Nguyễn Minh Hòa
12-03-2014
Bài viết phụ họa cho bài “Dũng
cảm nhìn vào sự thật” của Pierre Darriulat
9 giờ 30 sáng ngày 11-3-2014, tức sáng ngày hôm qua.
Tôi tiếp một thanh niên Việt Nam ưu tú.
Anh là người Huế, từng là thủ khoa của trường
Đại học kiến trúc Huế, mới bảo vệ xuất sắc thạc sĩ tại trường đại học danh
tiếng Newcastle của Anh Quốc về qui hoạch, kiến trúc và cảnh quan vào tháng
10-2013 với những lời đánh giá rất cao của các giáo sư trong hội đồng khoa học
(chắc chắn là không có tiêu cực ở đây). Tôi biết anh (tôi gọi trân trọng là
anh, dù còn kém con đầu lòng của tôi tới 6 tuổi) trước đó gần 2 năm, khi anh
hỏi tôi một vài chuyện quanh luận văn của mình qua internet. Khi phát hiện ra
đây là một người có tài, tôi đã đặt vấn đề mời về làm việc tại khoa của tôi
đang quản lý, như là một sự “dấm trước”. Ngay sau khi về nước, anh quyết tâm đưa vợ nam tiến và chúng
tôi đã gặp nhau. Hiệu trưởng trường tôi đồng ý nhận anh về ngay lập tức cho dù
nhà trường không còn chỉ tiêu nữa, còn tôi mong muốn có được những thanh niên
tài năng về đòng góp cho nền giáo dục nước nhà.
Có thể bạn đọc sẽ ngạc nhiên nếu biết hơn một nửa
cán bộ đang làm việc chỗ tôi là thủ khoa, á khoa của các trường đại học, 2/3
trong số đó tốt nghiệp sau đại học từ các trường danh tiếng của nước ngoài, một
điều mà ít thấy người khác làm, bởi người giỏi thường có cá tính và hay cãi. Vợ
anh cũng là một KTS và đang mang thai, hai vợ chồng thuê một chỗ ở tàm tạm mất
5.000.000 đồng/ tháng, tất nhiên anh không thể thuê chổ tá túc qua đêm với giá
500.000 đồng được, bởi dẫu gì thì cũng “Nam nhi chi chí”. Nhưng hỡi ôi, nếu anh vào làm
chỗ tôi thì lương anh nhận được cho 2 tháng thử việc là 2.535.110 đồng tiền
Việt Nam/ 1 tháng, và sau đó là 1 năm lương tạm tuyển với mức 85% là 2.987.067/
tháng, sau 1 năm lương chính thức (100%) là 3.967.167 đồng/ tháng cho một thạc
sĩ, giảng viên đại học. Tiện đây tôi nói thêm một điều mà nhiều người
nhầm tưởng rằng giảng viên đại học công lập chúng tôi sống phong lưu nhờ vào
giờ giảng, không phải như vậy, chúng tôi chỉ nhận được tiền giảng sau khi hoàn
thành nghĩa vụ bắt buộc, chẳng hạn với giảng viên thạc sĩ là 260 tiết/ năm đến
tiết thứ 261 mới nhận được thù lao vào khoảng
55.000 đồng/tiết, với TS là 320 tiết và PGS là 360 tiết (xin nhớ rất ít người vượt chuẩn), trong khi một công ty khác sẵn
sàng trả cho anh 15.000.000/ tháng. Anh rất muốn theo đuổi nghề giáo như
một lý tưởng của đời khi còn là sinh viên, còn tôi mong mỏi trường đại học công
lập, nơi tạo ra cái máy cái cho quốc gia thì giảng sư phải là những người giỏi
nhất, tài năng nhất, nhiệt huyết nhất. Nhưng làm sao có được họ và có được rồi thì lam sao giữ
được với đồng lương chết đói này.
Cách nay 2 năm, đã có một TS tốt nghiệp từ một
trường danh tiếng hàng đầu của Mỹ về làm việc nơi tôi với tinh thần cũng nhiệt
huyết, nhưng với đồng lương chưa đến 4 triệu đồng không cầm nổi chân, vị TS ấy
chuyển sang một trường dân lập khác với mức lương nghe nói không dưới
20.000.000 đồng. Một người bạn thân của tôi, anh là một nhà khoa học cực tài
năng, khi còn là sinh viên của trường đại học Lomonoxop - một trường danh tiếng
bậc nhất thế giới, 5 năm liền có ảnh trên bảng vàng danh dự là sinh viên xuất
sắc nhất toàn trường, nhưng rồi anh cũng phải dứt áo rời bỏ một trường công lập
ra một nơi khác chỉ vì cơm áo nuôi con. Sáng nay tôi gặp một nữ tiến sĩ, một
người bạn mà tôi kính trong nhất trong giới nữ về tài năng, đức độ và khiêm
cung, cô ấy nước mắt lưng tròng thông báo sẽ rời khỏi trường vào một ngày không
xa. Người phụ nữ nền nã ấy dứt áo ra đi không phải vì cơm áo mà vì quá mệt mỏi,
không chịu đựng một nển giáo dục bế tắc.
Tôi rất muốn có được anh, sinh viên của tôi cần
những người như anh, nhưng không dám mời chào, không cho anh cái bánh vẽ, bởi
như thế, rất có thể tôi sẽ làm khổ một gia đình đang hạnh phúc, nếu anh không
về thì tình nghĩa thầy trò may ra còn (anh gọi tôi là thầy, dù tôi không dạy
anh ấy một giờ nào), về rồi lại khăn áo ra đi thấy bẽ bàng hơn.
Chia tay một thanh niên ưu tú, có khuôn mặt thật
sáng, một tinh thần yêu nước hừng hực, một con người còn sạch và thật đáng yêu
lòng tôi tôi đau như cắt, dù không muốn nhưng nước mắt cứ muốn trào ra. Tôi ước
gì nhà nước Việt nam, nơi coi giáo dục là quốc sách hàng đầu trả lương cho
giảng sư đại học chỉ bằng phân nửa Thái lan, Philippines, bằng ¼ của Singapore
thôi thì khuôn mặt giáo dục Việt Nam sáng hơn và hiệu trưởng các trường công
lập có trong tay những con người trẻ có tâm và thực tài.
Những năm qua, công luận, mọi người dè bỉu, thậm chí
sỉ nhục đội ngũ các GS, các TS chúng tôi nhiều quá. Xin các bạn hãy hiểu rằng,
rất nhiều người trong đội ngũ các nhà khoa học ở các trường đại học (xin đừng
đánh đồng với các GS, TS làm nghề quản lý) chúng tôi không hèn kém như các bạn
nghĩ, không thấp kém hơn các bạn đồng nghiệp ở các nước khác. Chúng tôi có năng
lực, yêu người, yêu nghề, nhưng nói cho
cùng chúng tôi chỉ là “thảo dân”. Xin hãy hiểu chúng tôi, chia xẻ với chúng tôi
hơn là phỉ báng chúng tôi, hình ảnh chúng tôi đang xấu xí trong mắt các bạn và
con cái các bạn, nhưng xin bạn nên nhớ rất nhiều con cái trong số các bạn đang
là học trò của chúng tôi. Thay vì xỉ vả chúng tôi, xin các bạn hãy làm cho
những người lãnh đạo biết “ngộ” ra thì tốt hơn.
Tác giả gửi Quê Choa
Bài viết thể hiện văn phong và quan điểm riêng của tác giả
No comments:
Post a Comment