Đăng
ngày 16-01-2016
Mới đầu năm thôi mà Trung Quốc đã gặp bao
nhiêu là phiền toái ! Từ thị trường chứng khoán lao đao, cho đến các mối căng
thẳng nẩy sinh với các láng giềng, với các nước tranh chấp Biển Đông với Trung
Quốc đã đành, mà cả với các đồng minh, như Bắc Triều Tiên chẳng hạn, đã ngang
nhiên tỏ thái độ khiêu khích với một vụ nổ hạt nhân mới, tạo nên tình trạng
căng thẳng ngay cạnh sườn Trung Quốc.
Hãng
tin Mỹ AP, ngày 11 tháng Giêng vừa qua, đã liệt kê tám vấn đề gai góc mà nhân vật
số một Trung Quốc là Tập Cận Bình sẽ phải đối phó. Dù không phải là những vấn đề
đe dọa sự tồn vong của chế độ Bắc Kinh, nhưng đó là những điểm mà cả thế giới sẽ
theo dõi, để xem xem liệu ông Tập Cận Bình có đủ tính nhạy bén cần thiết để tìm
ra một giải pháp lâu dài để duy trì sự ổn định.
AP nêu các vấn đề theo trình tự như sau
1/
Biến động trên thị trường chứng khoán
Ngay
trong tuần đầu tiên của năm 2016, Trung Quốc đã phải hai lần triển khai cơ chế
« ngắt mạch » được tạo ra để đối phó với tình trạng cổ phiếu trên thị trường của
họ bị rớt giá quá mạnh, xuống tới 10%.
Thế
nhưng, sau hai lần áp dụng, Bắc Kinh đã phải từ bỏ thứ vũ khí chống sụt giá
này, qua đó tạo ra cảm giác là cơ quan quản lý bất lực, không tìm ra được cách
thức nào hữu hiệu để ổn định thị trường, mà giá trị đã tăng gấp đôi từ cuối năm
2014 cho đến tháng Sáu, những sau đó lại tuột dốc với tỷ lệ 30 phần trăm, gây tổn
thất nặng nề cho các nhà đầu tư nhỏ.
2/ Đồng
yuan rớt giá
Vào lúc
thị trường chứng khoán lao đao, đồng tiền Trung Quốc, đồng nhân dân tệ cũng bị
tuột giá, xuống đến mức thấp nhất từ năm năm nay so với đồng đô la Mỹ, buộc
chính quyền Trung Quốc, phải rút hàng chục triệu đô la từ kho dự trữ ngoại tệ của
mình để bảo vệ đồng yuan.
Chính
quyền Trung Quốc vào tuần trước đã cho đồng nhân dân tệ hạ giá 1,5% để hỗ trợ
các nhà xuất khẩu đang trong cơn khó khăn. Thế nhưng quyết định vụng về đó đã tạo
nên những làn sóng chấn động đến thị trường thế giới, và tiếp tục đè nặng lên
giá trị cổ phiếu của Trung Quốc.
3/ Nền
kinh tế tăng trưởng chậm lại
Những
trục trặc đã xuất hiện trong nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới được dự kiến
sẽ tiếp tục trong năm 2016, với tốc độ tăng trưởng giảm xuống mức thấp nhất
trong sáu năm gần đây, chỉ đạt 6,9% trong quý 3 năm ngoái, 2015, và theo dự báo
của Quỹ Tiền Tệ Quốc Tế, tăng trưởng kinh tế Trung Quốc sẽ tiếp tục giảm xuống
mức 6,3% trong năm nay 2016.
Đó là
tín hiệu xấu đối với khả năng của nền kinh tế Trung Quốc trong việc vừa tạo ra
đủ công ăn việc làm mới cho con số hơn 7,5 triệu sinh viên sẽ tốt nghiệp đại học
trong năm nay, vừa tạo đà cho một quá trình chuyển đổi từ một nền kinh tế dựa
trên đầu tư qua một nền kinh tế tập trung vào dịch vụ.
4/
Ván bài đối ngoại xáo trộn với Bắc Triều Tiên
Bất chấp
những lời kêu gọi liên tiếp là phải tự kiềm chế, đồng minh truyền thống của
Trung Quốc là Bắc Triều Tiên đã cho thử nghiệm cái mà họ tuyên bố là một quả
bom khinh khí – tức là bom H – ngày 06/01. Sức chấn động của vụ nổ đã vượt qua
biên giới và lan truyền đến tận miền đông bắc Trung Quốc, và thu hút sự lên án
từ phía Bắc Kinh.
Trung
Quốc bây giờ đã bị lâm vào cảnh phải chịu áp lực là phải sử dụng bất kỳ uy lực
nào mà mình có đối với Bắc Triều Tiên để giảm nhiệt tại vùng Đông Bắc Á, trong
khi cùng lúc phải đối mặt với khả năng hợp tác an ninh mạnh mẽ hơn giữa Hàn Quốc
với các đối thủ truyền thống của Trung Quốc là Nhật Bản và Hoa Kỳ.
