trao cho "diễn viên" trình diễn
tại "công đường";
Nếu
tòa án không chấp nhận những lập luận hợp lý và kết tội một cách phi lý, thì dư
luận sẽ có cơ sở để phán xét và lên án.
Bài
viết này là một thử nghiệm theo hướng tiếp cận "bào chữa công khai". Tại nhiều chỗ trong bài, tôi đã thử đóng
vai trò "bào chữa", khi đó tất nhiên tôi chỉ trình bày những
tình tiết có lợi cho "thân chủ",mặc dù trên thực tế tôi không
hề biết những người họ Đoàn là ai và thật ra họcó sai phạm gì không, ngoài
những thông tin đọc được từ internet. Có thể sẽ nẩy sinh câu hỏi rằng ai trả
cho tôi tiền "bào chữa". Xin trả lời: Gia đình ông Vươn không
trả tiền cho tôi! Bằng việc "bào chữa không công", tôi chỉ trả
một phần món nợ mà tôi đã nợ bấy lâu, đó là khoản tiền mà Nhân dân đã góp cùng
bố mẹ tôi, để nuôi tôi ăn học thành người. Trongđóng góp ấy, phần lớn nhất là
của những người Nông dân (giống như gia đình ông Vươn), những Ân nhân của tôi,
như tôi đã gửi gắm trong hai bài "Vô tư"40 và "Đừng
đuổi ân nhân".41
Để bảo vệ dân oan thì phải cương quyết tấn công tội phạm liên quan,
nhất là khi tội phạm ấy xuất phát từ những người thuộc bộ máy cầm quyền. Đối với vụ Tiên
Lãng, những tội phạm liên quan xuất phát từ những người thuộc bộ máy cầm quyền
được trình bày ở phần 3 của bài viết này. Xét về phương diện tấn công tội phạm
liên quan, phương thức "bào chữa
công khai" có cái lợi nổi trội, là
quan tòa sẽ không thể dùng lý do kinh điển rằng vấn đề luật sư đề cập "nằm
ngoài khuôn khổ vụ án đang xét" để gạt đi, nhằm kết án bằng được theo
kịch bản định sẵn.
*
*
Vừa
rồi có một cuộc tranh luận sôi nổi, đôi khi quá gay gắt và thiếu công bằng, về vai
trò phản biện của trí thức. Tôi không muốn tham gia cuộc tranh luận ấy, mà
chỉ gửi gắm tâm sự của mình qua bài "Trí
thức",42 với khổ
đầu là:
"Trí thức là biết đau
Đau nỗi đau đồng loại
Đau sớm hơn người khác
Khi mọi người chưa đau."
Vâng,
tôi đã viết hai bài liên quan đến vụ Tiên Lãng bằng những nỗi đau – nỗi đau ứ
máu không cầm nổi – nỗi đau chung với những người dân cùng cực, không chỉ ở bờ
biển Tiên Lãng – nỗi đau mà tôi muốn chia sẻvới mọi người, để cho đỡ đau…
Chú
thích:
1
VietNamNet
10/02/2012: Toàn văn kết luận của Thủ tướng về vụ cưỡng chế
2Giáo
dục Việt Nam 17/01/2012 – Tuệ Minh: Phó chủ tịch TP. Hải Phòng: Nhà ông Vươn bị... dân bức xúc
mà phá
3VTC
News 06/02/2012: Giám đốc CA Hải Phòng: Nhà ông Vươn chỉ là cái chòi
4Người
lao động 07/02/2012 – Thế Dũng, Mai Phương: Vụ thu hồi đất Tiên Lãng: Nhà bị phá, phải báo chứ (!)
