Thùy Linh
Hy Lạp lâm vào khủng hoảng có thể dẫn đến
vỡ nợ vào đầu năm 2010 mà nguyên nhân chủ yếu là do…“lừa đảo” và “bệnh thành
tích”. Những năm trước khi thành lập Eurozone vào năm 1999, các nước ở châu Âu
cố gắng giảm thâm hụt ngân sách xuống dưới 3% ngân sách để gia nhập vào khối
này. Theo các báo chỉ ra thì Hy Lạp thâm hụt nghiêm trọng nhưng lại báo cáo láo
với châu Âu về con số thâm hụt của mình, cụ thể là: 2,5% vào năm 1998 và dự báo
sẽ còn 1,9% vào năm 1999. Nhưng 3-2000 theo một tiêu chuẩn kế toán mới cho thấy
thâm hụt thực sự của Hy Lạp năm 1998 là 3,2% và năm 2004 trong một báo cáo khác
lại chỉ ra con số thâm hụt của Hy Lạp vào năm 1998 là 4,3%. Dưới áp lực của
châu Âu, Hy Lạp công bố là 3,2% bởi trước đó đã tính các trợ cấp thuế ước tính
của châu Âu vào nguồn thu chính phủ. Bốn tháng sau đó, Hy Lạp thừa nhận đã bỏ
qua một số khoản chi tiêu quân sự, tính cao lên giá trị thặng dư an sinh xã hội
cùng lãi suất thấp đi, nên con số thực phải là 4,6%. Và 3-2005, Hy Lạp “thành
thật” thông báo thâm hụt năm 2003 là 5,2%. Trong lần “thành thật” cuối cùng vào
cuối năm đó, đã tăng lên mức 5,7%. Sau 18 tháng, số liệu thâm hụt năm 2003 tăng
từ 2,6 tỉ lên 8,8 tỉ euro. Châu Âu sau nhiều lần tranh cãi, cuối cùng 5-2010,
EU và Quỹ Tiền tệ quốc tế IMF thông qua khoản trợ trị giá 120 tỉ euro (tương
đương 160 tỉ đô la Mỹ) trong ba năm tới nhằm giúp Hy Lạp vượt qua khủng hoảng
nợ. Với mức vay nợ như trên, Hy Lạp đang phải đối mặt với khoản nợ đến hạn phải
thanh toán 8,5 tỉ euro (tương đương 11,3 tỉ đô la Mỹ) trái phiếu chính phủ vào
ngày 19-5-2010. Hầu hết các khoản nợ của Hy Lạp là ngắn hạn, trong đó, số nợ
phải trả trong năm 2010 là 16% tổng nợ. Mà Hy Lạp chỉ là quốc gia nhỏ ở Nam Âu,
với dân số khoảng 11 triệu người, có thu nhập bình quân đầu người khoảng 17.440
đô la Mỹ, tỷ lệ thất nghiệp trung bình là 10,2%.
Còn Việt Nam thì sao?
Theo nghiên cứu của các nhà kinh tế thì “nợ
công của Việt Nam hiện nay đang ở mức 54,3% GDP với tốc độ tăng trưởng nợ hàng
năm trên 15%. Với tốc độ này, nợ công của Việt Nam sẽ vượt 100% GDP, một con số
đáng báo động đối với một nền kinh tế nhỏ đang phát triển và phụ thuộc nhiều
vào xuất khẩu sản phẩm nông nghiệp thô và công nghiệp nhẹ”. Và, “theo
The Economist Intelligence Unit, nợ công của Việt Nam năm 2001 mới là 11,5 tỷ
USD, tương đương 36% GDP, bình quân mỗi người gánh số nợ công xấp xỉ 144 USD.
