Thứ năm 06 Tháng Ba 2014
Nhiều căn cứ quân sự của Ukraina ở Crimée vẫn còn bị biệt
kích Nga không mang phù hiệu bao vây. Trước áp lực quốc tế, chủ nhân điện
Kremli tuyên bố không cần thiết phải đưa quân chiếm đóng Ukraina « vào thời
điểm này», tuy nhiên vẫn dọa sử dụng « mọi biện pháp » để bảo vệ
công dân nói tiếng Nga. Thái độ của Vladimir Putin bị xem không khác gì Hitler
thời thế chiến thứ hai.
Biểu tình ủng hộ Ukraina trước sứ quán Nga tại
Vacxava, Ba Lan, 02/03/2014
REUTERS/Przemyk Wierzchowski/Agencja Gazeta
Trong cuộc khủng hoảng chính trị tại Ukraina và động thái
can thiệp hung bạo của Tổng thống Nga Vladimir Putin, phản ứng mạnh nhất trong
Liên Hiệp Châu Âu có lẽ phát xuất từ các thành viên Đông Âu.
Cựu ngoại trưởng
Cộng hòa Sec, Karel Schwarzenberg, đã so sánh Vladimir Putin với lãnh đạo Đức
Quốc Xã Adolf Hitler trước khi gây ra đệ nhị thế chiến. Trả lời nhật báo Áo Osterreich ngày 03/03/2014, cựu Ngoại trưởng Cộng hòa
Séc nhận định là sự kiện Nga đưa quân vào Ukraina là một sự tái diễn của lịch
sử. Hitler đưa quân chiếm đóng ba nước Áo, Tiệp Khắc và Ba Lan trong những năm
1938 và 1939 cũng dưới chiêu bài bảo vệ công dân Đức bị áp bức. Khi đưa biệt
kích sang vùng Crimée của Ukraina, Tổng
thống Nga Putin cũng lấy cớ bảo vệ « người nói tiếng Nga bị áp bức, nhưng thực tế người Nga tại
Crimée không là nạn nhân của bất cứ tình trạng bất công nào ».
Các nước Đông Âu từng là nạn nhân của hai chế độ bạo
ngược : Sau 5 năm bị Đức Quốc Xã chiếm đóng là thêm 45 năm bị Liên Xô thống
trị. Với kinh nghiệm này, Ba Lan đã tỏ ra rất năng nổ hỗ trợ đối lập Ukraina và
thuyết phục các thành viên Tây Âu, đặc biệt là hai đầu tàu Đức, Pháp cứng rắn
với Matxcơva.
48 giờ sau khi biệt kích và xe bọc thép của Nga dàn quân
tại Crimée thì Washington, qua tuyên bố của Ngoại trưởng John Kerry, mới lên án
Nga « xâm lăng » Ukraina. Ngược lại, chính phủ Ba Lan đã có tuyên bố
cảnh giác và hành động từ trước. Ngoại trưởng Radoslaw Sikorski, vào ngày
25/02/2013, cùng hai đồng sự Pháp và Đức đã đến tận Kiev. Theo Reuters, thì chính Ngoại
trưởng Ba lan, lấy kinh nghiệm đấu tranh thời ông còn là sinh viên trong phong
trào Đoàn Kết ở Ba Lan, thuyết phục đối lập Ukraina ký thỏa hiệp với Tổng thống
Viktor Ianoukovitch, thay vì khăng khăng dồn đối thủ đến chân tường. Sau
khi ký thỏa hiệp này thì Tổng thống Ukraina bỏ chạy sang Nga gây phẫn nộ trong
giới dân biểu của đảng cầm quyền, Ianouvitch bị lên án là kẻ phản bội. Quốc hội
Ukraina sau đó đã trao quyền Tổng thống và Thủ tướng lâm thời cho đối lập.
