Huỳnh Thục Vy
23/01/2016
Ngày 16 tháng 1 vừa qua, cử tri đảo quốc Đài
Loan đã trao nhiệm quyền Tổng Thống cho bà Thái Anh Văn, chủ tịch đảng
Dân chủ Tiến bộ (Dân Tiến) sau thắng lợi áp đảo của bà này trước ứng
cử viên Chu Lập Luân của Quốc Dân đảng.
Đảng Dân Tiến chủ trương xây dựng Đài Loan thành
một quốc gia độc lập tách biệt với Trung Hoa lục địa, trái ngược với
khuynh hướng thân thiện với Hoa Lục của Quốc Dân Đảng (bởi nguồn gốc
Hoa Lục và di sản Tưởng Giới Thạch của đảng này).
Bà Thái Anh Văn đắc cử Tổng thống trong bối
cảnh các chính sách kinh tế của Tổng thống Quốc Dân đảng Mã Anh Cửu
không tỏ ra có hiệu quả. Chính quyền Mã Anh Cửu trong 8 năm qua đã liên
tục thắt chặt các quan hệ kinh tế với Hoa Lục (dẫn đến hệ lụy là ngày
càng phụ thuộc Trung quốc về kinh tế), trong khi đó, vẫn chưa đưa kinh
tế Đài Loan thoát khỏi khủng hoảng và giảm tỷ lệ thất nghiệp ở đảo
quốc này. Sự bất mãn liên quan đến kinh tế của người dân Đài Loan là
nguyên nhân thất bại dễ thấy của Quốc Dân đảng.
Nhưng có vẻ vấn đề không chỉ ở kinh tế. Chắc
hẳn chúng ta còn nhớ hàng ngàn người Đài Loan đã đổ xuống đường bày tỏ
sự ủng hộ của họ đối với phong trào đòi dân chủ ở Hồng Kông tháng
10/2014. Và hàng trăm người biểu tình Đài Loan bao vây tòa nhà Quốc hội và
phủ Tổng thống để phản đối cái bắt tay giữa nhà độc tài họ Tập của
Hoa lục với Tổng thống dân chủ họ Mã tại Singapore tháng 11 năm 2015.
Điều này cho thấy dù chính quyền của họ làm gì, người dân Đài Loan vẫn
có ý thức sâu sắc về nền dân chủ của mình, một nền dân chủ không phải
từ trên trời rơi xuống.
Thực trạng Hồng Kông và phong trào đòi dân chủ ở
đặc khu này là một tấm gương lớn cho người dân Đài Loan, có khả năng phá
bỏ mọi kỳ vọng vô lý và mơ hồ về Trung Quốc. Phần lớn người dân Đài
Loan, đặc biệt là giới trẻ - những người không có sự gắn kết lịch sử
với Hoa Lục - không còn hồ nghi gì nữa: nền dân chủ của họ sẽ chết
ngạt dưới bàn tay độc tài của chính quyền cộng sản ở Lục địa nếu
viễn cảnh thống nhất xảy ra. Nỗi ám ảnh Hồng Kông và sự thảm bại của
mô hình mị dân: “một quốc gia hai thể chế” của chính quyền Bắc Kinh đã
giúp người dân Đài Loan kiên quyết hơn trong nỗ lực bảo vệ nền dân chủ
đang mang lại thịnh vượng và tự do cho mình và các thế hệ con cháu.
Những người trẻ Đài Loan không còn nhận thấy
nhu cầu phải có một căn cước quốc gia gắn liền với nguồn gốc Hoa Lục
nữa. Hoa Lục là Hoa Lục độc tài, Đài Loan là Đài Loan dân chủ, người dân
Đài Loan có di sản riêng và một tương lai chung không liên quan gì với Trung
Quốc nữa. Họ muốn xác định một căn cước riêng của quốc gia mình: Dân
chủ. Chính hệ thống dân chủ và các giá trị tự do là một vực sâu không
thể khỏa lấp cho hai xứ sở hai bên bờ eo biển này. Ý thức quốc gia
ngày càng rõ rệt của người dân xứ này đã ủng hộ cho chủ trương độc lập
của Đảng Dân Tiến. Và sự thắng cử của bà Thái Anh Văn không phải là
một diễn tiến bất ngờ.
Trong thế giới ngày hôm nay, nguồn gốc sắc
tộc, văn hóa, ngôn ngữ không còn là những sợi dây đủ chắc để mang lại
một sự thống nhất quốc gia. Sự thống nhất quốc gia thành một khối gì
đó vĩ đại cũng chỉ còn là nỗi ám ảnh của riêng các tập đoàn cai trị,
chứ không phải của người dân nữa. Sự vinh quang của một đế chế chính
trị không liên quan gì đến tự do cá nhân, đến an sinh và hạnh phúc của
người dân nữa. Vì thế, cái có thể gắn kết người ta với nhau thành một
cộng đồng, đó là giá trị chung được tin tưởng và gìn giữ, là một tương
lai chung cần nỗ lực tập thể để xây đắp, bất chấp những khác biệt
khác (từng bị cho là quan trọng theo não trạng của một thế giới xưa
cũ).
Có điều gì đó rất lớn mà Việt Nam cần học hỏi
từ Đài Loan! Hãy thôi lăn tăn về chuyện chủng tộc và các mâu thuẫn lịch
sử... Hãy nỗ lực tìm ra một con đường chung mà hơn 90 triệu người có
thể đi cùng nhau hướng đến một tương lai chung. Và con đường đó không là
điều gì khác, mà chính là một hệ thống dân chủ có khả năng đảm bảo các
quyền tự do dân sự, công lý và sự thịnh vượng dài hạn. Đó mới chính là
ý thức quốc gia trong thời đại này, chứ không phải là những dằn vặt
cũ kỹ theo lối dân tộc chủ nghĩa.
H.T.V.
Buôn Hồ 22/1/2016
Tác giả gửi BVN
Được đăng bởi bauxitevn vào lúc 01:25
No comments:
Post a Comment