Khải Minh
27-1-2016
Giấc mơ bá chiếm thiên hạ của Thiên tử nòi Hán quả
là một giấc mộng
kê vàng.
Câu chuyện Lư Sinh nằm mộng được thành đạt lẫy lừng,
rồi tiếp theo sau đấy lại bị đầy ải khổ nhục hết biết. Đến khi choàng dậy tỉnh
mộng, Lư thấy sư phụ Lữ ông, vẫn đang lui cui rang chảo kê chưa kịp chín!
Điểm khác nhau giữa câu chuyện nước Tầu và Lư sinh là khi tỉnh ngộ,
biết được lẽ vinh nhục đáo đầu, chàng Lư bèn lập tâm tu tập, còn các Hoàng Đế
Thiên Triều thì không. Họ dần đưa nước Tầu nếm mùi nhục nhiều hơn vinh ngay
trong đời thường mà vẫn u mê. Cha truyền con nối, họ tiếp tục dẫn đưa nước Tầu
nối tiếp kinh qua những trường đại…ác mộng!
Tập đi Trung đông, chuyến này là chuyến đi đầu tiên
sau khi lên cầm quyền từ ba năm trước, cũng là một chứng thực rằng lịch sử thì
hay tái lập. Bay một vòng qua các nước Ai cập, Saudi Arabia và Iran trong
tuần qua (từ 19/1/2016 đến 23/1/2016) cũng có thể xem tương tự như cuộc tìm kiếm
thuộc địa của Trung Quốc hai nghìn năm trước tại vùng Trung và Tây Á.
Đến Ai cập để nhắc lại ‘tình xưa nghĩa cũ’. Ai
Cập là một trong những nước đầu tiên công nhận Trung Quốc năm 1956 và cũng lại
là đồng hội đồng thuyền trong cái gọi là tổ chức các quốc gia phi liên kết
(non-aligned). Hai nước Iran và Saudi Arabia là hai nước cung ứng dầu cho Trung
Quốc lớn nhất trong hơn hai thập niên qua đến nay.
Mục đích chuyến đi, được ‘công bố’ là nhằm thúc đẩy
chương trình tái lập một mạng lưới ‘con đường tơ lụa’ kết nối các khu vực
thương mại trong vùng, từng chính thức lập ra trong đời Hán (206 BC-220 AD).
Mộng mà. Tha hồ thả hồn theo tham vọng dẫn đưa.
Tập cầu tìm quan hệ kinh tế chặt chẽ về năng lượng,
xuất khẩu, an ninh năng lượng. Tập lại muốn xây dựng quan hệ về chính trị, quân
sự, ngoại giao …để tạo ấn tượng Trung Quốc ngày nay đã đến lúc trở về vị trí là
một quyền lực quan trọng trên thế giới, như hơn hai ngàn năm trước.
Có những thực tế vạch ra nguyên nhân vì sao giấc mộng
kê vàng này tái sinh. Là một công xưởng cho thế giới, và là nền kinh tế số 2
trên toàn cầu, lại bàn cứ trên một vùng đất cạn sạch tài nguyên so với nạn nhân
mãn, hẳn nhiên Trung Quốc khát dầu, mà Trung Đông lại là nơi cung ứng hơn nửa số
dầu để Trung Quốc có thể giữ nền kinh tế của họ vận hành.
Khi những kẻ độc miệng phê phán rằng trước giờ Mỹ
xen lấn vào tình hình Trung Đông vì Mỹ muốn cầm nắm nguồn cung ứng dầu tại đó.
(Operation Iraqi Freedom, viết tắt là OIF, tên gọi chính thức của chiến dịch
đánh Iraq lật đổ Saddam Hussein - bước đầu của chiến dịch lớn hơn là Operation
Enduring Freedom, để chống khủng bố toàn cầu - bị mỉa mai sửa thành Operation
Iraqi Liberty, viết tắt là OIL, Dầu, để ám chỉ Mỹ khuấy đảo Trung đông vì dầu.
Trung Quốc cũng không ít lần kết án, tố cáo Mỹ.)
Có thể không sai, miễn đừng quên là Mỹ chỉ nhập khẩu
dưới 13% nhu
cầu về dầu khí của họ từ Trung đông. Trung Quốc lại là nước ngốn nhiều dầu
Trung Đông nhất!
