Nhóm phóng viên tường trình từ VN
2016-07-23
2016-07-23
Biển chết,
nhiều ngư dân đánh bắt gần bờ chuyển nghề. Đi một đêm trên đất Đồng Hới, Quảng
Bình, có thể bắt gặp rất nhiều người đi hát rong để bán kẹo kéo, những người mẹ
bồng con đi ăn xin, những em bé bán kẹo cao su, vé số, những ông chạy xe ôm, những
người nhanh chân hơn một chút thì trốn sang Trung Quốc làm thuê… Mỗi người mỗi
việc, và công việc nào cũng nghe nằng nặng nỗi buồn và có chút gì đó trống trải,
quạnh quẽ, buồn khó tả.
Tìm đường đi làm thuê
Một người
tên Thủy, sống ở Nhơn Trạch, Quảng Bình, vừa trở về Việt Nam sau hơn một tháng
trốn sang Trung Quốc làm thuê theo sự hướng dẫn của một người quen, chia sẻ: “Giờ
cá chết, như chồng tôi đây cũng không có công ăn việc làm nên phải ở nhà. Giờ
nhà nước cũng có chương trình đưa sang các nước nhưng mà thường thì người ta đi
chui sang Trung Quốc vì không có tiền để đóng (thế thân). Nói chung là làm nhiều
việc lắm, trong đó có làm bánh kẹo, làm phụ việc, giúp việc hoặc làm hải sản.
Làm rành nghề thì cũng được một tháng sáu đến bảy triệu…”
Nhưng
không phải ai cũng đủ may mắn để trốn sang Trung Quốc mà không bị vướng bẫy
buôn người. Chị Thủy cho biết là hầu hết ngư dân khi không còn ra khơi được đều
bị bế tắc, đàn ông không ra khơi được thì đi làm phu bốc vác, vào Nam đi đánh
cá thuê cho các chủ tàu miền Nam hoặc trốn sang Trung Quốc, sang Lào để làm
thuê. Thời gian gần đây, người ta trốn sang Trung Quốc nhiều hơn là Lào. Bởi
trên đất Lào đã thừa người lao động Việt Nam, có nhiều người sang đó cả tháng,
tốn kém nhiều thứ mà vẫn thất nghiệp, làm thuê quờ quạng đắp đổi qua ngày, trở
về quê trắng tay.
Chính
vì vậy, lựa chọn trốn sang Trung Quốc để đàn ông thì đi đánh cá thuê, phụ nữ
thì làm các công việc phụ trong ngành hải sản, đàn ông kiếm được từ tám triệu đồng
đến mười triệu đồng, phụ nữ kiếm được từ bốn triệu đồng đến bảy triệu đồng đang
là giải pháp cấp thời của nhiều gia đình ngư dân Quảng Bình sau vụ cá chết.
Cũng
theo Thủy, hiện nay, nhà nước đã có chính sách đào tạo ngư dân trong độ tuổi
lao động theo tiêu chuẩn nước ngoài yêu cầu, nghĩa là độ tuổi từ 18 đến 35, để
đưa sang Nhật Bản, Thái Lan, Hàn Quốc để làm thuê. Nhưng muốn đi sang các nước
này, phải tốn kém một khoản chi phí khá lớn cho dù có nhà nước hỗ trợ. Chính vì
vậy, những người trong độ tuổi này không phải ai cũng có đủ điều kiện kinh tế để
đi. Chính vì vậy, đi làm thuê ở Lào và Trung Quốc theo đường tiểu ngạch, còn gọi
là lao động chui vẫn là lựa chọn của nhiều ngư dân Quảng Bình.
Thuyền
của ngư dân Hà Tĩnh rơi vào cảnh thất nghiệp. Courtesy Zing.
Một
thanh niên tên Hải, vốn là lao động chính, là ngư dân câu mực ngoài khơi, nhưng
do ảnh hưởng gián tiếp của việc chất độc Formosa thải ra biển, hầu hết hải sản
đều không thể tiêu thụ, trong đó, nhu cầu tiêu thụ mực hầu như đứng ở mức zero,
cuối cùng, anh phải bỏ nghề câu mực để lái taxi thuê, Hải chia sẻ:“Khách
hàng trước đây còn đi xa, như mua cua, mực thì mình còn chở đi xa được, chứ giờ
khách không đi đâu cả, ở khách sạn là chủ yếu. Đời sống thì giờ chỉ có đồ rừng,
không có đồ biển. Ảnh hưởng đến hải sản, biển không có nên mình không chở xa được,
chỉ chở đi gần, nên chỉ có 4,900 hoặc 5 ngàn tiền taxi cũng có nhiều…!”
