Anh Vũ,
thông tín viên RFA
2014-03-19
2014-03-19
Gần đây tình trạng nhiều người phải nhập viện, thậm
chí tử vong sau khi công an cấp xã mời họ lên làm việc, cho dù trước khi đến
công an nạn nhân hoàn toàn bình thường và khỏe mạnh.
Công
an vi phạm pháp luật
Gần đây trên báo chí Việt nam có đưa tin nhiều vụ
người dân bị chết bất thường hoặc bị thương một cách khó hiểu sau khi bị tạm
giữ ở đồn công an. Với lý do mà dư luận nghi ngờ là điều tra viên đã sử dụng
nhục hình với nghi can.
Các hành vi tra tấn, bức cung, ép cung khi thẩm vấn,
khi giam giữ là chuyện thường xảy ra ở Việt Nam, và chính điều đó đã dẫn đến
nhiều vụ oan sai. Điều đó cho thấy tình trạng sử dụng bạo hành, tra tấn… vi
phạm pháp luật một cách tràn lan ngay trong cơ quan bảo vệ pháp luật, cho dù
nhà nước Việt nam đã tham gia Công ước chống tra tấn của Liên Hiệp quốc.
Kỹ
sư Nguyễn Văn Thạnh một nhà hoạt động xã hội, người đã nhiều lần từng
là nạn nhân của các hành động bạo lực của các nhân viên công an gây ra đối với
cá nhân ông trong quá trình tiếp xúc làm việc. Bản thân ông đã nhiều lần bị các
nhân viên công an đánh gây thương tích, thậm chí phải nằm viện.
Từ
Đà nẵng, ông Nguyễn Văn Thạnh cho biết:
“Trường hợp cụ thể của tôi là đêm ngày
17(18).12.2013, tôi ở nhà em trai tôi ở Hòa minh, Liên chiểu, Đà nẵng thì công
an có vào kiểm tra hành chính và đánh tôi. Mới đây nhất là ngày 16.02.2014, tại
nhà em trai tôi ở xã Hòa phước thì họ cũng lấy lý do kiểm tra hành chính. Khi
tôi tiến hành chụp ảnh thì họ nhào vào để đánh tôi gây thương tích ở mắt và
phải nhập viện điều trị ”
Nói về tình trạng cán bộ công an dùng nhục hình đối
với các nghi can ở Việt nam đang trở nên phổ biến, LS. Hà Huy Sơn cho rằng ông
không có con số so sánh cụ thể, nhưng tình trạng người dân bị công an dùng nhục
hình là hiện tượng phổ biến đã có từ lâu. Gần đây các thông tin được truyền
thông báo chí nhà nước phổ biến, là do sự phát triển vượt bậc của truyền thông
internet nên các hiện tượng này được nhắc đến nhiều hơn. Song các vụ việc đó
chủ yếu xảy ra ở các đơn vị công an cấp xã, phường là các cơ quan chỉ tiến hành
các thủ tục tố tụng ban đầu chứ không phải là cơ quan điều tra. Đây là những
việc làm vượt thẩm quyền của các cơ quan công an và có biểu hiện vi phạm bộ
Luật tố tụng hình sự.
Trao
đổi với chúng tôi, LS. Hà Huy Sơn nhận xét:
“Theo Bộ luật Tố tụng hình sự của Việt nam năm 2003,
thì cấp điều tra của công an là công an Huyện, còn công an xã, phường thì họ
chỉ có quyền tạm giữ hành chính, xử phạt hành chính. Tóm lại họ cũng có những
cái quyền để tạm giữ và làm việc với công dân, song những cái quyền này không
đồng nghĩa với việc vi phạm tới sức khỏe và tính mạng của người dân trái pháp
luật”.
LS. Trần Thu Nam thấy rằng, việc nhân viên công an
sử dụng nhục hình để tra tấn về tinh thần và thể xác đối với nghi can trong qua
trình điều tra là việc làm tương đối phổ biến. Mà những bằng chứng báo chí đã
nêu chỉ là một phần. Đây là các hành vi vi phạm pháp luật, điều mà luật pháp
nhà nước Việt nam đã nghiêm cấm. Theo ông cơ quan công an cấp phường xã chỉ là
cấp làm các thủ tục tiền tố tụng, nếu thấy có các bằng chứng hoặc biểu hiện vi
phạm pháp luật thì các cấp này phải chuyển lên cơ quan điều tra cấp trên. Tuy
nhiên pháp luật vẫn có nhiều kẽ hở nên tình trạng này vẫn xảy ra.