Hơn nữa, người ta đồ rằng, Trung Quốc quan tâm về
khu vực Trung Đông vì nơi này có thể là địa bàn để đào tạo, cung ứng phương tiện,
là hậu phương cho các tổ chức Hồi giáo ly khai phía Tây Trung Quốc, nơi có khoảng
hơn 40 triệu người Hồi giáo. Nghe có lý. Thế sao họ chả lo từ sớm, mà đợi
mãi đến nay?
Chính sách của Hoa Kỳ dưới các nhiệm kỳ chính phủ của
Obama ‘có vẻ’ muốn nhường việc thiên hạ cho thiên hạ lo. Sự rút quân vội
vã ra khỏi Iraq và sự thay đổi sách lược ngoại giao tại vùng Trung Đông do vậy
đã tạo ra một khoảng trống quyền lực quân sự và chính trị tại đó. Rối ren các
loại được dịp bùng lên. Một trong các hệ quả là Nga chụp lấy cơ hội, nhân
danh chống IS để nhảy vào bành trướng ảnh hưởng. Âm mưu gì chưa rõ, nhưng ai
cũng thấy rõ là Nga đang ‘ôm đầu máu’.
Nhưng chuyện Nga đang cố đóng vai trò quan trọng
hơn tại Trung Đông khiến anh Tập bâng khuâng … Anh sợ mất thời cơ!
Trước giờ, họ Tập luôn mồm cổ xúy cho Chương Trình
Con Đường Tơ Lụa, còn gọi là ‘một vành đai, một con lộ’ (One Belt, One Road –
Nhất Đái, Nhất lộ). Theo đấy, Trung Quốc có tham vọng thành lập một hành
lang kinh tế thương chạy dọc theo con đường tơ lụa ngày xưa, xuyên qua Tây Á,
Trung Á, Trung Đông, đến tận Âu châu. Chương trình này còn bao gồm một tuyến thủy
lộ nối liền Trung Quốc với các hải cảng ở Phi châu, lên kênh đào Suez, và tiến
vào Địa Trung Hải. Thủy lộ xuyên vùng biển Đông của Việt Nam là một phần
quan trọng của tuyến thủy lộ này vì nằm ngay cửa ngõ giao thương chiến lược của
Trung Quốc.
Dưới thời nhà Hán, con đường tơ lụa được xem như con
đường thương mại chính của vùng trung tâm Á châu. Thương mại phát triển phồn thịnh
dẫn theo các trao đổi, phát triển ngoại giao, văn hóa, kiến trúc … Hôm thứ Tư
tuần qua, Trung Quốc công bố hồ sơ ‘Chính Sách Ả Rập’, nội dung có nhắc lại hào
quang ngày cũ, với hàm ý rằng những ngày vàng ấy có thể tái lập lại thời nay.
Các sử gia thì ghi nhận giá trị quan trọng nhất của
con đường tơ lụa là sự trao đổi về văn hóa và tư tưởng giữa các nước trong
vùng. Các nhà nghiên cứu thì lại kết luận là văn hóa tư tưởng Trung Quốc hiện
nay rất xa lạ với văn minh Ả Rập, nếu không muốn nói thậm chí chống chọi
nhau. Ngày xưa, dưới các triều đại Hán, Đường, văn minh văn hóa, tôn giáo,
của Trung Hoa có nhiều thứ để đóng góp vào nền văn minh Đông phương. Ngày
nay dưới triều đại Cộng sản Trung Quốc thì chẳng những vô thần mà còn triệt phá
tôn giáo. Sự đàn áp dã man dân Hồi giáo vùng Tân cương, các giáo phái Cơ
đốc, và Pháp Luân Công đủ nói lên điều này. Ngược lại, văn minh Ả Rập lại
hội nhập tôn giáo vào đời sống hằng ngày, ngay cả trong cơ chế chính trị và luật
pháp.
Ngày xưa, nước Trung Hoa mở con đường tơ lụa mang
bán cho thiên hạ. Ngành thời trang của nước Ý vẫn ‘khét tiếng’ đến ngày
nay vì Ý là cửa ngõ của Âu châu trông ra Địa Trung Hải. Ngày nay anh Tập
không đi bán hàng, anh vác tiền đi mua dầu. ‘Vai mang túi bạc kè kè, nói
quấy nói quá, người nghe ầm ầm’.
Thế là, cả ba quốc gia nói trên đều đồng thanh ủng hộ
chương trình tơ lụa, giấc mộng vàng của họ Tập. Sao không được chứ?