Nhưng tính đến hết năm 2010, nợ công đã tăng lên 55,2 tỷ USD, tương đương 54,3%
GDP và hiện tại, Việt Nam được xếp vào nhóm nước có mức nợ công trên trung
bình. Như vậy, trong vòng 10 năm từ 2001 đến nay, quy mô nợ công đã tăng gấp
gần 5 lần với tốc độ tăng trưởng nợ trên 15% mỗi năm”. Và, “năm 2011, dự kiến
trả nợ 86.000 tỉ đồng, chiếm 12,5% tổng thu NSNN. Năm 2012 sẽ phải trả 100.000
tỉ đồng, chiếm 13,5% tổng thu NSNN, một con số không hề nhỏ trong quy mô khiêm
tốn của NSNN hiện nay. Trong khi nợ công của Thái Lan 44,1% GDP và dự trữ ngoại
hối là 176 tỉ USD; Indonesia, Malaysia nợ công 26,9% GDP, Philippines là 47,3%”.
Bộ trưởng Bộ Tài chính Vương Đình Huệ cho
biết thêm: tính đến 31/12/2010, tỷ lệ nợ Chính phủ là 45,7% GDP, nợ nước ngoài
là 42,2%, nợ công là 57,3%. Trong kế hoạch trình Quốc hội, ước tính đến
31/12/2011, nợ công là 54,6%, đến 31/12/2012 là 58,4% GDP. Chỉ số này được tính
trên cơ sở dự kiến kịch bản tăng trưởng 6%, nếu như kịch bản tăng trưởng đạt
được mức 6,5% tỷ lệ nợ công thấp hơn đáng kể. Nhưng mấy tháng vừa qua tăng
trưởng của Việt Nam đâu như chỉ hơn 4%? Còn theo đại biểu quốc hội Trần Du
Lịch, nợ nước ngoài của Việt Nam hiện tương đương 50 tỉ USD, lớn gấp 3 lần so
với dự trữ ngoại hối (khoảng 14-15 tỉ USD). Nếu tiếp tục với tốc độ này thì chỉ
trong vòng 5 năm nữa, đến năm 2016, nợ công của Việt Nam sẽ vượt quá 100% GDP
như hai nước thành viên EU mới lâm vào khủng hoảng nợ công gần đây là Hy Lạp
(133,6%), Ailen (129,2%).
Giả sử con số này là chính xác thì bức
tranh đã không mấy sáng sủa. Nếu rơi vào căn bệnh “thành tích” và “nói
dối không ngượng miệng” như Hy Lạp, cộng với tính không minh bạch vốn có
thì thực tế phải là thế nào? Không biết trong số nợ công này đã tính số tiền
4,5 tỷ đô la mà Vinashin nợ chưa? Các quả đấm thép dưới sự điều hành của Chính
phủ (EVN, Than-khoáng sản, Ngân hàng…) gần đây bị bóc trần một phần sự thật là
thua lỗ và nợ đầm đìa liệu có được đưa vào con số nợ trên chưa? Nếu kể đến bức
tranh ảm đảm của khủng hoảng kinh tế chưa hề có dấu hiệu giảm chứ đừng nói là
chấm dứt thì là thế nào? Sự phá sản hàng loạt các doanh nghiệp và đình trệ sản
xuất sẽ đưa nền kinh thế VN đến bờ vực thảm hoạ chưa? Liệu Việt Nam có giống
như Hy Lạp về nguy cơ vỡ nợ không?