Nói về nguyên nhân của tình trạng này, LS. Trần Thu
Nam cho rằng nguyên nhân chính là do trình độ nhận thức của các công an viên
quá thấp, nhiều người chỉ có trình độ tiểu học. Song nguyên nhân chính dẫn đến
việc đó là do họ bất chấp và coi thường pháp luật.
Trao
đổi với chúng tôi, LS. Trần Thu Nam nói:
“Khi khoác lên người bộ quần áo công an nhân dân thì
họ nghĩ rằng họ có nhiều quyền, họ muốn làm gì thì làm kể cả vi phạm pháp luật.
Vì việc đánh người thì kể cả những người không học hành gì cũng biết đánh người
là vi phạm pháp luật. Không thể nói đánh người là do không hiểu biết về pháp
luật, mà tôi nghĩ ở đây là do họ coi thường pháp luật và nghĩ rằng công an thì
có quyền như thế”.
Làm gì
để cứu dân?
Khi được hỏi về các biện pháp phòng tránh và người
nhà các nghi can phải làm gì để bảo vệ người thân của mình trong trường hợp bị
mời lên làm việc ở các cơ quan cấp phường cấp xã? LS. Hà Huy Sơn cho rằng do
người dân có hạn chế về hiểu biết pháp luật, theo ông tốt nhất là trong các
trường hợp này thân nhân của các nghi can cần nhanh chóng tìm đến các luật sư
để nhờ tư vấn và khiếu nại. Hoặc nhờ báo chí để phản ánh sự việc, đồng thời
phải theo dõi sát sao người thân của mình trong thời gian bị tạm giữ.
Nói về giải pháp để khắc phục các tồn tại của vấn
nạn này, theo LS. Hà Huy Sơn điều quan trọng nhất là phải xây dựng những văn
bản quy định cụ thể quy trình làm việc của nhân viên công an cấp xã, phường.
Ngoài ra cần có biện pháp giáo dục, đào tạo nghiệp vụ cho lực lượng công an
viên cấp xã. Nếu cần thiết phải cho lắp thiết bị ghi hình trong phòng hỏi cung
của điều tra viên để tạo sự minh bạch.
Trao
đổi với chúng tôi, LS. Hà Huy Sơn cho biết:
“Cơ quan công an cũng phải chịu sự kiểm soát của các
cơ quan pháp luật khác, nghĩa là phải nằm trong khuôn khổ của pháp luật, thì
như thế tình trạng vi phạm pháp luật của họ sẽ ít xảy ra. Mặt khác cần tạo các
áp lực buộc nhà nước và Bộ Công an phải có các văn bản hướng dẫn pháp luật,
hướng dẫn rõ và chi tiết về quy trình của công an xã, phường trong việc thực
hiện nhiệm vụ của mình đối với người dân”.
Nói về các biện pháp để hạn chế tình trạng công an
phường xã dùng nhục hình để tra tấn các nghi can, LS. Trần Thu Nam cho rằng
trong trường hợp này người nhà nạn nhân có thể yêu cầu cơ quan công an xác nhận
tình trạng sức khỏe của thân nhân trước khi bị tạm giữ. Song ông cho rằng đòi
hỏi đó là khó được chấp nhận, do vậy việc mời luật sư tham gia từ giai đoạn đầu
và việc người nhà theo dõi sát vụ việc là việc làm cần thiết. Về kiến nghị đối
với các cấp chính quyền,
LS. Trần Thu Nam cho biết ý kiến của ông:
“Có rất nhiều biện pháp, thứ nhất là phải nâng cao
trình độ của công an phường xã, thứ hai là có những bổ túc cho họ về mặt pháp
luật và văn hóa. Đặc biệt là cần có các vụ án điển hình được đưa ra xét xử công
khai, làm điểm và trừng phạt một cách tương xứng để răn đe”.
Công ước chống tra tấn được Đại hội đồng Liên Hiệp
Quốc thông qua năm 1984 và Việt nam là một quốc gia thành viên. Công ước này đã
quy định các quốc gia tham gia Công ước phải có nghĩa vụ trừng trị những hành
vi tra tấn bằng các hình phạt thích đáng, đồng thời có các biện pháp hỗ trợ nạn
nhân. Đã đến lúc ngành công an Việt nam cần nghiêm túc chấn chỉnh tình trạng
này, và điều đó thể hiện sự nghiêm minh của luật pháp.
--------------------------------
Posted by btvn01hatbaodanquyen on 20/03/2014
Theo Đất
Việt
No comments:
Post a Comment