10Hoàng
Xuân Phú 28/01/2012: Nhân vụ Tiên Lãng bàn về công vụ
11Dân
Việt 13/01/2012 – Vũ Hải, Mạnh Thắng, Mai Trang: Quyết định một nơi, cưỡng chế một nẻo
12Dân
Việt 14/01/2012 – Mạnh Thắng: Đương sự vụ cưỡng chế sẽ tố giác hành vi hủy hoại tài sản
13Nguyễn
Quang Vinh 20/01/2012: Chuyện động trời ở Tiên Lãng – Thông tin lần đầu công bố
14Nguyễn
Quang Vinh 06/02/2012: Vụ Tiên Lãng – Kỳ 1: Chuyện con chó ướt sũng lông và căn
nguyên đốiđầu ở Tiên Lãng
16VnExpress
12/01/2012 – Nguyễn Hưng: 'Ngôi nhà xảy ra nổ súng có thể nằm ngoài đất cưỡng chế'
17
Đất Việt 12/01/2012 – Đặng Hồ, Quốc Tuấn: Ông Vươn và 5 người thân bị khởi tố tội 'giết người'
18An
ninh Thủ đô 21:17 05/01/2012 – Nguyên Lê: Truy bắt đối tượng dùng mìn, súng hoa cải tấn công lực lượng
cưỡng chế
19An
ninh Thủ đô 06/01/2012 07:00 – Nguyên Lê: Manh động gây nổ và xả súng tấn công người thi hành công vụ
20
Ảnh lấy từ VnExpress 06/01/2012 – Nguyên Lê: Cận cảnh vụ cố thủ trong nhà, bắn trọng thương 4 cảnh sát
21An
ninh Thủ đô 05/01/2012 15:15 – Nguyên Lê: Dùng vũ khí nóng tấn công lực lượng cưỡng chế, 5 công an, bộ
đội trọng thương
22VnExpress
06/01/2012 – Nguyên Lê: Cận cảnh vụ cố thủ trong nhà, bắn trọng thương 4 cảnh sát
23Dân
trí 27/12/2006 – Lê Bảo Trung: Mua súng dễ như mua rau
24Dân
trí 15/08/2005 – Võ Khối: Mua bán súng đạn qua biên giới
25
VnExpress 09/01/2012 – Hà Anh: 'Cảnh báo của tôi về súng hoa cải không được coi trọng'
26
VTV1 05/01/2012: Bản tin thời sự
27Trương
Duy Nhất 10/02/2012: Những con chó trong vụ Tiên Lãng
28
Đất Việt 05/02/2009 – Thu Trinh: Loạn súng đạn 'hoa cải'
29
Đất Việt 04/05/2011 – Hiền Minh: Những tình tiết mới vụ chết người ở trụ sở công an huyện
30
VTV1 05/01/2012: Bản tin thời sự
31VnExpress
08/01/2012 – Hà Anh: Giám đốc Công an Hải Phòng không hài lòng về vụ cưỡng chế
32VnMedia
08/01/2012 – Song Linh: Giám đốc CA Hải Phòng: "Bất ngờ với vụ nổ súng ở Tiên
Lãng"
33Giáo
dục Việt Nam 17/01/2012 – Tuệ Minh: Phó chủ tịch TP. Hải Phòng: Nhà ông Vươn bị... dân bức xúc
mà phá
34
YouTube: Bà Nguyễn Thị Thương trả lời phỏng vấn
35
Tuổi trẻonline 09/09/2006 – N. V. Hải, Trọng Phú: Lãnhđạo Hải Phòng: "răn đe là chính"!
36
Đất Việt 16/02/2012 – Đ. Hồ - M. Ngọc: Vụcưỡng chế ở Tiên Lãng: Lãnh đạo Hải Phòng hứa xử lý rốt
ráo
37
Trần Đình Nhu 08/02/2012: Sai phạm nghiêm trọng nhất của Huyện ủy Tiên Lãng: Tập trung
ba trăm đảng viên đểtuyên truyền điều ngược ngạo
38
Nguyễn Quang Vinh 12/02/2012: VụTiên Lãng - Kỳ 7: Hải Phòng thách thức dư luận và thách
thức Thủ tướng
39
Phunutoday 07/02/2012 Hà Linh: Công an báo nhầm luật sư bào chữa cho ông Vươn
40
Hoàng Xuân Phú 04.02.2012: Vô tư
41
Hoàng Xuân Phú 04.02.2012: Đừngđuổi ân nhân
42
Hoàng Xuân Phú 02/02/2012: Trí thức
Hà Nội, ngày
16/02/2012
Tái bút
Khi
bài này được đăng trên blog BA SÀM, có một bạn đọc với bí danh McKeno
đã bình luận như sau:
"Súng hoa cải là công cụ sản xuất cần thiết của những người
nuôi trồng thủy sản để xua đuổi các loài chim ăn cá như Bói cá, Sả, Cốc,
Bồ nông, cò, hạc, hải âu, mòng biển…"
"Mới
thả cá giống mà một bầy chim xà xuống là… toi. Không thể la hét mà đuổi chim
được. Kỹ thuật nuôi trồng hơn nhau là chỗ đó. Hãy so sánh năng suất của đầm anh
Vươn và đầm của Tổng đội thanh niên xung phong. Mỗi hecta mặt nước của anh Vươn
cho thu hoạch ít nhất là 10 tấn thủy sản, trong khi 82 tỷ vốn của Tổng đội bị
phá sản…"
Cám
ơn McKeno!
No comments:
Post a Comment