Mình vốn không phải dân kinh tế nên đọc các
con số này phải kiên nhẫn lắm mới không nổi cáu. Và nói dài dòng như trên để
ngẫm nghĩ một điều khác…
Khi Hy Lạp chìa tay ra đề nghị các nước
châu Âu cứu quốc gia họ thì giới tài chính hàng đầu châu Âu nhóm họp, thuyết
phục lẫn nhau để đưa ra gói tài trợ 160 tỷ đô la trong vòng 3 năm với yêu cầu
Hy Lạp “thắt lưng buộc bụng”. Nhưng Hy Lạp đáp lại nghĩa cử của châu Âu
thế nào? Giữa tháng 5-2012 này, chính phủ Hy Lạp vẫn chưa thành lập được chính
phủ vì bất đồng từ yêu cầu của châu Âu, tức là “thắt lưng buộc bụng” cho
chi tiêu. Nhà lãnh đạo Alexis Tsipras của Liên minh các lực lượng cực tả
(Syriza), về thứ hai trong cuộc bầu cử sớm tại Hy Lạp mới đây, khẳng định sẽ
không tham gia bất kỳ chính phủ nào có ý định thực thi các điều khoản trong
thỏa thuận cứu trợ tài chính quốc tế với Athens vì cho rằng thỏa thuận đó "quá
nghiệt ngã" và đi ngược lại với ý nguyện của cử tri đã bỏ phiếu ủng hộ
cho đảng này. Trong khi đó, các chủ nợ quốc tế khác cảnh báo Hy Lạp nước này
buộc phải thực hiện các cam kết về cắt giảm chi tiêu, nếu không sẽ phải đối mặt
với nguy cơ ra khỏi Eurozone. Hy Lạp đã tránh được việc rút khỏi Eurozone hai
lần trong hai năm qua khi họ thương thảo được một thỏa thuận giải cứu về tài
chính giá trị nhiều tỉ USD với EU và IMF để giúp cho Hy Lạp tránh vỡ nợ. Đổi
lại Hy Lạp bị buộc phải áp dụng các biện pháp thắt lưng buộc bụng khắc khổ đã
gây ra tình trạng chống đối lan rộng trong xã hội. Dân Hy Lạp quen sung sướng
giờ bắt chịu khổ nên nhất định không chịu. Lòng yêu nước của cư dân ở cái nôi
văn minh nhân loại này không thể so sánh với dân Nhật. Vậy mà chính phủ họ đến
giờ vẫn nhẫn nại thuyết phục…Bộ trưởng Tài chính Đức Wolfgang Schäuble tuyên bố
khu vực đồng tiền chung Châu Âu (Eurozone) sẽ có thể đương đầu nếu Hy Lạp rút
khỏi liên minh tiền tệ này. Bộ trưởng Schäuble nói: "Chúng tôi muốn Hy
Lạp vẫn nằm trong Eurozone. Song nước này cũng phải muốn như vậy và sẽ hoàn tất
các bổn phận của mình. Chúng tôi không thể ép bất cứ ai. Châu Âu không dễ dàng
chìm như vậy”. Eurozone đứng vững nếu Hy Lạp ra đi. Nguy cơ Hy Lạp bị “đuổi”
ra khỏi Eurozone là nhãn tiền để châu Âu thoát khỏi gánh nặng của kẻ chỉ biết
ngửa tay nhận tiền của người khác mà vẫn không biết trân quí lời khuyên của
thiên hạ.
Lại nói đến Việt Nam…
Hy Lạp được các
nước châu Âu chìa tay giúp đỡ khi bĩ cực để thấy khối Asean dửng dưng với
Philipine và Việt Nam phải đơn độc chống đỡ Trung Quốc cho thấy tinh thần “đoàn
kết các nước Asean” thê thảm đến mức nào?:
“Đáng tiếc là là sự thiếu tương trợ đó có
vẻ như đã là một cung cách bất thành văn của các nước ASEAN trong tranh chấp
Biển Đông. Ngược dòng thời gian trong khoảng một năm vừa qua, chúng ta có thể
thấy khi TQ giam cầm các ngư dân VN đánh cá tại vùng Hoàng Sa, không có nước
ASEAN nào lên tiếng để ủng hộ một cách giải quyết công bằng. Khi TQ gây sức ép
lên các hoạt động dầu khí của Philippines trong khu vực bãi Cỏ Rong, không hề
có nước ASEAN nào lên tiếng ủng hộ Philippines. Khi TQ gây áp lực lên tập đoàn
dầu khí Ấn Độ ONGC Videsh nhằm khiến họ rút khỏi Lô 127 và 128, nằm giáp bờ
biển đất liền Việt Nam, không có nước ASEAN nào lên tiếng ủng hộ Việt Nam. Khi
tàu hải giám và các tàu đánh cá của TQ phá hoại thiết bị địa chấn của các tàu
khảo sát Việt Nam, không có nước ASEAN nào lên tiếng ủng hộ Việt Nam. Khi tàu
TQ dọa đâm vào tàu khảo sát cho Philippines tại bãi Cỏ Rong tháng 3/2011, không
có nước ASEAN nào lên tiếng ủng hộ Philippines”. (Dương Danh Huy –
Không còn ai để lên tiếng bênh vực cho tôi”- VNN).