5/
Đài Loan
Cử tri
trên hòn đảo tự trị dân chủ có vẻ như đã sẵn sàng bầu ra một tổng thống mới xuất
thân từ một đảng chính trị luôn luôn phản đối mục tiêu của Bắc Kinh là thống nhất
hai bên eo biển Đài Loan. Củ cà rốt kinh tế mà Bắc Kinh đưa ra đã không thuyết
phục được dân chúng Đài Loan về lợi ích của sự thống nhất chính trị với Hoa Lục.
Nếu phe
đối lập trong Đảng Dân Tiến của ứng cử viên Thái Anh Văn chiến thắng trong cuộc
bầu cử ngày 16/01, điều đã được các cuộc thăm dò dư luận dự báo, Bắc Kinh có thể
cảm thấy bắt buộc phải gia tăng áp lực kinh tế và ngoại giao có thể khiến cho
xu hướng quan hệ thân thiết bị đảo ngược.
Khó có
khả năng Bắc Kinh sẽ đi xa hơn thế, chẳng hạn như thực hiện lời đe dọa từ lâu của
mình là sử dụng vũ lực để kéo hòn đảo về dưới quyền kiểm soát của Trung Quốc.
6/
Bình diện Chính trị
Tại
Trung Quốc, nhờ vào chế độ độc đảng, Tập Cận Bình không phải đối mặt với thách
thức của bầu cử. Thế nhưng, chủ tịch Trung Quốc lại phải đối mặt với sự chống đối
từ các đối thủ chính trị và bộ máy quan liêu lớn.
Tập Cận
Bình không hề cho thấy dấu hiệu muốn từ bỏ chữ ký của ông trong chiến dịch chống
tham nhũng, đã tạo ra một cảm giác sợ hãi và tình trạng tê liệt trong hàng ngũ
cán bộ. Sự sùng bái cá nhân ngày càng tăng đã khiến ông lộ rõ vẻ tự tin.
Nhưng với
việc nền kinh tế phát triển chậm lại và không thấy dấu hiệu nào về cải cách
chính trị, ông Tập Cận Bình có thể chịu áp lực từ những người chỉ trích ông
cũng như từ các đối thủ, muốn ông cho thấy kết quả trong vấn đề công ăn việc
làm, tăng trưởng, quản trị tốt và thu ngắn khoảng cách thu nhập ngày càng lớn.
7/ Hồ
sơ lớn : Biển Đông
Kể từ
khi năm 2016 bắt đầu, Trung Quốc đã cho ba phi cơ đáp xuống một hòn đảo mới mà
họ đã bồi đắp tại Biển Đông, làm dấy lên những phản đối từ Việt Nam và Philippines,
hai nước cũng có tuyên bố chủ quyền trong khu vực.
Việc
Trung Quốc mạnh mẽ áp đặt yêu sách chủ quyền của họ đối với hầu như toàn bộ Biển
Đông, từ lâu đã bị phản đối và đôi khi châm ngòi cho những vụ đối đầu trên biển
trong khu vực nơi có lượng thương mại toàn cầu trị giá 5.000 tỷ đô la qua lại
hàng năm.
Các
chuyến bay thử nghiệm của Trung Quốc hạ cánh trên một trong bảy hòn đảo nhân tạo
mới mà Bắc Kinh đã xây dựng bằng cách đổ cát lên trên các rạn san hô. Mỹ khẳng
định rằng các thực thể mới đó không thể có quy chế pháp lý của đảo thực thụ, và
lực lượng Mỹ đã cho phi cơ và chiến hạm đi gần các đảo này, khiến cho Bắc Kinh
phản ứng giận dữ.
Giờ
đây, Tập Cận Bình phải cố bảo vệ các hành động của Trung Quốc, nhưng cũng phải
tránh không gây tổn hại cho quan hệ đối ngoại của Bắc Kinh.
8/ Hồng
Kông
Trung
Quốc phải đối mặt với sự phản đối liên tục từ các lực lượng ủng hộ dân chủ tại
Hồng Kông, thuộc địa cũ của Anh đã trở về dưới chủ quyền Trung Quốc vào năm
1997, nhưng được duy trì hệ thống pháp lý và kinh tế của riêng mình.
Người
được Bắc Kinh chọn lãnh đạo Hồng Kông là ông Lương Chấn Anh lại rất mất lòng
dân, trong lúc kế hoạch thay đổi thể thức bầu cử của ông đã bị trì hoãn sau các
cuộc xuống đường rầm rộ trong năm 2014, để lại những rạn nứt sâu sắc trong xã hội
vốn rất năng nổ của Hồng Kông, và chính trị hóa cả một thế hệ học sinh.
Hiện
nay, những vụ mất tích gần đây của nhân viên một công ty xuất bản chuyên về các
loại sách phê phán giới lãnh đạo Bắc Kinh đã làm dấy lên lo ngại rằng Bắc Kinh
đang xiết chặt quyền tự do báo chí và các quyền tự do dân sự khác của Hồng
Kông.
----------------------------------
No comments:
Post a Comment