Người Hoa mại bản hay nói ‘đồng tiền đi trước là đồng tiền
khôn’. Vài mươi tỉ đô hứa hẹn đầu tư tại Ai Cập, và hợp đồng mua bán dầu
khổng lồ hàng 600 tỉ đô tại mỗi nước kia, và một lô mấy chục hợp đồng hợp tác
kinh tế, thì khác biệt chống chọi văn hóa, tư tưởng, tôn giáo gì gì cũng dường
như được san bằng, giũa tròn, và làm sáng mắt, dịu giọng mọi phe trong cuộc.
Ít ra trong giai đoạn này, khi giá dầu lao dốc không phanh, Saudi rất cần
khách hàng ổn định, vì lổ thủng ngân sách quá lớn, và phải lâm chiến với
IS để giữ ngai vàng, còn Iran thì đang lóp ngóp bước ra khỏi cấm vận, còn quẩn
quanh chưa biết bán dầu cho ai! Từ căn bản đồng thuận này Trung Quốc hy vọng sẽ
nhân lên thành một sự đồng thuận với tất cả các quốc gia trong vùng Trung Á về
chương trình con đường tơ lụa.
Về phần Trung Quốc, thì việc toàn cầu hóa đồng Nhân
Dân Tệ (NDT) có lẽ cũng là một mục tiêu. Giá dầu được định bằng NDT, nếu xẩy
ra, là một thắng lợi chiến lược cho Trung Quốc trong việc đưa ra một cấu trúc
tài chính mới xây dựng trên đồng NDT. Từ đó Trung Quốc sẽ sử dụng cơ sở tại
Trung Đông để kiêm luôn vai trò là cửa ngõ tài chính trên thực tế cho khối các
nước Phi châu kế bên, vốn là một địa bàn quyền lợi rất lớn và béo bở của Trung
Quốc mà họ đã âm thầm xâm thực lâu nay.
Về chính trị và quân sự, trước giờ Trung Quốc chỉ
phải lo những chuyện phên dậu, phiên bang (Tây Tạng, Mông Cổ, Việt Nam …)
Hiện nay họ tin là đến lúc họ phải bành trướng thế lực lên mức chiến lược
toàn cầu cho xứng tầm với sức mạnh kinh tế và quân sự đang có trong tay!
Việc nhẩy vào Trung Đông cũng là hành động ứng phó với sự hiện diện quân
sự của Hoa Kỳ trong sân sau của họ tại Thái Bình Dương, và đối với vị trí thượng
phong và quan hệ chiến lược giữa Hoa Kỳ và hầu hết các nước trong vùng Trung
Đông bấy lâu nay, nhất là từ sau trận chiến tại Iraq và chiến dịch chống khủng
bố toàn cầu do Hoa Kỳ lãnh đạo.
Các dữ kiện này khiến Trung Quốc luôn cảm thấy thất
thế. Họ tìm mọi cách hóa giải. Từ việc xây ống dẫn dầu xuyên Trung Á cho đến
xây cảng dầu khí ở Miến Điện, Trung Quốc muốn đi tắt, khỏi phải qua thủy lộ biển
Đông, vòng qua eo biển Malaca, ra Ấn Độ Dương, là các nơi Hải quân Hoa Kỳ
luôn luôn có khả năng khống chế.
Ngay trước chuyến đi Trung đông, có vấn đề Trung Quốc
sẵng sàng gởi quân qua tham chiến ở nước ngoài trong cuộc chiến chống khủng bố. Động
thái này được xem như một cách làm dáng, ra vẻ ta đây cũng sẵn sàng tham gia
vào sự nghiệp công ích hòa bình thế giới.
-
Trung Quốc lo lắng vì Việt Nam?