Ba Lan cũng là thành viên của NATO muốn Liên minh Bắc Đại
Tây Dương phải có biện pháp mạnh đặc biệt là thiết lập kế hoạch, hoạt động tình
báo, theo dõi động thái của quân đội Nga dọc theo biên giới phía đông của NATO
mà Ba Lan nằm ở tuyến đầu.
Trên thực tế, Ba Lan không sợ Putin, nhưng e ngại hệ quả
nếu Ukraina bị Nga xâm lược.
Từ Vacxava, nhà báo Mạc Việt Hồng,
ban biên tập báo mạng Đàn Chim Việt (danchimviet. Info) phân tích :
Sau cuộc họp báo của Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày
04/03/2014, Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk nhận định là nhờ vào áp lực của cộng
đồng quốc tế, đe dọa cô lập Nga từ ngoại giao, chính trị cho đến kinh tế, cho
nên Ukraina tạm thời tránh được một « kịch bản u tối » mà ông cho rằng
nguy hiểm cho cả Ba Lan.
Kinh nghiệm lịch sử đầy máu xương sau hai lần bị Đức Quốc
Xã chiếm đóng và Liên Xô kềm kẹp đã làm cho Ba Lan cảnh giác cao độ. Thủ tướng
Donald Tusk kêu gọi cộng đồng quốc tế phải luôn dè chừng Putin. Ông lưu ý, nếu
trong cuộc họp báo, Tổng thống Nga « lùi một bước » thì ở một đoạn khác,
chủ nhân điện Kremli quy buộc cho Ba Lan và Lithuania « huấn luyện »
chiến thuật tranh đấu cho thành viên đối lập. Thủ tướng Ba Lan xem lời quy buộc
này là « xa thực tế ». Ngoại trưởng Liiva Linas Linkevicius cũng cho
rằng tuyên bố của Tổng thống Putin là lời « vu khống với mục đích kích động
người Nga chống Litva ».
Đề phòng bất trắc, Bộ trưởng Quốc
phòng Mỹ Chuck Hagel thông báo tăng cường yểm trợ quân sự cho Ba lan và ba nước
Baltic, đưa thêm chiến đấu cơ phản lực F15 vào khu vực. Tổng tham mưu trưởng quân đội Mỹ Martin Dempsey điện thoại cho đồng sự Nga
Valery Gerasimov kêu gọi phía Nga « giữ thái độ chừng mực tạo cơ may giải
quyết vấn đề bằng giải pháp ngoại giao ».
Trong khi đó, giới chuyên gia quân sự Tây phương thuộc
các viện nghiên cứu Royal United Services và IISS của Anh Quốc thẩm định, Nga
sẽ không tấn công đánh chiếm Ukraina.
Thứ nhất là Matxcơva đạt được mục tiêu kiểm soát Crimée,
nơi có quân cảng chiến lược Sebastopol.
Thứ hai, tuy quân đội Nga mạnh hơn Ukraina nhưng không dễ
đánh thắng đối thủ đáng gờm này.
Lý do thứ ba khiến Nga không dám động binh vì sợ phơi bày
các nhược điểm khi phối hợp tác chiến ba binh chúng hải lục không quân. Dù sao
đi nữa thì Tổng thống Nga cũng đã để lộ bộ mặt thật.
-----------------------------
Thứ năm 06 Tháng Ba 2014
Hoa Kỳ đã quyết định gia tăng các cuộc thao dượt chung trên không với Ba
Lan và tham gia nhiều hơn vào việc bảo vệ không phận các nước vùng Baltic. Qua
quyết định này, Washington muốn đưa ra những bảo đảm về an ninh cho các đồng
minh Đông Âu trong khối NATO, hiện đang rất lo ngại trước những hành động quân
sự của Nga tại Ukraina.
Trước Ủy ban Quân sự Thượng viện Mỹ ngày 05/03/2014, Bộ
trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel thông báo là Lầu Năm góc vừa quyết định thi
hành các biện pháp để yểm trợ các đồng minh của Hoa Kỳ, trong đó có việc gia
tăng các cuộc thao dượt chung trên không với quân đội Ba Lan và tham gia nhiều
hơn vào lực lượng cảnh sát tuần tra trên không của khối NATO ở các nước vùng
Baltic.