Hiện tại,
công việc lái taxi tại thành phố Đồng Hới, Quảng Bình có thể được xem là công
việc của người lượm ba rơi theo như lời nhân xét của Hải. Bởi năm 2016 là năm
du lịch Quảng Bình, thế mạnh ngành du lịch của tỉnh này phụ thuộc rất lớn vào bờ
biển và quần thể các động Phong Nha, Thiên Đường cũng như ,một số động mới phát
hiện. Tuy nhiên du lịch biển vẫn có sức hấp dẫn mạnh nhất đối với du khách.
Một tương lai mờ mịt
Khi bờ
biển bị nhiễm độc, lượng khách du lịch đến thành phố Đồng Hới giảm hẳn, kéo
theo các dịch vụ du lịch cũng tổn thất nặng nề. Chỉ riêng vấn đề thu nhập của
người lái taxi, Hải cho biết là chưa bao giờ anh phải nhận tiền cước phí 4,900
đồng cho nửa cây số đầu tiên nhiều như bây giờ. Nghĩa là khách đi taxi ra biển
để chơi, ra được một đoạn thấy quán xá đìu hiu, lại quay xe trở vào đường chính
và xuống xe, trả cho anh 5000 đồng vì anh không có 100 đồng để thối cho khách.
Chuyện này hầu như người lái taxi nào cũng có thể gặp trong ngày. Và 4,900 đồng
thì chỉ có thể mua được một ổ bánh mì hoặc một gói mì ăn liền chứ không mua được
gì khác.
Theo
thông tin của ngành du lịch tỉnh Quảng Bình, mới đây nhất, sở văn hóa, thể thao
và du lịch Quảng Bình đã ra thông báo giảm 30% phí vé tham quan tại động Phong
Nha, động Tiên Sơn và động Thiên Đường cho du khách có lưu trú tại Quảng Bình;
các cơ sở lưu trú trên địa bàn tỉnh đồng loạt đăng ký giảm giá từ 20 - 40% so với
giá niêm yết. Du lịch Quảng Bình cũng đưa vào khai thác mới các tuyến điểm du lịch
hấp dẫn như tuyến du lịch Khám phá hang Va - hang Nước Nứt, những trải nghiệm
khác biệt; điểm du lịch Chùa Hoằng Phúc; tuyến du lịch khám phá động Thiên Đường
7,000m.
Trong
tháng 7 này, Quảng Bình đã tổ chức nhiều hoạt động phục vụ khách du lịch như
Festival Bia quốc tế Quảng Bình; Giải đua bơi Quốc tế với sự tham gia của Lào
và Thái Lan; diễu hành thuyền buồm trên sông Nhật Lệ và biển Nhật Lệ. Sở này
cũng vừa thực hiện một buổi giới thiệu quảng bá và xúc tiến du lịch Quảng Bình
tại thành phố Đà Nẵng vào tháng 6 vừa rồi với hy vọng lượng khách du lịch đến tỉnh
này có thể tăng lên.
Chị
Lan, bán hàng rong trong khu vực nhà ga xe lửa Đồng Hới, chia sẻ: “Nói
chung thì không có việc gì để làm, chứ ở nhà lấy gì mà ăn. Họ vào đến tận miền
Nam, Vũng Tàu để làm ăn, vào biển Ninh Chữ để làm thuê, có gì làm thuê được thì
làm. Nói chung đói hơn kì trước, từ hồi cá chết chừ thì đàn bà không có gì để
làm. Nhờ đàn ông đi làm, đàn bà phụ gì được thì phụ. Họ hỗ trợ ít gạo, cho được
ba trăm ngàn đồng, nhưng cho có thôi chứ làm sao đủ, đời sống thiếu lắm!”
Chị Lan
cho biết thêm là hầu hết người làm nghề đánh bắt gần bờ đều phải bỏ nhà đi làm
thuê, bởi ở lại quê nhà, khó có thể làm gì để kiếm được 3 triệu đồng mỗi tháng.
Như chị,
đi bán hàng rong suốt hai tháng nay chẳng dư được đồng nào, hầu hết là đắp đổi
qua ngày. Dường như với người đánh bắt, một khi được gắn với biển cũng giống
như con cá được sống với nước sạch. Ngược lại, khi bỏ lưới lên bờ, chẳng khác
nào con cá phải sống trong môi trường nước đầy độc tố, đụng đâu cũng thấy ngột
ngạt và chẳng biết đâu mà lần.
Nói cho
cùng, với những ngư dân Quảng Bình nói riêng và miền Trung nói chung, một khi
biển chết, dường như một tương lai chết dần chết mòn cũng đang đến với họ. Và sự
chết này đang lan dần sang nhiều nhóm ngành nghề khác.
Nhóm phóng viên tường trình từ Việt Nam.
*
VIDEO :
Đời sống ngư dân sau thảm họa cá chết
No comments:
Post a Comment