EU và ASEAN có hai giá trị nhân văn khác
nhau? Có quan điểm tiếp cận quốc tế khác nhau? Có cung cách tham gia và điều
hành vào một tổ chức quốc tế với mục đích, quyền lợi khác nhau? Thật sự thất
vọng về Asean…
Nhưng nói đi thì phải ngẫm lại mình.
Để được người khác hết lòng với mình thì không thể kêu
gọi suông hay trông chờ lòng “từ thiện đoàn kết” vô điều kiện từ người
ngoài trong khi không những không làm gì tốt cho thiên hạ mà còn toàn nghĩ xấu
cho họ. Những cụm từ tưởng như vô thưởng, vô phạt:
“bị các thế lực thù địch bên ngoài lôi kéo”; “kẻ thù bên ngoài chống phá”;
“phản động bên ngoài”…sẽ thấm dần vào cung cách hành xử của các nước dành
cho VN. Không ai muốn nhận làm bạn một kẻ luôn coi họ là kẻ thù hay có ác ý.
Không ai muốn quan hệ làm ăn, bảo vệ một kẻ trí thấp, ít tiền nhưng hãnh tiến
vì có “bản lĩnh chính trị vững vàng, ý chí cách mạng kiên định và tầm nhìn chiến
lược sáng suốt” và “phải khẳng định chế độ dân chủ ở nước ta là dân chủ
xã hội chủ nghĩa” để cãi chày cãi cối với thang giá trị phổ quát về dân
chủ, nhân quyền của nhân loại. Các cơ hội không chờ đợi. Người muốn đến kết bạn
cũng không thể kiên nhẫn vô điều kiện. Nếu cứ tiếp tục sản xuất các Nghị quyết
TW để thay cho Hiến pháp, Pháp luật miễn sao duy tu và giữ được càng lâu ý thức
hệ cho quyền lợi của từng cá nhân và nhóm lợi ích như bây giờ thì cái ngày sắp
sụp đổ như Hy Lạp đang đến gần…
Ngày đó thì sao?
Lịêu VN có thể kêu gọi Asean giải cứu như
Hy Lạp kêu gọi châu Âu cứu trợ?
Liệu Asean có chìa tay cho VN như Eurozone
chìa tay cho Hy Lạp?
Có kêu gọi được “ý thức hệ” in tiền để trả
giúp món nợ nần chồng chất kia?
Khi lâm nguy, Việt Nam kêu gọi ai giúp đỡ như Hy Lạp?
Khi lâm nguy, Việt Nam kêu gọi ai giúp đỡ như Hy Lạp?
Thật đáng buồn một đất nước (chính thể)
không thể gọi tên một bạn bè gần gũi thân thiết nhất, tin tưởng nhất, có thể
chìa tay ra với nhau trong cơn hoạn nạn. Nhưng lại có rất nhiều kẻ thù cả hữu
hình lẫn vô hình, dù chỉ bằng tên gọi…
Và đáng sợ hơn, có thể, chính quyền đang tự
tạo ra kẻ thù của mình từ chính dân tộc, nhân dân họ bắt đầu bằng các Nghị
quyết TW…
No comments:
Post a Comment