Một phân đội gồm khoảng một chục lính Mỹ hiện đang đóng
tại hai căn cứ không quân ở Ba Lan để tiến hành các cuộc thao dượt chung trên
không giữa quân đội Mỹ với quân đội Ba Lan. Không quân của Ba Lan hiện cũng
được trang bị máy bay tiêm kích F-16 của Mỹ.
Từ 10 năm qua, việc bảo vệ không phận ba nước vùng Baltic
Litva, Latvi và Estonia ( mà hiện nay vẫn chưa có đủ lực lượng không quân ) vẫn
do khối NATO đảm trách. Cứ mỗi bốn tháng, các nước thành viên của NATO thay
phiên nhau gởi các máy bay tiêm kích đến những nước Baltic để bảo vệ không phận
các nước này. Từ ngày 01/01/2014, đến lượt Hoa Kỳ đảm trách nhiệm vụ này.
Để bảo vệ không phận các nước vùng Baltic, Hoa Kỳ hiện
đang sử dụng 4 máy bay tiêm kích F-15, nhưng theo một quan chức Lầu Năm góc,
Washington sẽ triển khai thêm 6 chiếc F-15 và một máy bay tiếp liệu. Các máy
bay này sẽ đáp xuống Litva chiều nay.
Theo lời Bộ trưởng Quốc phòng Litva Juozas Olekas, việc
gởi các chiến đấu cơ này là nhằm đáp lại « cuộc xâm lược của Nga vào Ukraina »
và việc gia tăng hoạt động quân sự của Nga ở vùng Kaliningrad, một lãnh thổ của
Nga nằm lọt giữa Litva và Ba Lan.
Ba nước vùng Baltic, gia nhập khối NATO từ năm 2004, vẫn
lo ngại thế lực quân sự ngày càng mạnh của Nga ở sát biên giới những nước này.
Cuộc khủng hoảng Ukraina càng khiến họ thêm lo ngại.
Theo lời phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Litva, các phi cơ
quân sự của Nga đã gia tăng hoạt động gần biên giới các nước Baltic, khiến các
máy bay tiêm kích của NATO đã phải can thiệp đến hơn 40 lần vào năm ngoái.
Tư lệnh lực lượng Mỹ tại Châu Âu, và cũng là Tư lệnh lực
lượng khối NATO, tướng Philip Breedlove sẽ gặp Tổng Tham mưu trưởng các nước
Trung và Đông Âu. Về phần tướng Martin Dempsey, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu
trưởng liên quân Mỹ, cho biết, ngay từ đầu cuộc khủng hoảng Ukraina, ông cũng
đã gặp các đồng nhiệm vùng Baltic và Đông Âu. Tướng Dempsey nói với Thượng nghị
sĩ Mỹ rằng lãnh đạo quân sự các nước này rất lo ngại và muốn được Hoa Kỳ có
những bảo đảm về an ninh cũng như có những biện pháp để răn đe nước Nga không
được có thêm những hành động quân sự.
Riêng Ba Lan thì đặc biệt lo ngại về an ninh của nước này
trước những hành động của Nga ở Ukraina và nhấn mạnh rằng Hiệp ước thiết lập
khối NATO có dự trù việc tham khảo ý kiến khi một quốc gia thành viên cảm thấy
an ninh của mình bị đe dọa.
Nhưng theo Tổng Tham mưu trưởng liên quân Mỹ, Washington
sẽ đề nghị với NATO những phương án để ổn định tình hình, chứ không phải nhằm
khiến cho căng thẳng leo thang ở Ukraina.
Từ thứ Hai tuần này, Lầu Năm góc loan báo đã đình chỉ mọi
hợp tác quân sự với Nga, như là một biện pháp trừng phạt Matxcơva vì đã đưa
quân sang vùng Crimée của Ukraina.
No comments:
Post a Comment