Điều khôi hài đáng ghi nhận mà không sợ lạc đề ở
đây, là đang khi anh Tập làm dáng oai phong cho chuyến đi Trung Đông, thì tại
Việt Nam, giữa lúc cơn lên đồng giành giật ngai vàng cao nhất của Đảng Cộng sản,
nhiều tin đồn đoán thứ thiệt thật giả được rỉ rò, bú mớm, xào xáo, tung ra tứ
phía làm rối mù con mắt thiên hạ. Người bảo kẻ này theo Tàu, kẻ bảo người kia
tham nhũng không xứng ngai vàng. Mớ bòng bong bùn lầy tứ tung không biết đâu mà
lường. Nhưng có một cái rõ ràng và đã dứt khoát bất biến, bất cứ cái ngai vàng
của Đảng sắp tới giật về cho ai, đó chính là: “dân chủ xã hội chủ nghĩa”
– dân được quyền làm chủ xuống hố cả nút vì...Đảng. Nói vì Tàu, vì anh Tập
đã sang tận nơi chỉ đạo, đã thao túng, đã chọn lựa, chỉ định sẵn trước Đại hội
thì cũng không hoàn toàn sai. Vì nếu không có sao phát ngôn nhân của Đảng lại
phải thanh minh thanh nga rằng “Trung Quốc không thể tác động vào đại hội 12 của
Đảng”. Nhưng đổ hết cho Tàu và anh Tập thì có lẽ hơi…oan quá. Hãy nhìn lại chuyến
vượt biên đơn độc lén lút của Hồ sang Tàu vào đầu năm 1950 hay cả bầu đoàn thê
tử có cả đệ tử ruột của Hồ sang chầu chực ở Thành Đô năm 1990 thì hỏi là do ai
xúi bẩy, ai lôi kéo hay tự Đảng tự nguyện chui vào rọ…Tàu? Lại có người biện
minh tại những hồi đó Đảng lẻ loi, cô độc nên bĩ cực làm…liều. Vậy thử hỏi hiện
nay Đảng đã làm gì trước sự mời gọi của Hoa Kỳ, Liên Âu, Phi Luật Tân? Lại nói
“phe thân phương Tây” phải chấp nhận bỏ cuộc, thúc thủ trước kết quả bầu bán
như thế là vì phe thân Tàu quá mạnh cũng không phải không đúng. Nhưng biết là yếu
sao không lấy sức mạnh vô song của dân chủ, nhân quyền để “thế thiên hành đạo”
hay cũng chỉ rặt một phường lấy vỏ bọc thân Tây để lụy Tàu cho đẹp mặt?
Vì vậy anh Tập đang còn phải sắm vai quân tử Tầu đi
mua dầu, ai rảnh đâu lo cho việc xem như đã xong ở xứ cựu An Nam! Nhưng
có, anh Tập đã đồng ý cho hầu cận sang để úy lạo mừng “Đại hội thành công” rồi
đấy.
Trung Quốc luôn luôn trị quốc bằng biến pháp. Trong
lịch sử cận đại từ Tôn Dật Tiên, đến Mao, đến Đặng, chính sách đối với các dân
tộc thiểu số và đối với các phiên bang dã man như thế nào bất tất phải nói
thêm. Riêng đối với Việt Nam, chính sách của Trung Quốc hiện nay chưa có bất cứ
một thay đổi gì từ biến pháp của Đặng. (Khi Liên Xô tan vỡ đầu thập niên 1990s,
có kẻ lãnh đạo Việt Nam chạy qua quỳ lạy van, xin nhưng Đặng không thèm tiếp,
chỉ nhắn lời vắn tắt đại khái là: Trung Quốc –Việt Nam vẫn là đồng chí, hết là
đồng minh!) Ai nói người Cộng sản Việt Nam không biết mơ nào? Có điều,
rặt những ‘giấc mộng con’, nhỏ mọn ti tiểu, chỉ giỏi ức hiếp, hợm hĩnh với...dân
mình.
-
Trở lại vấn đề, lâu nay quan hệ của Trung Quốc trong
vùng Trung đông và Phi châu cũng chỉ là quan hệ trục lợi về kinh tế. Dù
người Hoa có bị IS bắt chém đầu tại Syria, dù tàu bè Trung Quốc có bị bắn phá,
thủy thủ bị bắt làm con tin tại Phi châu, họ có vẻ muốn dành các việc ấy cho
các nước khác lo. Năm ngoái anh Tập cũng đã hủy chuyến đi Trung Đông vì ‘né’
không dám dây vào đang lúc cuộc nội chiến tại Yenmen đang bùng lên, có sự
tham gia chi phối của Saudi Arabia và Iran. Và tại Trung đông, chưa bao giờ
Trung Quốc dám len vào rắc rối lớn nhất, lâu đời nhất là xung đột giữa Do thái-
Palestine. Nên lần này, nhìn vẻ mặt thân thiện của Tập với lãnh đạo Saudi
Arabia và Iran, là hai nước có xung đột nghiêm trọng và đang trên bờ chiến
tranh - vì vụ xử tử một giáo sĩ Hồi giáo, phái cực đoan Shiite nổi tiếng tại
Riyadh - thì cũng chả ai dám tin là Trung Quốc sẽ đóng một vai trò trung
gian hòa giải thành thật gì đâu. Anh Tập còn đang mơ chuyện khác…
Anh Tập lại có vẻ muốn chơi sang kiểu Mỹ. Chưa bao
giờ Trung Quốc đưa ra một hồ sơ về chính sách tại Trung đông. Lần này chẳng là
Tập muốn tỏ ra là một nhà lãnh đạo quốc tế có trọng lượng, quang minh chính đại,
bằng việc công bố hồ sơ chính sách nêu trên.
