Hôm
qua lúc nghiên cứu vấn đề hoãn thi hành Bộ Luật Hình Sự gần đây, tôi đã phát hiện
ra nguyên cớ chính của hành động vội vã triệu tập các Đại biểu Quốc hội, theo một
trình tự vi hiến (về điều này tôi sẽ sớm đưa ra phân tích), nhằm biểu quyết dừng
áp dụng bộ luật này ngay lập tức.
Như
chúng ta đều biết, ngày hôm nay 1/7/2016 là thời điểm lẽ ra Bộ Luật Hình Sự ban
hành năm 2015 bắt đầu có hiệu lực thi hành. Gần 100 lỗi trong bộ luật này thật
ra mà nói đã được giới chuyên môn phát hiện và công bố từ lâu, nhưng không được
nhà cầm quyền quan tâm và nhất là chưa thấy cần thiết phải hoãn thi hành để sửa
đổi.
Vậy
vì sao còn vài ngày trước 1/7/2016 bỗng dưng nhà cầm quyền cuống cuồng quyết định
hoãn cấp tốc việc áp dụng Bộ Luật Hình Sự mới? Câu trả lời nằm ở sự kiện
Formosa buộc phải thừa nhận lỗi gây ô nhiễm môi trường vào ngày được lựa chọn cẩn
thận là 30/6/2016.
Theo
Điều 2 của Bộ Luật Hình Sự mới, lần đầu tiên pháp nhân thương mại phải chịu
trách nhiệm hình sự. Theo luật hiện hành thì chỉ cá nhân mới bị truy tố và trừng
phạt do phạm một tội hình sự, còn pháp nhân thì không.
Theo
Điều 76 của Bộ Luật Hình Sự mới, trong số các tội phạm mà pháp nhân thương mại
phải chịu trách nhiệm hình sự có "Tội gây ô nhiễm môi trường" quy định
tại Điều 235.
Điều
235 tại Khoản 5 quy định như sau về pháp nhân thương mại phạm "Tội gây ô
nhiễm môi trường":
"Pháp
nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì bị phạt như sau:
a)
Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 1 Điều này, thì bị phạt tiền từ
1.000.000.000 đồng đến 5.000.000.000 đồng;
b)
Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 Điều này, thì bị phạt tiền từ
5.000.000.000 đến 10.000.000.000 đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 06
tháng đến 03 năm;
c)
Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này, thì bị phạt tiền từ
500.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng;
d)
Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại Điều 79 của Bộ luật này, thì bị đình chỉ
hoạt động vĩnh viễn;
đ)
Pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 50.000.000 đồng đến 500.000.000
đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định từ 01 năm đến
03 năm."
Đối
với hành vi phạm pháp và năng lực tài chính của Formosa, thì số tiền phạt nêu tại
điều khoản trên quả thật không đáng là bao, nên cả Formosa và nhà cầm quyền Việt
Nam đều không quan tâm.
Tuy nhiên, Điểm (d) của Khoản 5 Điều 235 quy định khả năng Formosa bị đình chỉ
hoạt động vĩnh viễn mới là điều cả đôi bên cần tránh tuyệt đối, bởi lẽ Formosa
đã đầu tư quá nhiều tiền bạc vào dự án này và các quan chức Việt Nam hẳn cũng
đã được đầu tư quá nhiều tiền bạc để bảo đảm Formosa không thể bị đóng cửa.
Điều
79 tại Khoản 1 quy định như sau:
"Đình
chỉ hoạt động vĩnh viễn là chấm dứt hoạt động của pháp nhân thương mại trong một
hoặc một số lĩnh vực mà pháp nhân thương mại phạm tội gây thiệt hại hoặc có khả
năng thực tế gây thiệt hại đến tính mạng của nhiều người, gây sự cố môi trường
hoặc gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội và không có khả
năng khắc phục hậu quả gây ra."
Như
vậy, vì biết rất rõ chính Formosa là thủ phạm gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng
và lâu dài tại miền Trung, và cũng vì kiên quyết bảo vệ Formosa bằng mọi giá bất
chấp thiệt hại mà toàn dân gánh chịu, nhà cầm quyền Việt Nam buộc lòng hoãn thi
hành Bộ Luật Hình Sự mới một cách cuống cuồng, nhằm tránh áp dụng những quy định
luật pháp hoàn toàn bất lợi cho Formosa, mà nếu chúng có hiệu lực pháp lý thì
trong tư cách một chính quyền họ không thể đương nhiên miễn áp dụng đối với
Formosa.
Bộ
Luật Hình Sự hiện hành tiếc thay hoàn toàn không thể động chạm đến lợi ích và
hoạt động của Formosa. Nên bộ luật này sẽ mặc nhiên tiếp tục hiệu lực thi hành
(dù đã dự trù bị thay thế từ hôm nay) cho đến khi nào vụ Formosa chìm xuồng hẳn
nhờ số tiền 500 triệu USD được mang ra đổi chác hôm qua và chia chác ngày mai.
Một cách thẳng thắn,
nhà cầm quyền Việt Nam rõ ràng ngày càng mất tính chính danh khi cố tìm cách bảo
vệ một doanh nghiệp ngoại bang và không giấu diếm thái độ chống lại toàn thể
nhân dân Việt Nam. Dừng
thi hành vào phút cuối một bộ luật đồ sộ mà vẫn dám làm, thì còn điều gì là
không thể đối với họ?
No comments:
Post a Comment