CRIMEA CHỌN BỎ UKRAINA ĐỂ THEO NGA (Sam Frizell, TIME)

Crimea chọn bỏ Ukraina để theo Nga

Sam Frizell,

TIME

Đỗ Đăng Khoa chuyển ngữ, CTV Phía Trước

Posted on Mar 17, 2014

http://phiatruoc.info/crimea-chon-bo-ukraina-de-theo-nga/

Cử tri ở khu vực tự trị hiện có nhiều tranh cải tại Crimea thuộc Ukraina đã bỏ phiếu áp đảo đòi ly khai khỏi chính quyền Kiev để theo Nga, bất chấp sự lên án mạnh mẽ từ phía Hoa Kỳ và châu Âu về quá trình trưng cầu dân ý.

Cử tri ở khu vực Crimea của Ukraine đã bỏ phiếu vào ngày Chủ nhật 16 tháng Ba yâu cầu ly khai khỏi Ukraina và sát nhập vào nước Nga. Đây là một trong những chiến thắng lớn đối với Moscow sau khi quốc tế lên án việc bỏ phiếu và xem việc trưng cầu dân ý là bất hợp pháp.

Kết quả của cuộc bầu cử tại bán đảo chủ yếu có đông người Nga sinh sống không phải là sự kiện bất ngờ. Việc này diễn ra chỉ sau vài tuần khi các lực lượng do Điện Kremlin lãnh đạo và nắm quyền kiểm soát toàn khu vực bán đảo Crimea. Nhưng các bước quan trọng tiếp theo hướng tới việc chính thức sát nhập bán đảo Crimea vào nước Nga sẽ tiếp tục làm mối quan hệ Ukraina–Nga thêm căng thẳng cũng như gia tăng thêm các biện pháp trừng phạt từ phía Hoa Kỳ và châu Âu đối với Kremlin.

Một quan chức bầu cử Associated Press cho biết có khoảng 95 phần trăm cử tri ủng hộ việc sát nhập vào Nga. Hiện nay chỉ có khoảng một nửa số phiếu được kiểm soát.

Giữa lúc cử tri đi bỏ phiếu thì bán đảo này được báo cáo có nhiều mối đe dọa đến từ phía quân sự do Nga kiểm soát. Nga cũng gửi tàu chiến và quân đội bao quanh Crimea và phong tỏa các lối ra vào bán đảo này cũng như các căn cứ quân sự của Ukraina. Nga cho biết tại lý do họ đưa quân vào can thiệp là nhằm ra sức bảo vệ phần lớn đồng bào dân tộc người Nga sau khi tổng thống thân Nga Viktor Yanukovych bị nhóm đối lập lật đổ.

Giữa lúc bầu cử đang được tiến hành thì các nhà lãnh đạo phương Tây cho biết Nga đang đe dọa bán đáo Crimea vì trên thực tế Nga đã vi phạm chủ quyền lãnh thổ của Ukraina.

“Hoa Kỳ kiên quyết ủng hộ sự độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine kể từ khi nước này tuyên bố độc lập vào năm 1991, và chúng tôi không công nhận ‘cuộc trưng cầu dân ý’ diễn ra ngày hôm nay tại khu vực Crimea thuộc Ukraina”, người đứng đầu ban báo chí Nhà Trắng Jay Carney cho biết trong một bản tuyên bố.

“Cuộc trưng cầu dân ý này hiển nhiên trái với hiến pháp của Ukraina và cộng đồng quốc tế sẽ không công nhận kết quả cuộc thăm dò nơi mà Nga đang sử dụng bạo lực cũng như trực tiếp can thiệp quân sự. Việc này rõ ràng vi phạm luật pháp quốc tế”.

“Hành động của Nga là nguy hiểm và gây thêm bất ổn”, ông Carney nói thêm.

Một quan chức cấp cao của châu Âu cho biết trong bản tuyên bố chung rằng “cuộc trưng cầu dân ý là bất hợp pháp và không chính danh và kết quả này sẽ không được [quốc tế] công nhận”.

Thủ tướng Ukraina Arseniy Yatsenyuk gọi cuộc bỏ phiếu là “một màn xiếc”, hãng tin AP đưa tin. Nhiều dân tộc Ukraina ở Crimea cho biết họ đã tẩy chay cuộc bầu cử.

Trước khi cuộc trưng cầu dân ý diễn ra, Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry đã cố gắng thương thảo để đạt được một thỏa thuận với Nga nhằm giảm bớt căng thẳng. Trong một cuộc trò chuyện điện thoại với Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov, ông Kerry đã lên án các hoạt động quân sự của Nga tại Crimea – nơi có cơ sở khí đốt tự nhiên bị chiếm đóng, và kêu gọi Nga rút các binh sĩ ra khỏi khu vực này.

Nga hiện nay phải đối mặt với triển vọng ngày càng có khả năng bị quốc tế trừng phạt nặng hơn, trong đó việc trừng phạt có thể có tác động đáng kể đến nền kinh tế èo uột của nước này.

“Hoa Kỳ và các đồng minh của chúng tôi đã nói rất rõ ràng”, Carney cho biết, “rằng Nga sẽ gánh chịu hậu quả nghiêm trọng nếu tiếp tục can thiệp quân sự và vi phạm luật pháp quốc tế tại Ukraina – và việc này không chỉ do các biện pháp áp đặt bởi Hoa Kỳ và các đồng minh của chúng tôi mà còn là kết quả trực tiếp từ các hành động gây mất ổn định của Nga tại bán đảo Crimea”.

© 2014 Bản tiếng Việt TẠP CHÍ PHÍA TRƯỚC – www.phiatruoc.info