Rõ ràng, là muốn chơi trội, để cả thế giới Trung
Đông hiểu rằng, anh Tập là dân chơi quốc tế thứ thiệt, anh không phải chủ tiệm
mì hoành thánh, anh không rao bán phá xắn hay tơ lụa gì, anh có tiền và
anh có quyền, muốn gì là báo thẳng, có giấy tờ, chứ không úp mở. Anh Tập mơ làm
Hán Vũ Đế, anh mơ là Đường Minh Hoàng…
Trong giấc mộng vàng, làm gì có chiến tranh hay các
rắc rối khác, thực tế thì anh Tập với thói tinh ranh ích kỷ hại nhân cố hữu của
một tay mại bản người Hoa, muốn tránh né mọi trách nhiệm, mọi khó khăn trở ngại
để theo đuổi việc tìm kiếm cơ hội phát triển kinh tế bên ngoài để xây dựng bên
trong theo biến pháp của họ Đặng đề ra từ cuối thập niên 1970.
Nhưng, được thế hay không lại là chuyện khác. Cả
Iran và Saudi Arabia đều có trong tay rất nhiều phe đảng. (Iran có lực lượng
cố vấn quân sự nằm vùng tại Iraq, chí nguyện quân tại Syria, bộ hạ tại
Palestine và tay chân trong Hezbollah …vốn rất chuyên nghiệp trong các công tác
ủy nhiệm. Saudi qui tụ được lực lượng khoảng 30 nước trong một liên minh chống
IS gần đây…) Trong bối cảnh xung đột chính trị và tôn giáo triền miên trong khu
vực Trung Đông và trong tình huống đang sôi sục hiện nay, coi bộ anh Tập khó
tránh được bị cuốn vào những trận can qua như mong ước. Một khi quyền lợi Trung
Quốc gia tăng mạnh, cũng có nghĩa là có ngày các quyền lợi ấy sẽ bị đánh phá nếu
anh Tập không có lời đáp thỏa đáng. Ngày ấy là ngày khi một hay nhiều bên
có xung đột hỏi thẳng Tập câu hỏi ‘Người ấy và em, anh chọn ai?’
Giời ạ, hãy nhìn xem Trung Quốc hôm nay! Kinh
tế hàng thứ nhì trên thế giới là tính theo sản lượng cả nước, nhưng tính theo
bình quân thu nhập đầu người, ngoại trừ tham quan và bọn doanh gia nhóm lợi ích
đầu sỏ (vested interests), đa số cháo không có mà ăn mỗi bữa. Kinh tế đứng hàng
thứ nhì, mà biến đất nước thành cái bãi rác công nghiệp khổng lồ, và hơn hai
trăm ngày khói ô nhiễm phủ đen trời ngay tại thủ đô Bắc Kinh! Nợ công trong nước
là hơn 28 ngàn tỉ Đô hiện không hề có một cách gì giải quyết thỏa đáng. Ngoại tệ
dự trữ đang là 4.500 tỉ Đô, giữ trong US Treasury Bonds như một loại 'của để
dành', mà nay chỉ còn khả năng chi tiêu dưới một ngàn tỉ trong số ấy. Số
này vẫn là tiềm năng lớn ư? Nhầm đấy, chỉ riêng tuần qua, chính phủ Trung
Quốc phải bù lỗ gần 50 tỉ Đô cho thị trường chứng khoán khỏi thở hắt ra chết tốt.
Theo đà này, dưới ngàn tỉ Đô đủ bù lỗ được bao lâu? Mau lắm hả?
Thì đã bảo là giấc mộng kê vàng đó thôi.
Được đăng bởi Pham Hong Son vào lúc 08:49
No comments:
Post a Comment